Όταν δύο τεράστιες σε καταστροφική δύναμη αντίπαλες πολεμικές δυνάμεις συγκεντρώνονται και αντιπαρατίθενται σε μια μικρή ζώνη γύρω από τη Συρία κανείς δεν μπορεί να είναι ήσυχος. Ένα λάθος ή μια προβοκάτσια από τους βασικούς πρωταγωνιστές ή τις ισχυρές περιφερειακές δυνάμεις που ανταγωνίζονται στην περιοχή δεν μπορεί να αποκλεισθεί ως ενδεχόμενο.
Τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα, με την κατάρριψη ενός ρώσικου αεροπλάνου και τον θάνατο και των 15 μελών του πληρώματος, πιστοποιούν τους τεράστιους κινδύνους για την ειρήνη σε ολόκληρη την περιοχή.
Ταυτόχρονα, οι συνεχείς εναλλαγές στους τόνους της αντιπαράθεσης, οι προσπάθειες να μείνουν ανοικτοί δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των αντίπαλων στρατοπέδων, η πρόθεση να δίνονται άμεσες εξηγήσεις για ό,τι ξεφεύγει από τα συμφωνηθέντα (δες επικοινωνία Ρωσίας-Ισραήλ), η συστηματική μέριμνα να αποφεύγονται πράξεις ή κτυπήματα που θα γενίκευαν τη σύγκρουση αλλά και οι σκιές και οι αναταράξεις ανάμεσα στα μέλη των εγκαταστημένων συμμαχιών ή συνεργασιών (Ρωσία–Τουρκία) αναδεικνύουν τον εξαιρετικά περίπλοκο χαρακτήρα των σχεδιασμών αλλά και την ίδια την αντιφατικότητα των επιδιωκόμενων στόχων των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Συρία και Μ. Ανατολή στην αιχμή των μετώπων αστάθειας
Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στη Συρία και η συστηματική ανατίναξη χωρών της Μ. Ανατολής αποτελούν τα ορατά σημεία ενός διεθνοποιημένου, χαμηλής έντασης, πολέμου που διεξάγεται ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Παρά τον διχασμό του στρατοπέδου της Δύσης, τις αντιφατικές δηλώσεις των ηγετών των μεγαλύτερων χωρών της Ε.Ε. σε σχέση με τη Ρωσία, τις προσωρινές και εύθραυστες συμμαχίες μεταξύ τους και με την Κίνα, υπάρχει και ξεδιπλώνεται ένα σχέδιο στρατιωτικής περικύκλωσης και οικονομικής και πολιτικής εξασθένισης της Ρωσίας. Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν παρουσιάζεται ως εκείνος που είναι σε θέση να διαμορφώσει το εκλογικό αποτέλεσμα μέσα στις ΗΠΑ και ταυτόχρονα να απειλεί την σταθερότητα της Ευρώπης και την παγκόσμια ειρήνη.
Από τη Βαλτική ως τη Μαύρη Θάλασσα, από το Κίεβο ως τη Δαμασκό και από το Βελιγράδι ως την Τιφλίδα ξεδιπλώνεται ένα σχέδιο μακρόσυρτης εξώθησης στην αποδιοργάνωση και αποσύνθεση κάθε προσπάθειας της Ρωσίας να επανέλθει ως παγκόσμιος παίκτης στη διεθνή σκηνή. Η αντίθεση ανάμεσα στην ισχυρή στρατιωτική δύναμη της Ρωσίας και τις σημαντικές καθυστερήσεις της στον οικονομικό τομέα παίρνεται υπόψη στα σχέδια και την τακτική αποδυνάμωσής της από τη δυτική συμμαχία.
Υπό αυτούς τους όρους η Συρία και ολόκληρη η Μ. Ανατολή αναδεικνύεται ως η αιχμή των μετώπων ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία. Το μεγάλο διακύβευμα, το πραγματικό αντικείμενο της διένεξης είναι βέβαια το ενεργειακό δυναμικό της περιοχής αλλά και ο κομβικός ρόλος της Ν. Μεσογείου ως οδός ενεργειακών ροών προς την Ευρώπη.
Και δίπλα σε αυτό η επιτυχής εμπλοκή της Ρωσίας στον πόλεμο της Συρίας τροποποίησε σημαντικά την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή, σταθεροποίησε την κυβέρνηση Άσαντ εξασφαλίζοντας πολύτιμες στρατιωτικές βάσεις της Ρωσίας στο μυχό της Ν.Α. Μεσογείου και άλλαξε προς το καλύτερο την εικόνα και τις δυνατότητες πολιτικής, οικονομικής και στρατιωτικής παρουσίας της Ρωσίας σε ολόκληρη την περιοχή. Οι κινήσεις και οι στρατιωτικές πρωτοβουλίες της Ρωσίας συναντιούνται με τη μεγάλης κλίμακας οικονομική εξόρμηση της Κίνας στα πλαίσια του «Δρόμου του Μεταξιού» δημιουργώντας σημαντικά εμπόδια στα σχέδια της «Νέας Μέσης Ανατολής» που απέβλεπε στον πλήρη έλεγχο της περιοχής από τις ΗΠΑ.
Είναι αυτοί οι λόγοι που στη Συρία συγκρούονται οι ΗΠΑ και η Ρωσία, σε μια αντιπαράθεση με απρόβλεπτες διαστάσεις. Συγκρούονται δυο ανταγωνιστικά σχέδια που δεν περιορίζονται απλά στο οικονομικό πεδίο αλλά επιχειρούν να τροποποιήσουν εκ βάθρων τα δεδομένα της περιοχής. Τα σύνορα επαναχαράζονται, συμμαχίες αναστατώνονται και κλονίζονται, νέες πρόσκαιρες δημιουργούνται σε μια προσπάθεια μεγάλες και μικρότερες περιφερειακές δυνάμεις να μοιρασθούν αναλογικά τη λεία. Και αυτό το σχέδιο γεννά πρόσθετες αντιφάσεις, νέες ασταθείς συμμαχίες που συντελούν αποφασιστικά στην επικινδυνότητα των εξελίξεων και στο δυσανάγνωστο των τάσεων.
Στη Συρία συγκρούονται οι ΗΠΑ και η Ρωσία σε μια αντιπαράθεση με απρόβλεπτες διαστάσεις. Τα σύνορα επαναχαράζονται, παλιές συμμαχίες κλονίζονται, νέες πρόσκαιρες δημιουργούνται σε μια προσπάθεια μεγάλες και μικρότερες δυνάμεις να μοιρασθούν αναλογικά τη λεία. Αυτό το σχέδιο γεννά νέες πρόσθετες αντιφάσεις που συντελούν στην επικινδυνότητα των εξελίξεων
Ισραήλ-Τουρκία, απρόβλεπτοι επιταχυντές και εμπρηστές του πολέμου
Οι σχεδιασμοί των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων αποτελούν τους βασικούς διαμορφωτές των εξελίξεων, τη μεγάλη σκακιέρα. Δίπλα σε αυτήν ξεδιπλώνονται οι ιδιαίτεροι σχεδιασμοί περιφερειακών δυνάμεων όπως το Ισραήλ και η Τουρκία. Το μικρότερο μέγεθός τους δεν καθιστά τις δυνάμεις αυτές λιγότερο επικίνδυνες.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπ. Νετανιάχου δεν είναι απλά ο επικεφαλής μιας ακραίας στρατοκρατικής δύναμης στην περιοχή. Αποτελεί συστατικό κομμάτι και ενσαρκωτή στην περιοχή των πιο ισχυρών πολεμόχαρων και επιθετικών δυνάμεων των ΗΠΑ. Οι ειδικές του σχέσεις με τους νεοσυντηριτικούς, εξελίσσεται ταυτόχρονα με την καλλιέργεια στενών σχέσεων με τον Αμερικανό πρόεδρο και την πολιτική του στην περιοχή. Το Ιράν και το σιιτικό τόξο αποτελούν κοινό στόχο Τραμπ και Νετανάχιου. Την ίδια στιγμή ο Ισραηλινός πρωθυπουργός καταφέρνει να συμπαρασύρει στις επιδιώξεις του ακόμα και τους πιο επιφανείς εκπροσώπους της παγκοσμιοποίησης, όπως τον Γάλλο πρόεδρο Μακρόν. Στρατιωτικά πλοία και αεροσκάφη της Γαλλίας, όπως άλλωστε και της Βρετανίας, συμμετέχουν στη μεγάλη αντιπαράθεση στη Συρία και κατά καιρούς εμπλέκονται σε βομβαρδισμούς επιλεγμένων στόχων, την ίδια ώρα που ο Μακρόν διακηρύσσει την ανάγκη συνεννόησης με τη Ρωσία για την ασφάλεια και την οικονομική ευημερία της Ευρώπης.
Με την επιμονή του Μπ. Νετανιάχου, το Ιράν έχει αναδειχθεί σε βασική «δύναμη του κακού» στη Μ. Ανατολή όχι μόνο από το Ισραήλ αλλά και τις ΗΠΑ. Ο ίδιος έπαιξε ενεργό ρόλο στην καταγγελία της συμφωνίας για τον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, γεγονός που πυροδοτεί αντιθέσεις ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ε.Ε.-Ρωσία- Κίνα, αλλά και έχει το «πράσινο φως» από την Ουάσιγκτον για συστηματικές και συνεχόμενες επιθέσεις κατά της Συρίας προσβάλλοντας στρατιωτικούς στόχους του Ιράν που έχουν αναπτυχθεί στο έδαφός της σε βοήθεια στον πόλεμο κατά του ISIS.
Κατά έναν «περίεργο» τρόπο διατηρεί ανοικτό δίαυλο επικοινωνίας και με τη Ρώσικη πλευρά, εξασφαλίζοντας έτσι την ανοχή της σε στοχευμένα κτυπήματα κατά των Ιρανών, συμμαχικών κατά τα άλλα δυνάμεων της Ρωσίας στο μέτωπο της Συρίας. Το «παράδοξο» βέβαια ερμηνεύεται με την παραδοχή ότι η συνεργασία Ρωσίας-Ιράν στον πόλεμο της Συρίας φθάνει μέχρι του σημείου σταθεροποίησης του Άσαντ, αλλά δεν περιλαμβάνει τα σχέδια του Ιράν για έλεγχο της Συρίας μετά τον πόλεμο και την σταθεροποίηση της στρατιωτικής του παρουσίας στην περιοχή.
Έτσι, όλα δείχνουν, ότι οι περιπλοκές και η σταθερότητα των σημερινών ισορροπιών θα συνεχιστούν και μετά το τέλος της πρώτης φάσης του συριακού πολέμου. Δύσκολο παραμένει να προβλεφθούν οι «νέες γέφυρες» που θα απαιτηθούν σε αυτήν τη μακρόσυρτη αντιπαράθεση. Η ταχύτητα όμως που «άνοιξε και έκλεισε» η Ρωσοϊσλαηλινή αντιπαράθεση με αφορμή την κατάρριψη του ρωσικού αεροπλάνου και οι αμοιβαίες υπαναχωρήσεις δείχνουν ότι οι περίπλοκες και απρόβλεπτες κινήσεις τακτικής θα συνεχιστούν. Ποιος άλλωστε μπορούσε να προβλέψει τις στροφές της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής πριν μερικά χρόνια;
Το ίδιο δυσανάγνωστη είναι η συμπεριφορά της Τουρκίας. Η χώρα πραγματοποίησε μια απρόβλεπτη στροφή στις διεθνείς σχέσεις τραντάζοντας τη συνοχή της Ν.Α. πτέρυγας του ΝΑΤΟ και μετατρεπόμενη σε θύμα μιας τεράστιας οικονομικής επίθεσης από τις ΗΠΑ.
Το πολιτικό και στρατιωτικό σύστημα της Τουρκίας αντιλαμβανόταν ότι η χώρα κινδύνευε από το αμερικάνικο σχέδιο της Νέας Μ. Ανατολής. Το κοινό σχέδιο ΗΠΑ-Ισραήλ για δημιουργία ελεγχόμενου κουρδικού κρατιδίου στα νότια σύνορα της Τουρκίας στάθηκε η αιτία για τη στροφή της Τουρκίας προς τη Ρωσία. Και οι επιτυχίες της τριπλής συνεργασίας Ρωσίας-Ιράν-Τουρκίας παγίωσε τις προθέσεις της, όχι μόνο για συντριβή της κουρδικής επέκτασης, αλλά για μόνιμο έλεγχο σημαντικών τμημάτων της Β. Συρίας από τουρκικά στρατεύματα. Οι δύο παράνομες στρατιωτικές εισβολές της Τουρκίας στη Συρία αμφισβητούν την κυριαρχία της νόμιμης κυβέρνησης της Συρίας και επιβάλλουν στην πράξη τη διχοτόμηση, τριχοτόμηση αν υπολογίσουμε και τις περιοχές που ελέγχονται από τις ΗΠΑ, της χώρας. Τα σχέδια κατάληψης του Ιντλίμπ προκάλεσαν την οργή της Τουρκίας και τις απειλές κατά της συνοχής της συνεργασίας με τη Ρωσία καθώς έτσι θα περιοριζόταν ο έλεγχός της σε στρατηγικής σημασίας θέσεις στο έδαφος της Συρίας. Η αντιπαράθεση Ρωσίας-Τουρκίας έληξε με την αναβολή της επίθεσης στο Ιντλίμπ αλλά και την ανάληψη, αδύνατων να πραγματοποιηθούν, δεσμεύσεων της Τουρκίας, να επιβάλουν δηλαδή αφοπλισμό των τζιχαντιστών.
Με αυτά τα δεδομένα «έληξε» προς το παρόν μια οξύτατη διαμάχη ανάμεσα σε αντιπάλους και συμμάχους στο μέτωπο της Συρίας.
Έληξε ένας γύρος για να ανοίξει ένας άλλος ακόμα πιο απρόβλεπτος και το ίδιο επικίνδυνος σε έναν πόλεμο που σχεδιάζεται έτσι ώστε να διαρκέσει πολύ ακόμα…
Να επιστέψει αμέσως η φρεγάτα Έλλη από τη Συρία
Η φρεγάτα Έλλη συμμετέχει σε Νατοϊκές ασκήσεις στη Ν.Α. Μεσόγειο. Στην πραγματικότητα αποτελεί τμήμα μιας πολυεθνικής ναυτικής δύναμης της Δύσης που βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ισχυρότατη ναυτική αρμάδα της Ρωσίας στην περιοχή.
Το ίδιο το πλοίο όπως άλλωστε και οι χερσαίες βάσεις υποστήριξης της Νατοϊκής δύναμης στα θαλάσσια ύδατα της Συρίας, μεταξύ αυτών η Σούδα και η βρετανική βάση της Κύπρου, έχουν στοχοποιηθεί από τις ρωσικές δυνάμεις και αντιμετωπίζονται ως εχθρικοί στόχοι.
Είναι πρώτη φορά που ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις εμπλέκονται σε μια στρατιωτική αντιπαράθεση με την ίδια την Ρωσία χωρίς να υπάρχει καμιά διεθνής (για παράδειγμα απόφαση ΟΗΕ) ή εσωτερική (απόφαση Βουλής) εξουσιοδότηση και νομιμοποίηση μιας τέτοιας επιθετικής στάσης.
Η Ρωσία δεν έχει κηρύξει πόλεμο εναντίον της Ελλάδας, ούτε έχει απειλήσει ποτέ για κάτι τέτοιο. Το ίδιο και η Συρία. Αποτελεί πρόκληση σε βάρος ολόκληρου του λαού, η κυβερνητική απόφαση για στρατιωτική εμπλοκή της χώρας σε μια αντιπαράθεση ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία.
Η μετατροπή της χώρας από άκρη σε άκρη σε στρατιωτική βάση των ΗΠΑ αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την ασφάλεια και την ειρήνη στην περιοχή.
Η όλο και πιο βαθιά υπαγωγή της χώρας στις φιλοπόλεμες επιδιώξεις των ΗΠΑ περνά από το στάδιο της διπλωματικής οξύτητας με τη Ρωσία στην πιο επικίνδυνη φάση, αυτής του κινδύνου μιας στρατιωτικής αντιπαράθεσης.
Καμιά κυβέρνηση μέχρι τώρα δεν έχει προσχωρήσει τόσο πολύ στους αμερικάνικους τυχοδιωκτισμούς όσο η άκρως επικίνδυνη κυβέρνηση Τσίπρα-Kαμμένου.