Μαρία Κοκοσάλη,
υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων της εθελοντικής ομάδας ΕΠΟΜΕΑ
Συνέντευξη στην Λόλα Σκαλτσά
Είναι η πρώτη φορά που κάνετε αποστολή εκτός Ελλάδας ως ομάδα διάσωσης;
Όχι, δεν είναι η πρώτη φορά. Η EΠΟΜΕΑ είναι ιδρυτικό μέλος, στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό, την EVOLSAR, στον οποίο συμμετέχουν αντίστοιχες διασωστικές ομάδες από Κύπρο, Ιταλία, Μάλτα, Πορτογαλία, Αγγλία, Ουγγαρία, Σερβία, Γαλλία και Ισπανία. Στο πλαίσιο του EVOLSAR εκτός του ότι εκπονούνται πανευρωπαϊκά προγράμματα εκπαίδευσης και ειδικές ασκήσεις διάσωσης, καλούμαστε να συμμετέχουμε σε κάποια αντιμετώπιση καταστροφής εκτός συνόρων. Ενδεικτικά αναφέρω τη συμμετοχή μας στον σεισμό στην Αλβανία, στις 26/11/2019 και τις καταστροφικές πλημμύρες στην Σερβία, στις 15/5/2014.
Πόσα άτομα αποτέλεσαν την αποστολή και με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν;
Η αποστολή αποτελούνταν από 31 άτομα. Όλα τα μέλη της ομάδας μας είναι άρτια εκπαιδευμένα και μπορούσαν να ανταπεξέλθουν σε μία τέτοια αποστολή. Καθώς η ομάδα δεν έχει πόρους και έπρεπε να βρεθούν κάποια χρήματα για να μπορέσει να αναχωρήσει η αποστολή, π.χ. καύσιμα, έπρεπε να αναχωρήσουν τα οχήματα που θα ήταν χρήσιμα στο πεδίο. Επιλέχθηκαν να ακολουθήσουν την αποστολή άτομα από κάθε ειδικότητα (αστική ορεινή διάσωση, αντιμετώπιση καταστροφών, υγρό στοιχείο, Α΄ Βοήθειες κ.λπ.) καθώς δεν γνωρίζαμε τι θα αντιμετωπίζαμε στη γείτονα χώρα. Επίσης, εθελοντές που είχαν την άδεια και την πείρα να οδηγήσουν μεγάλα οχήματα, καθώς την αποστολή ακολουθούσαν δύο πυροσβεστικά οχήματα, ένα διασωστικό, ένα φορτηγό, ένα ασθενοφόρο και ένα βαν, άτομα που μπορούσαν να ηγηθούν ομάδας στο πεδίο και φυσικά η διασωστική σκυλίτσα μας Sugar με τον φροντιστή της. Να αναφέρουμε ότι η ομάδα είχε μαζί της και γιατρό-μέλος της.
Ποια διαδικασία ακολουθήσατε για να μεταβείτε στην Τουρκία; Με δική σας πρωτοβουλία δηλώσατε πως προτίθεστε να μεταβείτε για βοήθεια; Χρειάστηκαν πιστοποιήσεις; Ποιο είναι το πρωτόκολλο;
Η ΕΠΟΜΕΑ σε συνεργασία με την ελληνική ομάδα RESCUE GR κλήθηκε από τον ευρωπαϊκό οργανισμό EVOLSAR να μεταβεί στην Τουρκία. Ο εν λόγω οργανισμός επικοινώνησε με τις πρεσβείες των χωρών που τον απαρτίζουν για τη μετάβαση εθελοντών από όλες τις ομάδες της στη γείτονα χώρα. Η ΕΠΟΜΕΑ Ελλάδος ήρθε σε επαφή με το τουρκικό προξενείο στη Θεσσαλονίκη και πήρε, εγγράφως , έγκριση μετάβασης της αποστολής.
Το κόστος της μετάβασης, τα υλικά και γενικά η αποστολή πώς καλύφθηκε οικονομικά;
Όπως έχουμε ήδη αναφέρει η ομάδα δεν έχει πόρους και αυτό ήταν που μας καθυστέρησε αρκετά στην αναχώρησή μας. Όταν πάρθηκε η απόφαση να φύγει η αποστολή, οι εθελοντές κινητοποίησαν γνωστούς τους σε επιχειρήσεις, στις εργασίες τους και όπου μπορούσαν και πίστευαν ότι θα διατεθούν χρήματα για τη μετάβαση αυτή. Με πολλά τηλέφωνα και αγωνία καταφέραμε να συγκεντρωθεί ένα ποσό και να καλυφθούν και άλλες ανάγκες με χορηγίες. Οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στην εταιρεία Teleperformance για την κάλυψη των καυσίμων της αποστολής, την εταιρεία Blue Star που εξασφάλισε την δωρεάν μετακίνηση των εθελοντών και των οχημάτων από Πειραιά στην Μυτιλήνη και την επιστροφή αυτών, Το Επαρχείο Ικαρίας και την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου που εξασφάλισαν την μετάβαση των εθελοντών και των οχημάτων από τη Μυτιλήνη στο Αϊβαλί και την επιστροφή τους, το Πολλαπλό Θέμα Λεσχών Lions 117 Ελλάδα-Κύπρο για την κάλυψη εξόδων της κινητής ιατρικής μονάδας που έχουν παραχωρήσει οι Lions στην ΕΠΟΜΕΑ και συνόδευε την αποστολή, τον όμιλο ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ που εξασφάλισε φαρμακευτικό υλικό για την αποστολή, την εταιρεία Σκλαβενίτης που προσέφερε προϊόντα για την σίτιση των εθελοντών, την Pet City που έχει αναλάβει τη διατροφή και ιατρική φροντίδα του διασωστικού σκύλου της ΕΠΟΜΕΜΑ Sugar. Επίσης, την εταιρεία BOSCH για την χορηγία σε ετήσια βάση εργαλείων, την εταιρεία Ζakcret, τον Δήμο Δάφνης-Υμηττού, την hippie pet και την φίλη Μαίρη Πουλιανίτη που κινητοποίησαν φίλους και συγκέντρωσαν ένα χρηματικό ποσό για την αποστολή, το ΑΒ shop & go Παγκρατίου και το 1ο Σύστημα Αεροπροσκόπων Παγκρατίου για την πολύτιμη προσφορά τους και τέλος να ευχαριστήσουμε όλους τους ανθρώπους που συνεισέφεραν οικονομικά μετά την κινητοποίηση του Laluk Cafe-Bar.
Ποια κατάσταση αντιμετωπίσατε όταν βρεθήκατε επιτόπου; Διηγηθείτε μας την εμπειρία σας και πώς επιχειρήσατε… Ποιο ήταν το πιο δύσκολο πράγμα με το οποίο βρεθήκατε αντιμέτωποι; Τι σας φόβισε περισσότερο;
Η ομάδα ξεκίνησε με δύναμη 31 εθελοντών, 3 διασωστικά οχήματα, 1 τζιπ, 1 φορτηγό με τρέιλερ και μία 1 κινητή ιατρική μονάδα η οποία μας έχει παραχωρηθεί από τους Lions και αντίστοιχα η Rescue GR με τέσσερις διασώστες, ειδικό εξοπλισμό και ένα όχημα. Οι εθελοντές ήταν εξοπλισμένοι με πλήρη Μέσα Ατομικής Προστασίας και συνοδεύονταν από νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό. Επιπλέον, η αποστολή αναχώρησε με εξειδικευμένο εξοπλισμό έρευνας αγνοουμένων στα χαλάσματα και ειδικά εργαλεία απεγκλωβισμού, ενώ υπήρχε διοικητική μέριμνα για την αυτονομία της (κουζίνα και ιατρείο). Η Ομάδα αναχώρησε για Μυτιλήνη, μετέβη σε τουρκικό έδαφος με την μέριμνα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου και εκεί πάντα κάτω από υποδείξεις και οδηγίες εκπροσώπου της AFAD που συνόδευε την ομάδα, διάνυσαν 1.300 χλμ. πορεία, έφτασαν στην πόλη Καχραμανμαράς, όπου και στρατοπέδευσαν σε χώρο που τους υποδείχτηκε από τους ιθύνοντες των Ηνωμένων Εθνών με τις υπόλοιπες ομάδες της EVOLSAR.
«Η υποδοχή των Τούρκων, ιδιαίτερα των απλών πολιτών ήταν ιδιαιτέρως συγκινητική. Αγκάλιαζαν τους διασώστες της ΕΠΟΜΕΑ και τους εξέφραζαν την ευγνωμοσύνη τους που βρεθήκανε εκεί προς βοήθειά τους»
Στην αποστολή συμμετείχε και η Sugar, ένα εκπαιδευμένο Labrador για εντοπισμό ανθρώπων εν ζωή σε συντρίμμια. Αυτή ήταν η πιο συγκινητική και ανατριχιαστική θα λέγαμε στιγμή για όλους, όταν η Sugar κατάφερε να εντοπίσει ζωή δύο φορές στα χαλάσματα και με τον εντοπισμό της ανασύρθηκαν άνθρωποι ζωντανοί από τα συντρίμμια από Τούρκους και Κινέζους διασώστες.
Δύσκολες ήταν οι στιγμές που οι διασώστες της ΕΠΟΜΕΑ ανέσυραν νεκρούς από τα συντρίμμια έναν ενήλικα και δύο μικρά παιδία ηλικίας 16 και 19 ετών και τους παρέδωσαν στις οικογένειές τους για να τους τιμήσουν όπως αρμόζει.
Η αποστολή από την ώρα που έφτασε μέχρι και την αναχώρησή της δεν έπαψε να επιχειρεί και να ελπίζει στη ζωή. Δυστυχώς, επειδή όπως προαναφέραμε για την αποστολή, είχαν επιστρατευτεί εταιρείες και χορηγίες, η ομάδα έπρεπε να αναχωρήσει την Τετάρτη 15/2/23 από την Μυτιλήνη για Πειραιά. Ήθελαν απεγνωσμένα να μείνουν… αυτός ήταν ο μεγαλύτερός τους φόβος! «Κι αν υπάρχει κάτω από αυτά τα βουνά σκόνης ζωή; Δεν πρέπει να φύγουμε! Όχι πρέπει να μείνουμε κι άλλο, πρέπει να βοηθήσουμε κι άλλο!». Δυστυχώς, όμως, με πόνο ψυχής έπρεπε να αναχωρήσουν.
Ποιο ήταν το πιο δύσκολο πράγμα με το οποίο βρεθήκατε αντιμέτωποι; Τι σας φόβισε περισσότερο;
Όπως ήδη αναφέραμε το πιο δύσκολο πράγμα ήταν η αναχώρηση της αποστολής. Προσπαθούσαν να εντοπίσουν ανθρώπους είτε ζωντανούς είτε νεκρούς. Οι συγγενείς με διαφορετική γλώσσα και νοήματα εκλιπαρούσαν να έχουν έστω και νεκρούς τους ανθρώπους τους. Φόβος για τον εαυτό μας δεν υπήρχε, όλοι φοβόντουσαν για το συνάδελφο εθελοντή που είχαν δίπλα τους. Το συναίσθημα αλληλεγγύης σε μεγάλα επίπεδα. Φόβος όταν έβλεπες την ομάδα να επιχειρεί, γίνονταν μεγάλοι μετασεισμοί, θα μπορούσαν και κτίρια που δεν είχαν πέσει να πέσουν στην πορεία.
Πώς σας υποδέχτηκαν οι Τούρκοι, είτε ο λαός είτε οι αξιωματούχοι με τους οποίους συνεργαστήκατε;
Η υποδοχή των Τούρκων, ιδιαίτερα των απλών πολιτών ήταν ιδιαιτέρως συγκινητική. Αγκάλιαζαν τους διασώστες της ΕΠΟΜΕΑ και τους εξέφραζαν την ευγνωμοσύνη τους που βρεθήκανε εκεί προς βοήθειά τους. Όταν οι εθελοντές πήραν το δρόμο της επιστροφής, οι Τούρκοι συνάνθρωποί μας, μας αποχαιρέτησαν δίνοντας σε όλους ένα κόκκινο γαρίφαλο.
Η Sugar
Είχατε μαζί σας τη Sugar, το εκπαιδευμένο σκυλάκι. Είδαμε στα ΜΜΕ πόσο σημαντική βοήθεια προσφέρουν τα σκυλιά στις αναζητήσεις επιζώντων. Πείτε μας λίγα λόγια για την εκπαίδευσή της και τη χρησιμότητά της στην ομάδα σας.
Η Σούγκαρ ήρθε στην «οικογένεια» της ΕΠΟΜΕΑ σε ηλικία 14 μηνών όταν το 2020 η ομάδα είχε μεταβεί στη Λάρισα για τη στήριξη των σεισμόπληκτων της Ελασσόνας. Είναι ένα ατίθασο, πανέξυπνο, πανέμορφο πλασματάκι που το αγκάλιασαν όλοι οι εθελοντές της ΕΠΟΜΕΑ με πολύ αγάπη και νοιάξιμο. Δύο χρόνια μετά, με την αμέριστη στήριξη του προέδρου της ομάδας, Γιώργου Ρουμελιώτη, τη σωστή καθοδήγηση από τον εξαιρετικό εκπαιδευτή Γιάννη Κονδράρο, ο οποίος την εκπαίδευσε στην ανεύρεση επιζώντων σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης, αλλά και τον χειριστή της Δημοσθένη Μανώλη που αφιέρωσε και αφιερώνει καθημερινά ατέλειωτες ώρες στην εκπαίδευσή της, η οποία συνεχίζεται και θα συνεχιστεί και σε άλλους τομείς, κατάφερε το «ακατόρθωτο»!
Μετά από μία εβδομάδα από τον καταστροφικό σεισμό στην Τουρκία, στα ερείπια του Καχραμάνμαρας, έδωσε το «σύνθημα» για την διάσωση δυο ανθρώπων! Αν είχε και λίγο περισσότερο χρόνο παραμονής εκεί, ίσως να έκανε κι άλλο «θαύμα». Έκανε όλο τον κόσμο να δακρύσει, έκανε και την ομάδα της υπερήφανη, έδωσε ελπίδα. Η Σούγκαρ είναι μια «επίλεκτη διασώστρια»! Επάξια ανήκει κι αυτή στη μεγάλη οικογένεια της ΕΠΟΜΕΑ.
Η δικτύωση και η δράση της EΠΟΜΕΑ
Ανήκετε, ως ομάδα, σε διεθνή δικτύωση με αντίστοιχες ομάδες στο εξωτερικό; Ενημερώνεστε για άλλες ομάδες, πώς δρουν, πώς εκπαιδεύονται κ.ά.;
Η EΠΟΜΕΑ είναι ιδρυτικό μέλος, στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό, την EVOLSAR. Στο πλαίσιο του EVOLSAR εκπονούνται τόσο πανευρωπαϊκά προγράμματα εκπαίδευσης όσο και ειδικές ασκήσεις διάσωσης. Το 2014 υπεγράφη συνεργασία στην Καλαβρία της Ιταλίας, στο SOVERATO και αφού είχε προηγηθεί το 1ο Διεθνές εκπαιδευτικό συνέδριο στην ΕΠΟΜΕΑ Αιγάλεω όπου με άλλες τέσσερις ομάδες από αντίστοιχες χώρες, Ιταλία, Μάλτα, Κύπρο, Πορτογαλία ο οργανισμός EVOLSAR δεσμεύθηκε στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας μεταξύ των ευρωπαϊκών ομάδων.
Η EVOLSAR είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση Εθελοντικών Ομάδων Πολιτικής Προστασίας. Ιδρύθηκε στις 10 Μαΐου το 2014. Ο οργανισμός εδραιώθηκε με κύριο σκοπό την ένωση εθελοντών με κοινή εκπαίδευση σε ποικίλες πρακτικές της Πολιτικής Προστασίας. Αυτές θα έχουν καλή επικοινωνία μεταξύ τους ούτως ώστε να είναι σε θέση να αναπτυχθούν και να επιχειρήσουν ως ομάδα για να βοηθήσουν συναδέλφους μέλη του οργανισμού, άλλα κράτη μέλη της ΕΕ και χώρες εκτός της ΕΕ σε περίπτωση μείζονος καταστροφής εφόσον είναι απαραίτητο .
Οι ομάδες της EVOLSAR ειδικεύονται σε ποικίλες θεματικές διάσωσης όπως πυρόσβεση, καταδύσεις διάσωσης, ορεινή και αστική τεχνική διάσωση, USAR (έρευνα και διάσωση), SAR-K9 (έρευνα και διάσωση με διασωστικό σκύλο) και διάσωση σε ορμητικά νερά, μεταξύ άλλων. Πραγματοποιούνται τακτικές κοινές ασκήσεις κατάρτισης μεταξύ ομάδων, για την τυποποίηση και την εναρμόνιση των επιχειρησιακών διαδικασιών στον μέγιστο βαθμό. Οι εθελοντές της ΕΠΟΜΕΑ επιχειρούν στο σημείο κάτω πάντα από τις οδηγίες των αρχών.
Επίσης θα θέλαμε να αναφέρουμε η ΕΠΟΜΕΑ Ελλάδος, μετά την επιστροφή της από την Τουρκία και γνωρίζοντας την κατάσταση που επικρατεί εκεί, ενεργοποίησε το μηχανισμό της και συγκέντρωσε είδη πρώτης ανάγκης για τους σεισμόπληκτους συνανθρώπους μας στην γείτονα χώρα. Τα είδη παραδόθηκαν στις 2/3/2023, από τον αντιπρόεδρο ΕΠΟΜΕΑ Ελλάδος και πρόεδρο ΕΠΟΜΕΑ Θεσσαλονίκης Μιλτιάδη Μπενάκη και από μέλη της ΕΠΟΜΕΑ Θεσσαλονίκης, στο Αεροδρόμιο Μακεδονία, παρουσία του Τούρκου Πρόξενου, σε εταιρεία που δραστηριοποιήθηκε άμεσα ως προς την διανομή των αγαθών στους πληγέντες.
Και καθώς τα γεγονότα δυστυχώς πάντα μας προλαβαίνουν η ΕΠΟΜΕΑ Λάρισας από την πρώτη ώρα του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη, συνέδραμε στο σημείο του συμβάντος, συμβάλλοντας στον απεγκλωβισμό των τραυματιών-θυμάτων.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να συμμετάσχει κάποιες στην ομάδα σας; Όριο ηλικίας, σωματική αντοχή κ.λπ.
Να έχει διάθεση να προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο. Στην ομάδα μας υπάρχουν άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών, επαγγελμάτων, νοοτροπιών χαρακτήρων. Αλλά… όλοι κάτω υπό την σκέπη του προέδρου μας Γιώργου Ρουμελιώτη εκπαιδεύονται άρτια για να μπορούν να προσφέρουν σε έκτακτες περιστάσεις και με αγάπη και ευαισθησία στους πάσχοντες συνανθρώπους μας γίνονται όλοι μια γροθιά. Κάθε άνθρωπος μπορεί να βοηθήσει. Ο εθελοντισμός δεν έχει όρια. Κάποιοι θα βοηθήσουν στην ορεινή διάσωση, κάποιοι στο υγρό στοιχείο, κάποιοι με την χρήση μηχανημάτων σε κάποια καταστροφή, κάποιοι σε Α΄ Βοήθειες στο ιατρείο. Όλοι μπορούν να προσφέρουν. Και στην ομάδα μας δεν υπάρχει λίγο ή πολύ, εκτιμάται και θεωρείται σημαντική κάθε συνδρομή, ακόμη κάποιος να δίνει νερό στα παιδιά που βρίσκονται στο πεδίο είναι εξίσου σημαντικό.
Πληροφορίες: www.estfgr.com
