Της Γιάννας Γιαννουλοπούλου *
Σε μια σειρά σημειωμάτων της στήλης «Ζητήματα παιδείας» τους προηγούμενους μήνες αναφερθήκαμε στο σύστημα εισαγωγής στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση δίνοντας έμφαση στην άποψη ότι τα φληναφήματα περί «ελεύθερης πρόσβασης» και κατάργησης των πανελληνίων εξετάσεων ως καταπιεστικών, που εδώ και μήνες διακινεί το υπουργείο και οι ποικιλώνυμες επιτροπές του, θα οδηγήσουν στη σκλήρυνση της επιλογής για τις σχολές και τα τμήματα υψηλού κύρους, ενώ θα αφήσουν την ελευθερία της πρόσβασης για τις σχολές χαμηλής ζήτησης, χαμηλού κόστους (άρα αφημένες στην τύχη τους) και μηδαμινής προοπτικής για τους φοιτητές τους. Και πράγματι, την εβδομάδα που πέρασε και μόλις δυόμιση μήνες πριν τη διεξαγωγή των πανελλαδικών εξετάσεων, το υπουργείο ανακοίνωσε τον αριθμό των εισακτέων στα ΑΕΙ–ΤΕΙ, ο οποίος είναι μειωμένος σε σχέση με πέρυσι κατά 495 φοιτητές /-τριες (69.490 φέτος έναντι 69.985 πέρυσι).
Ωστόσο, η πραγματική μείωση είναι αρκετά μεγαλύτερη, γιατί με βάση την ανακατανομή στα Πανεπιστήμια σημειώνεται μείωση 1.005 εισακτέων (φέτος 42.850 έναντι 43.855 πέρυσι), ενώ στα ΤΕΙ αύξηση 510 εισακτέων (26.640 φέτος έναντι 26.130 πέρυσι). Για παράδειγμα, οι εισακτέοι στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο θα μειωθούν κατά 400, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κατά 210, στο ΕΜΠ κατά 150, στο Δημοκρίτειο κατά 90 και στο Πανεπιστήμιο Πατρών κατά 210 (πηγή alfavita).
Οι μεγαλύτερες μειώσεις εμφανίζονται σε Σχολές όπως η Ιατρική, η Νομική, τα Πολυτεχνεία (και δη το ΕΜΠ), όπου θα φοιτούν διαρκώς και λιγότεροι. Η «ταξική μεροληψία» της κυβέρνησης της Αριστεράς έδωσε για άλλη μια φορά δείγματα γραφής. Η σκλήρυνση της επιλογής με προφανή τα ταξικά πρόσημα και η εγκατάλειψη της πλειονότητας των νέων σε σχολές γενικού περιεχομένου και μηδαμινής επαγγελματικής προοπτικής είναι ευθέως ανάλογη με τα συσσίτια και τα επιδόματα για τους «αδύναμους» αυτής της κοινωνίας, στα οποία διαπρέπει και τα οποία διαφημίζει η αριστερή κυβέρνηση ως εναλλακτική Φρειδερίκη.
Η μείωση και η ανακατανομή του αριθμού των εισακτέων μέχρι στιγμής έχει μείνει κατ’ ουσία ασχολίαστη, ενώ έχει καλά προετοιμαστεί από τη Σύνοδο των Πρυτάνεων το προηγούμενο διάστημα, η οποία αντιμετωπίζει την εξαιρετική έλλειψη πόρων για την Τριτοβάθμια είτε με την εμπορευματοποίηση των δομών των πανεπιστημίων είτε με το αίτημα για λιγότερους εισακτέους. Σιωπή ιχθύος μέχρι στιγμής έχει κρατήσει και η Ομοσπονδία των πανεπιστημιακών, είτε η «διαχειριστική» πλειοψηφία, είτε η «ανεξάρτητη» πλην όμως κυβερνητική μειοψηφία.
Σε μια τέτοια οπισθοδρομική επίθεση απαιτούνται απαντήσεις συγκροτημένες, πολιτικές και όχι ιδεολογίζουσες, μετωπικές και όχι αυτοαναφορικές. Χρήσιμο για τη συγκρότηση των απαντήσεων είναι να ανατρέχουμε στα ιστορικά δεδομένα. Ανατρέχοντας στο παρελθόν, λοιπόν, από το πρόσφατο ως το απώτατο, βρήκα τα εξής ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία: την κατάργηση των εισιτηρίων εξετάσεων στα ΑΕΙ είχε σκοπό και η μεταρρύθμιση του Γεωργίου Ράλλη το 1976, η οποία προέβλεπε ότι οι εισιτήριες για τα ΑΕΙ θα καταργούνταν το 1980! Δεν είναι πρωτοφανές, επομένως, το περιστατικό της εξαγγελίας της κατάργησης των εξετάσεων να συνοδεύεται με την περαιτέρω σκλήρυνσή τους.
Τα παλιότερα ιστορικά στοιχεία είναι πιο ανησυχητικά και τα παραθέτω κυρίως για να αποφύγουμε να γυρίσουμε πάλι εκεί. Στα τέλη του 19ου αιώνα, το 1899, η κυβέρνηση του Κ. Θεοτόκη (τρικουπικό κόμμα) εξαγγέλλει: «Η μέση εκπαίδευσις, καίτοι εξωτερικώς ηνωμένη, εσωτερικώς όμως θα διακρίνηται εις δύο κύκλους, εν οις αμφοτέροις θα διδάσκωνται τα εγκύκλια μαθήματα, εν μεν τω πρώτω συνεπτυγμένως και χάριν της μέσης κοινωνικής τάξεως, εν δε τω δευτέρω ευρύτερον χάριν της τάξεως της μελλούσης ν’ ακολουθήση περαιτέρω επιστημονικήν, ή και ανωτέραν τεχνικήν μόρφωσιν».
Λίγο νωρίτερα, το 1892, με κυβέρνηση Τρικούπη επιβάλλονται νέα ή αυξάνονται τα παλαιότερα εκπαιδευτικά τέλη. Π.χ. απολυτήριο Μέσης 25 δρχ., ενδεικτικό Μέσης 10 δρχ., δίπλωμα Πανεπιστημίου 50 δρχ., πανεπιστημιακά εξέταστρα 40 δρχ., εξέταστρα πτυχιακών 150 και (για Νομική και Ιατρική) 250 δρχ.! Η Νομική και η Ιατρική ήταν από τότε ακριβότερες.
Ας μην επιτρέψουμε στους σημερινούς αριστερούς μεταρρυθμιστές να οδηγήσουν την ελληνική εκπαίδευση πάλι εκεί με το πρόσχημα του διαλόγου και των εναλλακτικών εκπαιδευτικών προσεγγίσεων.
* Η Γιάννα Γιαννουλοπούλου είναι πανεπιστημιακός (ΕΚΠΑ)
