Της Vandana Shiva. Η Μονσάντο επιδιώκει απεγνωσμένα να αποσυνδέσει την επιδημία αυτοκτονιών των αγροτών στην Ινδία από τον αυξανόμενο έλεγχο της πολυεθνικής στο σπόρο βαμβακιού – 95% του σπόρου βαμβακιού στην Ινδία ελέγχεται από τη Μοσάντο.
Μέσα από τις πατέντες στο σπόρο, η Μοσάντο έχει καταστεί ο «Άρχων της Ζωής» στον πλανήτη, εισπράττοντας δικαιώματα από τους αγρότες. Αλλά οι πατέντες πάνω στο σπόρο είναι παράνομες γιατί το να προσθέτεις ένα τοξικό γονίδιο σε ένα φυτικό κύτταρο δεν αποτελεί «δημιουργία» ή «ανακάλυψη» ενός φυτού. Οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί (ΓΤΟ) δεν θέτουν υπό έλεγχο τα παράσιτα και ζιζάνια, όπως ισχυρίζονται οι κατασκευαστές τους, έχουν οδηγήσει, αντίθετα, στην εμφάνιση υπερ-παρασίτων και υπερ-ζιζανίων.
Η είσοδος της Μονσάντο στον τομέα των σπόρων στην Ινδία έγινε δυνατή το 1988 με την Πολιτική για το Σπόρο που επιβλήθηκε από την Παγκόσμια Τράπεζα, που απαιτούσε από την ινδική κυβέρνηση να απορρυθμίσει τον τομέα αυτό. Πέντε πράγματα άλλαξαν με την είσοδο της Μονσάντο. Πρώτο, οι ινδικές εταιρίες δεσμεύτηκαν σε κοινές επιχειρήσεις και ρυθμίσεις αδειοδότησης και η συγκέντρωση στον τομέα των σπόρων αυξήθηκε. Δεύτερο, ο σπόρος που αποτελούσε κοινόκτητο πόρο των αγροτών έγινε «πνευματική ιδιοκτησία» της Μονσάντο που άρχισε να εισπράττει δικαιώματα, αυξάνοντας έτσι το κόστος του σπόρου. Τρίτο, οι ελεύθερα αναπαραγόμενοι σπόροι βαμβακιού αντικαταστάθηκαν από υβρίδια, περιλαμβανομένων και υβριδίων ΓΤΟ. Ένας ανανεώσιμος πόρος έγινε έτσι ένα μη-ανανεώσιμο, πατενταρισμένο εμπόρευμα. Τέταρτο, το βαμβάκι που μέχρι τότε καλλιεργούνταν εναλλάξ με σοδειές τροφίμων έπρεπε τώρα να παράγεται ως μονοκαλλιέργεια, και άρα έγινε πιο ευάλωτο σε παράσιτα, ασθένεια, ξηρασία και αποτυχίες. Πέμπτο, η Μονσάντο άρχισε να υπονομεύει τις ρυθμιστικές διαδικασίες της Ινδίας και, στην πραγματικότητα, άρχισε να χρησιμοποιεί δημόσιους πόρους για την ενίσχυση των μη-ανανεώσιμων υβριδίων και ΓΤΟ μέσω των λεγόμενων συνεταιρισμών δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.
Η μεγαλύτερη έκταση ΓΤ βαμβακιού Bt στη Μαχαράστρα είναι και ο τόπος με τα υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών αγροτών. Οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν μετά την εισαγωγή του βαμβακιού Bt – τα δικαιώματα που εισπράττει η Μονσάντο και το υψηλό κόστος του σπόρου και των λιπασμάτων έχουν δημιουργήσει μια παγίδα χρέους. Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Ινδίας, περίπου το 75% των αγροτικών χρεών οφείλονται στην αγορά εφοδίων. Καθώς τα κέρδη της Μονσάντο αυξάνονται, αυξάνονται και τα χρέη των αγροτών.
Απώτερος στόχος της πατενταρισμένης τεχνολογίας των «σπόρων της αυτοκτονίας» είναι η δημιουργία στείρων σπόρων, με την αποκαλούμενη «τεχνολογία εξολοθρευτή». Με την τεχνολογία αυτή ο παραγόμενος σπόρος μιας σοδειάς δεν θα είναι καν γόνιμος. Η Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα έχει απαγορεύσει τη χρήση της. Σε αντίθετη περίπτωση η Μονσάντο θα απολαύσει ακόμη μεγαλύτερα κέρδη από το σπόρο.
* Η Vandana Shiva είναι περιβαλλοντική ακτιβίστρια και οικο-φεμινίστρια. Ζει στο Δελχί και έχει γράψει περισσότερα από 20 βιβλία πάνω σε επιστημονικά ζητήματα
