Αποκωδικοποιώντας την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ και την πτώση ΚΚΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Του Αντώνη Δραγανίγου
1 Οι δυνάμεις του κεφαλαίου χρειάστηκαν δύο απανωτές εκλογικές μάχες για να σχηματίσουν μια κυβέρνηση μνημονιακή, βαθιά αντιδραστική, πλήρως συμμορφωμένη με τις απαιτήσεις κεφαλαίου-Ε.Ε.-ΔΝΤ, αλλά ασταθής, ιδιαίτερα στο φόντο της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης και της ιδιαίτερης βαθιάς κρίσης και αντιδραστικής μετάλλαξης της Ευρωζώνης και συνολικά της Ε.Ε.
2 Και αυτό γιατί σε όλη αυτή την περίοδο των δύο εκλογικών αναμετρήσεων, καταγράφηκε μια μαζική στροφή προς τα αριστερά, την οποία καρπώθηκε κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ, που δείχνει τη διάθεση μεγάλων κομματιών της κοινωνίας για απαλλαγή από τη λιτότητα και συνολικά τη μνημονιακή λαίλαπα, έστω και αν προσανατολίζεται σε μια «κυβερνητική λύση» χωρίς ανατροπή.
3Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ σε όλη την προεκλογική περίοδο, επέμεινε στον «αριστερό» ευρωπαϊσμό κάνοντας το «ναι στο ευρώ» κεντρικό σημείο της προεκλογικής γραμμής της, δεχόμενη τη δανειακή σύμβαση και τη «νομιμότητα» του χρέους. Η διολίσθησή του σε μια πρόταση «επαναδιαπραγμάτευσης» εντός των ορίων των δανειακών συμβάσεων και του ευρώ, όρια που έθετε η αστική τάξη μετά τις εκλογές της 6ης του Μάη, δεν διευκόλυνε στην απάντηση της ιδεολογικής τρομοκρατίας της άρχουσας τάξης και άφησε την προεκλογική αντιπαράθεση να μετατοπιστεί σε πεδία πιο ευνοϊκά για τις δυνάμεις του συστήματος. Το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων του, θέλει και ελπίζει σε μια αριστερά δύναμη στήριξης και ανάπτυξης των αγώνων, όχι «υπεύθυνης αντιπολίτευσης».
4 Η εκλογική πτώση του ΚΚΕ, δεν αποτελεί θετικό γεγονός για το εργατικό και λαϊκό κίνημα. Είναι, ωστόσο, αποτέλεσμα της στρατηγικής του φυσιογνωμίας και της πολιτικής του. Η παραπομπή των αναγκαίων αντικαπιταλιστικών στόχων ανατροπής της αντεργατικής επίθεσης στο ακαθόριστο μέλλον της «λαϊκής εξουσίας», η αντίληψη ότι όλα τα ζητήματα που δίχασαν την κοινωνία (Μνημόνιο, ευρώ) είναι «ψευτοδιλήμματα», η καταγγελία απέναντι σε κομμάτια του κινήματος («πλατείες» κ.λπ.), η αποχή του από τις μεγάλες στιγμές του λαϊκού ξεσηκωμού συντέλεσαν σε αυτό το αποτέλεσμα.
5Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είχε μεγάλη απώλεια ψήφων σε σχέση με τις εκλογές της 6ης Μάη, ένα πολύ αρνητικό αποτέλεσμα που σε αντίθεση με τη σημαντική άνοδο των εκλογών του Μάη μάς επιστρέφει στα επίπεδα του 2009. Η τεράστια εκλογική πόλωση οδήγησε χιλιάδες ψηφοφόρους της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στο να ψηφίσουν κυρίως ΣΥΡΙΖΑ, για να γίνει «αριστερή κυβέρνηση».
Ωστόσο, το τελικό αποτέλεσμα καθορίστηκε από σοβαρές υποκειμενικές αδυναμίες της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Δεν μπόρεσε μέσα στο κίνημα να οικοδομήσει ένα σχετικά διακριτό πόλο που θα θέτει τα πιο κρίσιμα ζητήματα του αντικαπιταλιστικού αγώνα (διαγραφή του χρέους, πάλη κατά της Ε.Ε. κ.λπ. Ενώ μετά τις 6 του Μάη στο κέντρο της συζήτησης τέθηκε το ζήτημα της κυβερνητικής εξουσίας, δεν μπόρεσε να απαντήσει με μια κάποια επάρκεια στο πώς η διεκδίκησή της πρέπει να εντάσσεται στο πλαίσιο μιας σύγχρονης επαναστατικής στρατηγικής, σε διάκριση από τον χωρίς όρους «κυβερνητισμό». Δεν έχει κατακτήσει μια επαρκή στάση της απέναντι κυρίως στον ανερχόμενο φορέα της ρεφορμιστικής Αριστεράς.
6 Μπροστά μας έχουμε μεγάλες προκλήσεις. Ο μαχόμενος κόσμος έχει μεγάλες απαιτήσεις από την Αριστερά, περιμένει από αυτή να αποτελέσει δύναμη αντίστασης και ανατροπής. Το κίνημα στη νέα του φάση χρειάζεται να ξεπεράσει τον απλό οικονομικό διεκδικητισμό και να παλέψει για ουσιαστικό «μονομερές» ξήλωμα των μνημονίων κα της δανειακής σύμβασης, διαγραφή του χρέους, εθνικοποίηση των τραπεζών και των μεγάλων επιχειρήσεων με εργατικό και λαϊκό έλεγχο, ουσιαστική ανακούφιση των εργαζόμενων με άμεση επιστροφή τουλάχιστον στις συνθήκες του 2009 και κατάργηση όλων των «μεταρρυθμιστικών» νόμων (Διαμαντοπούλου, Λοβέρδου, ενιαίο μισθολόγιο κ.λπ.). Σε αυτήν τη βάση θα οξυνθεί η διαπάλη με απόψεις που στηρίζουν απλά «τη μη χειροτέρευση», υποστηρίζοντας έτσι όχι την ανατροπή αλλά τη διατήρηση του «μνημονιακού κεκτημένου».
7 Παράλληλα, απαιτείται η συσπείρωση όλων των αντικαπιταλιστικών, αντιιμπεριαλιστικών, αντι-Ε.Ε. δυνάμεων της ελληνικής κοινωνίας. Όλων των δυνάμεων που ορίζουν την «αριστερή πολιτική» σαν διαγραφή του χρέους, ρήξη με το ευρώ, την Ε.Ε. και τις δυνάμεις του κεφαλαίου, ριζική αναδιανομή του πλούτου σε κόντρα με την πολιτική του κεφαλαίου. Οι δυνάμεις αυτές είναι πολλές και θα πολλαπλασιαστούν το επόμενο διάστημα, λόγω των πολυποίκιλων διεργασιών που θα λάβουν χώρα σε όλη την Αριστερά. Τα βήματα σε μια τέτοια συσπείρωση είναι όρος για το τράβηγμα όλης της κοινωνικής και πολιτικής αντιπαράθεσης σε μια γραμμή ουσιαστικής ρήξης με τις δυνάμεις του συστήματος, στόχος που άλλωστε ορίζει την Αριστερά.
2 Και αυτό γιατί σε όλη αυτή την περίοδο των δύο εκλογικών αναμετρήσεων, καταγράφηκε μια μαζική στροφή προς τα αριστερά, την οποία καρπώθηκε κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ, που δείχνει τη διάθεση μεγάλων κομματιών της κοινωνίας για απαλλαγή από τη λιτότητα και συνολικά τη μνημονιακή λαίλαπα, έστω και αν προσανατολίζεται σε μια «κυβερνητική λύση» χωρίς ανατροπή.
3Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ σε όλη την προεκλογική περίοδο, επέμεινε στον «αριστερό» ευρωπαϊσμό κάνοντας το «ναι στο ευρώ» κεντρικό σημείο της προεκλογικής γραμμής της, δεχόμενη τη δανειακή σύμβαση και τη «νομιμότητα» του χρέους. Η διολίσθησή του σε μια πρόταση «επαναδιαπραγμάτευσης» εντός των ορίων των δανειακών συμβάσεων και του ευρώ, όρια που έθετε η αστική τάξη μετά τις εκλογές της 6ης του Μάη, δεν διευκόλυνε στην απάντηση της ιδεολογικής τρομοκρατίας της άρχουσας τάξης και άφησε την προεκλογική αντιπαράθεση να μετατοπιστεί σε πεδία πιο ευνοϊκά για τις δυνάμεις του συστήματος. Το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων του, θέλει και ελπίζει σε μια αριστερά δύναμη στήριξης και ανάπτυξης των αγώνων, όχι «υπεύθυνης αντιπολίτευσης».
4 Η εκλογική πτώση του ΚΚΕ, δεν αποτελεί θετικό γεγονός για το εργατικό και λαϊκό κίνημα. Είναι, ωστόσο, αποτέλεσμα της στρατηγικής του φυσιογνωμίας και της πολιτικής του. Η παραπομπή των αναγκαίων αντικαπιταλιστικών στόχων ανατροπής της αντεργατικής επίθεσης στο ακαθόριστο μέλλον της «λαϊκής εξουσίας», η αντίληψη ότι όλα τα ζητήματα που δίχασαν την κοινωνία (Μνημόνιο, ευρώ) είναι «ψευτοδιλήμματα», η καταγγελία απέναντι σε κομμάτια του κινήματος («πλατείες» κ.λπ.), η αποχή του από τις μεγάλες στιγμές του λαϊκού ξεσηκωμού συντέλεσαν σε αυτό το αποτέλεσμα.
5Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είχε μεγάλη απώλεια ψήφων σε σχέση με τις εκλογές της 6ης Μάη, ένα πολύ αρνητικό αποτέλεσμα που σε αντίθεση με τη σημαντική άνοδο των εκλογών του Μάη μάς επιστρέφει στα επίπεδα του 2009. Η τεράστια εκλογική πόλωση οδήγησε χιλιάδες ψηφοφόρους της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στο να ψηφίσουν κυρίως ΣΥΡΙΖΑ, για να γίνει «αριστερή κυβέρνηση».
Ωστόσο, το τελικό αποτέλεσμα καθορίστηκε από σοβαρές υποκειμενικές αδυναμίες της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Δεν μπόρεσε μέσα στο κίνημα να οικοδομήσει ένα σχετικά διακριτό πόλο που θα θέτει τα πιο κρίσιμα ζητήματα του αντικαπιταλιστικού αγώνα (διαγραφή του χρέους, πάλη κατά της Ε.Ε. κ.λπ. Ενώ μετά τις 6 του Μάη στο κέντρο της συζήτησης τέθηκε το ζήτημα της κυβερνητικής εξουσίας, δεν μπόρεσε να απαντήσει με μια κάποια επάρκεια στο πώς η διεκδίκησή της πρέπει να εντάσσεται στο πλαίσιο μιας σύγχρονης επαναστατικής στρατηγικής, σε διάκριση από τον χωρίς όρους «κυβερνητισμό». Δεν έχει κατακτήσει μια επαρκή στάση της απέναντι κυρίως στον ανερχόμενο φορέα της ρεφορμιστικής Αριστεράς.
6 Μπροστά μας έχουμε μεγάλες προκλήσεις. Ο μαχόμενος κόσμος έχει μεγάλες απαιτήσεις από την Αριστερά, περιμένει από αυτή να αποτελέσει δύναμη αντίστασης και ανατροπής. Το κίνημα στη νέα του φάση χρειάζεται να ξεπεράσει τον απλό οικονομικό διεκδικητισμό και να παλέψει για ουσιαστικό «μονομερές» ξήλωμα των μνημονίων κα της δανειακής σύμβασης, διαγραφή του χρέους, εθνικοποίηση των τραπεζών και των μεγάλων επιχειρήσεων με εργατικό και λαϊκό έλεγχο, ουσιαστική ανακούφιση των εργαζόμενων με άμεση επιστροφή τουλάχιστον στις συνθήκες του 2009 και κατάργηση όλων των «μεταρρυθμιστικών» νόμων (Διαμαντοπούλου, Λοβέρδου, ενιαίο μισθολόγιο κ.λπ.). Σε αυτήν τη βάση θα οξυνθεί η διαπάλη με απόψεις που στηρίζουν απλά «τη μη χειροτέρευση», υποστηρίζοντας έτσι όχι την ανατροπή αλλά τη διατήρηση του «μνημονιακού κεκτημένου».
7 Παράλληλα, απαιτείται η συσπείρωση όλων των αντικαπιταλιστικών, αντιιμπεριαλιστικών, αντι-Ε.Ε. δυνάμεων της ελληνικής κοινωνίας. Όλων των δυνάμεων που ορίζουν την «αριστερή πολιτική» σαν διαγραφή του χρέους, ρήξη με το ευρώ, την Ε.Ε. και τις δυνάμεις του κεφαλαίου, ριζική αναδιανομή του πλούτου σε κόντρα με την πολιτική του κεφαλαίου. Οι δυνάμεις αυτές είναι πολλές και θα πολλαπλασιαστούν το επόμενο διάστημα, λόγω των πολυποίκιλων διεργασιών που θα λάβουν χώρα σε όλη την Αριστερά. Τα βήματα σε μια τέτοια συσπείρωση είναι όρος για το τράβηγμα όλης της κοινωνικής και πολιτικής αντιπαράθεσης σε μια γραμμή ουσιαστικής ρήξης με τις δυνάμεις του συστήματος, στόχος που άλλωστε ορίζει την Αριστερά.
* Ο Αντώνης Δραγανίγος είναι μέλος του Κεντρικού Συντονιστικού της ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Σχόλια
