Του Μάρκου Δεληγιάννη
Μικρός είναι ο τόπος μας. Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο. Σαν πλώρη βαποριού ορθόστητη αντιπαλεύει με της θάλασσας τη μανία και του αέρα τη λυσσασμένη οργή. Μικρός είναι ο τόπος μας, μα έζησε οδύσσειες πολλές, πάλεψε με λαιστρυγόνες και με κύκλωπες, κέρδισε θύμισες πλούσιες. Όπλα μοναδικά στο ταξίδι τούτο ο αγώνας του λαού-Βιγλάτορα, το φως του ήλιου, της θάλασσας το κάλεσμα, της γλώσσας η δύναμη που ποτέ της δεν έπαψε να μιλιέται. Πάντα ζωντανή να δέχεται αλλαγές στην μακραίωνη πορεία της. Μικρός είναι ο τόπος μας, μα η παράδοσή του τεράστια. Χαρακτηριστικό της η αγάπη για την ανθρωπιά. Κανόνας της, η δικαιοσύνη. Σαν τις αρχαίες τραγωδίες, οι Ερινύες πάντα έτοιμες να τιμωρήσουν όποιον το μέτρο δεν σεβαστεί. Κι έτσι κύλησαν τα χρόνια. Το πέλαγος, όμως, πάντα καραδοκεί. Κι εμείς εύκολα ξεχνάμε της Σειρήνας την απειλή και μένουμε άδετοι στης βίγλας την αρμοδεσιά. Και σαν το τραγούδι το ερεθιστικό της Σειρήνας τ’ ακάλυπτα αφτιά μας χαϊδέψει, εύκολα ενδίδουμε στου κάθε μονάρχη τις απατηλές προσφορές.
Τούτες τις μέρες ο κόσμος ολοένα στενεύει και το κύμα ύπουλα το πέτρινο ακρωτήρι κατατρώει. Φοβισμένοι εμείς, εγκαταλείψαμε τις μπασιές και τρέξαμε να κρυφτούμε πίσω από λέξεις κενές μέσα στο δάσος άναρθρων κραυγών. Πιστέψαμε τους πληρωμένους ρήτορες που διαλαλούσανε το θάνατο του ονείρου, τη ματαίωση της ελπίδας. Κι οι τηλεοράσεις στις πλατείες ανέλαβαν τη ψυχαγωγία μας, παρουσιάζοντας σε συνέχειες τη δολοφονία της αισθητικής, το θρίαμβο του αμοραλισμού. Καμιά ελπίδα δεν απόμεινε πια παρά μόνο του μύθου το ξαναζωντάνεμα, τις καρδιές μας να θεριέψει, με αντρειοσύνη να τις οπλίσει. Και τότε ο καθένας πάλι θα μπορεί τις ξεχασμένες λέξεις να προφέρει: Όσοι βαρύ το χάλκιον χέρι/του φόβου αισθάνονται/ζυγόν δουλείας ας έχωσι,/θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία.
Και τότε ο καθένας πάλι θα μπορεί της ιστορίας τις σελίδες να γυρίσει, παλιές Οδύσσειες και μελλούμενες ν’ αναμετρήσει. Στ’ αφτιά θα ηχήσει σαν άλλοτε το σάλπισμα του Ρήγα να διαλαλεί: Ώς πότε οφικιάλιος σε ξένους βασιλείς/Έλα να γίνεις στύλος της δικής σου της φυλής.
Κι η θύμηση θα ζωντανέψει του λαού τον όρκο τον ιερό σαν κατέθετε ζωή και βιός στα πόδια της λευτεριάς. Ενώ το παγωμένο μάτι της Ευρώπης αγρυπνούσε και τα μαυροπούλια του ολοκληρωτισμού κάλυπταν του φωτοδότη ήλιου τις ακτίνες. Αλλά η ώρα είχε πλέον σημάνει για τον εξεγερμένο Έλληνα. Η ρωμιοσύνη κατάλαβε την αλήθεια. Ο δρόμος που οδηγεί στη λευτεριά είναι αιμάτινος και μοναχικός. Όταν τον αέρα, τη θάλασσα, της πατρίδας τα ποτάμια, εναποθέτεις στα παγκόσμια χρηματιστήρια, χειρότερη σκλαβιά σε περιμένει απ’ αυτή του Τούρκου. Όταν η ζωή του σκλάβου καταντά κόλαση, λίγη είναι η αξία της. Ο θάνατος δεν είναι το χειρότερο κακό. Ο ραγιάς που πότιζε με αίμα και ιδρώτα τη γη για να καρπίσει και τους καρπούς άλλοι να τους γευτούνε, κατάλαβε πως δεν είχε μοίρα κάτω απ’ τον ήλιο. Έτσι, όταν το μυστικό του σηκωμού γίνηκε κτήμα του, το αγκάλιασε μ’ όλη τη δύναμη της απελπισίας του. Και το θαύμα έγινε. Έτσι κερδήθηκε η λευτεριά. Οι ηγεμόνες της ιερής συμμαχίας νιώσανε για μια στιγμή το ρίγος του θανάτου κάτω απ’ τις πορφύρες τους.
Από τότε πέρασαν χρόνια πολλά. Άλλα ήταν χαρούμενα κι ευτυχισμένα κι άλλα δίσεκτα, μα ξέραμε πως η Ιθάκη μάς πρόσμενε. Σήμερα το λιμάνι φαντάζει απόμακρο, τυλιγμένο σε ομίχλη. Ο φετινός εορτασμός του εθνικού ξεσηκωμού συνέπεσε με τον ερχομό μιας άλλης βαρβαρότητας, αυτής της οικονομικής εξαθλίωσης, της υποταγής, του φόβου. Σύγχρονες ιερές συμμαχίες ετοιμάζουν και πάλι προκρούστιες κλίνες την ανθρωπότητα πάνω τους να ξαπλώσουν για τους μελλοντικούς ακρωτηριασμούς.
Καιρός να υψώσουμε την άρνησή μας. Καιρός των δικών μας «όχι»! Καιρός ο πρωθυπουργός να προχωρήσει στην υλοποίηση του Αριστερού προγράμματος σκληρός, γαλήνιος, άτεγκτος, ως ο Ορέστης.
