Της Αριάδνης Αλαβάνου. «Πάνω από 12.000 άνθρωποι βρήκαν το θάνατο μέσα στο 2011 στο Μεξικό σε βίαια επεισόδια που σχετίζονται με το οργανωμένο έγκλημα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσίευσαν σήμερα πολλές εφημερίδες στη χώρα».
Μια είδηση που εμφανίστηκε στον ελληνικό Τύπο στις 3/1 και έφτασε σ’ αυτόν μέσω της Washington Post και των δυτικών πρακτορείων ειδήσεων ήταν, ως συνήθως, αποστειρωμένη: «Πάνω από 12.000 άνθρωποι βρήκαν το θάνατο μέσα στο 2011 στο Μεξικό σε βίαια επεισόδια που σχετίζονται με το οργανωμένο έγκλημα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσίευσαν σήμερα πολλές εφημερίδες στη χώρα». Δεν παρέλειπε, ασφαλώς, να παρουσιάζει ορισμένες ανατριχιαστικές λεπτομέρειες όπως η επίδειξη πτωμάτων με το άδειασμά τους σε πολυσύχναστο δρόμο της Βερακρούς μέρα μεσημέρι. Οι μεξικανικές εφημερίδες, μία εκ των οποίων (La Reforma) έχει στήλη που ονομάζεται «Εκτελεσιόμετρο» -μετράει τις δολοφονίες από το Δεκέμβριο του 2006 που ο Μεξικανός πρόεδρος Φ. Καλντερόν κήρυξε τον υποτιθέμενο πόλεμο κατά των ναρκοσυμμοριών- παραθέτει ακόμη πιο ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, όπως το διπλασιασμό σχεδόν των αποκεφαλισμένων πτωμάτων και την αύξηση των νεκρών σωμάτων που κρεμιούνται σε γέφυρες.
Οι μεξικανικές εφημερίδες μιλούν -και ο ελληνικός Τύπος αβασάνιστα το αναπαράγει- για μείωση του αριθμού των δολοφονιών το 2011, σε σχέση με το 2010, κάτι που αμφισβητείται ευρέως, εφόσον η ίδια η κυβέρνηση Καλντερόν αποφάσισε να μη δίνει στη δημοσιότητα τον αριθμό των θανάτων που συμβαίνουν στις επιχειρήσεις του «πολέμου κατά των ναρκοσυμμοριών». «Ο αριθμός για το 2011 έχει ταξινομηθεί ως μυστικός και απόρρητος» (σάιτ animalpolitiko 4/1). Ευνόητο: Πώς αλλιώς θα επεκταθεί η χρηματοδοτούμενη από την Ουάσιγκτον στρατιωτικοποίηση;
Ο αριθμός των δολοφονημένων Μεξικανών, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων είναι απλοί πολίτες, εργαζόμενοι, μικροκαταστηματάρχες κ.ά., αυτά τα 5 χρόνια κυμαίνεται από 50.000 έως 86.000. Το καινούργιο χαρακτηριστικό είναι ότι πλέον στοχοποιούνται συγκεκριμένα όσοι αγωνίζονται κατά αυτού του πολέμου και των φονικών επιπτώσεών του, συνδικαλιστές, φοιτητές, ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι και ακτιβιστές των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης.
Οι μεξικανικές εφημερίδες μιλούν -και ο ελληνικός Τύπος αβασάνιστα το αναπαράγει- για μείωση του αριθμού των δολοφονιών το 2011, σε σχέση με το 2010, κάτι που αμφισβητείται ευρέως, εφόσον η ίδια η κυβέρνηση Καλντερόν αποφάσισε να μη δίνει στη δημοσιότητα τον αριθμό των θανάτων που συμβαίνουν στις επιχειρήσεις του «πολέμου κατά των ναρκοσυμμοριών». «Ο αριθμός για το 2011 έχει ταξινομηθεί ως μυστικός και απόρρητος» (σάιτ animalpolitiko 4/1). Ευνόητο: Πώς αλλιώς θα επεκταθεί η χρηματοδοτούμενη από την Ουάσιγκτον στρατιωτικοποίηση;
Ο αριθμός των δολοφονημένων Μεξικανών, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων είναι απλοί πολίτες, εργαζόμενοι, μικροκαταστηματάρχες κ.ά., αυτά τα 5 χρόνια κυμαίνεται από 50.000 έως 86.000. Το καινούργιο χαρακτηριστικό είναι ότι πλέον στοχοποιούνται συγκεκριμένα όσοι αγωνίζονται κατά αυτού του πολέμου και των φονικών επιπτώσεών του, συνδικαλιστές, φοιτητές, ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι και ακτιβιστές των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης.
Κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές παράμετροι
Ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στις 4/1/2012 από το Norwegian Peacebuilding Resource Centre αναφέρεται εκτενώς στην αύξηση του κύματος της βίας που παρατηρείται στο Μεξικό και στο βόρειο τρίγωνο της Κεντρικής Αμερικής (Ονδούρα, Γουατεμάλα, Ελ Σαλβαδόρ), επισημαίνοντας ότι, παρόλο που οι αιτίες είναι περίπλοκες, η προφανής εντοπίζεται στην εξάπλωση της παράνομης οικονομίας –ναρκωτικά, όπλα και εμπόριο σαρκός. Ιδίως το Μεξικό αποτελεί πέρασμα και τόπο παραγωγής ναρκωτικών για την αμερικανική αγορά, ενώ δέχεται τεράστιες ποσότητες όπλων προερχόμενων από τις ΗΠΑ. Το 90% των όπλων που κατάσχονται από τις οργανωμένες εγκληματικές ομάδες πωλούνται ελεύθερα στις ΗΠΑ και διοχετεύονται παράνομα στο Μεξικό.
Σύμφωνα με τη συγγραφέα του σχετικού άρθρου, Μπένεντικτ Μπουλ, προκειμένου να γίνει κατανοητή η πρόσφατη κλιμάκωση των δολοφονιών και της βίας γενικότερα, πρέπει να εξεταστούν τρεις παράγοντες: οι αλλαγές στην παγκόσμια αγορά ναρκωτικών, τα αποτελέσματα του «πολέμου» κατά του οργανωμένου εγκλήματος και η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μείωση των κερδών από το εμπόριο κοκαΐνης στις ΗΠΑ, πράγμα που έστρεψε το οργανωμένο έγκλημα προς άλλες κερδοφόρες κατευθύνσεις όπως οι απαγωγές και οι εκβιασμοί, πολλαπλασιάζοντας τη βία. Ο «πόλεμος» κατά του οργανωμένου εγκλήματος που υποτίθεται ότι διεξάγει η μεξικανική κυβέρνηση είχε ως αποτέλεσμα τον κατακερματισμό των εγκληματικών οργανώσεων και νέες συγκρούσεις για τον έλεγχο αποκλειστικών περιοχών, όπως και την επιδίωξη απόκτησης όπλων εξίσου ισχυρών μ’ αυτά που χρησιμοποιεί ο στρατός. Έτσι ο μεξικανικός στρατός αγοράζει επισήμως όπλα από τις ΗΠΑ, ενώ Αμερικανοί επιχειρηματίες, νόμιμοι και παράνομοι, πωλούν τα ίδια όπλα στις εγκληματικές συμμορίες. Παράλληλα, εμφανίστηκαν και παραστρατιωτικές ομάδες που πιθανώς χρηματοδοτούνται από επιχειρηματίες ή και κυβερνήτες και οι οποίες χρησιμοποιούν τις μεθόδους «κοινωνικών και πολιτικών εκκαθαρίσεων», γνωστές από τις αμερικανοκίνητες δικτατορίες των δεκαετιών του 1970 και 1980.Οι παραδοσιακοί δεσμοί ανάμεσα στις ναρκοσυμμορίες και τις μεξικανικές Αρχές και οι αλλαγές που έχουν επέλθει την τελευταία δεκαετία σ’ αυτές τις σχέσεις παίζουν επίσης ρόλο. Το οργανωμένο έγκλημα στρατολογεί αστυνομικούς και λιποτάκτες του στρατού και οι πολιτικοί χρηματοδοτούνται από το ναρκοεμπόριο, πράγμα που του εξασφαλίζει σημαντική πολιτική επιρροή.
Ωστόσο, τη βάση αυτών των φαινομένων αποτελεί ο αυξανόμενος κοινωνικός αποκλεισμός που σχετίζεται με την επιβολή της νεοφιλελεύθερης οικονομίας. Η οικονομική αλληλεξάρτηση με τις ΗΠΑ οδήγησε σε μια τεράστια οικονομική κρίση, υποστηρίζει η Μπουλ, μείωσε ακόμη περισσότερο τις περιορισμένες δυνατότητες των νέων, περιθωριοποιημένων Μεξικανών να προσπορίζονται τα προς το ζην. Σ’ αυτό το πλαίσιο, μια ζωή που έχει πρόσβαση σε κάποια αμοιβή και προστασία από τις εγκληματικές οργανώσεις παρουσιάζεται ως ελκυστική εναλλακτική, παρά το ότι μπορεί να είναι κτηνώδης και σύντομη.
Αυτή πιθανώς είναι η λατινοαμερικανική πτυχή ενός ευρύτερου φαινομένου που δημιουργείται από τις ίδιες αιτίες: Η στρατολόγηση νέων στις ακραία φανατικές θρησκευτικές οργανώσεις του μουσουλμανικού κόσμου ή στις νεοναζιστικές της Ευρώπης, όπου το όριο ανάμεσα στην πολιτική και εγκληματική δράση είναι θολό, μπορεί να αποτελεί τις άλλες όψεις του ίδιου φαινομένου.
Ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στις 4/1/2012 από το Norwegian Peacebuilding Resource Centre αναφέρεται εκτενώς στην αύξηση του κύματος της βίας που παρατηρείται στο Μεξικό και στο βόρειο τρίγωνο της Κεντρικής Αμερικής (Ονδούρα, Γουατεμάλα, Ελ Σαλβαδόρ), επισημαίνοντας ότι, παρόλο που οι αιτίες είναι περίπλοκες, η προφανής εντοπίζεται στην εξάπλωση της παράνομης οικονομίας –ναρκωτικά, όπλα και εμπόριο σαρκός. Ιδίως το Μεξικό αποτελεί πέρασμα και τόπο παραγωγής ναρκωτικών για την αμερικανική αγορά, ενώ δέχεται τεράστιες ποσότητες όπλων προερχόμενων από τις ΗΠΑ. Το 90% των όπλων που κατάσχονται από τις οργανωμένες εγκληματικές ομάδες πωλούνται ελεύθερα στις ΗΠΑ και διοχετεύονται παράνομα στο Μεξικό.
Σύμφωνα με τη συγγραφέα του σχετικού άρθρου, Μπένεντικτ Μπουλ, προκειμένου να γίνει κατανοητή η πρόσφατη κλιμάκωση των δολοφονιών και της βίας γενικότερα, πρέπει να εξεταστούν τρεις παράγοντες: οι αλλαγές στην παγκόσμια αγορά ναρκωτικών, τα αποτελέσματα του «πολέμου» κατά του οργανωμένου εγκλήματος και η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μείωση των κερδών από το εμπόριο κοκαΐνης στις ΗΠΑ, πράγμα που έστρεψε το οργανωμένο έγκλημα προς άλλες κερδοφόρες κατευθύνσεις όπως οι απαγωγές και οι εκβιασμοί, πολλαπλασιάζοντας τη βία. Ο «πόλεμος» κατά του οργανωμένου εγκλήματος που υποτίθεται ότι διεξάγει η μεξικανική κυβέρνηση είχε ως αποτέλεσμα τον κατακερματισμό των εγκληματικών οργανώσεων και νέες συγκρούσεις για τον έλεγχο αποκλειστικών περιοχών, όπως και την επιδίωξη απόκτησης όπλων εξίσου ισχυρών μ’ αυτά που χρησιμοποιεί ο στρατός. Έτσι ο μεξικανικός στρατός αγοράζει επισήμως όπλα από τις ΗΠΑ, ενώ Αμερικανοί επιχειρηματίες, νόμιμοι και παράνομοι, πωλούν τα ίδια όπλα στις εγκληματικές συμμορίες. Παράλληλα, εμφανίστηκαν και παραστρατιωτικές ομάδες που πιθανώς χρηματοδοτούνται από επιχειρηματίες ή και κυβερνήτες και οι οποίες χρησιμοποιούν τις μεθόδους «κοινωνικών και πολιτικών εκκαθαρίσεων», γνωστές από τις αμερικανοκίνητες δικτατορίες των δεκαετιών του 1970 και 1980.Οι παραδοσιακοί δεσμοί ανάμεσα στις ναρκοσυμμορίες και τις μεξικανικές Αρχές και οι αλλαγές που έχουν επέλθει την τελευταία δεκαετία σ’ αυτές τις σχέσεις παίζουν επίσης ρόλο. Το οργανωμένο έγκλημα στρατολογεί αστυνομικούς και λιποτάκτες του στρατού και οι πολιτικοί χρηματοδοτούνται από το ναρκοεμπόριο, πράγμα που του εξασφαλίζει σημαντική πολιτική επιρροή.
Ωστόσο, τη βάση αυτών των φαινομένων αποτελεί ο αυξανόμενος κοινωνικός αποκλεισμός που σχετίζεται με την επιβολή της νεοφιλελεύθερης οικονομίας. Η οικονομική αλληλεξάρτηση με τις ΗΠΑ οδήγησε σε μια τεράστια οικονομική κρίση, υποστηρίζει η Μπουλ, μείωσε ακόμη περισσότερο τις περιορισμένες δυνατότητες των νέων, περιθωριοποιημένων Μεξικανών να προσπορίζονται τα προς το ζην. Σ’ αυτό το πλαίσιο, μια ζωή που έχει πρόσβαση σε κάποια αμοιβή και προστασία από τις εγκληματικές οργανώσεις παρουσιάζεται ως ελκυστική εναλλακτική, παρά το ότι μπορεί να είναι κτηνώδης και σύντομη.
Αυτή πιθανώς είναι η λατινοαμερικανική πτυχή ενός ευρύτερου φαινομένου που δημιουργείται από τις ίδιες αιτίες: Η στρατολόγηση νέων στις ακραία φανατικές θρησκευτικές οργανώσεις του μουσουλμανικού κόσμου ή στις νεοναζιστικές της Ευρώπης, όπου το όριο ανάμεσα στην πολιτική και εγκληματική δράση είναι θολό, μπορεί να αποτελεί τις άλλες όψεις του ίδιου φαινομένου.
Πυλώνες της οικονομίας
Ο ανεξάρτητος αμερικανικός Τύπος και τα ιντερνετικά μέσα , όπως και άλλες ανεξάρτητες πηγές προσφέρουν πολύ πιο ευρεία και εις βάθος πληροφόρηση για την κατάσταση στο Μεξικό, η οποία ουδόλως είναι μονοδιάστατη, όπως παρουσιάζεται από τα ελληνικά ΜΜΕ ως πόλεμος κατά ναρκοσυμμοριών ή πόλεμος μεταξύ των συμμοριών. Πολλοί έγκυροι παρατηρητές υποστηρίζουν ότι δεν διεξάγεται πόλεμος «κατά» αλλά «για» τα ναρκωτικά, ο συνολικός τζίρος των οποίων αγγίζει τα 40 δισ. δολάρια ετησίως.
Το ναρκοεμπόριο και άλλες μορφές εγκληματικών επιχειρήσεων έγιναν βασικοί παράγοντες της μεξικανικής οικονομίας ως αποτέλεσμα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις της χώρας βάσει της «Συναίνεσης της Ουάσιγκτον», από τη δεκαετία του 1980. Υποστηρίζεται δε ότι η εξάλειψή τους θα οδηγήσει στη χρεοκοπία πολλών οικονομικά ισχυρών και σημαντικών τομέων της εγχώριας οικονομίας.
Η διαδικασία «εκσυγχρονισμού» που υιοθέτησαν οι Μεξικανοί πολιτικοί είχε ως αποτέλεσμα να εκδιωχθούν εκατομμύρια μικροαγρότες από τη γη τους προκειμένου να εργαστούν σ’ έναν υποτιθέμενα αναπτυσσόμενο μεταποιητικό τομέα. Η προπαγάνδα έλεγε ότι το Μεξικό θα γινόταν η βιομηχανική βάση των ΗΠΑ. Η πολιτική αυτή κορυφώθηκε με τη NAFTA το 1994, βάσει της οποίας επιτρεπόταν η ελεύθερη διακίνηση προϊόντων και επενδύσεων, αλλά όχι εργαζόμενων. Μια διαδικασία εν πολλοίς παρόμοια μ’ αυτή που ισχύει στην Ε.Ε. και παρήγαγε τα ίδια περίπου καταστροφικά αποτελέσματα. Η πολιτική του «εκσυγχρονισμού» οδήγησε στην τεράστια κρίση χρέους, στο βαθμό που τα μειωμένα εισοδήματα από την κατεστραμμένη εγχώρια οικονομία καλύπτονταν με την πίστωση των αμερικανικών τραπεζών, στα θησαυροφυλάκια των οποίων «λίμναζαν» τεράστια ποσά πλεοναζόντων κεφαλαίων. Το «κέντρο» της NAFTA κέρδιζε διπλά και τριπλά…
Ως όροι των γνωστών μας «διασώσεων» επιβλήθηκαν τα προγράμματα «διαρθρωτικής προσαρμογής» (αλλιώς Μνημόνια), που επιδείνωσαν στο έπακρο την οικονομική και κοινωνική κατάσταση. Οι μεγάλες και επιδοτούμενες αγροβιομηχανικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ λειτούργησαν σαν οδοστρωτήρας για τα μικρά αγροκτήματα και τις μικρές επιχειρήσεις. Βάσει των διατάξεων της NAFTA καταργήθηκαν κοινωνικές υπηρεσίες και επιδοτήσεις προς τους μικρούς παραγωγούς. Χάθηκαν 2 εκατ. θέσεις εργασίας και η υποτιθέμενη ανάπτυξη πήρε τη μορφή των ειδικών οικονομικών ζωνών εξαγωγών -ίδιων μ’ αυτές που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ελλάδα τούτη την περίοδο, αρχής γενομένης από την Πελοπόννησο- όπου εγκαταστάθηκαν 3.000 περίπου maquiladores, εργοστάσια Μεξικανών εργολάβων που δουλεύουν για λογαριασμό ξένων πολυεθνικών, δεν υπόκεινται σε φορολόγηση και χρησιμοποιούν πάμφθηνη και ανασφάλιστη εργασία κυρίως γυναικών και παιδιών. Όμως, η ακόμη πιο φθηνή εργασία που παρείχε την ίδια περίοδο στις πολυεθνικές το αυταρχικό κινεζικό καθεστώς οδήγησε στην παρακμή ακόμη και αυτών των ζωνών.
Έτσι προκλήθηκε χρόνια αγροτική κρίση στο Μεξικό και αλλεπάλληλα κύματα ανεργίας που εκμεταλλεύονται οι εγκληματικές επιχειρήσεις, ενώ χιλιάδες μετανάστες αναζητούν σωτηρία στις ΗΠΑ, στα σύνορα των οποίων, αν φτάσουν ζωντανοί μέσα από μια πολυήμερη πορεία στην έρημο, τους αναμένουν οι ειδικές φρουρές για τους οδηγήσουν στα ειδικά στρατόπεδα κράτησης, σε συνοπτικές δίκες και απελάσεις. Η ειρωνεία είναι ότι αυτή η μετακίνηση αποτελεί άλλη μία κερδοφόρα δραστηριότητα των εγκληματικών οργανώσεων, οι οποίες δεν διστάζουν να εκτελούν τα θύματά τους, όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τους συνοριοφύλακες ή όταν τα θύματά τους αντιδρούν στην προοπτική να γίνουν σκλάβοι.
Ο ανεξάρτητος αμερικανικός Τύπος και τα ιντερνετικά μέσα , όπως και άλλες ανεξάρτητες πηγές προσφέρουν πολύ πιο ευρεία και εις βάθος πληροφόρηση για την κατάσταση στο Μεξικό, η οποία ουδόλως είναι μονοδιάστατη, όπως παρουσιάζεται από τα ελληνικά ΜΜΕ ως πόλεμος κατά ναρκοσυμμοριών ή πόλεμος μεταξύ των συμμοριών. Πολλοί έγκυροι παρατηρητές υποστηρίζουν ότι δεν διεξάγεται πόλεμος «κατά» αλλά «για» τα ναρκωτικά, ο συνολικός τζίρος των οποίων αγγίζει τα 40 δισ. δολάρια ετησίως.
Το ναρκοεμπόριο και άλλες μορφές εγκληματικών επιχειρήσεων έγιναν βασικοί παράγοντες της μεξικανικής οικονομίας ως αποτέλεσμα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις της χώρας βάσει της «Συναίνεσης της Ουάσιγκτον», από τη δεκαετία του 1980. Υποστηρίζεται δε ότι η εξάλειψή τους θα οδηγήσει στη χρεοκοπία πολλών οικονομικά ισχυρών και σημαντικών τομέων της εγχώριας οικονομίας.
Η διαδικασία «εκσυγχρονισμού» που υιοθέτησαν οι Μεξικανοί πολιτικοί είχε ως αποτέλεσμα να εκδιωχθούν εκατομμύρια μικροαγρότες από τη γη τους προκειμένου να εργαστούν σ’ έναν υποτιθέμενα αναπτυσσόμενο μεταποιητικό τομέα. Η προπαγάνδα έλεγε ότι το Μεξικό θα γινόταν η βιομηχανική βάση των ΗΠΑ. Η πολιτική αυτή κορυφώθηκε με τη NAFTA το 1994, βάσει της οποίας επιτρεπόταν η ελεύθερη διακίνηση προϊόντων και επενδύσεων, αλλά όχι εργαζόμενων. Μια διαδικασία εν πολλοίς παρόμοια μ’ αυτή που ισχύει στην Ε.Ε. και παρήγαγε τα ίδια περίπου καταστροφικά αποτελέσματα. Η πολιτική του «εκσυγχρονισμού» οδήγησε στην τεράστια κρίση χρέους, στο βαθμό που τα μειωμένα εισοδήματα από την κατεστραμμένη εγχώρια οικονομία καλύπτονταν με την πίστωση των αμερικανικών τραπεζών, στα θησαυροφυλάκια των οποίων «λίμναζαν» τεράστια ποσά πλεοναζόντων κεφαλαίων. Το «κέντρο» της NAFTA κέρδιζε διπλά και τριπλά…
Ως όροι των γνωστών μας «διασώσεων» επιβλήθηκαν τα προγράμματα «διαρθρωτικής προσαρμογής» (αλλιώς Μνημόνια), που επιδείνωσαν στο έπακρο την οικονομική και κοινωνική κατάσταση. Οι μεγάλες και επιδοτούμενες αγροβιομηχανικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ λειτούργησαν σαν οδοστρωτήρας για τα μικρά αγροκτήματα και τις μικρές επιχειρήσεις. Βάσει των διατάξεων της NAFTA καταργήθηκαν κοινωνικές υπηρεσίες και επιδοτήσεις προς τους μικρούς παραγωγούς. Χάθηκαν 2 εκατ. θέσεις εργασίας και η υποτιθέμενη ανάπτυξη πήρε τη μορφή των ειδικών οικονομικών ζωνών εξαγωγών -ίδιων μ’ αυτές που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ελλάδα τούτη την περίοδο, αρχής γενομένης από την Πελοπόννησο- όπου εγκαταστάθηκαν 3.000 περίπου maquiladores, εργοστάσια Μεξικανών εργολάβων που δουλεύουν για λογαριασμό ξένων πολυεθνικών, δεν υπόκεινται σε φορολόγηση και χρησιμοποιούν πάμφθηνη και ανασφάλιστη εργασία κυρίως γυναικών και παιδιών. Όμως, η ακόμη πιο φθηνή εργασία που παρείχε την ίδια περίοδο στις πολυεθνικές το αυταρχικό κινεζικό καθεστώς οδήγησε στην παρακμή ακόμη και αυτών των ζωνών.
Έτσι προκλήθηκε χρόνια αγροτική κρίση στο Μεξικό και αλλεπάλληλα κύματα ανεργίας που εκμεταλλεύονται οι εγκληματικές επιχειρήσεις, ενώ χιλιάδες μετανάστες αναζητούν σωτηρία στις ΗΠΑ, στα σύνορα των οποίων, αν φτάσουν ζωντανοί μέσα από μια πολυήμερη πορεία στην έρημο, τους αναμένουν οι ειδικές φρουρές για τους οδηγήσουν στα ειδικά στρατόπεδα κράτησης, σε συνοπτικές δίκες και απελάσεις. Η ειρωνεία είναι ότι αυτή η μετακίνηση αποτελεί άλλη μία κερδοφόρα δραστηριότητα των εγκληματικών οργανώσεων, οι οποίες δεν διστάζουν να εκτελούν τα θύματά τους, όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τους συνοριοφύλακες ή όταν τα θύματά τους αντιδρούν στην προοπτική να γίνουν σκλάβοι.
Σχόλια
