περίπτερο ιδεών

Ενώ το ΑΕΠ της Ινδίας είναι 1,237 τρισ. δολάρια (12η στον κόσμο) και με ετήσια ανάπτυξη 6-7%, έχει τον φτωχότερο πληθυσμό παγκοσμίως (42% κάτω από το επίπεδο που ορίζει η Παγκόσμια Τράπεζα) και τον υψηλότερο δείκτη υποσιτισμένων (46% το 2007) και λιποβαρών παιδιών (διπλάσιο της υποσαχάριας Αφρικής).

Τον περασμένο Οκτώβρη, 180 Ινδοί και 230 διεθνείς ακτιβιστές και πανεπιστημιακοί έστειλαν επιστολή στον πρωθυπουργό της Ινδίας, εκφράζοντας την ανησυχία και την αντίθεσή τους στην εξαπόλυση της επιχείρησης «Πράσινο Κυνήγι» στις περιοχές των ιθαγενών λαών, που αποτελούν στόχο και λεία των πολυεθνικών. Στην κυβέρνηση, που ενώ θα έπρεπε να επιλύσει τα προβλήματα των ιθαγενών, αποφάσισε «αντί να σκοτώσει τη φτώχεια, να σκοτώσει τους φτωχούς». Ανάμεσα στις 410 υπογραφές, τα ονόματα των Βαντάνα Σίβα, Ρατζίς Κολακάντι, Νόαμ Τσόμσκι, Χάουαρντ Ζιν, Ντέιβιντ Μπαρσαμιάν και βέβαια της Αρουντάτι Ρόι.

Επιμένοντας στο δύσκολο δρόμο

Όταν μιλάμε για απίστευτα άτομα, το μυαλό μας πρέπει να πηγαίνει, αυτόματα, στην Αρουντάτι Ρόι.

Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης έκαναν ότι μπορούσαν για να μη φανεί η βοήθεια της Κούβας στην Αϊτή μετά τον καταστροφικό σεισμό που αφαίρεσε τη ζωή από 220.000 ανθρώπους, άφησε 300.000 τραυματίες και 1,5 εκατομμύριο αστέγους. Από τα 601 ρεπορτάζ που έκανε το CNN, μόνο σε δεκαοκτώ υπήρξε μια σύντομη αναφορά στους Κουβανούς γιατρούς.

Όταν πριν από λίγες βδομάδες, πέρασε ο νόμος για το νέο σύστημα υγείας από το Κογκρέσο, ο πρόεδρος Ομπάμα πρέπει να ένιωσε μεγάλη ανακούφιση. Αυτό φάνηκε στις 23 Μαρτίου, στην ειδική τελετή που έγινε στο Λευκό Οίκο, για την υπογραφή του νόμου από τον Πρόεδρο.

Ο Μάικλ Μουρ έχει καταφέρει πάρα πολλά πράγματα σε ένα σύστημα που έχει πολλά φίλτρα ασφαλείας για να αποκλείει τους πολιτικά ενοχλητικούς. Και τα έχει καταφέρει χρησιμοποιώντας, όχι μόνο εναλλακτικούς φορείς της κοινωνίας των πολιτών, αλλά και ιδιωτικές επιχειρήσεις που επιδιώκουν το κέρδος. Η υπερκάλυψη του οικονομικού στόχου που θέτει η παραγωγός εταιρεία για κάθε ταινία του Μουρ, εξασφαλίζει την επόμενη. Το Sicko κόστισε 9 εκατομμύρια δολάρια και απέφερε 36.

Για τις ΗΠΑ, που αυτοδιαφημίζονται ως υπερασπιστές της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σ’ όλο τον κόσμο, η δημοκρατική εκλογή ενός κόμματος ή ενός προέδρου δεν σημαίνει τίποτα, αν δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους. Ειδικά στη Λατινική Αμερική τα παραδείγματα είναι πολλά, με πιο «κλασική» την περίπτωση του Σαλβαδόρ Αλιέντε που ανατράπηκε γιατί προσπαθούσε να εφαρμόσει ένα μετριοπαθές σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα στη Χιλή. Αλλά και το πιο πρόσφατο της ανατροπής του προέδρου Ζελάγια στην Ονδούρα.

Το να προσπαθήσει κανείς να καταλάβει και να ερμηνεύσει τι συμβαίνει στη Λατινική Αμερική γενικώς, είναι πολύ δύσκολο. Σίγουρα, το τι συμβαίνει σε όλη την υποήπειρο έχει μια κοινή γενική βάση, αλλά, από χώρα σε χώρα, έχει τοπικά χαρακτηριστικά. Αυτό επισημαίνουν οι αναλυτές. Και οι πολιτικοί που επιχειρούν τις αλλαγές, επιζητούν αφενός την εξειδίκευση κατά κράτος και αφετέρου τη σύγκλιση των κρατών βάσει κοινών παραμέτρων.

Τα τελευταία χρόνια, ο αντιεξουσιαστικός χώρος απλώνεται. Κι όσο απλώνεται αλλάζει. Δεν αποτελείται, όπως στα χρόνια της δικτατορίας και της μεταπολίτευσης, από μικρές ομάδες διανοουμένων με υψηλή θεωρητική κατάρτιση, με άποψη και στόχους. Τώρα έχει μάζα, πλήθος. Δεν του λείπουν οι διανοούμενοι, αλλά αυτοί πλέον αποτελούν μία σταγόνα με μειούμενη επιρροή, μέσα σε ένα χώρο που όσο μεγαλώνει τόσο πιο χαοτικός γίνεται.