Ιδρύματα για να σβήνει η μνήμη…

«…Έγκλημα ή αυτοκτονία της Αναστασίας Αλφατρείδου; Ο ιατροδικαστής θα αποφανθεί απερίφραστα για το πρώτο, ενώ σύντομα θα υποστηρίξει τη δεύτερη εκδοχή. Ο εφοπλιστής που σκότωσε τη γυναίκα του, τον εξαγόρασε; »
Βασίλης Βασιλικός, Ο Ιατροδικαστής

«…Την 5η Οκτωβρίου 1970, ημέρα Δευτέρα, δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η έγκριση εισαγωγής 190.000.000 δολαρίων ΗΠΑ, για την πραγματοποίηση βιομηχανικών επενδύσεων εταιρίας του κ. Νιάρχου… Το συμβόλαιο Ελληνικού Κράτους-Νιάρχου είχε υπογραφεί στις 10 Σεπτεμβρίου, όταν ο μεγαλοεφοπλιστής ήταν ακόμη κατηγορούμενος για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως… Με αυτές τις μεθοδεύσεις κλείνει οριστικά για την ελληνική Δικαιοσύνη η υπόθεση Νιάρχου, πέντε μήνες μετά το θάνατο της συζύγου του…»
Δημήτρης Λιμπερόπουλος, Σταύρος Νιάρχος
(όλο το κείμενο εδώ: liberopoulos.gr)

«Οπισθοδρομικό» και «κομπλεξικό» με χαρακτήρισε κάποιος κύριος στο facebook επειδή τόλμησα να θυμίσω με μια ανάρτησή μου τη σκοτεινή πλευρά του Σταύρου Νιάρχου, παραθέτοντας το ρεπορτάζ για τον θάνατο της Ευγενίας Νιάρχου και υποστηρίζοντας ότι είναι απαράδεκτο να δέχεται το Ελληνικό Δημόσιο ένα Ίδρυμα με την ονομασία «Σταύρος Νιάρχος».

Δεν θα μπω στους σκανδαλώδεις όρους με τους οποίους ο «νέος ναός» παραχωρήθηκε στο Δημόσιο, ούτε στην προσπάθεια που έγινε να εξαφανιστούν τα αρχαιολογικά ευρήματα (ευτυχώς βρήκαν μπροστά τους το ΚΑΣ), ούτε στο γεγονός ότι κινδυνεύει ο πολιτισμός να γίνει ένα μονοπώλιο της «Στέγης» και του «Νιάρχου». Οι δυο εφοπλιστές, πολλά χρόνια μετά τον θάνατό τους συνεχίζουν να ανταγωνίζονται, όπως έκαναν και σε όλη τους τη ζωή…

Θα αναφερθώ στη μνήμη που εξαγοράζεται με χρήμα. Και οι επόμενες γενιές, που δεν θα έχουν διαβάσει τον Ιατροδικαστή του Βασίλη Βασιλικού, που δεν θα γνωρίζουν τι εστί ιατροδικαστής Καψάσκης, που θα αγνοούν αυτά τα παλιά ρεπορτάζ, θα θεωρούν τον Σταύρο Νιάρχο ως «μέγα ευεργέτη».

Σίγουρα θα υπάρξουν πρόθυμοι βιογράφοι και ιστορικοί να μιλήσουν για τη μεγάλη αυτή προσωπικότητα.

Ναι. Μάλλον είμαι οπισθοδρομικός και πιστεύω ακόμη ότι δεν θα έπρεπε η μνήμη να πωλείται. Αναρωτιέμαι πως θα νιώθει ένας καλλιτέχνης που συμμετέχει σε παραστάσεις με πολιτικό περιεχόμενο και αμφισβήτηση, υπό την αιγίδα ενός Ιδρύματος που φέρει το όνομα «Σταύρος Νιάρχος».

Ενός επιχειρηματία που συμπυκνώνει το πιο σκοτεινό πρόσωπο του ελληνικού επιχειρηματικού κόσμου…

Τι να σκεφτόταν άραγε ο εισαγγελέας Φαφούτης που στις 21 Αυγούστου 1970 (110 ημέρες από το συμβάν) έκανε παραπεμπτική πρόταση προς το συμβούλιο πλημμελειοδικών, τελειώνοντας με τη φράση: «Συλλάβατε και προφυλακίσατε τον Σταύρο Νιάρχο, γιατί δολοφόνησε την σύζυγο του»;

«…ο Νιάρχος προξένησε εκ προθέσεως βαρείας σωματικός βλάβας εις την σύζυγόν του, πνίξας αυτήν ισχυρώς διά των χειρών του και λακτίσας αυτήν εις διάφορα μέρη του σώματος της και δη εις την κοιλίαν και τον λαιμόν…” Στην παραπεμπτική του πρόταση ο εισαγγελέας αναλύει τις αρχικές ιατροδικαστικές εκθέσεις και κρίνει και επικρίνει εκείνες τις εκ των υστέρων (Καψάσκη, Αγιουτάντη, Συλλάνταβου και Μπούκη) αλλά και τις διαγνώσεις των καθηγητών Κ. Τούντα και Δ. Βαρώνου, ως διαβλητές… Οι έξι επιστήμονες -μετά από αίτηση του Νιάρχου- επελήφθησαν της υποθέσεως και αποφάνθηκαν (εν μέσω χούντας, που ο τύπος ήταν φιμωμένος) ότι: “Η Ευγενία Νιάρχου πέθανε από χρήση βαρβιτουρικών”… Απίθανη διάγνωση, αφού οι δύο εκ των έξι (Συλλάβαντος και Μπούκης) 33 ημέρες νωρίτερα είχαν αποφανθεί ότι: Η ποσότης βαρβιτουρικού που ανευρέθη στη νεκρή, δεν επαρκούσε ούτε τον ύπνο να φέρει”… Την 17η Σεπτεμβρίου 1970 το δικαστικό συμβούλιο του Πρωτοδικείου Πειραιώς απορρίπτει την πρόταση του εισαγγελέα κ. Φαφούτη, γιατί “οι αποδείξεις πείθουν ότι η Ευγενία Νιάρχου αυτοκτόνησε.”…» (Δημήτρης Λιμπερόπουλος)

Πράγματι. Αν δεν αξίζει ένα Ίδρυμα ο Σταύρος Νιάρχος, ποιος το αξίζει;

Η μητρική γλώσσα

…Και για να συνέλθω από όλα αυτά τα περί Ιδρυμάτων, βυθίζομαι στην ανάγνωση του απολαυστικού βιβλίου του Βασίλη Αλεξάκη Η μητρική γλώσσα που κυκλοφόρησε σε νέα έκδοση από το «Μεταίχμιο». Με διεισδυτικότητα, με τη ματιά αυτού που μπορεί να πάρει λίγη απόσταση για να δει τα πράγματα καθαρότερα, με μια νοσταλγία που δεν συσκοτίζει αλλά βοηθά σε μια πιο γνήσια προσέγγιση, ο συγγραφέας μέσα από τις περιπέτειες και την καθημερινότητα της Ελλάδας, μας βοηθά να καταλάβουμε καλύτερα τη γλώσσα, αλλά και τον εαυτό μας.

Ο ήρωας του βιβλίου, καταγράφει λέξεις σε ένα σημειωματάριο. Λέξεις που η βαθύτερη σημασία τους σχηματίζει το πορτρέτο της σύγχρονης πατρίδας. Γραμμένο πολλά χρόνια πριν από την κρίση (το 1995) μοιάζει απίστευτα σύγχρονο. Αυτά που τότε παρατηρούσε ο Αλεξάκης μας πήρε πολύ καιρό να τα κατανοήσουμε.

Γλυκόπικρο, με χιούμορ, με αιχμηρότητα, ένα βιβλίο που αξίζει αν διαβάσουμε με προσοχή…

Σχόλια

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Ενίσχυσε οικονομικά την προσπάθειά μας!