Του Τριαντάφυλλου Μηταφίδη.
Μιλώ για τους Μάηδες που συγκλόνισαν τον κόσμο και τον τόπο μας, μέρες που είναι: Παρισινή Κομμούνα το 1871, αιματοβαμμένη Πρωτομαγιά στο Σικάγο το 1886, εργατική εξέγερση το ’36 στη Θεσσαλονίκη, γκρέμισμα της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη το 1941, αντιφασιστική νίκη το 1945, δολοφονία – «πρόβα τζενεράλε» της Χούντας – του Γρηγόρη Λαμπράκη το 1963, γαλλικός Μάης το ’68, δολοφονία του Γιώργη Τσαρουχά το 1968, νίκη της Βιετναμέζικης Επανάστασης το 1975, εξέγερση στην Τιεν Αν Μεν του Πεκίνου το 1989.
Μιλώ για τους Μάηδες που συγκλόνισαν τον κόσμο και τον τόπο μας, μέρες που είναι: Παρισινή Κομμούνα το 1871, αιματοβαμμένη Πρωτομαγιά στο Σικάγο το 1886, εργατική εξέγερση το ’36 στη Θεσσαλονίκη, γκρέμισμα της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη το 1941, αντιφασιστική νίκη το 1945, δολοφονία – «πρόβα τζενεράλε» της Χούντας – του Γρηγόρη Λαμπράκη το 1963, γαλλικός Μάης το ’68, δολοφονία του Γιώργη Τσαρουχά το 1968, νίκη της Βιετναμέζικης Επανάστασης το 1975, εξέγερση στην Τιεν Αν Μεν του Πεκίνου το 1989.
Γεγονότα-πρόκληση «για στοχασμό και συσπείρωση της σκεπτόμενης και βασανισμένης ανθρωπότητας», έγραφε το 1843 ο Μαρξ στον Α. Ρούγκε, τονίζοντας ότι «για να εργαστούμε θετικά για τη διαμόρφωση του καινούργιου κόσμου, πρέπει να ρίξουμε άπλετο φως στον παλιό».
Μιλώ για όλους τους «Μάηδες», όποτε κι αν διαδραματίστηκαν, που πρόσθεσαν και τη δική τους ψηφίδα στο μωσαϊκό της κοινωνικής ιστορίας. Μια ιστορία που τόσο απεχθάνονται ο εθνικιστικός και ο κοσμοπολίτικος εκσυγχρονισμός, αλλά αποτελεί το «μπετόν αρμέ» του εργατικού διεθνισμού. Μιλώ για την Πρωτομαγιά του 1909, την πρώτη που γιορτάστηκε στην πόλη μας. Μιλώ για το Μάη του 1911, όταν η Φεντερασιόν, αψηφώντας την τρομοκρατία των Νεότουρκων, κατέβασε το πολυεθνικό προλεταριάτο της πόλης σε διαδήλωση στην Πλατεία Ελευθερίας με τέσσερις μπάντες επικεφαλής.
Μιλώ για τους χιλιάδες εργάτες τον Μάη του ’36 που κυριάρχησαν στην πόλη, έκλεισαν τους χωροφύλακες στα τμήματα και συναδελφώθηκαν με τους φαντάρους που ο δικτάτορας Ι. Μεταξάς διέταξε να «ρίξουν στο ψαχνό», για να καταπνίξουν την αιματοβαμμένη από «τα ακατονόμαστα αίσχη των χωροφυλάκων» εξέγερσή τους. Μιλώ για την οργισμένη λαοθάλασσα που συνόδεψε τους δολοφονημένους εργάτες με επαναστατικά τραγούδια και συνθήματα στα κοιμητήρια της Ευαγγελίστριας.
Στη Θεσσαλονίκη τον Μάη του ’36 –που, κατά την Ακρόπολη, εμφάνιζε «όψιν που μπορούν να φαντασθούν μόνον όσοι εδιάβασαν περιγραφάς των γεγονότων της Ισπανίας», οι δύο –τότε– ΓΣΕΕ, η «Ενωτική» και η «ρεφορμιστική», παραμέρισαν την Κεντρική Απεργιακή Επιτροπή, τη φυσική ηγεσία της λαϊκής εξέγερσης και την οδήγησαν στην εκτόνωση. Έτσι, τη Γενική Απεργία που κήρυξαν οι δύο ΓΣΕΕ για τις 5 Αυγούστου, την πρόλαβε μια μέρα πριν η φασιστική δικτατορία του «πάγου και του ρετσινόλαδου».
Η παγκόσμια έκρηξη του ’68 –που αγκάλιασε Ανατολή και Δύση, με κορυφαίες εκφράσεις την «Άνοιξη της Πράγας», το αντιπολεμικό φοιτητικό κίνημα, το κίνημα των μαύρων στις ΗΠΑ, και ιδιαίτερα το γαλλικό Μάη– τίναξε στον αέρα τους μύθους της μεταπολεμικής «άνθησης του καπιταλισμού» και της «κοινωνίας της αφθονίας». Έγινε το μεγάλο σχολείο των κινημάτων και της «δημοκρατίας των μαζών». Των μαζών που δεν συμμορφώνονται προς την τεχνητή πειθαρχία, το νόμο του ισχυρότερου και την κατεστημένη ηθική.
Το διαχρονικό μήνυμα του «Μάη των εξεγέρσεων», αλλά και κάθε εξέγερσης, είναι ότι «οι άνθρωποι δεν πρέπει απλώς να ζητούν σεβασμό της ποδοπατημένης αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων τους, αλλά να τα παίρνουν μόνοι τους, να τα κάνουν δικά τους», έγραφε ο Χέγκελ.
Μιλώ για όλους τους «Μάηδες», όποτε κι αν διαδραματίστηκαν, που πρόσθεσαν και τη δική τους ψηφίδα στο μωσαϊκό της κοινωνικής ιστορίας. Μια ιστορία που τόσο απεχθάνονται ο εθνικιστικός και ο κοσμοπολίτικος εκσυγχρονισμός, αλλά αποτελεί το «μπετόν αρμέ» του εργατικού διεθνισμού. Μιλώ για την Πρωτομαγιά του 1909, την πρώτη που γιορτάστηκε στην πόλη μας. Μιλώ για το Μάη του 1911, όταν η Φεντερασιόν, αψηφώντας την τρομοκρατία των Νεότουρκων, κατέβασε το πολυεθνικό προλεταριάτο της πόλης σε διαδήλωση στην Πλατεία Ελευθερίας με τέσσερις μπάντες επικεφαλής.
Μιλώ για τους χιλιάδες εργάτες τον Μάη του ’36 που κυριάρχησαν στην πόλη, έκλεισαν τους χωροφύλακες στα τμήματα και συναδελφώθηκαν με τους φαντάρους που ο δικτάτορας Ι. Μεταξάς διέταξε να «ρίξουν στο ψαχνό», για να καταπνίξουν την αιματοβαμμένη από «τα ακατονόμαστα αίσχη των χωροφυλάκων» εξέγερσή τους. Μιλώ για την οργισμένη λαοθάλασσα που συνόδεψε τους δολοφονημένους εργάτες με επαναστατικά τραγούδια και συνθήματα στα κοιμητήρια της Ευαγγελίστριας.
Στη Θεσσαλονίκη τον Μάη του ’36 –που, κατά την Ακρόπολη, εμφάνιζε «όψιν που μπορούν να φαντασθούν μόνον όσοι εδιάβασαν περιγραφάς των γεγονότων της Ισπανίας», οι δύο –τότε– ΓΣΕΕ, η «Ενωτική» και η «ρεφορμιστική», παραμέρισαν την Κεντρική Απεργιακή Επιτροπή, τη φυσική ηγεσία της λαϊκής εξέγερσης και την οδήγησαν στην εκτόνωση. Έτσι, τη Γενική Απεργία που κήρυξαν οι δύο ΓΣΕΕ για τις 5 Αυγούστου, την πρόλαβε μια μέρα πριν η φασιστική δικτατορία του «πάγου και του ρετσινόλαδου».
Η παγκόσμια έκρηξη του ’68 –που αγκάλιασε Ανατολή και Δύση, με κορυφαίες εκφράσεις την «Άνοιξη της Πράγας», το αντιπολεμικό φοιτητικό κίνημα, το κίνημα των μαύρων στις ΗΠΑ, και ιδιαίτερα το γαλλικό Μάη– τίναξε στον αέρα τους μύθους της μεταπολεμικής «άνθησης του καπιταλισμού» και της «κοινωνίας της αφθονίας». Έγινε το μεγάλο σχολείο των κινημάτων και της «δημοκρατίας των μαζών». Των μαζών που δεν συμμορφώνονται προς την τεχνητή πειθαρχία, το νόμο του ισχυρότερου και την κατεστημένη ηθική.
Το διαχρονικό μήνυμα του «Μάη των εξεγέρσεων», αλλά και κάθε εξέγερσης, είναι ότι «οι άνθρωποι δεν πρέπει απλώς να ζητούν σεβασμό της ποδοπατημένης αξιοπρέπειας και των δικαιωμάτων τους, αλλά να τα παίρνουν μόνοι τους, να τα κάνουν δικά τους», έγραφε ο Χέγκελ.
* Ο Τριαντάφυλλος Μηταφίδης είναι δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης.
Σχόλια
