του Γιώργου Κυριακού

Πραγματοποιήθηκε με χαμηλή συμμετοχή (40,6%) η εκλογική αναμέτρηση της προηγούμενης Κυριακής στο Κόσοβο. Νικητής με 40,8% αναδείχθηκε ο πρωθυπουργός Άλμπιν Κούρτι – αλλά αποδυναμωμένος σε σχέση με το 2021, οπότε είχε λάβει πάνω από τις μισές έγκυρες ψήφους. Για να παραμείνει πρωθυπουργός, δηλαδή, αυτή τη φορά θα χρειαστεί κάτι παραπάνω από τους «δεδομένους» βουλευτές των Τούρκων, Βοσνίων κ.ά. μειονοτικών. Ας σημειωθεί ότι εκτός από τους Σέρβους, οι οποίοι διώχθηκαν μαζικά το 2003-2004, στο Κόσοβο είναι αναγνωρισμένες οι μειονότητες των Τούρκων, των Βοσνίων, των Ασκάλι κ.ά.

Δεύτερο βγήκε με 22,1% το Δημοκρατικό Κόμμα, διάδοχος πολιτικός σχηματισμός του UCK, του οποίου ο αρχηγός και πρώην πρόεδρος, Χασίμ Θάτσι, βρίσκεται προφυλακισμένος στη Χάγη για εγκλήματα πολέμου. Τρίτος με 17,7% είναι ο Δημοκρατικός Σύνδεσμος, το κόμμα που ίδρυσε ο ιστορικός Κοσοβάρος ηγέτης Ιμπραχίμ Ρουγκόβα. Τέταρτη (7,5%) βγήκε η Συμμαχία για το Μέλλον του πρώην πρωθυπουργού Χαραντινάι, ο οποίος, αν και αθωώθηκε από τα εγκλήματα πολέμου στη Χάγη, παραμένει καταζητούμενος στη Σερβία. Οι Σέρβοι της επίσημης λίστας που υποστηρίζεται από το Βελιγράδι εξασφάλισαν με 4,5% τις 10 από τις 20 έδρες που προορίζονται για τις μειονότητες.

«Ευχαριστούμε τον πρόεδρό μας Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Έχουμε μόνο μία χώρα και έναν πρόεδρο», δήλωσε ο Γκόραν Ράκιτς, ηγέτης της Σερβικής Λίστας, που δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία του Κοσόβου.

Νέα αγκάθια

Ο σχηματισμός κυβέρνησης θα είναι δυσχερής, καθώς το δεύτερο και το τέταρτο κόμμα ήδη δήλωσαν ότι δεν θα συνεργαστούν με τον Κούρτι. Έτσι αυτός θα χρειαστεί, πέραν των μειονοτικών βουλευτών (πλην των 10 Σέρβων βέβαια), την υποστήριξη κάποιων ακόμα, πιθανόν από τον Δημοκρατικό Σύνδεσμο, από τον οποίο προέρχεται και ο ίδιος. Σε κάθε περίπτωση, η δυσκολία στη συγκρότηση διευρυμένης συγκυβέρνησης εντείνει τα εσωτερικά προβλήματα, που αφορούν τη διαφθορά και την οικονομία, καθώς και το αγκάθι της μετανάστευσης.

Η αντιπολίτευση, κυρίως η προερχόμενη από τον UCK, επικρίνει τον Κούρτι για την ένταση που προκάλεσε με τη Σερβία, με αποτέλεσμα απώλειες κονδυλίων λόγω κυρώσεων της Ε.Ε. Τον κατηγορεί επίσης για τις νέες, στενότερες σχέσεις του με την ερντογανική Τουρκία. Επιπλέον, προβλέπεται περαιτέρω χειροτέρευση της οικονομικής κρίσης εξαιτίας του «παγώματος» της USAID από τη νέα διοίκηση των ΗΠΑ, δεδομένου ότι αυτός ο τεράστιος κυβερνητικός οργανισμός της Ουάσιγκτον χρηματοδοτούσε γενναία το Κόσοβο (1 δισεκατομμύριο δολάρια μέχρι τώρα).

Οι ΗΠΑ δεν θα επιτρέψουν να αναδειχθεί μια τοπική κυβέρνηση η οποία δεν θα ακολουθεί τον προσανατολισμό τους στα Βαλκάνια

Αμερικανοί εναντίον του (πιο) φιλοαμερικανού;

Στις εκλογές παρενέβη ανοιχτά ο Ρίτσαρντ Γκρένελ, ειδικός διαμεσολαβητής του νέου προέδρου των ΗΠΑ: «Η κυβέρνηση Τραμπ χρειάζεται αξιόπιστους εταίρους» δήλωσε, διαψεύδοντας τον Κούρτι, που ισχυριζόταν ότι «οι σχέσεις Κοσόβου-ΗΠΑ είναι πιο ισχυρές από ποτέ». Οι οξείες αυτές επικρίσεις φαντάζουν υπερβολικές όταν στόχο έχουν τον πλέον φιλοαμερικανό ηγέτη στα Βαλκάνια. Όμως η Ουάσιγκτον ήταν και παραμένει δυσαρεστημένη με τον Κούρτι. Φυσικά το πρόβλημα δεν είναι ιδεολογικό, αλλά καθαρά γεωπολιτικό. Στον Κούρτι οι ΗΠΑ χρεώνουν ότι αναζωπύρωσε την ένταση με τη Σερβία με μια σειρά αυθαίρετων αποφάσεων:

1) αθέτηση της ευρωπαϊκής συμφωνίας του 2013 για την ίδρυση των σερβικών Δήμων,
2) απαγόρευση των σερβικών πινακίδων στα οχήματα,
3) κατάργηση σερβικών θεσμών και πιστωτικών οργανισμών και απαγόρευση του δηναρίου,
4) κατάληψη των τεσσάρων Δημοτικών αρχών με διορισμένους Αλβανούς δημάρχους,
5) αστυνομικές παρεμβάσεις και καταλήψεις εκτάσεων στην περιοχή της σερβικής μειονότητας,
6) αθέτηση υποσχέσεων για την προστασία των σερβικών Μετοχιών.

Αυτές και άλλες παρόμοιες κινήσεις του Κούρτι έρχονται σε αντίθεση με την τρέχουσα «ειρηνική» πολιτική των ΗΠΑ στην περιοχή, που στοχεύει στην απομάκρυνση της ουδετερόφιλης Σερβίας από τη Ρωσία. Άλλωστε, ανεξαρτήτως προεδρίας, οι ΗΠΑ παίζουν καθοριστικό ρόλο στο Κόσοβο, αφού αυτό «ανεξαρτητοποιήθηκε» με δικές τους οδηγίες (καταπατώντας το ψήφισμα 1244/1999 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ…).

Είναι λοιπόν σίγουρο ότι οι ΗΠΑ δεν θα επιτρέψουν να αναδειχθεί μια τοπική κυβέρνηση η οποία δεν θα ακολουθεί τον προσανατολισμό τους στα Βαλκάνια. Ο «απρόβλεπτος» Τραμπ, επί πρώτης προεδρίας του οποίου είχε συναφθεί η 2η συμφωνία Σερβίας-Κοσόβου (Ν. Υόρκη, 2020), πιθανόν να κάνει την έκπληξη. Πλέον ακούγονται ακόμη και «ακραίες» εκτιμήσεις, ότι εξετάζεται από τη νέα διοίκηση των ΗΠΑ έως και ο διαμελισμός του ψευδοκράτους με απόδοση μέρους του στην Αλβανία! Αυτό θα υπονόμευε βέβαια τον νυν Αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμα, εξυπηρετώντας την ατζέντα του επικεφαλής της αλβανικής αντιπολίτευσης Σαλί Μπερίσα και ταυτόχρονα τις επιδιώξεις τμήματος του κοσοβάρικου κατεστημένου…

Σχόλια

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Ενίσχυσε οικονομικά την προσπάθειά μας!