• Η σημερινή εικόνα δείχνει ότι σε τελική ανάλυση οι Παραχωρησιούχοι δεν έχουν χρηματοδοτήσει τα έργα ως όφειλαν με ίδια και δανειακά κεφάλαια.
•Τα έργα εκτελέστηκαν, κατά το μέρος που εκτελέστηκαν, κυρίως με χρηματοδότηση του Δημοσίου και των πολιτών (διόδια).
•Οι Παραχωρησιούχοι έχουν εισπράξει ποσά που υπερβαίνουν το κόστος του μέχρι τώρα εκτελεσμένου έργου. Στην Ιονία Οδό 153 εκατ. ευρώ. Στην Ολυμπία Οδό 25 εκατ. ευρώ. Ποσά που έχουν εκκαθαριστεί στις 31/10/12, ενώ σημερινές εκτιμήσεις θα τα ανέβαζαν σε περίπου 170 εκατ. για την Ιονία και 45 εκατ. για την Ολυμπία Οδό.
•Οι εργολάβοι διακόπτουν τις εργασίες τον Ιούνιο του 2011 αλλά συνεχίζουν να εισπράττουν διόδια.
•Η διακοπή εργασιών είναι αντισυμβατική και επισύρει Ποινικές Ρήτρες άνω των 340 εκατ. ευρώ σήμερα.
•Η κυβέρνηση Σαμαρά όχι μόνον δεν επιβάλλει αυτές τις Ποινικές Ρήτρες, αλλά αντίθετα πληρώνει στους εργολάβους 280 εκατ. ευρώ (σε πρώτη φάση, έπονται και άλλες) προκειμένου να ξαναξεκινήσουν τα έργα.
•Φιλοεργολαβικό κρεσέντο της κυβέρνησης Σαμαρά: μέχρι να δοθεί το μεγάλο πακέτο ο Παραχωρησιούχος της Ολυμπίας Οδού λαμβάνει ένα νέο έκτακτο μπόνους 25,2 εκατ. ευρώ στις 15/02/2013, με τη δικαιολογία ότι είχε μειωμένες εισπράξεις από διόδια(!)
•Άλλη φιλοεργολαβική ρύθμιση των μνημονιακών κυβερνήσεων: παράβαση του ΚΟΚ η διέλευση από τα διόδια χωρίς πληρωμή. Πρόστιμο 200 ευρώ. Πιστοποίηση της παράβασης με κάμερες του Παραχωρησιούχου (ρύθμιση Βορίδη).
•Στα δικαστήρια οδηγούνται με βαριές κατηγορίες, όχι αυτοί που έβλαψαν με εκατοντάδες εκατ. ευρώ το Δημόσιο Ταμείο, αλλά οι αγωνιστές του κινήματος ενάντια στο χαράτσι των διοδίων.
Παρακάτω παρουσιάζουμε συνοπτικά δύο βασικά ντοκουμέντα.
1. «Αυτοχρηματοδούμενα έργα», αλλά από το Δημόσιο και τους πολίτες (διόδια). Όχι από τους Παραχωρησιούχους.
Το συμπέρασμα από τον παρακείμενο πίνακα είναι προφανές. Οι Παραχωρησιούχοι έχουν εισπράξει από Δημόσιο και διόδια αθροιστικά, ποσά μεγαλύτερα και από αυτό ακόμη το έργο που έχουν εκτελέσει. Ενώ πρόκειται για τάχα «αυτοχρηματοδοτούμενα έργα». Από ποιον όμως; Αυτό είναι το ρητορικό ερώτημα.
Το μεγάλο κόλπο ξεκίνησε ήδη το 2007 με την υπογραφή των Συμβάσεων Παραχώρησης από την κυβέρνηση Κ. Καραμανλή (με τη στήριξη ΠΑΣΟΚ και ΛΑΟΣ).
Στην πορεία της εκτέλεσης των έργων οι Παραχωρησιούχοι έκαναν κάτι «οργιώδες» με τη σύμπραξη των κυβερνήσεων: διέκοψαν τις εργασίες τον Ιούνιο του 2011 αλλά συνέχισαν να εισπράττουν διόδια. Και σήμερα εκβιάζουν απαιτώντας, προκειμένου να ξαναξεκινήσουν τις εργασίες, να πληρωθούν αβάσιμες απαιτήσεις, για τις οποίες όταν ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ζήτησε πληροφόρηση στη Βουλή δεν πήρε απάντηση. Σημειώστε ότι έχουν ήδη πληρωθεί επιπλέον των ανωτέρω ποσών, 21,1 εκατ. ευρώ στην Ολυμπία Οδό για αρχαιολογικές και άλλες συμπληρωματικές εργασίες.
2. Οι Παραχωρησιούχοι υπεύθυνοι για τη χρηματοδότηση – Αντισυμβατική η διακοπή εργασιών το 2011.
Στην κοινοβουλευτική απάντηση του αναπληρωτή υπουργού Ανάπτυξης Στ. Καλογιάννη που προαναφέραμε, γίνεται λόγος για αναστολή εργασιών λόγω αναστολής της τραπεζικής χρηματοδότησης των έργων. Όμως η χρηματοδότηση του έργου είναι αποκλειστική ευθύνη του Παραχωρησιούχου. Αυτό είναι, άλλωστε, το πλεονέκτημα που μονότονα επαναλάμβαναν τα παπαγαλάκια των μεγαλοεργολάβων, ότι δηλαδή το Δημόσιο δεν θα βάλει λεφτά (ψέμα βέβαια) αλλά τα κεφάλαια θα τα βάλει ο Παραχωρησιούχος. Παραθέτουμε χαρακτηριστικά αποσπάσματα της Σύμβασης, που κάνουν το ζήτημα ξεκάθαρο.
«Ο Παραχωρησιούχος είναι υπεύθυνος ότι θα υπάρχει ανά πάσα στιγμή χρηματοδότηση για την πλήρη και προσήκουσα εκτέλεση του έργου».
«Ο Παραχωρησιούχος αναλαμβάνει αποκλειστικά με δαπάνες του και με δικό του κίνδυνο να χρηματοδοτήσει το έργο με ίδια και δανειακά κεφάλαια».
Όμως εξαιρετική σημασία έχει το τι προβλέπει στη συνέχεια η Σύμβαση Παραχώρησης:
«Θεωρείται Γεγονός Αθέτησης Παραχωρησιούχου η αδυναμία του να χρηματοδοτήσει το Έργο σύμφωνα με την υποχρέωσή του».
Αυτό σημαίνει ότι από τη διακοπή εργασιών και μάλιστα λόγω έλλειψης χρηματοδότησης προκύπτει η υποχρέωση του Δημοσίου να επιβάλει τις προβλεπόμενες Ποινικές Ρήτρες. Σύμφωνα με υπολογισμούς μας, αυτές υπερβαίνουν τα 340 εκατ. ευρώ. Κι εδώ έρχεται η νέα πρόκληση. Η τρικομματική κυβέρνηση αντί να επιδιώξει την είσπραξη των Ποινικών Ρητρών, έρχεται και χαρίζει 280 εκατ. ευρώ (ή ακόμη και πολλαπλάσια ποσά) στους Παραχωρησιούχους. Φορτώνει με επιπλέον βάρη τους πολίτες.
Σε ό,τι αφορά πάντως το αντεπιχείρημα ότι η οικονομική κρίση απαλλάσσει τους Παραχωρησιούχους από την υποχρέωση της χρηματοδότησης επειδή ενδεχομένως συνιστά «γεγονός ανωτέρας βίας», η απάντηση είναι απλή: δεν προβλέπεται τίποτα σχετικό στην ίδια τη Σύμβαση.
Άλλωστε, εάν αναγνωριζόταν αυτό στη συγκεκριμένη περίπτωση, τότε θα εφαρμοζόταν σε όλα τα δάνεια που έχουν δώσει οι τράπεζες, σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ή μήπως όσοι επικαλούνται το αντεπιχείρημα αυτό ενδιαφέρονται μόνο για τους Παραχωρησιούχους;…
Τα… μετοχολόγια
Ιονία Οδός: ισπανικές εταιρίες 67% και ΓΕΚ 33%
Ολυμπία Οδός (γαλλική VINCΙ 30% – γερμανική HOCHTIEF 17% – και οι ελληνικές Άκτωρ, J&P Άβαξ, ΓΕΚ με 17% έκαστη)
Τμήμα «Μαλιακός-Κλειδί» (γερμανική HOCHTIEF 35% – γαλλική VINCΙ 14% – και οι ελληνικές Άκτωρ 20% – J&P Άβαξ 16% – ΑΕΓΕΚ 10% – ΑΘΗΝΑ 5%)
Ε-65 (ισπανικές εταιρίες 67% και ΓΕΚ 33%)