Στη Φλόριντα η σκλαβιά ακόμα ανθεί, με σύγχρονους όρους
Φωνάζοντας «Όχι άλλη σκλαβιά! Πληρώστε μισθούς για να ζήσουμε!», εκατοντάδες αγρεργάτες, φοιτητές και άλλοι πορεύτηκαν 22 μίλια μέσω της κεντρικής Φλόριντα επί τρεις ημέρες, απαιτώντας από την αλυσίδα σούπερμακετ Publix να πληρώσει ένα παραπάνω σεντ στους εργάτες που μαζεύουν τις ντομάτες της.
Η τριήμερη πορεία οργανώθηκε από το Συνασπισμό των Εργατών του Ιμοκάλι, μια ομάδα Μεξικανών, Γουατεμαλέζων και Αϊτινών μεταναστών, που έχουν τη βάση τους στην πολίχνη Ιμοκάλι της νότιας Φλόριντα. Η πορεία πέρασε από τις πόλεις Τάμπα και Πλαντ Σίτι και κορυφώθηκε με μια συγκέντρωση στο Λέικλαντ, όπου βρίσκεται η έδρα της εταιρίας Publix.
Οι αγρεργάτες απαίτησαν από την εταιρία να πληρώνονται ένα σεντ παραπάνω για κάθε λίβρα ντομάτας που μαζεύουν, μια αύξηση που θα διπλασίαζε σχεδόν τους πενιχρούς μισθούς τους. Απαιτούν επίσης να υπογράψει η εταιρία έναν κώδικα συμπεριφοράς, από κοινού με τους εργάτες, βάσει του οποίου δεν θα μπορούσε να αγοράζει ντομάτες από καλλιεργητές που δεν τηρούν τις στοιχειώδεις εργασιακές συνθήκες. Οι εργάτες, που αμείβονται με 45 σεντ για κάθε κουβά ντομάτες, πρέπει να μαζέψουν 4.000 λίβρες ντομάτες (1.818 κιλά) την ημέρα για να πάρουν μισθό πάνω από 50 δολάρια, ένα μισθό που μένει ίδιος από το 1980, υπολογίζοντας τον πληθωρισμό.
Στην Πορεία Ελευθερίας του Αγρεργάτη υπήρχε και ένα είδος κινητής έκθεσης, στην οποία παρουσιάζονταν οι συνθήκες στις οποίες ζουν οι εργάτες: Συχνά ξυλοκοπούνται, ακόμη κρατούνται αιχμάλωτοι, σαν σκλάβοι της σύγχρονης αγροβιομηχανίας, ένα ακραίο παράδειγμα έλλειψης δικαιωμάτων του μεγαλύτερου μέρους των εργατών στη Φλόριντα, που προμηθεύει πάνω από τη μισή ποσότητα ντομάτας σε όλες τις ΗΠΑ.
2.000.000 αγρεγράτες χωρίς στοιχειώδη προστασία
Σύμφωνα με μια μελέτη της οργάνωσης Oxfam America (2004), υπάρχουν 2 εκατομμύρια αγρεργάτες στις ΗΠΑ, «που ζουν σε ακραία φτώχεια, χωρίς κοινωνικές παροχές, χωρίς να πληρώνονται την υπερωριακή εργασία». Στη Φλόριντα, σημειώνει η μελέτη, «δεν είναι ασυνήθιστο να βρει κανείς εργάτες δεμένους σε στύλους, κλεισμένους μέσα σε φορτηγά, εξαπατημένους οικονομικά από τους εργοδότες». Αγρεγράτες υπάρχουν σε όλες τις πολιτείες, αλλά ο μεγαλύτερος αριθμός συγκεντρώνεται στην Καλιφόρνια, τη Φλόριντα, το Τέξας, τη Β. Καρολίνα και την Ουάσινγκτον. «Είναι νέοι -18-44 ετών, και νεότεροι- άντρες –80%- και Λατίνοι, κυρίως Μεξικανοί που μεταναστεύουν λόγω των καταστροφικών συνεπειών που είχε η Βορειοαμερικανική Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών (NAFTA) στη γεωργία και τη μικρή βιομηχανία». Τους απαγορεύεται να οργανώνονται σε συνδικάτα και είναι από τις κατηγορίες εργατών που εργάζονται σε πολύ επικίνδυνες συνθήκες, αφού εκτίθενται επί πολλές ώρες κάθε μέρα στα χημικά.
Από το 2001, ο Συνασπισμός των Εργατών του Ιμοκάλι έχει διεξαγάγει επιτυχημένες εκστρατείες εναντίον των αλυσίδων τροφίμων, των προμηθευτών τροφίμων και τώρα εναντίον των σούπερμαρκετ, πάντα με το ίδιο αίτημα –ένα σεντ παραπάνω για κάθε κουβά και τη σύναψη συμφωνίας για τους κανόνες συμπεριφοράς έναντι των εργατών- και έχει κατορθώσει να ικανοποιηθούν τα αιτήματά του από αρκετές εταιρίες, όπως οι αλυσίδες Taco Bell, MacDonalds, Burger King κ.ά. Η εμπορική δύναμη των μεγάλων αγοραστών αγροτικών προϊόντων και των αλυσίδων λιανικής πώλησης, όπως η Wal-Mart (πουλά το 19% των ειδών μπακαλικής στις ΗΠΑ) και η Yam Brand (η μεγαλύτερη αλυσίδα έτοιμου φαγητού στον κόσμο) οδηγεί στη συμπίεση των τιμών αγοράς από τους καλλιεργητές, που με τη σειρά τους συμπιέζουν σε ακραίο βαθμό τα ημερομίσθια, ιδίως σε συνθήκες έλλειψης κάθε προστασίας, όπως συμβαίνει με τους εργάτες των αγροκτημάτων.
Οι εταιρίες τροφίμων και έτοιμου φαγητού υποστηρίζουν, βεβαίως, αρνούμενες την όποια εμπλοκή τους, ότι πρόκειται για εργατικές διαφορές ανάμεσα στους εργαζόμενους και τους καλλιεργητές των αγροτικών προϊόντων, αλλά είναι σίγουρο ότι έχουν μεγάλη δύναμη και μπορούν να επηρεάσουν τα πράγματα, αφού είναι οι βασικοί αγοραστές. Η αλυσίδα Publix, για παράδειγμα, έχει 1.000 σούπερμαρκετ στις νοτιοανατολικές ΗΠΑ, με τζίρο 24 δισ. και καθαρό κέρδος πάνω από 1 δισ. δολάρια το 2009.
Φοιτητική αλληλεγγύη
Πρόσφατα, η πίεση που άσκησαν φοιτητές, οι οποίοι συμμάχησαν με το Συνασπισμό Εργατών του Ιμοκάλι, οδήγησε σε συμφωνίες με επιχειρήσεις εστιατορίων.
Η υποστήριξη των φοιτητών υπήρξε κρίσιμη για την υπόθεση των αγρεργατών όλη την προηγούμενη δεκαετία. Στην Ουάσινγκτον, υπάρχει η Επιτροπή Αλληλεγγύης του Πανεπιστημίου Τζόρτζταουν, που οργανώνει δραστηριότητες υπέρ των αγρεργατών. Οι φοιτητές κατόρθωσαν να εξώσουν από την πανεπιστημιούπολη 20 μαγαζιά της εταιρίας Taco Bell, στο πλαίσιο του τετραετούς μποϊκοτάζ που άρχισε από το 2001. Οι φοιτητές αξιοποιούν το γεγονός ότι πολλές αλυσίδες τροφίμων και έτοιμου φαγητού έχουν προνομιακό στόχο των πωλήσεών τους το νεανικό κοινό.
Η σύγχρονη σκλαβιά
Ένας από τους στόχους του Συνασπισμού των Εργατών του Ιμοκάλι είναι να καταστήσει γνωστές τις παραβιάσεις δικαιωμάτων που αντιμετωπίζουν οι εργάτες των αγρών στη Φλόριντα και στις υπόλοιπες πολιτείες. Τα πιο ακραία παραδείγματα κακοποιήσεων και παραβιάσεων τεκμηριώνουν την ύπαρξη σκλαβιάς. Από το 1997, με τη δική του προσπάθεια, έχουν αποκαλυφθεί επτά περιπτώσεις σύγχρονης δουλείας και έχουν ελευθερωθεί 1.000 σκλάβοι.
Επίσης δημιούργησε το Μουσείο της Σύγχρονης Σκλαβιάς, το οποίο έκανε το γύρο της Φλόριντα σε έξι εβδομάδες ακριβώς πριν από την πορεία προς την Publix. Το μουσείο είναι ένα φορτηγό, ίδιο μ’ αυτό που χρησιμοποίησαν τα αγροκτήματα Navarrete, μια επιχείρηση που βρέθηκε ένοχη, το 2008, γιατί κρατούσε 13 εργάτες παρά τη θέλησή τους και τους ανάγκαζε να μαζεύουν ντομάτες. Μέσα στο φορτηγό, εκτός από εκθέματα της εποχής του δουλεμπορίου, υπάρχουν αλυσίδες ίδιες μ’ εκείνες που χρησιμοποιούσαν τα αφεντικά της Navarrete και φωτογραφίες από τα χτυπημένα και ματωμένα χέρια ενός εργάτη.
Σήμερα στον κόσμο υπάρχουν 27 εκατομμύρια σκλάβοι, βάσει του ορισμού της δουλείας από τον ΟΗΕ – περισσότεροι από τότε που ήταν νόμιμο το δουλεμπόριο.
Το 46% είναι στην πορνεία.
Το 27% στην οικιακή εργασία.
Το 10% στη γεωργία.
Το 5% στα εργοστάσια.
Το 4% σε ξενοδοχεία και εστιατόρια.
Το υπόλοιπο ποσοστό μοιράζεται σε άλλους τομείς, μεταξύ των οποίων κύριος είναι η αναγκαστική στράτευση παιδιών σε ένοπλες ομάδες.
Η ετήσια αξία της κατοχής και εκμετάλλευσης σκλάβων ανέρχεται σε 9,5 δισ. δολάρια. Το μέσο κόστος ενός σκλάβου, σήμερα, είναι 90 δολάρια, συγκρινόμενο με τα 40.000 (σε σημερινές τιμές) δολάρια του 1850. (Πηγή: Free Slaves.net)
