Η Σύνοδος Κορυφής Ε.Ε.-Δυτικών Βαλκανίων πραγματοποιήθηκε στις 6 Οκτωβρίου στη Σλοβενία: «Για να υποστηρίξουμε τις αξίες και τον τρόπο ζωής μας και να βοηθήσουμε στη διαμόρφωση του παγκόσμιου μέλλοντος» τόνιζε στο μήνυμά του ο Σαρλ Μισέλ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο ίδιος κάλεσε σε δείπνο εργασίας την παραμονή της συνάντησης με θέμα «τον ρόλο της Ένωσης στη διεθνή σκηνή υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων στο Αφγανιστάν, της εταιρικής σχέσης ασφάλειας AUKUS και της εξέλιξης των σχέσεών μας με την Κίνα».
Απ’ ό,τι δείχνουν τέτοιου είδους γεγονότα, είναι μεγάλη η δυσαρέσκεια για τη συμφωνία AUKUS, που παραμερίζει τον ισχυρό πυρήνα της Ε.Ε. από τις διεθνείς εξελίξεις. Τα Βαλκάνια επίσης, τα οποία στη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών τους ενισχύονται οικονομικά και από την Κίνα, δεν θα μπορούσαν εύκολα να στρατολογηθούν στο νέο υπερατλαντικό δόγμα των ΗΠΑ. Αντίθετα, θα μπορούσαν με το μέγεθός τους να συμβάλουν με βάση τη «Στρατηγική Ατζέντα 2019-2024» σε μια πορεία δράσης προκειμένου η Ευρώπη να ενεργεί αυτόνομα «για να προστατεύσουμε τα συμφέροντά μας… και να βοηθήσουμε στη διαμόρφωση του παγκόσμιου μέλλοντος». «Να οχυρώσουμε τη γειτονιά μας, τα σύνορά μας, την οικονομία μας», «να τα βρούμε οι Ευρωπαίοι γείτονες» (βέτο Βουλγαρίας, Σερβία-Κόσοβο κ.λπ.) είναι τα ευρωσυνθήματα μιας ενδόρρηξης μέσα στο δυτικό μπλοκ.
30 δισεκατομμύρια ευρώ υποσχέθηκαν για τη δημιουργία της Κοινής Περιφερειακής Αγοράς στο πλαίσιο της Διαδικασίας του Βερολίνου, ώστε «να είμαστε μια ευρωπαϊκή οικογένεια», όπως είπε η αρχικομισάρια Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Γίνεται όλο και πιο φανερό ότι η Ε.Ε. αναζητά συμμάχους σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία προκειμένου να παίξει με καλύτερα χαρτιά στις διεθνείς εξελίξεις, να αποκτήσει διαπραγματευτική ισχύ, ή κάποια… ανταποδοτικά οφέλη. Όμως μπορούν οι υποσχέσεις, και το συνεχές δούναι και λαβείν χωρίς αποτελέσματα, να αναιρέσουν την πολυεξαρτησιακή ταυτότητα των Βαλκανίων; Η Ε.Ε. χρηματοδοτεί για άρον-άρον (εικονικές) μεταρρυθμίσεις που ωθούν στην ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων (την οποία καθυστερεί), ενώ οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν μόνο τις στρατιωτικές τους επεκτάσεις. Απ’ ό,τι φαίνεται, δεν είναι μόνο οι «τρίτοι παράγοντες» που καθηλώνουν τα Βαλκάνια στα Βαλκάνια.
Γ.Κ.
