Τα drones, οι άμαχοι και οι δύσκολες έρευνες
Του Mark Karlin*
Τα κυρίαρχα ΜΜΕ εκτελούν με ακρίβεια τον ρόλο τους κάθε φορά που αναφέρονται σε «μαχητές» που χάνουν την ζωή τους σε διάφορες συγκρούσεις ανά τον κόσμο.
Η λέξη «μαχητής» περιθωριοποιεί τον οποιονδήποτε δολοφονείται από κάθε εξουσία, υπονοώντας ότι τα θύματα έπρεπε να θανατωθούν γιατί αποτελούσαν απειλή για τις ΗΠΑ (ή κάποιον σύμμαχο που στηρίζει την αμερικανική ηγεμονία). Βέβαια, αν κάποιος υποστηρίζει την ανατροπή καθεστώτος σε μία χώρα όπου οι ΗΠΑ θέλουν να εγκαθιδρύσουν μία νέα κυβέρνηση με νεοφιλελεύθερη ιδεολογία, τότε αυτός χρίζεται από τον Τύπο «μαχητής για την ελευθερία».
Ουσιαστικά, κανένα ιδιωτικό Μέσο ενημέρωσης δεν κάνει χρήση της λέξης «φερόμενος ως» πριν από τη λέξη μαχητής. Αν κάποιοι άνθρωποι αντιτίθενται σε κάποια εξουσία και οργανώνουν ένοπλη αντίσταση και οι ΗΠΑ ή κάποια φιλική προς αυτές κυβέρνηση τους αποκαλεί «μαχητές», τότε δικαιολογημένα έχασαν την ζωή τους: Αυτό υπονοούν οι αναφορές των ΜΜΕ.
Υπάρχουν πολλά πονηρά επακόλουθα από το να χαρακτηρίζονται «μαχητές» όσοι χάνουν την ζωή τους σε στρατιωτικές επιθέσεις ή επιθέσεις της CIA. Πρώτον, πώς γνωρίζει ο Τύπος ότι τα άτομα που σκοτώθηκαν είναι πράγματι ένοπλοι μαχητές κι όχι απλά άοπλοι πολίτες; Όπως επεσήμανε πρόσφατα το Buzzflash σε σχόλιο με τίτλο Λίγοι Άνθρωποι που Σκοτώθηκαν από Επιθέσεις Αμερικανικών Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (drones) Διαπιστώθηκε ότι ήταν Τρομοκράτες:
Σύμφωνα με το Γραφείο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (Bureau of Investigative Journalism) -ανεξάρτητη Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση στη Βρετανία- μόνο το 4% από τα θύματα των αμερικανικών drones στο Αφγανιστάν επιβεβαιώθηκε ότι ήταν μέλη της Αλ Κάιντα». Το Γραφείο εποπτεύει ενός έργου με την ονομασία «Naming the Dead» («Κατονομάζουμε τους Νεκρούς») το οποίο έχει ταυτοποιήσει 2.379 νεκρούς άντρες, γυναίκες και παιδιά από 400 επιθέσεις drones της CIA στο Πακιστάν, από το 2004. Οι περισσότεροι από όσους σκοτώθηκαν στις επιθέσεις αυτές δεν έχουν ακόμα αναγνωριστεί.
Η έρευνα του Γραφείου είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθεί, καθώς οι επιθέσεις των drones είναι τόσο καταστροφικές που πολλά ανθρώπινα μέλη διασκορπίζονται σε τόσο μεγάλη ακτίνα ώστε η αναγνώριση να γίνεται πρακτικά αδύνατη. Επιπλέον, πολλές από τις επιθέσεις πραγματοποιούνται σε απομακρυσμένες περιοχές του Πακιστάν. Ωστόσο, είναι σαφές ότι η γραμμή είναι οι επιθέσεις των drones – όπως αναλυτικά περιγράφει στο βιβλίο του Dirty Wars: The World is a Battlefield, ο Jeremy Scahill- να σκοτώνουν κατά κύριο λόγο άτομα που δεν συνιστούν απειλή για τις ΗΠΑ. Αυτό συμβαίνει γιατί η CIA δικαιολογεί τις επιθέσεις των drones με βάση τις τοποθεσίες «γνωστών τρομοκρατών», ανεξάρτητα αν τα άτομα που βρίσκονται στο σημείο-στόχος την συγκεκριμένη στιγμή της επίθεσης έχουν την παραμικρή έστω σχέση με την Αλ Κάιντα ή κατά τις μυστικές υπηρεσίες συνωμοτούν κατά των ΗΠΑ.
Η CIA, ο Λευκός Οίκος και το Πεντάγωνο βασικά υιοθετούν την άποψη ότι αν ένα drone σε κάνει κομμάτια, το αξίζεις. Γιατί; Διότι συχνάζεις σε μία περιοχή όπου οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι υπάρχουν ενδείξεις για παρουσία ατόμων που αποτελούν «άμεση απειλή» για το έθνος. Τι σημαίνει ακριβώς «άμεση απειλή» δεν θα το μάθουμε ποτέ, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις η CIA δεν είναι πρόθυμη να δώσει στοιχεία για το ποιοι είναι οι στόχοι των επιθέσεων των drones ή τι συνιστά «άμεση απειλή».
Η βασική αντίληψη του αμερικανικού στρατού και της στρατηγικής της CIA σε χώρες εκτός Ευρώπης είναι, «αν τους σκοτώσαμε, τότε πρέπει να ήταν μαχητές». Ορισμένες φορές οι δολοφονίες αμάχων από τις ΗΠΑ, ιδίως στη Μέση Ανατολή, είναι τόσο εξωφρενικές και καταφανώς άδικες -όπως ο βομβαρδισμός των καλεσμένων σε έναν γάμο- ώστε να μην είναι δυνατόν να αποφευχθεί μία μασημένη παραδοχή του γεγονότος και κάποιες εκδηλώσεις θλίψης. Όμως αυτό είναι κάτι σπάνιο.
Ενδιαφέρον έχουν οι δύο ορισμοί της λέξης «μαχητής» (militant) ως επίθετο και ουσιαστικό στην ιστοσελίδα dictionary.com:
Επίθετο
1. Έντονα δραστήριος και επιθετικός, ιδίως για την υπεράσπιση ενός σκοπού: μαχητικοί μεταρρυθμιστές.
2. Αυτός που εμπλέκεται σε εχθροπραξίες, μάχες.
Ουσιαστικό
1. Ένα μαχητικό άτομο.
2. Ένα άτομο που εμπλέκεται σε εχθροπραξίες ή μάχες.
Κάποιος μπορεί να είναι μαχητικός και να μη συμμετέχει σε βίαιες ενέργειες. Στις ΗΠΑ οι λέξεις «μαχητές» και «τρομοκράτες» χρησιμοποιούνται από τα ιδιωτικά ΜΜΕ για να περιγράψουν ακτιβιστές που μάχονται για την προστασία του περιβάλλοντος και των ζώων, μεταξύ άλλων, ακόμα κι αν δεν επιδίδονται σε βίαιες πράξεις κατά ανθρώπων.
Με λίγα λόγια, όταν κάποιος διαμαρτύρεται με έντονο τρόπο, χαρακτηρίζεται «μαχητής», μία περιγραφή που μπορεί να περιλαμβάνει και μη βίαιες ενέργειες. Όμως η συνεχής χρήση της λέξης για να δικαιολογηθούν δολοφονίες που γίνονται στο όνομα της «ασφάλειας του έθνους» -χωρίς στοιχεία στις περισσότερες περιπτώσεις- της προσδίδει μία νομιμότητα, μία άδεια για εκτέλεση δολοφονιών στο όνομα της αυτοκρατορίας και αυτών που βρίσκονται στην εξουσία.
Μπορεί, βέβαια, κάποιος να ισχυριστεί με ισχυρά επιχειρήματα ότι οι ΗΠΑ εδώ και δεκαετίες -ιδίως δε από το 2001 και μετά- έχουν εμπλακεί σε «μαχητικές» ενέργειες (βάσει του ορισμού «κάποιος που εμπλέκεται σε εχθροπραξίες») απέναντι σε κράτη και λαούς που αντιτίθενται σε καθεστώτα που στηρίζουν οι ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
Η ιστορία, βέβαια, επιτρέπει σε αυτούς που κατέχουν την εξουσία να βάζουν στόχο αντάρτες που επιχειρούν να περιορίσουν την παντοδυναμία τους.
Στο εσωτερικό η λέξη «μαχητής», όταν αναφέρεται σε άτομα που διαμαρτύρονται, ίσως αναδειχθεί στον νέο τρόπο ακύρωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στιγματισμού όσων ατόμων και οργανώσεων ορθώνουν το ανάστημά τους στο καθεστώς.
Οι ΗΠΑ δημιουργήθηκαν από ακτιβιστές όπως ο Τομ Πέιν και ο Τόμας Τζέφερσον. Τα όπλα τους ήταν κοντυλοφόροι που άναψαν την φλόγα της εξέγερσης.
Αν, όμως, οι Βρετανοί είχαν κερδίσει τον Πόλεμο της Επανάστασης, ο Πέιν και ο Τζέφερσον θα είχαν μάλλον οδηγηθεί στην αγχόνη ως «μαχητές».
* Ο Mark Karlin είναι αρχισυντάκτης του Buzzflash στο Truthout
Μετάφραση: Ελεάννα Ροζάκη
