Σκέψεις με αφορμή τη διαγραφή του Γ. Παπακωνσταντίνου από το Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών Μακεδονίας
Στην τελευταία γενική συνέλευση (26/11) του Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών Μακεδονίας (ΣΜΤΜ) με πρόταση της ΕΣΑΚ, συνδικαλιστικής παράταξης του ΠΑΜΕ, διαγράφηκε από μέλος του σωματείου ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, εκπρόσωπος της παράταξης του ΜΕΤΑ στο Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης και εργαζόμενος στα Ελληνικά Πετρέλαια. Πρόσχημα για τη διαγραφή αποτέλεσε η στάση του Παπακωνσταντίνου στο πρόσφατο συνέδριο του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης σχετικά με τη μη έγκριση (από τη διοίκηση του ΕΚΘ στην οποία συμμετείχε ο διαγεγραμμένος) της συμμετοχής των εκπροσώπων του ΣΜΤΜ στο συνέδριο, λόγω μη έγκαιρης διεξαγωγής εκλογών του σωματείου.
Ας αναλογιστούμε το συμβάν: Ψήφισε ένας συνδικαλιστής της Αριστεράς κόντρα στις επιδιώξεις μιας άλλης αριστερής συνδικαλιστικής παράταξης σε ένα δευτεροβάθμιο όργανο και η δεύτερη τον διέγραψε από το πρωτοβάθμιο σωματείο στο οποίο είχε τους συσχετισμούς. Ανεξαρτήτως αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με την απόφαση της διοίκησης του ΕΚΘ, η συγκεκριμένη ενέργεια αποτελεί αντεργατική πρακτική, βγαλμένη από τις χειρότερες μέρες του συνδικαλισμού. Η λογική της διαγραφής εργαζομένων, πόσο μάλλον μελών μιας άλλης αριστερής παράταξης, από τους συνδικαλιστικούς φορείς, είναι πολιτική που εφάρμοζαν και εφαρμόζουν τα εργοδοτικά σωματεία και τα τσιράκια των εργοδοτών για να ξεμπερδέψουν από «ενοχλητικούς» εργαζόμενους.
Οι δύο πλευρές της απαξίωσης
Είναι στις μέρες μας χρήσιμος ο συνδικαλισμός; Μπορεί να λειτουργήσει υπέρ της εργασίας; Για τον περισσότερο κόσμο που συνεχίζει να έχει μια δουλειά στη χώρα μας ο συνδικαλισμός είναι κενό γράμμα. Η έννοια του οργανωμένου αγώνα στους χώρους δουλειάς, του αντίβαρου στην εργοδοτική αυθαιρεσία, αποτελεί κάτι ξένο. Αλλά αυτό είναι κάτι το αντικειμενικό;
Σίγουρα βασική αιτία είναι η παραγωγική διάλυση και η τεράστια ανεργία που λειτουργεί σαν μοχλός ισοπέδωσης των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων από τη μία, αλλά και οι ξεπουλημένες συνδικαλιστικές ηγεσίες που την τελευταία πενταετία στάθηκαν είτε βουβές είτε απέναντι στη λαϊκή κινητοποίηση, π.χ. στο δημοψήφισμα.
Δεν φτάνει όμως αυτό για να ερμηνευτεί η γενική απαξίωση του συνδικαλισμού. Είναι λίγα τα παραδείγματα οργανωμένης συνδικαλιστικής δράσης που λειτουργούν σαν τόπος και χώρος πραγματικής ώσμωσης και συλλογικής δημοκρατικής οργάνωσης και πάλης. Αν από τη μία έχουμε τον ξεπουλημένο συνδικαλισμό, η εικόνα του σωματείου-σφραγίδα που χρησιμοποιείται σαν εικονική δύναμη για να γεμίζουν υπογραφές οι ανακοινώσεις των πολιτικών δυνάμεων ή η εικόνα του περίκλειστου σωματείου που διαχωρίζει τους εργαζόμενους ανάλογα με τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, συμπληρώνει την άλλη πλευρά της απαξίωσης.
Απαιτείται ένας διαφορετικός συνδικαλισμός, χρήσιμος για τους εργαζόμενους και πραγματικό εμπόδιο στην εργοδοτική αυθαιρεσία. Που θα οργανώνει τους εργαζόμενους στη βάση των συμφερόντων των πολλών απέναντι στους λίγους. Απαιτείται η οικοδόμηση θεσμών λαϊκής και εργατικής συμμετοχής που δεν θα είναι απλώς υποχείρια κάποιας «πρωτοπορίας» αλλά χώροι πραγματικής δημοκρατίας και συλλογικής ύπαρξης και δράσης.
Βαγγέλης Σπαθάς
Μέλος Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών Μακεδονίας