Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Τη μισή χρηματοδότηση για υγεία σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρώπης, έχουν οι Έλληνες, αφού η μέση κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας στη χώρα μας υπολείπεται ακόμα και του μισού ποσού που καταβάλλεται στην Ευρώπη των 27.
Και ενώ από το 2014 ως το 2022 η κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας αυξήθηκε στην Ευρώπη κατά 38% περίπου, εδώ, η αύξηση αυτή περιορίστηκε σε 25% περίπου, δηλαδή στα δύο τρίτα της Ευρώπης. Η Ελλάδα παίρνει την 20ή θέση της Ευρώπης των 27, κάτω από τις χώρες του Ευρωπαϊκού νότου, σε ότι αφορά τις κατά κεφαλήν δαπάνες υγείας.
Με την κατά κεφαλήν δαπάνη περίθαλψης να φτάνει στην Ε.Ε. των 27 τα 3.685 ευρώ το 2022, η Eurostat διαπίστωσε αύξηση της τάξης του 38,6% από το 2014, οπότε η μέση δαπάνη για υπηρεσίες υγείας στην Ε.Ε. έφτανε τα 2.658 ευρώ.
Στην Ελλάδα, η κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας έφτασε το 2022 τα 1682,72 ευρώ, από 1284,05 ευρώ το 2014. Το ποσό αυτό είναι μικρότερο, ακόμη και από το μισό του μέσου όρου της Ε.Ε., αλλά ακόμη κι αν το δει αναλογικά προς τη διαφορετική αγοραστική δύναμη των πολιτών ανά την Ευρώπη, και τότε ακόμη, η κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας στη χώρα μας δεν ξεπερνά τις 2.000 ευρώ, αφού εκτιμάται σε 1.986,40 ευρώ.
Η υψηλότερη κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας καταγράφηκε στο Λουξεμβούργο, όπου έφτασε τα 6.590 ευρώ, ενώ στη δεύτερη θέση βρέθηκε η Δανία με 6.110 ευρώ και στην τρίτη η Ιρλανδία με 5.998 ευρώ. Εκτός Ε.Ε., η υψηλότερη δαπάνη καταγράφηκε στην Ελβετία, με 10.374,05 ευρώ μέση κατά κεφαλήν δαπάνη περίθαλψης.
Αντίθετα, στην άλλη άκρη, οι χαμηλότερες κατά κεφαλήν δαπάνες υγείας της Ε.Ε. καταγράφηκαν στη Ρουμανία, όπου έφτασαν στα 858 ευρώ, τη Βουλγαρία στα 990 ευρώ και στην Πολωνία τα 1.137 ευρώ.
Στη χώρα μας, η κατά κεφαλήν δαπάνη για υγεία έφτασε το 2022 τα 1682,72 ευρώ. Από αυτά, τα 1.042,55 ευρώ αφορούσαν συνολικά κρατικές δαπάνες, με τα 508,75 ευρώ να αφορούν πληρωμές από το Δημόσιο (προϋπολογισμός, υπουργείο Υγείας κ.λπ.) και τα 533,8 ευρώ από την κοινωνική ασφάλιση. Τα υπόλοιπα 640,17 ευρώ αφορούν ίδιες δαπάνες των ασθενών είτε μέσω ιδιωτικής ασφάλισης είτε μέσω πληρωμών απ’ ευθείας από την τσέπη των ασθενών.
Καθώς τα ποσά που διατίθενται για περίθαλψη στη χώρα μας είναι πολύ κάτω ακόμη και από τα μισά του ευρωπαϊκού μέσου όρου (3.684,55 ευρώ), η χώρα μας παίρνει την 20ή θέση της Ευρώπης των 27, κάτω από τις χώρες του Ευρωπαϊκού νότου και πάνω από τη Σλοβακία, τη Λετονία, Κροατία, Ουγγαρία, Πολωνία, Βουλγαρία και Ρουμανία.
Αργεντινή: Αποχωρεί από τη Συμφωνία του Παρισιού;
Η απόφαση της Αργεντινής να αποσύρει την αντιπροσωπεία της από τη σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα στο Μπακού επέτεινε την ατμόσφαιρα ανησυχίας για το ενδεχόμενο ο πρόεδρος Χαβιέρ Μιλέι, ο οποίος αμφισβητεί την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής, όπως και ο Aμερικανός σύμμαχός του, Ντόναλντ Τραμπ, να αποσύρει τη χώρα του από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα..
Η αποχώρηση της –μικροσκοπικής πάντως, αποτελούμενης από μερικούς ειδικούς που καταπιάνονται με τεχνικές εκθέσεις– αντιπροσωπείας της Αργεντινής από την COP29 εγγράφεται στην «επανεκτίμηση της κατάστασης», σε «αναστοχασμό» από πλευράς του νέου υπουργού Εξωτερικών Χεράρδο Γουέρτεϊν, είπε προχθές Πέμπτη, ο εκπρόσωπος της προεδρίας, την επομένη της εξέλιξης.
Στην COP28, στο Ντουμπάι, τον Δεκέμβριο του 2023, η Αργεντινή είχε εκφράσει τη βούλησή της να παραμείνει στη Συμφωνία του Παρισιού. Όμως έναν χρόνο αργότερα, με τον πρόεδρο Μιλέι ενδυναμωμένο μετά τη νίκη του συμμάχου του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, με τον οποίο μοιράζεται τον σκεπτικισμό για την κλιματική αλλαγή, οι αμφιβολίες για την τήρηση των δεσμεύσεων που είχε αναλάβει το Μπουένος Άιρες εντείνονται.
«Αν η κυβέρνηση Μιλέι αποφάσιζε να βγούμε από τη Συμφωνία του Παρισιού, θα βρισκόμασταν αντιμέτωποι με μεγάλες επιπλοκές, νομικές και συνταγματικές. Όμως, πέρα από αυτό, θα παίρναμε τον ομιχλώδη δρόμο της απομόνωσης, σε μια τοποθεσία στον γεωπολιτικό χάρτη όπου βρίσκονται μόνο το Ιράν, η Λιβύη και η Υεμένη», έκρινε ο Μαξιμιλιάνο Φεράρο, κοινοβουλευτικός της αντιπολίτευσης.
Η Greenpeace Αργεντινής από την πλευρά της χαρακτήρισε «πολύ κακό σημάδι» το γεγονός πως η χώρα «αποσύρθηκε από τη λήψη αποφάσεων για ζήτημα τόσο ευαίσθητο και κρίσιμο που είναι η χρηματοδότηση (της βοήθειας για την άσκηση πολιτικών φιλικών προς το περιβάλλον)».
Αλλά οι αμφιβολίες δεν κοπάζουν, καθώς ο «αναρχοκαπιταλιστής» (έτσι χαρακτηρίζει ο ίδιος τον εαυτό του) πρόεδρος Μιλέι έχει δηλώσει στο παρελθόν πεπεισμένος ότι η κλιματική αλλαγή δεν είναι παρά ιστορικός «κύκλος» – και ασφαλώς δεν «ευθύνεται ο άνθρωπος» για αυτή.
Ο Όσκαρ Σόρια, διευθυντής της ΜΚΟ The Common Initiative, πρόσθεσε ότι ο πρόεδρος Μιλέι «θα χρειαστεί έγκριση του κοινοβουλίου» και «λαμβανομένης υπόψη της τρέχουσας πολιτικής κατάστασης στη χώρα», με το κόμμα του αρχηγού του κράτους μειοψηφικό στην ομοσπονδιακή εθνική αντιπροσωπεία, οι πιθανότητες το σενάριο αυτό να προχωρήσει είναι «περίπου μια στις δύο».
«Παράγοντας-κλειδί που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη», σύμφωνα με τον κ. Σόρια, είναι το ότι «οι διεθνείς συμφωνίες που έχουν επικυρωθεί από την Αργεντινή έχουν συνταγματική κατοχύρωση», συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας του Παρισιού, που επικυρώθηκε το 2016.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ο Τραμπ στο πλευρό του Μασκ για την κατάκτηση του Άρη
Το όραμα του Έλον Μασκ για ανθρώπινες αποστολές στον Άρη θα αναδειχθεί σε εθνική προτεραιότητα στη δεύτερη θητεία του εκλεγέντα προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, εκτιμούν αξιωματούχοι και στελέχη της διαστημικής βιομηχανίας.
To πρόγραμμα Artemis της NASA, το οποίο θα χρησιμοποιήσει το σκάφος Spaceship της SpaceX για την επιστροφή των Αμερικανών στη Σελήνη, αναμένεται να δώσει νέα έμφαση στον Κόκκινο Πλανήτη, δήλωσαν στο Reuters τέσσερα πρόσωπα που γνωρίζουν τη διαστημική πολιτική του Τραμπ. Οι πρώτες αποστολές χωρίς πλήρωμα θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν εντός της δεκαετίας, είπαν.
Παρά τις καθυστερήσεις στην ανάπτυξη του Starship, το οποίο έχει πραγματοποιήσει μόνο δοκιμαστικές εκτοξεύσεις χωρίς πλήρωμα, ο Μασκ υποστήριξε τον Σεπτέμβριο ότι το σκάφος θα είναι έτοιμο για τις πρώτες δοκιμαστικές αποστολές στον Άρη το 2026.
Οι πρώτες αποστολές «θα πραγματοποιηθούν χωρίς πλήρωμα για να δοκιμαστεί η αξιοπιστία της προσεδάφισης ακέραιου του σκάφους. Αν αυτές οι προσεδαφίσεις πάνε καλά, οι πρώτες πτήσεις με πλήρωμα θα γίνουν σε 4 χρόνια», δηλαδή το 2030, είπε ο ιδρυτής της SpaceX.
«Από εκεί και μετά ο ρυθμός των πτήσεων θα αυξάνεται εκθετικά με στόχο την κατασκευή μιας αυτόνομης πόλης σε περίπου 20 χρόνια» είπε, ένας ισχυρισμός που οι διαστημικοί επιστήμονες θεωρούν μακράν υπεραισιόδοξο.
Σε προεκλογική συγκέντρωση του Τραμπ τον Οκτώβριο, ο Μασκ χόρεψε φορώντας ένα μπλουζάκι με τη φράση «Occupy Mars», ή «Κατάληψη στον Άρη», κατ’ αντιστοιχία με το κίνημα του Occupy Wall Street.
«Αν μη τι άλλο, θα έχουμε ένα πιο ρεαλιστικό πλάνο για τον Άρη, θα δούμε τον Άρη να αναγνωρίζεται ως στόχος» σχολίασε στο Reuters ο Νταγκ Λοβέρο, σύμβουλος της διαστημικής βιομηχανίας και επικεφαλής του τμήματος ανθρώπινης εξερεύνησης της NASA στην πρώτη θητεία Τραμπ το 2017-21.Το πρόγραμμα Artemis ξεκίνησε επί Τραμπ το 2019 και ήταν μια από τις λίγες πρωτοβουλίες του που διατηρήθηκαν επί της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν.
Επί θητείας Τραμπ, η NASA είναι πιθανό να προτιμήσει συμβόλαια σταθερών τιμών, τα οποία θα μεταφέρουν περισσότερες αρμοδιότητες σε ιδιωτικές εταιρείες, και να βάλει φρένο σε προγράμματα που έχουν υπερβεί τον προϋπολογισμό και επιβαρύνουν το σχέδιο Artemis.
«Είναι εφικτό για τον Έλον να προσεδαφίσει το Starship στον Άρη σε μια αποστολή χωρίς επιστροφή μέχρι το τέλος της θητείας Τραμπ; Σίγουρα, θα μπορούσε να το κάνει» είπε ο Σκοτ Πέις, ανώτατος αξιωματούχος διαστημικής πολιτικής στην πρώτη θητεία Τραμπ.
«Είναι όμως αυτό μια επανδρωμένη αποστολή; Όχι» είπε.
«Πρέπει να μάθεις να περπατάς πριν μπορέσεις να τρέξεις»…
