Του Κώστα Ανδριανόπουλου.
Ένα από τα θέματα που απασχόλησαν το ταραγμένο καλοκαίρι ήταν και αυτό του ευρωομόλογου. Ένθερμοι υποστηρικτές της λύσης αυτής φάνηκαν οι Παπανδρέου και Σαμαράς που μάλιστα διαξιφίστηκαν για το ποιος το είπε πρώτος (άλλοι είχαν τα πρωτεία από το χώρο της ευρωπαϊκής Αριστεράς και, στη χώρα μας, ο ΣΥΝ).
Ένα από τα θέματα που απασχόλησαν το ταραγμένο καλοκαίρι ήταν και αυτό του ευρωομόλογου. Ένθερμοι υποστηρικτές της λύσης αυτής φάνηκαν οι Παπανδρέου και Σαμαράς που μάλιστα διαξιφίστηκαν για το ποιος το είπε πρώτος (άλλοι είχαν τα πρωτεία από το χώρο της ευρωπαϊκής Αριστεράς και, στη χώρα μας, ο ΣΥΝ).
Σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο tvxs, στις 12/8, ο Θέμης Τζήμας, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, στέκεται κριτικά απέναντι στο ζήτημα (αν και υποστηρικτής γενικά του ευρωομόλογου) παρουσιάζοντας ένα σκεπτικό και μια πολιτική προβληματική που έχει ενδιαφέρον. Το βασικό του επιχείρημα ενάντια στην ευφορία για τη λύση του ευρωομόλογου είναι πως κάθε πρόταση πρέπει να κρίνεται στο χρόνο, στη στιγμή, με βάση τους συσχετισμούς και τη συνολική πολιτική που μπορεί να προωθηθεί. Αναφέρει συγκεκριμένα: «τι μπορεί να σημάνει η υιοθέτηση του ευρωομολόγου εντός της δεδομένης ευρωπαϊκής πολιτικής ως προς την κρίση, από μόνο του και τώρα;» και δηλώνει πως συνεχίζει να υποστηρίζει την υιοθέτηση του ευρωομολόγου αλλά «με μια κρίσιμη παράμετρο όμως: στο πλαίσιο και ως μέρος της υλοποίησης μιας συνολικής, άλλης, δημοκρατικής, προοδευτικής και αριστερής στρατηγικής εξόδου από την κρίση. Και φυσικά σε χρόνο που θα υποδηλώνει ότι οι πολιτικές ηγεσίες προλαβαίνουν τις επιθετικές κινήσεις των αγορών και όχι ότι σύρονται εκβιαζόμενες από τις τελευταίες.»
Και συνεχίζει: «καμία από αυτές τις συνθήκες δεν ισχύει σήμερα. Πρώτα απ’ όλα το ευρωομόλογο αν υιοθετηθεί φαίνεται ότι θα θεωρηθεί παραχώρηση των υπεύθυνων δημοσιονομικά Βορείων και δη Γερμανών προς τις άσωτες 3 –Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία– συν 2 –Ιταλία, Ισπανία– και ίσως συν 1 – Γαλλία. Φυσικά είναι άδηλο και ποιοι άλλοι σύντομα θα χρειάζονται το ευρωομόλογο. Επειδή λοιπόν το ευρωομόλογο αν έλθει, θα έλθει ως παραχώρηση, θα συνδυαστεί με την εφαρμογή μιας σειράς ευρωπαϊκών κρατών της πολιτικής φτωχοποίησης, αποψίλωσης κοινωνικών δικαιωμάτων, διάλυσης του κράτους πρόνοιας, γενικής εκποίησης δημοσίου πλούτου, ενίσχυσης της ανισοκατανομής πλούτου και εν γένει δέσμευσης σε ένα μείγμα σκληρού μονεταρισμού και νεοφιλελευθερισμού. […]
Δεύτερον, το ευρωομόλογο προβάλλεται ως λύση από την ευρωπαϊκή κρίση. Ως η επιλογή εκείνη που από μόνη της θα αντιμετωπίσει την κρίση χρέους και θα “σώσει την παρτίδα”. Η αντίληψη αυτή αναδεικνύει το μέρος σε όλον. Δηλαδή ένα μέσο ανάσχεσης των συμπτωμάτων της κρίσης το αναγορεύει σε συνολική στρατηγική εξόδου από την κρίση. Αντιλαμβάνεται το σύμπτωμα ως αιτία. […]»
Το ίδιο θα μπορούσαμε να πούμε για άλλα μέτρα που αφορούν οικονομικά ζητήματα, όταν ξεκοπούν από το συνολικό τους πλαίσιο, από το συνολικό πλαίσιο μιας μεγάλης αλλαγής κινδυνεύουν να «καούν» ή ακόμα και να προωθηθούν από την αντίπαλη πλευρά είτε σαν αναγκαστική λύση είτε και σαν λύση «τιμωρίας» όσων δεν μπορούν να ακολουθήσουν την ευρωπαϊκή πορεία. Γι’ αυτό μια βασική προϋπόθεση είναι αν δημιουργούνται, συγκροτούνται δυνάμεις, αντιστάσεις και μέτωπα κοινωνικά και πολιτικά που να αντιστρατεύονται την αστική συστημική πολιτική στο πιο κεντρικό πεδίο που είναι αυτό της πολιτικής εξουσίας, του πολιτικού συστήματος. Με δυο λέξεις χωρίς την ανατροπή του πολιτικού συστήματος, χωρίς την ανατροπή όλου του πολιτικού εποικοδομήματος που στήθηκε από τον δικομματισμό και ειδικά από τη μνημονιακή-τροϊκανή επέλαση, δεν μπορεί να υπάρξει καμιά θετική διέξοδος. Χωρίς αυτήν την ανατροπή κανένα μέτρο οικονομικού χαρακτήρα (ευρωομόλογο, ευρώ, κ.λπ.) και κανένα ξεκομμένο μέτρο, από μόνο του, έξω από τη στιγμή, τον υπαρκτό συσχετισμό, χωρίς να εντάσσεται σε μια συνολική πορεία, δεν μπορεί να δώσει διέξοδο. Όχι απλά από οικονομική άποψη αλλά και από πολιτική. Το ευρωομόλογο απορρίφθηκε αλλά η ιδέα του δεν έχει εγκαταλειφθεί. Η στήριξη του ευρώ συνεχίζεται από τον γαλλογερμανικό άξονα αλλά δυναμώνουν οι φωνές εντός του άξονα αυτού –και από καθόλου περιθωριακούς παράγοντες– για απομάκρυνση χωρών από το ευρώ εφόσον αδυνατούν να συγκρατήσουν τα χρέη τους.
Όταν ρωτήθηκε από Έλληνα δημοσιογράφο (τον Δ. Κωνσταντακόπουλο) ο πρέσβης του Ισημερινού στην Κούβα, Έντγκαρ Πόνσε τι θα συμβούλευε τους Έλληνες, αυτός απάντησε: «Να μην σταματήσετε τη λαϊκή κινητοποίηση προτού αλλάξετε την κυβέρνηση. Και να αποφύγετε το σενάριο της Αιγύπτου, που άλλαξε η κυβέρνηση, αλλά προδόθηκε μετά ο λαός. Ο λαός θα βρει τελικά τον δρόμο του».
Κινητοποίηση, αλλαγή, δηλαδή πτώση της κυβέρνησης κι όλου του πολιτικού συστήματος, να μην προδοθεί ο λαός, όχι στους συμβιβασμούς, αξιόπιστη πολιτική ηγεσία. Ήγουν, πολιτικός αγώνας, αγώνας για την ανατροπή του σάπιου πολιτικού συστήματος, εκδίωξη της τρόικας, ακύρωση του Μνημονίου, παραγωγική ανασυγκρότηση προς όφελος του λαού, κοινωνική ανάταση και εγρήγορση.
Και συνεχίζει: «καμία από αυτές τις συνθήκες δεν ισχύει σήμερα. Πρώτα απ’ όλα το ευρωομόλογο αν υιοθετηθεί φαίνεται ότι θα θεωρηθεί παραχώρηση των υπεύθυνων δημοσιονομικά Βορείων και δη Γερμανών προς τις άσωτες 3 –Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία– συν 2 –Ιταλία, Ισπανία– και ίσως συν 1 – Γαλλία. Φυσικά είναι άδηλο και ποιοι άλλοι σύντομα θα χρειάζονται το ευρωομόλογο. Επειδή λοιπόν το ευρωομόλογο αν έλθει, θα έλθει ως παραχώρηση, θα συνδυαστεί με την εφαρμογή μιας σειράς ευρωπαϊκών κρατών της πολιτικής φτωχοποίησης, αποψίλωσης κοινωνικών δικαιωμάτων, διάλυσης του κράτους πρόνοιας, γενικής εκποίησης δημοσίου πλούτου, ενίσχυσης της ανισοκατανομής πλούτου και εν γένει δέσμευσης σε ένα μείγμα σκληρού μονεταρισμού και νεοφιλελευθερισμού. […]
Δεύτερον, το ευρωομόλογο προβάλλεται ως λύση από την ευρωπαϊκή κρίση. Ως η επιλογή εκείνη που από μόνη της θα αντιμετωπίσει την κρίση χρέους και θα “σώσει την παρτίδα”. Η αντίληψη αυτή αναδεικνύει το μέρος σε όλον. Δηλαδή ένα μέσο ανάσχεσης των συμπτωμάτων της κρίσης το αναγορεύει σε συνολική στρατηγική εξόδου από την κρίση. Αντιλαμβάνεται το σύμπτωμα ως αιτία. […]»
Το ίδιο θα μπορούσαμε να πούμε για άλλα μέτρα που αφορούν οικονομικά ζητήματα, όταν ξεκοπούν από το συνολικό τους πλαίσιο, από το συνολικό πλαίσιο μιας μεγάλης αλλαγής κινδυνεύουν να «καούν» ή ακόμα και να προωθηθούν από την αντίπαλη πλευρά είτε σαν αναγκαστική λύση είτε και σαν λύση «τιμωρίας» όσων δεν μπορούν να ακολουθήσουν την ευρωπαϊκή πορεία. Γι’ αυτό μια βασική προϋπόθεση είναι αν δημιουργούνται, συγκροτούνται δυνάμεις, αντιστάσεις και μέτωπα κοινωνικά και πολιτικά που να αντιστρατεύονται την αστική συστημική πολιτική στο πιο κεντρικό πεδίο που είναι αυτό της πολιτικής εξουσίας, του πολιτικού συστήματος. Με δυο λέξεις χωρίς την ανατροπή του πολιτικού συστήματος, χωρίς την ανατροπή όλου του πολιτικού εποικοδομήματος που στήθηκε από τον δικομματισμό και ειδικά από τη μνημονιακή-τροϊκανή επέλαση, δεν μπορεί να υπάρξει καμιά θετική διέξοδος. Χωρίς αυτήν την ανατροπή κανένα μέτρο οικονομικού χαρακτήρα (ευρωομόλογο, ευρώ, κ.λπ.) και κανένα ξεκομμένο μέτρο, από μόνο του, έξω από τη στιγμή, τον υπαρκτό συσχετισμό, χωρίς να εντάσσεται σε μια συνολική πορεία, δεν μπορεί να δώσει διέξοδο. Όχι απλά από οικονομική άποψη αλλά και από πολιτική. Το ευρωομόλογο απορρίφθηκε αλλά η ιδέα του δεν έχει εγκαταλειφθεί. Η στήριξη του ευρώ συνεχίζεται από τον γαλλογερμανικό άξονα αλλά δυναμώνουν οι φωνές εντός του άξονα αυτού –και από καθόλου περιθωριακούς παράγοντες– για απομάκρυνση χωρών από το ευρώ εφόσον αδυνατούν να συγκρατήσουν τα χρέη τους.
Όταν ρωτήθηκε από Έλληνα δημοσιογράφο (τον Δ. Κωνσταντακόπουλο) ο πρέσβης του Ισημερινού στην Κούβα, Έντγκαρ Πόνσε τι θα συμβούλευε τους Έλληνες, αυτός απάντησε: «Να μην σταματήσετε τη λαϊκή κινητοποίηση προτού αλλάξετε την κυβέρνηση. Και να αποφύγετε το σενάριο της Αιγύπτου, που άλλαξε η κυβέρνηση, αλλά προδόθηκε μετά ο λαός. Ο λαός θα βρει τελικά τον δρόμο του».
Κινητοποίηση, αλλαγή, δηλαδή πτώση της κυβέρνησης κι όλου του πολιτικού συστήματος, να μην προδοθεί ο λαός, όχι στους συμβιβασμούς, αξιόπιστη πολιτική ηγεσία. Ήγουν, πολιτικός αγώνας, αγώνας για την ανατροπή του σάπιου πολιτικού συστήματος, εκδίωξη της τρόικας, ακύρωση του Μνημονίου, παραγωγική ανασυγκρότηση προς όφελος του λαού, κοινωνική ανάταση και εγρήγορση.
Σχόλια
