του Ειδικού Ανταποκριτή
Η 66η κυβέρνηση της μεταπολεμικής Ιταλίας είναι γεγονός εδώ κι ένα μήνα. Το προηγούμενο σχήμα, η «λαϊκίστικη» συγκυβέρνηση 5 Αστέρων-Λέγκας, ανατινάχθηκε από τον επικεφαλής της Λέγκας Σαλβίνι, που είχε αποφασίσει να ξεφορτωθεί το βάρος των ολοένα και πιο αδύνατων 5 Αστέρων και να τους αντικαταστήσει με κάτι περισσότερο συμβατό με το δικό του πρόγραμμα. Το γεγονός πάντως δεν οδήγησε στις πρόωρες εκλογές που πολλοί ανέμεναν, αφού όλες οι μεγάλες πολιτικές οικογένειες απεύχονταν τις πρόωρες κάλπες. Περιλαμβανομένου του Σαλβίνι: η οποιαδήποτε επόμενη κυβέρνηση θα υποχρεωνόταν από τις Βρυξέλλες να καταρτίσει έναν αντιλαϊκό προϋπολογισμό, κάτι που δεν ήθελε να φορτωθεί μόνος του ο επικεφαλής της Λέγκας. Τις κάλπες δεν ήθελε εξάλλου ούτε η ευρωκρατία που, μετά την ψυχρολουσία του δημοψηφίσματος του 2016 και των εκλογών του 2018, έχει… αποσύρει την εμπιστοσύνη της από τον ιταλικό λαό.
Τελικά τον γόρδιο δεσμό έκοψε ο κεντροαριστερός πρώην πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, που αιφνιδίασε τους πάντες προτείνοντας μια νέα συγκυβέρνηση – αυτή τη φορά του Δημοκρατικού Κόμματος με τους 5 Αστέρες! Κι έτσι φτάσαμε στο σημείο να γράφει η σοβαρή υποτίθεται Καθημερινή το αμίμητο, ότι «η νέα ιταλική κυβέρνηση του Τζουζέπε Κόντε σχηματίστηκε χάρη σε μια φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία», κάνοντας γαργάρα τις κατηγορίες που βάρυναν μέχρι πρόσφατα τους πεντάστερους «αντιευρωπαϊστές και λαϊκιστές». Η αλήθεια είναι ότι η νέα ιταλική κυβέρνηση, με τον ίδιο πρωθυπουργό (έναν Κόντε που από την αρχή κιόλας της προηγούμενης συγκυβέρνησης έκανε σαφές ότι παίζει το δικό του παιχνίδι, όχι αυτό των 5 Αστέρων), είναι πιο εύπεπτη για τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι…
Η χτυπητή «ανορθογραφία» διορθώθηκε χάρη και στην εντυπωσιακή προσαρμοστικότητα των 5 Αστέρων, οι οποίοι είναι οι τελευταίοι που θέλουν εκλογές: η αδυναμία τους να επιβληθούν στον Σαλβίνι διπλασίασε τα δημοσκοπικά ποσοστά της Λέγκας και υποδιπλασίασε τα δικά τους. Έτσι πιάστηκαν από το σωσίβιο που τους πέταξε ο Ρέντσι. Τώρα πολλοί υποστηρικτές τους σκέφτονται ότι στις προηγούμενες εκλογές θα έπρεπε, αντί να επιδιώκουν τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση, να αφήσουν την Δεξιά και την Κεντροαριστερά να τα βρουν: στην επόμενη αναμέτρηση μπορεί να αποσπούσαν ακόμη και κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αντ’ αυτού, επέλεξαν το ένα από τα δύο λάθη στα οποία αναγκαστικά θα υπέπεπταν αφότου αποφάσισαν να κυβερνήσουν «πάση θυσία»: ή με τη Λέγκα, ή με το Δημοκρατικό Κόμμα. Πέρσι επέλεξαν το πρώτο, και ο Σαλβίνι σχεδόν τους διέλυσε. Τώρα επέλεξαν και το δεύτερο. Οι επιπτώσεις θα φανούν…
Οι «δυναμικοί παράγοντες» θα κάνουν ό,τι μπορούν για να αντέξει η νέα συγκυβέρνηση, με βασικό εργαλείο τον Ρέντσι – που μπορεί να είναι αντιδημοφιλής, αλλά παραμένει καθοριστικός παράγοντας στην παρούσα βουλή
Ο Σαλβίνι στην αναμονή
Στους χαμένους φαίνεται να συγκαταλέγεται προσώρας και ο Σαλβίνι, που περιοριζόταν να παίζει τον ρόλο του «κακού» για να κερδίζει ποσοστά – ιδίως αφού το ρόλο του «καλού» είχαν αναλάβει οι πλέον απαξιωμένοι πολιτικοί: Ρέντσι, Μπερλουσκόνι και Σία. Το κόλπο γκρόσο που επιχείρησε ο επικεφαλής της Λέγκας για να αλλάξει κυβερνητικό εταίρο προσέκρουσε μετωπικά στην αιφνιδιαστική πρόταση του Ρέντσι, που έγινε δεκτή με ανακούφιση από τις ελίτ. Κι αυτό παρόλο που γελοιοποιεί στα μάτια των Ιταλών και τους δύο νέους εταίρους: οι κεντροαριστεροί μέχρι τον Σεπτέμβρη λυσσομανούσαν μέρα-νύχτα εναντίων των «λαϊκιστών», κι αυτοί με τη σειρά τους φιλοδωρούσαν τον Ρέντσι και την Κεντροαριστερά με τα πιο προσβλητικά επίθετα. Ας σημειωθεί ότι στη νέα «προοδευτική» συγκυβέρνηση συμμετέχει ως μαϊντανός και η ιταλική Αριστερά μέσω του Ρομπέρτο Σπεράντσα, που ανέλαβε το Υπουργείο Υγείας…
Για να ολοκληρωθεί η φαρσοκωμωδία, λίγες μέρες μετά το σχηματισμό της νέας συγκυβέρνησης, ο… νονός της, ο Ρέντσι, ανακοίνωσε την αποχώρησή του από το Δημοκρατικό Κόμμα και την ίδρυση νέου δικού του κόμματος (Italia Viva). Πήρε μαζί του και καμιά σαρανταριά βουλευτές και γερουσιαστές, σχημάτισε δική του κοινοβουλευτική ομάδα, και βέβαια εξακολουθεί να στηρίζει την κυβέρνηση Κόντε. Εξάλλου δύο από αυτούς που τον ακολούθησαν στο «νέο εγχείρημα» είναι υπουργοί της. Τους υπόλοιπους τους άφησε για την ώρα εντός Δημοκρατικού Κόμματος, ώστε να υπονομεύουν τα σχέδια του Νικόλα Τζινγκαρέτι, διαδόχου του στην ηγεσία της Κεντροαριστεράς – ο οποίος κινδυνεύει να μείνει στρατηγός χωρίς στρατό…
«Η κυβέρνηση αυτών που δεν γουστάρουν ο ένας τον άλλον»: έτσι αποκαλούσαν πολλοί Ιταλοί τη συγκυβέρνηση 5 Αστέρων-Λέγκας, και εξακολουθούν να λένε το ίδιο και για το νέο σχήμα. Στο μεταξύ, οι λαϊκές τάξεις απηυδισμένες συνειδητοποιούν πως, ό,τι και να ψηφίζουν, καταλήγουν σε μία από τα ίδια… Για το προσεχές μέλλον πάντως δεν προβλέπονται δραματικές εξελίξεις. Οι «δυναμικοί παράγοντες» θα κάνουν ό,τι μπορούν για να αντέξει αυτή η κυβέρνηση, με βασικό εργαλείο τον Ρέντσι – που μπορεί να είναι αντιδημοφιλής, αλλά παραμένει καθοριστικός παράγοντας στην παρούσα βουλή. Ο Σαλβίνι από την άλλη θα περιμένει την αποτυχία της, ώστε να διαδεχθεί τον Κόντε, πιθανά αναβιώνοντας τη συμμαχία με την Φόρτσα Ιτάλια και τους Αδελφούς της Ιταλίας. Κι αυτό το σχήμα όμως θα είναι εύθραυστο. Ήδη ένα ερώτημα περνά από το μυαλό των πιο μακιαβελικών: γιατί να μην κάνουν κυβέρνηση όλοι μαζί; Έτσι κι αλλιώς, μαζί ψηφίζουν στα πιο σημαντικά θέματα…
Η απολογία του κυρίου Σασόλι στην «Ανεξάρτητη Πατρίδα»
Οι κεντροαριστεροί, σαν να μην τους αρκούν όσα προβλήματα ήδη έχουν, βρέθηκαν απρόσμενα αντιμέτωποι με ένα ακόμη: την οργή της βάσης τους για το γεγονός ότι οι ευρωβουλευτές τους υπερψήφισαν, μαζί με τους «αντιπάλους» τους ακροδεξιούς, το ψήφισμα που μοιράζει εξίσου τις ευθύνες για την έναρξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου στους ναζί και στους… κομμουνιστές. Στα χωριά που έγιναν ολοκαύτωμα πολλοί έχουν ξεσηκωθεί, ενώ αναταραχή επικρατεί και στους παλιούς παρτιζάνους, που όλο και λιγοστεύουν αλλά διατηρούν αμείωτη την αίγλη τους. Έτσι αυτήν την εβδομάδα ο Νταβίντ Σασόλι, πρόεδρος της ευρωβουλής, αναγκάστηκε να απολογηθεί με συνέντευξή του στην «Ανεξάρτητη Πατρίδα», το περιοδικό της Εθνικής Ένωσης Παρτιζάνων Ιταλίας.
«Να ταυτίζει κανείς τον ναζισμό και τον κομμουνισμό είναι μια διανοητικά συγκεχυμένη και πολιτικά λανθασμένη επιχείρηση» είπε ο Σασόλι, και πρόσθεσε: «Ιδίως αν αναφέρεται στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο! Στην Ιταλία το Κομμουνιστικό Κόμμα ήταν ο πρωταγωνιστής της Αντίστασης, της δημοκρατικής αναγέννησης της χώρας μας και της εδραίωσης των δημοκρατικών θεσμών. Η σύνθεση τεσσάρων διαφορετικών κειμένων παρήγαγε τελικά ένα προβληματικό κείμενο. Διότι χωρίς τη συμβολή των παρτιζάνων και της Σοβιετικής Ένωσης δεν θα είχε επιτευχθεί η απελευθέρωση της Ευρώπης από τον ναζιφασισμό».
Η απολογία σύμπασας της ιταλικής Κεντροαριστεράς δια στόματος Σασόλι ήταν υποχρεωτική: δεν είναι σήμερα καιρός για να διαρρέουν κι άλλες ψήφοι… Όσο για τον ίδιο τον νέο πρόεδρο της ευρωβουλής, έδειξε ήδη, πριν καλά-καλά αναλάβει τα καθήκοντά του, πόσο χαμηλό ανάστημα έχει: πρώτα ψήφισε μαζί με όλο το «δημοκρατικό τόξο» –περιλαμβανομένων των Πολωνών και Ούγγρων ακροδεξιών– ότι για τον πόλεμο η ευθύνη μοιράζεται σε ναζί και κομμουνιστές, κι έπειτα έγλειψε εκεί που έφτυσε. Τυπικό δείγμα (πρώην) αριστερού πολιτικάντη…
