Το απεργιακό κύμα στην Κίνα συνεχίζεται, καθώς στις αρχές της εβδομάδας σταμάτησε η παραγωγή στο ιαπωνικής ιδιοκτησίας εργοστάσιο Tianjin Mitsumi Electric Co. στη Βόρεια Κίνα.
Οι 3.000 εργάτες, πολλοί εκ των οποίων είναι μετανάστες από την αγροτική Κίνα, κρέμασαν πανό στις πύλες του με το σύνθημα: «Δεν είναι ευπρόσδεκτοι οι σωματέμποροι», «Αυξήσεις», «Δίκαιη μεταχείριση». Όσο συνεχίζεται το κύμα των απεργιών, τόσο αυξάνονται οι ανησυχίες στους κυβερνώντες κύκλους της Κίνας αλλά και διεθνώς (τουλάχιστον αυτό δείχνει η ευρεία δημοσιότητα των απεργιών) για τον τρόπο αντιμετώπισης των εργατικών απαιτήσεων για αυξήσεις και ελευθερία στους τόπους δουλειάς.
Η Κίνα δεν είναι μια τυχαία περίπτωση, ούτε το πρόβλημα εμπίπτει, απλώς, στη συνήθως υποκριτική υπεράσπιση των εργατικών δικαιωμάτων από τα εταιρικά ΜΜΕ. Ιδίως όταν, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι απεργοί εργάτες της Κίνας κατόρθωσαν να κερδίσουν σημαντικές αυξήσεις για τα δεδομένα τους και πολλές τοπικές κυβερνήσεις ανήγγειλαν αυξήσεις του επίσημου κατώτατου μισθού.
Πολλοί σχολιαστές υποστηρίζουν ότι περιορισμένες αυξήσεις των μισθών θα ενισχύσουν την εσωτερική κατανάλωση, άλλοι φοβούνται ότι οι μισθολογικές παραχωρήσεις θα υπονομεύσουν την οικονομική θέση της Κίνας ως χώρας πολύ χαμηλού εργατικού κόστους. Στο υπόβαθρο διαφαίνεται η άποψη ότι το κινεζικό καθεστώς πρέπει να αναχαιτίσει την κοινωνική-εργατική αναταραχή και την όποια αμφισβήτηση στην καπιταλιστική τάξη πραγμάτων. Την περασμένη Κυριακή, ο πρωθυπουργός Γουέν Ζιαμπάο κάλεσε τις τοπικές κυβερνήσεις να οικοδομήσουν «αρμονικές σχέσεις απασχόλησης», αυξάνοντας τις αμοιβές. Όμως, υπό την προϋπόθεση ότι οι αυξήσεις θα γίνουν «ανάλογα με την παραγωγικότητα», δηλαδή οι εργάτες θα πρέπει να παράγουν περισσότερα πριν πάρουν κάποιες μικρές αυξήσεις (Sott.net 1/7). Μιλώντας σε ένα φόρουμ στη Σανγκάη, ο Φρεντ Χου, ένα από τα διευθυντικά στελέχη της… αμαρτωλής Goldman Sachs, ανέφερε ότι οι υψηλότεροι μισθοί αντιπροσωπεύουν μεγαλύτερη απειλή για την εξαγωγική βιομηχανία της Κίνας από ό,τι η ανατίμηση του νομίσματός της, του γουάν, και προειδοποίησε ότι οι υπερεθνικές εταιρίες θα μεταφέρουν την παραγωγή τους σε ακόμη φθηνότερες χώρες, όπως το Βιετνάμ. Οι πιο ψηλοί μισθοί έχουν ήδη τρέψει σε φυγή τις εταιρίες από τις ανατολικές παράκτιες περιοχές προς την ενδοχώρα με το χαμηλότερο εργατικό κόστος. Μεγάλες εταιρίες όπως η Apple δεν θέλουν να επιτρέψουν σε επιχειρήσεις τύπου Foxconn, στις οποίες παράγουν τα προϊόντα τεχνολογίας αιχμής (Ipad, Iphone), να μετατρέψουν το κόστος των υψηλότερων μισθών σε υψηλότερες τιμές. Και δεν είναι τυχαίο που η Foxconn ανήγγειλε ότι πρόκειται να μεταφέρει το εργοστάσιό της των 300.000 εργατών από το Σεντσέν στην επαρχία Χενάν. Ο Φ. Χου, ο οποίος σημειωτέον έχει χρηματίσει σύμβουλος της κινεζικής κυβέρνησης σε θέματα χρηματοπιστωτικών μεταρρυθμίσεων, συνταξιοδοτικά κ.ά., κάλεσε τους Κινέζους ηγέτες να βάλουν τέλος στις απεργιακές κινητοποιήσεις και στις υψηλές κοινωνικές προσδοκίες. Συνέδεσε τις παραινέσεις του με τα όσα γίνονται στην… Ελλάδα: «Η ελληνική κρίση του χρέους οφείλεται, τελικά, στην κακή κοινωνική ψυχολογία, στο να ελπίζουν οι εργαζόμενοι ότι η κυβέρνηση θα ξοδεύει περισσότερα, ότι θα απολαμβάνουν μεγαλύτερες κοινωνικές παροχές, ότι θα καταναλώνουν αντί να αποταμιεύουν και ότι δεν θα δουλεύουν σκληρά, ψυχολογία που οδήγησε στην κρίση αθέτησης του χρέους» (Sott.net). Όντως, μια «πρωτότυπη» ερμηνεία του χρέους… Τα σχόλια του μίστερ Χου προκάλεσαν οργισμένες αντιδράσεις από τους Κινέζους σχολιαστές στο Ίντερνετ –χώρο όπου μπορούν να εκφράζονται ανώνυμα–, που τον χαρακτήρισαν «μεσίτη» των Δυτικών καπιταλιστών, τον συνέκριναν με τον ηλίθιο αυτοκράτορα που συμβούλευε τους λιμοκτονούντες Κινέζους χωρικούς να τρώνε κρεατόσουπα (όπως η Μαρία Αντουανέτα είχε πει «Αν δεν έχουν ψωμί, ας φάνε παντεσπάνι»), γενικώς ως ανίδεο με την κινεζική κοινωνική πραγματικότητα, όπου οι πρόσφατες απεργίες εκφράζουν τα νέα δεδομένα τα οποία έχουν προκύψει από τις κοινωνικές αλλαγές στη χώρα και την ακραία ανισότητα των τελευταίων δεκαετιών.
Δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς πίσω από τα λόγια του Φ. Χου την ισχυρή προτροπή προς την κινεζική κυβέρνηση να τσακίσει τους απεργούς. Προς το παρόν, το Πεκίνο δεν φαίνεται πρόθυμο να καταφύγει σε ανοιχτή και εκτεταμένη βία, παρά τις κατασταλτικές επεμβάσεις της αστυνομίας έξω από τα εργοστάσια, όπου γίνονται συγκρούσεις με τους απεργούς. Όλοι οι κοινωνικοί παρατηρητές επισημαίνουν ότι οι νεαροί εργάτες, οι περισσότεροι γύρω στα 20, δεν είναι ίδιας νοοτροπίας με τους παλιότερους, δεν ελέγχονται από τα επίσημα συνδικάτα και οι αντιδράσεις τους παραμένουν αστάθμητες. Οι έξυπνοι Κινέζοι ηγέτες πιθανώς φοβούνται ότι η μαζική βία μπορεί να προκαλέσει ευρύτερη εργατική αναταραχή.
Η Κίνα δεν είναι μια τυχαία περίπτωση, ούτε το πρόβλημα εμπίπτει, απλώς, στη συνήθως υποκριτική υπεράσπιση των εργατικών δικαιωμάτων από τα εταιρικά ΜΜΕ. Ιδίως όταν, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι απεργοί εργάτες της Κίνας κατόρθωσαν να κερδίσουν σημαντικές αυξήσεις για τα δεδομένα τους και πολλές τοπικές κυβερνήσεις ανήγγειλαν αυξήσεις του επίσημου κατώτατου μισθού.
Πολλοί σχολιαστές υποστηρίζουν ότι περιορισμένες αυξήσεις των μισθών θα ενισχύσουν την εσωτερική κατανάλωση, άλλοι φοβούνται ότι οι μισθολογικές παραχωρήσεις θα υπονομεύσουν την οικονομική θέση της Κίνας ως χώρας πολύ χαμηλού εργατικού κόστους. Στο υπόβαθρο διαφαίνεται η άποψη ότι το κινεζικό καθεστώς πρέπει να αναχαιτίσει την κοινωνική-εργατική αναταραχή και την όποια αμφισβήτηση στην καπιταλιστική τάξη πραγμάτων. Την περασμένη Κυριακή, ο πρωθυπουργός Γουέν Ζιαμπάο κάλεσε τις τοπικές κυβερνήσεις να οικοδομήσουν «αρμονικές σχέσεις απασχόλησης», αυξάνοντας τις αμοιβές. Όμως, υπό την προϋπόθεση ότι οι αυξήσεις θα γίνουν «ανάλογα με την παραγωγικότητα», δηλαδή οι εργάτες θα πρέπει να παράγουν περισσότερα πριν πάρουν κάποιες μικρές αυξήσεις (Sott.net 1/7). Μιλώντας σε ένα φόρουμ στη Σανγκάη, ο Φρεντ Χου, ένα από τα διευθυντικά στελέχη της… αμαρτωλής Goldman Sachs, ανέφερε ότι οι υψηλότεροι μισθοί αντιπροσωπεύουν μεγαλύτερη απειλή για την εξαγωγική βιομηχανία της Κίνας από ό,τι η ανατίμηση του νομίσματός της, του γουάν, και προειδοποίησε ότι οι υπερεθνικές εταιρίες θα μεταφέρουν την παραγωγή τους σε ακόμη φθηνότερες χώρες, όπως το Βιετνάμ. Οι πιο ψηλοί μισθοί έχουν ήδη τρέψει σε φυγή τις εταιρίες από τις ανατολικές παράκτιες περιοχές προς την ενδοχώρα με το χαμηλότερο εργατικό κόστος. Μεγάλες εταιρίες όπως η Apple δεν θέλουν να επιτρέψουν σε επιχειρήσεις τύπου Foxconn, στις οποίες παράγουν τα προϊόντα τεχνολογίας αιχμής (Ipad, Iphone), να μετατρέψουν το κόστος των υψηλότερων μισθών σε υψηλότερες τιμές. Και δεν είναι τυχαίο που η Foxconn ανήγγειλε ότι πρόκειται να μεταφέρει το εργοστάσιό της των 300.000 εργατών από το Σεντσέν στην επαρχία Χενάν. Ο Φ. Χου, ο οποίος σημειωτέον έχει χρηματίσει σύμβουλος της κινεζικής κυβέρνησης σε θέματα χρηματοπιστωτικών μεταρρυθμίσεων, συνταξιοδοτικά κ.ά., κάλεσε τους Κινέζους ηγέτες να βάλουν τέλος στις απεργιακές κινητοποιήσεις και στις υψηλές κοινωνικές προσδοκίες. Συνέδεσε τις παραινέσεις του με τα όσα γίνονται στην… Ελλάδα: «Η ελληνική κρίση του χρέους οφείλεται, τελικά, στην κακή κοινωνική ψυχολογία, στο να ελπίζουν οι εργαζόμενοι ότι η κυβέρνηση θα ξοδεύει περισσότερα, ότι θα απολαμβάνουν μεγαλύτερες κοινωνικές παροχές, ότι θα καταναλώνουν αντί να αποταμιεύουν και ότι δεν θα δουλεύουν σκληρά, ψυχολογία που οδήγησε στην κρίση αθέτησης του χρέους» (Sott.net). Όντως, μια «πρωτότυπη» ερμηνεία του χρέους… Τα σχόλια του μίστερ Χου προκάλεσαν οργισμένες αντιδράσεις από τους Κινέζους σχολιαστές στο Ίντερνετ –χώρο όπου μπορούν να εκφράζονται ανώνυμα–, που τον χαρακτήρισαν «μεσίτη» των Δυτικών καπιταλιστών, τον συνέκριναν με τον ηλίθιο αυτοκράτορα που συμβούλευε τους λιμοκτονούντες Κινέζους χωρικούς να τρώνε κρεατόσουπα (όπως η Μαρία Αντουανέτα είχε πει «Αν δεν έχουν ψωμί, ας φάνε παντεσπάνι»), γενικώς ως ανίδεο με την κινεζική κοινωνική πραγματικότητα, όπου οι πρόσφατες απεργίες εκφράζουν τα νέα δεδομένα τα οποία έχουν προκύψει από τις κοινωνικές αλλαγές στη χώρα και την ακραία ανισότητα των τελευταίων δεκαετιών.
Δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς πίσω από τα λόγια του Φ. Χου την ισχυρή προτροπή προς την κινεζική κυβέρνηση να τσακίσει τους απεργούς. Προς το παρόν, το Πεκίνο δεν φαίνεται πρόθυμο να καταφύγει σε ανοιχτή και εκτεταμένη βία, παρά τις κατασταλτικές επεμβάσεις της αστυνομίας έξω από τα εργοστάσια, όπου γίνονται συγκρούσεις με τους απεργούς. Όλοι οι κοινωνικοί παρατηρητές επισημαίνουν ότι οι νεαροί εργάτες, οι περισσότεροι γύρω στα 20, δεν είναι ίδιας νοοτροπίας με τους παλιότερους, δεν ελέγχονται από τα επίσημα συνδικάτα και οι αντιδράσεις τους παραμένουν αστάθμητες. Οι έξυπνοι Κινέζοι ηγέτες πιθανώς φοβούνται ότι η μαζική βία μπορεί να προκαλέσει ευρύτερη εργατική αναταραχή.
Αριάδνη Αλαβάνου
Σχόλια
