Ο Javier Milei, υποψήφιος για την προεδρία, εκφράζεται με φωνή υστερική τρελαμένου ατόμου και εξαγγέλλει ότι θα καταργήσει το πέσο και θα καθιερώσει ως εθνικό νόμισμα της Αργεντινής το αμερικάνικο δολάριο. Υποστηρίζει τις χούντες που πετούσαν χιλιάδες αντιφρονούντες ζωντανούς από στρατιωτικά αεροπλάνα στον ωκεανό ή τους ακρωτηρίαζαν και τους έριχναν στα χαντάκια δίπλα στους αυτοκινητόδρομους για να δείξουν στους άλλους πολίτες ποια τύχη επιφυλάσσουν σε όποιον αντιστέκεται στο φασισμό.
Πώς, λοιπόν, σε μια χώρα που οι πολίτες ήταν ανέκαθεν πολιτικοποιημένοι, με ισχυρά κινήματα δημοκρατικά και προοδευτικά, με φιλολαϊκές κυβερνήσεις, με σημαντικό πολιτισμό, με μεγάλη οικονομία, την τρίτη στις 21 χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, μια αρκετά μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, συγκεκριμένα το 30%!, φτάνει να ψηφίζει έναν τσαρλατάνο, που κάνει εξαγγελίες από τον καναπέ στον οποίο κάθεται μαζί με πέντε εντελώς όμοια σκυλιά τα οποία είναι προϊόντα εργαστηρίου, κλώνοι του αποθανόντος σκύλου του υποστηρίζοντας ότι θα προωθήσει την κλωνοποίηση των κατοικίδιων ζώων για να μπορεί ο καθένας να έχει ακριβή αντίγραφα του αγαπημένου του pet!
Σε μια εποχή που στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική έχουν συνειδητοποιήσει όχι μόνο οι λαοί, αλλά και οι ελίτ, ότι οι χώρες τους με το εφαρμοσμένο σύστημα της απόλυτης εξάρτησης από την Αγγλία, τη Γαλλία ή τις ΗΠΑ, είναι καταδικασμένες να λιμνάζουν αιωνίως στη στασιμότητα και την καθυστέρηση.
Βέβαια, τα κράτη της Λατινικής Αμερικής σχηματίστηκαν στα μέτρα των αποικιοκρατών και δεν κατάφεραν ακόμα να αποκτήσουν μια πραγματική εθνική και πολιτισμική αυτοτέλεια. Και βολοδέρνουν σε ένα ρευστό ενδιάμεσο χώρο, σε κινούμενη άμμο, που μια τους πάει προς την εξάρτηση και μια προς την ανεξαρτησία. Μιλάνε ισπανικά και πορτογαλέζικα οι περισσότεροι και αγγλικά οι λιγότεροι, όπως στη Τζαμάικα, και στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι χριστιανοί καθολικοί. Όλα εξ επιβολής! Οι ιθαγενείς παραμένουν σε μειονεκτική θέση, όπως και οι απόγονοι των σκλάβων που μεταφέρθηκαν από την Αφρική για να υπηρετήσουν τους λευκούς κυρίαρχους. Αν εξαιρέσεις μερικούς σαν τον Έβο Μοράλες, ακόμα και οι πιο προοδευτικοί, οι πιο επαναστάτες στη Λατινική Αμερική είναι απόγονοι των λευκών αποικιοκρατών που επί 500 χρόνια καταδυναστεύουν και λεηλατούν την αμερικάνικη ήπειρο.
Ατολμία και ενσωμάτωση
Τι συμβαίνει, λοιπόν, και αυτή η κατάσταση δεν μπορεί να αλλάξει αποφασιστικά σε χώρες που το μορφωτικό επίπεδο είναι από τα ψηλότερα στον κόσμο και η οικονομία έχει σημαντικά πλεονεκτήματα;
Κατ’ αρχήν, οι χώρες αυτές δεν αφέθηκαν να αναπτυχθούν ομαλά και με αυτάρκεια. Οι ιμπεριαλιστικές χώρες που κηδεμονεύουν έθεταν πάντοτε οροφή στην ανάπτυξη τους. Βασικό στοιχείο του ελέγχου των χωρών είναι η ανάπτυξή τους να μην υπερβεί το όριο που θα απειλούσε την εξάρτησή τους, που θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για την ανεξαρτησία τους και θα άνοιγε το δρόμο για την ενίσχυσή τους, που πιθανά θα τις καθιστούσε ανταγωνιστές των εκμεταλλευτών τους. Αυτό που γίνεται τώρα με τη Βραζιλία, η οποία έχει κι αυτή περάσει δια πυρός και σιδήρου κι ακόμα δεν ξέρουμε τι της επιφυλάσσει το μέλλον εφόσον οι δυνάμεις της αντίδρασης, οικονομικές, στρατιωτικές, κοινωνικές και πολιτισμικές, που έχουν μορφοποιηθεί από τους αποικιοκράτες μέσα σε αιώνες, ούτε εξαφανίστηκαν ούτε παραιτήθηκαν από την επιθυμία και απαίτηση να διατηρήσουν τα προνόμια τους.
Ένας από τους λόγους που οι φιλολαϊκές δυνάμεις δεν κατάφεραν να εδραιώσουν με ακλόνητο τρόπο την εξουσία τους σε πολλές χώρες, στις οποίες βλέπουμε φοβερά πισωγυρίσματα, είναι ότι κι αυτές δεν έμειναν ανεπηρέαστες από την επιρροή που εξακολουθεί να ασκεί πάνω στις κοινωνίες η αποικιοκρατία. Είδαμε την ατολμία με την οποία διαχειρίστηκαν τα κοινά∙ ατολμία στο να ικανοποιήσουν τα άμεσα και πιεστικά λαϊκά αιτήματα. Ατολμία που οδηγεί σε πολιτικές επιλογές που μετριάζουν πάρα πολύ τη δραστικότητα των προοδευτικών δυνάμεων στην κατεύθυνση της επίλυσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η εκάστοτε κοινωνική πλειοψηφία η οποία αποτελείται από μικρομεσαίους, ατολμία που αλλοιώνει το χαρακτήρα και τις συνειδήσεις των ίδιων των ανθρώπων που συγκροτούν τις οργανωμένες προοδευτικές δυνάμεις.
Το είδαμε αυτό αρχικά και με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο στην Ιταλία και τη Γαλλία όπου πανίσχυρα κομμουνιστικά κόμματα εξαϋλώθηκαν, το είδαμε πιο πρόσφατα στην Ελλάδα, το είδαμε και στην Ισπανία, το βλέπουμε σε όλη την Ευρώπη με τους κομμουνιστές, τους σοσιαλιστές και τους σοσιαλδημοκράτες να έχουν βάλει τόσο νερό στο κρασί τους που πια δεν πίνεται από κανέναν, παρά μόνον απ’ αυτούς που νομίζουν ότι μια ευρωπαϊκή Αριστερά «χωρίς αλκοόλ» είναι αυτό που ζητάει ο κόσμος, η κοινωνία, ο πολίτης. Μία «πολιτική άνευ»!
Κι όμως, οι συνέπειες αυτής της στροφής που είναι ορατές και αισθητές δεν τους αποτρέπουν. Καθαρό παράδειγμα η Γερμανία με την καθίζηση των σοσιαλδημοκρατών του Σολτς και των κομμουνιστογενών του Ντι Λίνκε. Όσο πιο κέντρο, όσο πιο δεξιά, όσο μεγαλύτερη ευθυγράμμιση με τις ΗΠΑ και τα ακραία νεοφιλελεύθερα κέντρα των τραπεζιτών που είναι οι μόνοι που αυξάνουν συνεχώς τα κέρδη τους, όσο πιο μεγάλη ανεκτικότητα στις αντιλαϊκές πολιτικές τόσο πιο μεγάλη καθήλωση για τις αριστερές δυνάμεις που αποτέλεσαν και την τελευταία ελπίδα των μεγάλων κοινωνικών μερίδων που ζουν σε όλο το δυτικό κόσμο μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, οριακά, μέσα σε ένα κατά τα άλλα επιβλητικό περιβάλλον που είναι, όμως, προϊόν άλλων εποχών, τότε που η παγκόσμια ηγεμονία των δυτικών ελίτ δεν αμφισβητείτο σοβαρά.
Τιμωρητικά
Αυτή η συνεχής διολίσθηση των σοσιαλιστών, σοσιαλδημοκρατών, ευρωκομμουνιστών και κομμουνιστών προς το καπιταλιστικό κέντρο, που συνεπάγεται συμμετοχή σε πολέμους και μεγαλύτερους εξοπλισμούς, περιορισμό του κοινωνικού κράτους και των ατομικών ελευθεριών, καθυστέρηση στη θωράκιση του περιβάλλοντος από τον καταστροφικό τρόπο οργάνωσης των καπιταλιστικών οικονομιών που έχουν σαν κριτήριο μόνο το κέρδος και όχι το καλό των ανθρώπων σε αρμονία με τη φύση που μας φιλοξενεί και μας συντηρεί στη ζωή, αυτή η διολίσθηση των αριστερών εν ευρεία εννοία δυνάμεων, κατέστησε την Αριστερά από λύση του προβλήματος σε μέρος του προβλήματος.
Αυτή η βαθιά μεταλλαγή, δεν απογοήτευσε μόνο τον κόσμο για να πάει σπίτι του, αλλά τον έκανε, θες από αδιέξοδο, θες από τσαντίλα, να στραφεί σε αντιδραστικές δυνάμεις, τιμωρητικά. Όχι ότι τις εκτιμάει, αλλά εκτροχιάζεται κι αυτός όταν απογοητεύεται απ’ αυτούς που αθέτησαν το λόγο τους. Γιατί είναι αστεία αυτά που γράφονται από ευρωπαίους αριστερούς ότι ο κόσμος είναι συντηρητικός γι’ αυτό πρέπει να πάει και η Αριστερά με τα νερά του.
Μα εδώ δεν γίναμε κυβέρνηση με ριζοσπαστικό πρόγραμμα και δεν χάσαμε όταν το ακυρώσαμε; Ο κόσμος φταίει; Στο Λονδίνο κατεβαίνουν εκατό χιλιάδες άνθρωποι σε διαδήλωση υπέρ της Παλαιστίνης -και αρκετές χιλιάδες σε άλλες βρετανικές πόλεις- και το Εργατικό Κόμμα έχει ταχθεί αναφανδόν υπέρ του Ισραήλ και της ισοπέδωσης της Γάζας! Το Εργατικό Κόμμα που στιγμάτισε τον ηγέτη του Τζέρεμι Κόρμπιν επειδή ήταν αλληλέγγυος στους Παλαιστίνιους και έδιωξε τον σκηνοθέτη Κεν Λόουτς για αριστερισμό. Οι δε Ισπανοί σοσιαλιστές είναι τόσο φανατικοί υπέρ του εξοπλισμού της Ουκρανίας και τόσο «φιλειρηνικοί» που ο πρωθυπουργός τους, ο Σάντσεθ, φέρεται ως υποψήφιος για γραμματέας του ΝΑΤΟ!
Ο δυτικός κόσμος αντιμετωπίζει πάρα πολύ σοβαρά προβλήματα υπαρξιακά. Καθώς η παγκόσμια ηγεμονία του κλονίζεται και καταγράφει απώλειες, διαταράσσεται και αποσυναρμολογείται ολόκληρο το διανοητικό του σύστημα. Οι δυτικές κοινωνίες βρίσκονται αντιμέτωπες με μια νέα πραγματικότητα που δεν έχουν πλέον ούτε τα υλικά ούτε τα πνευματικά εφόδια για να τη διαχειριστούν εποικοδομητικά και δημιουργικά. Οδηγούνται άθελά τους σε θάλασσες με άγνωστα ρεύματα και αχαρτογράφητους υφάλους χωρίς πλοηγό που να μπορεί να τα διαπλεύσει. Οπότε και ο τύπος με τα κλωνοποιημένα σκυλιά θα μπορούσε να είναι ο επόμενος πρόεδρος της Αργεντινής. Εδώ έγινε πρωθυπουργός της κάποτε έκτης βιομηχανικής χώρας στον κόσμο, της Ιταλίας, η Μελόνι. Ω, μίο σινιόρε! που τραγουδούσε τόσο περιπαθώς ο Edoardo Vianelo…