Αποχώρηση 9.000 Αμερικανών στρατιωτών από την Οκινάουα
Αναμφίβολα, ο τίτλος απηχεί τα συναισθήματα των κατοίκων του ιαπωνικού νησιού Οκινάουα, όταν πληροφορήθηκαν ότι, επιτέλους, 9.000 Αμερικανοί πεζοναύτες ξεκουμπίζονται από τον τόπο τους. Σε δημοσίευμα του Al Jazeera (27/4) αναφέρεται ότι ΗΠΑ και Ιαπωνία ανακοίνωσαν την αναθεωρημένη συμφωνία για τη στρατιωτική παρουσία των Αμερικανών στην Οκινάουα βάσει της οποίας μεταφέρονται 9.000 Αμερικανοί στρατιώτες από αυτό το νότιο ιαπωνικό νησί στη Νήσο Γκουάμ, στον Ινδικό ωκεανό, και σε άλλες τοποθεσίες της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού.
Εξαιτίας (μεταξύ άλλων φυσικά και κυρίως της οικονομικής κρίσης) του προβλήματος της βάσης Φουτέμα στην Οκινάουα έπεσε η νεοεκλεγμένη κυβέρνηση του Γ. Χατογιάμα, το 2010, η πρώτη κυβέρνηση του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιαπωνίας, ύστερα από 50 χρόνια διακυβέρνησης από το συντηρητικό κόμμα. Μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων από το 2010 και μια σαφής εντολή προς τους εκλεγμένους αντιπροσώπους τους υπαγόρευαν την απομάκρυνση της βάσης, η οποία βρίσκεται στο κέντρο της κατοικημένης περιοχής και προκαλεί μεγάλη όχληση, ρύπανση και συμβάλλει στην εγκληματικότητα. Οι κάτοικοι αρνήθηκαν με μαζικές κινητοποιήσεις τη μετεγκατάστασή της σε άλλα σημεία του νησιού, πιο αραιοκατοικημένα. Το θέμα, που εκκρεμούσε από το 2006, ξεπέρασε τα τοπικά πλαίσια και εντάχθηκε στα βασικά ζητήματα της ιαπωνικής πολιτικής, εσωτερικής και εξωτερικής.
Οπωσδήποτε, η διαμάχη για τη βάση Φουτέμα έδωσε τη δυνατότητα και στο ιαπωνικό κατεστημένο να εκφράσει μια τάση ανεξαρτητοποίησης από τις ΗΠΑ. Ο κόσμος έχει αλλάξει πολύ από το 1945 που η ιαπωνική κυρίαρχη τάξη, τσακισμένη από την ήττα, παρέδωσε τα κλειδιά της εθνικής ανεξαρτησίας και της άμυνάς της στους Αμερικανούς. Νέοι καιροί, νέα ήθη, παρακμή της αμερικανικής υπερδύναμης, και οι Ιάπωνες ηγέτες χαράζουν τη δική τους πορεία, απαραίτητο στοιχείο της οποίας είναι ο επανεξοπλισμός τους και το αναβαθμισμένο στρατιωτικό προφίλ, ιδίως στην Ασία όπου βρίσκονται σε μια σχέση συνεργασίας και αντιπαλότητας με την δυναμικά ανερχόμενη Κίνα. Το θέμα των αμερικανικών βάσεων παίρνει έτσι διαστάσεις ως θέμα κατοχής και εθνικής ανεξαρτησίας.
Ιδιαίτερη σημασία για τους κατοίκους της Οκινάουα έχει και η ιστορία της αμερικανικής παρουσίας στο νησί τους. Ενώ μαίνονταν ακόμη οι μάχες στον νότιο Ειρηνικό, ο αμερικανικός στρατός εισέβαλε στο νησί και κατέλαβε μεγάλες εκτάσεις στο κέντρο του, όπου υπήρχαν σε πυκνή διάταξη χωριά, αγροκτήματα, σχολειά και κοιμητήρια. Ο πληθυσμός που παραδόθηκε ή επιβίωσε της μάχης μεταφέρθηκε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, στα βόρεια της Οκινάουα. Όταν του επιτράπηκε να επιστρέψει, διαπίστωσε ότι τα σπίτια και τα χωράφια του είχαν μετατραπεί σε αμερικανικές βάσεις. Απρόθυμα οι άνθρωποι άρχισαν να ζουν δίπλα στα αγκαθωτά συρματοπλέγματα, βγάζοντας ορισμένοι ένα γλίσχρο εισόδημα εργαζόμενοι για τους Αμερικανούς. Έτσι δημιουργήθηκε η πόλη Γκινόουα που περιβάλλει την αεροπορική βάση Φουτέμα. Η Οκινάουα έζησε υπό στρατιωτική κατοχή από το 1945 μέχρι το 1972, με όλα τα παρεπόμενα.
Ωστόσο, παρά την αναγγελία της αποχώρησης, σύμφωνα με δηλώσεις, οι ΗΠΑ δεν παραιτούνται από τη διεκδίκηση της παραμονής στην Οκινάουα και βλέπουν αυτή τη μετεγκατάσταση στρατιωτών ως τακτικό ελιγμό. Τα πράγματα θα έχουν συνέχεια.
Εξαιτίας (μεταξύ άλλων φυσικά και κυρίως της οικονομικής κρίσης) του προβλήματος της βάσης Φουτέμα στην Οκινάουα έπεσε η νεοεκλεγμένη κυβέρνηση του Γ. Χατογιάμα, το 2010, η πρώτη κυβέρνηση του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιαπωνίας, ύστερα από 50 χρόνια διακυβέρνησης από το συντηρητικό κόμμα. Μεγάλες κινητοποιήσεις των κατοίκων από το 2010 και μια σαφής εντολή προς τους εκλεγμένους αντιπροσώπους τους υπαγόρευαν την απομάκρυνση της βάσης, η οποία βρίσκεται στο κέντρο της κατοικημένης περιοχής και προκαλεί μεγάλη όχληση, ρύπανση και συμβάλλει στην εγκληματικότητα. Οι κάτοικοι αρνήθηκαν με μαζικές κινητοποιήσεις τη μετεγκατάστασή της σε άλλα σημεία του νησιού, πιο αραιοκατοικημένα. Το θέμα, που εκκρεμούσε από το 2006, ξεπέρασε τα τοπικά πλαίσια και εντάχθηκε στα βασικά ζητήματα της ιαπωνικής πολιτικής, εσωτερικής και εξωτερικής.
Οπωσδήποτε, η διαμάχη για τη βάση Φουτέμα έδωσε τη δυνατότητα και στο ιαπωνικό κατεστημένο να εκφράσει μια τάση ανεξαρτητοποίησης από τις ΗΠΑ. Ο κόσμος έχει αλλάξει πολύ από το 1945 που η ιαπωνική κυρίαρχη τάξη, τσακισμένη από την ήττα, παρέδωσε τα κλειδιά της εθνικής ανεξαρτησίας και της άμυνάς της στους Αμερικανούς. Νέοι καιροί, νέα ήθη, παρακμή της αμερικανικής υπερδύναμης, και οι Ιάπωνες ηγέτες χαράζουν τη δική τους πορεία, απαραίτητο στοιχείο της οποίας είναι ο επανεξοπλισμός τους και το αναβαθμισμένο στρατιωτικό προφίλ, ιδίως στην Ασία όπου βρίσκονται σε μια σχέση συνεργασίας και αντιπαλότητας με την δυναμικά ανερχόμενη Κίνα. Το θέμα των αμερικανικών βάσεων παίρνει έτσι διαστάσεις ως θέμα κατοχής και εθνικής ανεξαρτησίας.
Ιδιαίτερη σημασία για τους κατοίκους της Οκινάουα έχει και η ιστορία της αμερικανικής παρουσίας στο νησί τους. Ενώ μαίνονταν ακόμη οι μάχες στον νότιο Ειρηνικό, ο αμερικανικός στρατός εισέβαλε στο νησί και κατέλαβε μεγάλες εκτάσεις στο κέντρο του, όπου υπήρχαν σε πυκνή διάταξη χωριά, αγροκτήματα, σχολειά και κοιμητήρια. Ο πληθυσμός που παραδόθηκε ή επιβίωσε της μάχης μεταφέρθηκε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, στα βόρεια της Οκινάουα. Όταν του επιτράπηκε να επιστρέψει, διαπίστωσε ότι τα σπίτια και τα χωράφια του είχαν μετατραπεί σε αμερικανικές βάσεις. Απρόθυμα οι άνθρωποι άρχισαν να ζουν δίπλα στα αγκαθωτά συρματοπλέγματα, βγάζοντας ορισμένοι ένα γλίσχρο εισόδημα εργαζόμενοι για τους Αμερικανούς. Έτσι δημιουργήθηκε η πόλη Γκινόουα που περιβάλλει την αεροπορική βάση Φουτέμα. Η Οκινάουα έζησε υπό στρατιωτική κατοχή από το 1945 μέχρι το 1972, με όλα τα παρεπόμενα.
Ωστόσο, παρά την αναγγελία της αποχώρησης, σύμφωνα με δηλώσεις, οι ΗΠΑ δεν παραιτούνται από τη διεκδίκηση της παραμονής στην Οκινάουα και βλέπουν αυτή τη μετεγκατάσταση στρατιωτών ως τακτικό ελιγμό. Τα πράγματα θα έχουν συνέχεια.
Μ.Ν.
Σχόλια
