Στην κυριολεξία «του δρόμου», οι παρακάτω σκέψεις διατυπώθηκαν σε συζήτηση που έγινε στη διάρκεια της κινητοποίησης που οργάνωσε η ΟΛΜΕ, την περασμένη Τρίτη στην Πλατεία Συντάγματος.
Τα τελευταία δύο χρόνια υπήρξαν δύο στιγμές κατά τις οποίες οι ιδέες που προέκυψαν, διαπέρασαν τους μαζικούς χώρους και την κοινωνία. Νέοι και μεγαλύτεροι, άνεργοι και εργαζόμενοι, ιδιωτικοί και δημόσιοι, αστικά κέντρα και ύπαιθρος, ακόμα και δεξιοί κι αριστεροί, μπήκαν σε κίνηση. Η μια στιγμή ήταν το κίνημα των πλατειών (με τις μούντζες, το «Ουστ» και το «Η χούντα δεν τελείωσε το ‘73»), που παρά τα δακρυγόνα, το βρίσιμο (από πάρα πολλούς) και την πίεση άντεξε και έφερε την κατάρρευση της κυβέρνησης Παπανδρέου. Η άλλη στιγμή ήταν οι εκλογές του Ιούνη, που ενάντια σε θεούς και δαίμονες δόθηκε μια μάχη που κρίθηκε στις λεπτομέρειες.
Σήμερα; Οι παλιές ιδέες αδυνατούν να φέρουν τέτοια αποτελέσματα. Φταίει ο κόσμος ή οι ιδέες; Υπάρχει μία εντολή από την κοινωνία, που ποτέ δεν δίνεται καθαρή, εξηγημένη και γωνιασμένη. Περάσαμε σε μία άλλη φάση. Ο κόσμος θέλει να ακούσει συγκεκριμένες ιδέες και προτάσεις. Με μία έννοια, χαίρεται που δεν μπορούμε να ξαναγυρίσουμε πίσω στη δεκαετία του ’80. Θέλει να βγάλει από πάνω του τη σκουριά. Προτάσεις για το τι Δημόσιο θα ‘χουμε, τι Υγεία, τι Παιδεία και τι Παραγωγή. Τα συνθήματα δεν φτουράνε και δεν πείθουν. Ούτε τα γενικόλογα «θα τους ξαναπροσλάβουμε όλους» κ.λπ.
Στην πραγμ ατικότητα χρειάζεται να περιγραφεί, να οικοδομηθεί το νέο. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει ερήμην ενός ζωντανού κομματιού που ασφυκτιά μέσα στην κοινωνία. Και που δεν αναμασά κλισέ και τυποποιημένες πρακτικές, ούτε αρέσκεται στα συνθήματα. Ανένδοτος σήμερα ίσως να σήμαινε μια συζήτηση με αυτές τις ζωντανές δυνάμεις, όχι σαν χειροκροτητές, ψηφοφόροι και αναθέτοντες, αλλά σαν το υποκείμενο μιας μεγάλης αλλαγής για τη χώρα. Μερικοί μήνες τέτοιας δουλειάς θα μπορούσαν να δημιουργήσουν πρόγραμμα, ρεύμα, ιδέες, συμμαχίες. Το «να πέσουν» από μόνο του, είναι ανενεργό. Λίγες δυνατότητες έχουν και οι δίκαιοι κλαδικοί αγώνες, αλλά και τα σωστά κεντρικά συνθήματα. Πρέπει να απαντηθεί τι θα έρθει. Αλλά πώς να μιλήσεις για παραγωγική ανασυγκρότηση όταν η… καίρια ερώτηση είναι το «θα ‘χουμε αφεντικά ρε»; Ας αρχίσουμε να το υποψιαζόμαστε ότι μια άλλη κυβέρνηση, σύμμαχη με το λαό και αντιτροϊκανή θα ζητήσει από το λαό να υπομείνει και να στηρίξει πολλά πράγματα και να κάνει θυσίες.
Για τη μεταφορά,
Χρήστος Πραμαντιώτης