Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας οργανισμός του Δημοσίου που τον έλεγαν ΟΠΕΠ (Οργανισμό Προώθησης Ελληνικού Πολιτισμού).
Ο ΟΠΕΠ λειτουργούσε με τη μορφή της Α.Ε., γιατί εκείνοι που τον σκαρφίστηκαν το 1997 (που ήταν λέει και σοσιαλιστές), διατράνωναν πως έτσι θα μπορούσε να επιτελέσει περισσότερο «ευέλικτα» το μεγαλεπήβολο στόχο του. Στην αρχή αυτός ήταν περιορισμένος στη διοργάνωση της απίθανης εκείνης Πολιτιστικής Ολυμπιάδας που άφησε άφωνη την υφήλιο: από τη Μυθωδία, την Ωδή στον Δία που μεταδόθηκε και στον… Άρη μέσω της ΝΑΣΑ, μέχρι το φαντασμαγορικό πολυθέαμα για τους Άθλους του Ηρακλή που παρουσιάστηκε στη Μόσχα και προκάλεσε γενική θυμηδία.
Όλα αυτά κρίθηκαν, καθώς φαίνεται, εξαιρετικά επιτυχημένα και προσοδοφόρα κι έτσι αποφασίστηκε ο ΟΠΕΠ να συνεχίσει το φιλόδοξο έργο του και μετά το 2004. Ανασκουμπώθηκε και απλώθηκε στους τομείς δραστηριότητας του μητρικού του φορέα, του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (ΤΑΠΑ), μια που, ως Α.Ε., θα μπορούσε, λέει, να φέρει επιτέλους έσοδα από τη διαχείριση των προϊόντων πολιτισμού.
Χρόνος μπαίνει, χρόνος βγαίνει κι ο ΟΠΕΠ μεγάλωσε και ανοίξανε και οι δουλειές του: πήρε από το ΤΑΠΑ τα πωλητήρια στους πλέον προβεβλημένους αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία της χώρας (στερώντας πόρους που, μέχρι τότε, διοχετεύονταν στην αναγκαία οικονομική υποστήριξη λιγότερο επισκέψιμων χώρων, αλλά και στις απαλλοτριώσεις), προχώρησε στην παραγωγή ενημερωτικών DVDs (που ποτέ κανείς δεν είδε), ανέλαβε την εκχώρηση της παραγωγής μουσειακών αντιγράφων σε ιδιωτικές εταιρίες, υπέγραψε μια σκανδαλώδη σύμβαση με τη Siemens για την εγκατάσταση 4.500 «φορητών ξεναγών» σε 15 αρχαιολογικούς χώρους (που δεν υλοποιήθηκε ποτέ, ενώ πληρώθηκαν 4 εκατομμύρια ευρώ ως προκαταβολή…), είδε να θεσμοθετείται η επιχορήγησή του από το ΤΑΠΑ (στο οποίο υποτίθεται πως θα έφερνε έσοδα), έκανε μέχρι και τον… ενδιάμεσο για την πρόσληψη προσωπικού στο Νέο Μουσείο Ακρόπολης.
Με άλλα λόγια, ο ΟΠΕΠ τα κατάφερε περίφημα! Χωρίς έλεγχο από το δημόσιο λογιστικό, λεηλάτησε ταχύτατα Δημόσιο και ευρωπαϊκό χρήμα, δείχνοντας την αναγκαία «ευελιξία» στην κατά το δοκούν πρόσληψη (αλλά και απόλυση) προσωπικού, επίσης «ευέλικτα» αμειβομένου (προς τα πάνω ή προς τα κάτω). Ξεπέρασε με ευκολία κάποιες «γκρίνιες» ενοχλητικών τύπων και συλλογικών οργάνων που, από την αρχή, επισήμαναν το αδιέξοδο των επικαλύψεων αρμοδιοτήτων, το αδιαφανές του νομικού καθεστώτος, το απαράδεκτο της πολιτικής ιδιωτικοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς, τη δημιουργία παραϋπηρεσιών στις παρυφές του Δημοσίου.
Και, παρ’ ότι έφτασε αισίως και το χρέος του στα 10 εκατομμύρια ευρώ, ελπίζει πως το παραμύθι δεν θα τελειώσει ποτέ, ακόμη και τώρα που οι πιέσεις για οικονομία στο Δημόσιο θεριεύουν. Και πώς θα ζήσουμε εμείς καλά (λέμε, τώρα) και αυτός καλύτερα…
Στάθης Γκότσης
