Του Θεόδωρου Τσελεπή. Καιρό τώρα ήθελα να γράψω για την αδυναμία της Αριστεράς, να αναλύει και να μελετάει τις σύγχρονες συνθήκες κρίσης που ζούμε και να αφηγείται τη δική της πρόταση, όχι με βάση τις «βεβαιότητες» που χρόνια κουβαλά σαν «ιερές αγελάδες», αλλά με βάση τις ποιοτικές αναλύσεις και εμβαθύνσεις στα γεγονότα.
Αναλύσεις που θα παίρνουν υπόψιν τους τη γνώμη των ειδικών, αλλά και την επιστήμη, όπως για παράδειγμα την Κοινωνιολογία ή την Ψυχολογία, ανάλογα για ποια ζητήματα διαπραγματεύεται.
Υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα που μπορεί κανείς να δει την προχειρότητα της Αριστεράς στο χειρισμό τέτοιων ζητημάτων. Είναι η ανεργία, η αλληλεγγύη, το μεταναστευτικό. Μιλά, για παράδειγμα, για την ανεργία χωρίς να παίρνει υπόψιν της κάποια πολύ βασικά χαρακτηριστικά. Ποτέ της δεν μπήκε στον κόπο να αναλύσει ποιοτικά τα χαρακτηριστικά της ανεργίας. Για το πόσο διαφορετικό είναι να είσαι άνεργος χωρίς οικογένεια, από το να είσαι άνεργος με οικογένεια και παιδιά. Άνεργος χωρίς οικογένεια στην ηλικία των 30, από άνεργο με οικογένεια στην ηλικία των 50. Ο κατάλογος είναι ατελείωτος, αλλά η Αριστερά συνήθως απευθύνεται σε όλους με τον ίδιο τρόπο και πιστεύει πως με μια επιτροπή ανέργων θα τους συσπειρώσει, θα τους «βγάλει» στο δρόμο και θα πάψουν κάποιοι να αναρωτιούνται σε κάθε κινητοποίηση «πού είναι επιτέλους οι άνεργοι».
Υπάρχει, όμως, ένα θέμα που εκτός από πρόχειρη προσέγγιση δημιουργεί επικίνδυνους συνειρμούς, λάθος συμπεράσματα και ακόμα χειρότερα, λάθος πρότυπα. Το θέμα αυτό δεν είναι άλλο από τις αυτοκτονίες. Παίρνουμε ως δεδομένα και αδιαμφισβήτητα δύο χαρακτηριστικά τα οποία έχουν ερευνηθεί, μελετηθεί και αναλυθεί από την επιστήμη της Στατιστικής και της Κοινωνιολογίας.
Πρώτο βασικό και αδιαμφισβήτητο δεδομένο είναι ότι σε περιόδους κρίσης έχουμε σημαντική αύξηση αυτοκτονιών. Δεύτερο, εξίσου βασικό δεδομένο με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, «αυξήθηκαν οι αυτοκτονίες στην Ελλάδα το 2011 σε σχέση με το 2007 κατά 43%». Και, μάλιστα, «εκτιμάται ότι στην πραγματικότητα οι αυτοκτονίες είναι πολύ περισσότερες από αυτές που καταγράφονται».
Το πρόβλημα, όμως, ξεκινά μετά από αυτές τις διαπιστώσεις. Όταν η Αριστερά και όχι μόνο, μπερδεύει την αφορμή με την αιτία. Όταν δεν παίρνει υπόψιν της τη θέση των ειδικών που έχουν ασχοληθεί με το θέμα και λεν με σαφήνεια πως οι άνθρωποι δεν αυτοκτονούν μόνο για ένα λόγο. Όταν αυθαίρετα και χωρίς να έχει υπάρξει ποιοτική ανάλυση των δεδομένων, τσουβαλιάζει όλες τις περιπτώσεις και μιλά για 4.000 χιλιάδες αυτοκτονίες -όσες και οι αυτοκτονίες στη χώρα μας- λόγω της κρίσης. Το να λέει κάποιος στην Ελλάδα αυτοκτόνησαν 4.000 άνθρωποι λόγω της κρίσης, είναι προσβολή των ίδιων των αυτοχείρων αλλά και των οικογενειών τους. Η πραγματικότητα λέει πως αυτοκτόνησαν 4.000 άνθρωποι οι οποίοι δεν ήθελαν πλέον να ζουν και στην εποχή της κρίσης -όπως πολύ σωστά έχει διαπιστωθεί εδώ και χρόνια- ήρθε πιθανόν ως καταλύτης η κρίση (σε κάποιους από αυτούς) και τους οδήγησε στην αυτοκτονία. Το να ισχυρισθεί κάποιος πως όλες οι αυτοκτονίες προέρχονται από τους ψεκασμούς, έχει την ίδια βαρύτητα που έχει η άποψη ότι όλες οι αυτοκτονίες προέρχονται από την κρίση.
Δεν είναι, λοιπόν, θέμα διατύπωσης, δεν είναι τυπικό είναι θέμα σκέψης και συμπεριφοράς. Όταν στην προσπάθεια να αναδείξεις ένα θέμα δεν το αναλύεις με βάση τα πραγματικά δεδομένα, δεν παίρνεις υπόψιν σου την επιστημονική άποψη, αδυνατίζει το ίδιο σου το επιχείρημα.
Σοβαρότερο, δε, στοιχείο που έχει σχέση με τις αυτοκτονίες είναι η λανθασμένη σε πολλούς άποψη πως πρόκειται για πράξη αντίστασης. Όχι μόνο δεν είναι πράξη αντίστασης, όπως ήταν ο αυτοπυρπολισμός του φοιτητή Γεωργάκη κατά την περίοδο της χούντας, αλλά είναι και βαριά ήττα της Αριστεράς και της κοινωνίας ολόκληρης. Κι αν θα θέλαμε να υπερβάλουμε λίγο, το σύνθημα «κανείς μόνος του στην κρίση», με 4.000 αυτοκτονίες, είναι το αποτυχημένο success story της Αριστεράς.
Υ.Γ. Αντί ν’ αποτελούν χειροκροτητές και υπογράφοντες εκλογικής στήριξης της Αριστεράς οι επιστήμονες, ας τους δοθεί η ευκαιρία να βγουν μπροστά, να αναδείξουν προβλήματα και να προτείνουν λύσεις.
