Το πρώτο ίσως που προκύπτει από τα αποτελέσματα του Β΄ γύρου των γαλλικών εκλογών της περασμένης Κυριακής 7/7 είναι ότι λειτούργησε σε ικανό βαθμό το «ρεπουμπλικανικό μέτωπο». Δηλαδή η αλληλοϋποστήριξη των υποψηφίων του κέντρου (του μακρονικού μπλόκ Ensemble/«Μαζί») και της αριστεράς (NFP/«Νέο Λαϊκό Μέτωπο») σε αντι-Λεπέν βάση. Μια συνοπτική ματιά στα αποτελέσματα δείχνει ένα τριχοτομημένο πολιτικό τοπίο. Στα αριστερά το «Νέο Λαϊκό Μέτωπο» δεύτερο σε ψήφους (7 εκατ.) αλλά πρώτο σε έδρες (180). Στο κέντρο το «Μαζί» του Μακρόν τρίτο σε ψήφους (6,7 εκατ.) αλλά δεύτερο σε έδρες (163). Στο δεξιό άκρο η «Εθνική Συσπείρωση» της Λεπέν, πρώτη σε ψήφους (10,1 εκατ.) αλλά τρίτη σε έδρες (143). Ενδιάμεσα, οι 66 έδρες (2,6 εκατ. ψήφοι) της ρεπουμπλικανικής –γκωλικής προέλευσης– δεξιάς, περιλαμβανομένων των 27 κεντροδεξιών που εκλέχθηκαν χωρίς επίσημο χρίσμα από τους «Ρεπουμπλικάνους».
Τα νομίσματα όπως πάντοτε έχουν δύο όψεις. Από τη μια, δεν είναι χωρίς σημασία η ενεργοποίηση του δημοκρατικού φρονήματος υπολογίσιμου μέρους της γαλλικής κοινωνίας που κινητοποιήθηκε από την αριστερά (ιδιαίτερα από την «Ανυπότακτη Γαλλία» του Μελανσόν). Μέσα σ’ αυτά τα στρώματα εκπροσωπούνται ισχυρά και οι γάλλοι πολίτες οι προερχόμενοι από μεταναστευτικά ρεύματα, που απειλούνται από τις πολιτικές εξαγγελίες της Λεπέν. Αυτή η συγκεκριμένη μορφή έκφρασης δημοκρατισμού, μαζί με τον εγκλωβισμό της και τις αντιφάσεις της, αποτυπώνουν σημαντικά χαρακτηριστικά της τρέχουσας στιγμής που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Από την άλλη πλευρά, που στις παρούσες συνθήκες έχει καθοριστικό ειδικό βάρος στις εξελίξεις, το «αντι-ακροδεξιό μέτωπο» λειτουργεί ενισχυτικά προς το «ακραίο κέντρο» ενός κατά τα άλλα ευρύτατα αντιδημοφιλούς Μακρόν.
Η πίεση των μεγάλων πολιτικών αντιφάσεων που πρέπει να βρουν διέξοδο (μεταξύ τους η αντίφαση ανάμεσα στη «δημοκρατική συμπαράταξη» με τον Μακρόν απέναντι στη Λεπέν, και στην ανάγκη μετεκλογικού διαχωρισμού και διαμόρφωσης μετώπου απέναντι στην πολιτική του Μακρόν) φαίνεται να μετατίθεται κυρίως στο «Νέο Λαϊκό Μέτωπο», και πιο ειδικά στον Μελανσόν – ο οποίος επιπλέον πρέπει να αντιμετωπίσει τα πυρά από όλο το φάσμα των συστημικών δυνάμεων. Απ’ ό,τι φαίνεται, η κίνηση του Μακρόν να προκηρύξει βουλευτικές εκλογές σαν απάντηση στο πολύ δυσμενές αποτέλεσμα που κατέγραψε στις ευρωεκλογές, του έχει αποφέρει, τουλάχιστον για την ώρα, σημαντικά κέρδη. Διότι πρώτα απ’ όλα του εξασφαλίζει μια υπολογίσιμη (και καθόλου δεδομένη με τα μέχρι πριν λίγο δεδομένα) κοινοβουλευτική βάση εκκίνησης για να επιχειρήσει την ενσωμάτωση δυνάμεων στα αριστερά και στα δεξιά του.
Η πίεση των μεγάλων πολιτικών αντιφάσεων που πρέπει να βρουν διέξοδο (όπως αυτή ανάμεσα στη «δημοκρατική συμπαράταξη» με τον Μακρόν απέναντι στη Λεπέν, και στην ανάγκη μετεκλογικού διαχωρισμού και διαμόρφωσης μετώπου απέναντι στην πολιτική του Μακρόν) φαίνεται να μετατίθεται κυρίως στο «Νέο Λαϊκό Μέτωπο», και πιο ειδικά στον Μελανσόν
Το «ακραίο κέντρο»: Χώρος για μανούβρες, αλλά και διαφαινόμενες «κοπώσεις» και όρια
Το πολιτικό τοπίο γίνεται όλο και πιο μεταιχμιακό, με πολλές αλληλοεπηρεαζόμενες όψεις και με σύνθετες δυναμικές, αρκετές εκ των οποίων είναι δύσκολο να εκτιμηθούν επαρκώς. Όμως αξίζει να εστιάσουμε, έστω και σκιαγραφικά, σε κάποιες πλευρές με μεγάλο ειδικό βάρος στις εξελίξεις:
- Σ’ ένα πρώτο επίπεδο, όλοι οι παίκτες στο γαλλικό πολιτικό παίγνιο έχουν το βλέμμα τους στις προεδρικές εκλογές του 2027. Η συγκυρία παραμένει μεταβατική. Ο πειρασμός για τον Μακρόν είναι μεγάλος, για μια κυβέρνηση με τη στήριξη των σοσιαλιστών και άλλων προθύμων εξ αριστερών (απομονώνοντας τον Μελανσόν), και των Ρεπουμπλικάνων από τα δεξιά. Κυβέρνηση είτε μιας αρκετά δύσκολα επιτυγχανόμενης πλειοψηφίας (αφού απαιτούνται τουλάχιστον 289 ψήφοι) είτε μειοψηφίας με την ανοχή των πιο περιορισμένων δυνάμεων που χρειάζονται γι’ αυτό. Δεδομένου μάλιστα ότι η Λεπέν πολύ δύσκολα θα δεχθεί να συμπράξει σ’ αυτή τη φάση, εφόσον θέλει να διατηρήσει ανοιχτές τις προεδρικές προοπτικές της. Όμως και η στήριξη μερίδων της αριστεράς σε μια τέτοια κυβέρνηση έχει παρενέργειες και μπορεί να απαξιώσει το Σοσιαλιστικό Κόμμα, να ενισχύσει ανεξέλεγκτα τη Λεπέν, και ίσως –σε κάποιο βαθμό– και τον Μελανσόν.
- Επιπλέον, οι ελιγμοί και οι αναγκαίες εσωτερικές παραχωρήσεις που διευκολύνουν σε τέτοιες περιπτώσεις την παροχή στήριξης από τα αριστερά, συναντούν επί του παρόντος τοίχο από την ευρωκρατία, που επαναφέρει τους σκληρούς περιορισμούς στα δημοσιονομικά ελλείμματα. Ήδη στέλνονται απειλητικά μηνύματα από την ευρωκρατία, επισείοντας το γαλλικό χρέος κατά τα μνημονιακά ήθη. Πολλά σε σχέση μ’ αυτό θα εξαρτηθούν από τον βαθμό κλονισμού του γερμανικού σκέλους του γερμανογαλλικού άξονα, από τις πολλαπλές ζωνοποιήσεις/ρηγματώσεις της Ευρώπης και από τη σχέση του συνολικού ευρωατλαντισμού με την πολύ περίπλοκη έκβαση της πολιτικής κατάστασης στις ΗΠΑ.
- Καθόλου τυχαία ακούγονται σενάρια προσωρινών λύσεων, για κυβέρνηση τεχνοκρατών στη Γαλλία και επαναπροκήρυξη εκλογών μετά από ένα έτος. Σε όλους αυτούς τους σχεδιασμούς μετράει πολύ το πώς εξασφαλίζεται το «κλείδωμα» ενδιάμεσων εξελίξεων που κινούνται σε διαφορετικά επίπεδα. Αυτή η παράμετρος μας υποδεικνύει την κρισιμότητα της αύξησης της δύναμης της ευρωομάδας «Πατριώτες της Ευρώπης», που συγκεντρώνει μετά τις εξελίξεις αυτής της εβδομάδας κάτω από την ίδια στέγη τον Όρμπαν, τη Λεπέν και άλλες δυνάμεις της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς. Μια διεύρυνση που κάνει σημαντικά πιο αβέβαιη την επικείμενη επικύρωση (18/7) της υποψηφιότητας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν από το ευρωκοινοβούλιο. Και απ’ αυτή την πλευρά οι εμπλοκές σε επίπεδο ευρωενωσιακής ηγεσίας και ένα πιθανό ντόμινο κρίσης του ευρωενωσιακού οικοδομήματος, έρχονται να συνδεθούν με τους νέους πολιτικούς συσχετισμούς στη Γαλλία. Ισχυρές μερίδες των ελίτ, τόσο σε γαλλικό όσο και σε ευρωενωσιακό επίπεδο, δείχνουν να κλίνουν προς την επιλογή πολιτικών συνεταιρισμών του «ακραίου κέντρου» με μερίδες της κατά τα άλλα αποκηρυσσόμενης ακροδεξιάς (είτε με την ομάδα περί την Μελόνι, είτε με τις δυνάμεις της Λεπέν).
Το παζλ περιέχει και Ντασώ και σιωνιστικό λόμπι… και στο βάθος Τραμπ;
Θα κλείσουμε αυτό το σημείωμα με μια ακόμη από τις πολλές διαστάσεις του παζλ: Ο Μακρόν μπορεί να πορεύεται με υπηρεσιακή κυβέρνηση, συμμετέχει όμως ενεργητικά στις διαβουλεύσεις του ΝΑΤΟ στη σύνοδο της Ουάσινγκτον. Και εδώ εμπλέκονται πολλά. Ανάμεσά τους η εξαιρετικών κινδύνων (και για τη χώρα μας) «ενιαία ευρωπαϊκή άμυνα» και, στο πλαίσιό της, ο ρόλος που διεκδικεί η γαλλική πολεμική βιομηχανία – εξέχουσες μερίδες της οποίας (Ντασώ) τοποθετούνται ενεργητικά υπέρ της αποδοχής μιας (εξημερωμένης) Λεπέν ως συνεταίρου της εξουσίας. Οι εξελίξεις συνδιαμορφώνονται επίσης από τον ισχυρότατο ρόλο του σιωνιστικού-εβραϊκού λόμπι (και) στα γαλλικά πολιτικά πράγματα, και τη διάθεσή του να εξουδετερώσει τον αποκλίνοντα Μελανσόν. Πέραν των προηγουμένων, συνεχίζεται επίσης το Ουκρανικό και τα όσα αντιφατικά μαγειρεύονται τελευταίως επ’ αυτού: Τεράστιες νέες δαπάνες (40 δισεκατομμύρια ευρώ) και παροχή όπλων μεγάλου βεληνεκούς, ικανών να πλήξουν επικίνδυνα τη ρωσική επικράτεια, αλλά ταυτόχρονα και σήματα ότι αναζητούνται εναγωνίως συμβιβασμοί εν όψει μιας πιθανής ουκρανικής κατάρρευσης. Και πάλι βέβαια ο κύκλος κλείνει με τις αβεβαιότητες ενόψει της βάσιμα πλέον εικαζόμενης επανάκαμψης Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Το γαλλικό πολιτικό σύστημα, αναπόσπαστο εργαλείο για τους χειρισμούς των ελίτ
Το περίτεχνα φιλοτεχνημένο πολιτικό-εκλογικό σύστημα της Γαλλίας είναι έτσι θεσμοθετημένο ώστε παγίως να διαθλά και να αλλοιώνει τη λαϊκή ετυμηγορία, μεταποιώντας την σ’ ένα είδος πρώτης ύλης για τις πολιτικές μανούβρες των ελίτ. Σ’ αυτό το πλαίσιο πρωτίστως χειρίζεται τα ρεύματα κοινωνικής δυσφορίας και τις διαφοροποιήσεις τους, περιχαρακώνοντάς τα σε ευνοϊκά για το σύστημα μπλοκ.
Η δουλειά αυτή γίνεται τόσο πριν όσο και μετά τις εκλογές, και με ξεχωριστή μαστοριά ανάμεσα στους δύο γύρους. Η αποτελεσματική για τις ελίτ λειτουργία του συστήματος περιλαμβάνει, εκτός της εκλογικής μηχανικής, την προεδρική μορφή του πολιτεύματος, με τον πρόεδρο που εκλέγεται απευθείας από το λαό να είναι βασικός πυλώνας εξουσίας με σημαντικές ευχέρειες σχετικά με τον διορισμό κυβέρνησης (η κυβέρνηση «είναι του προέδρου»), και με καθοριστικό λόγο στην άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής – ιδιαίτερα σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας.
Αυτό το πολιτικό σύστημα έχει δείξει την αντοχή του επί δεκαετίες. Το ίδιο και η φόρμουλα της επίκλησης του «ρεπουμπλικανικού μετώπου» μπροστά στον «ακροδεξιό κίνδυνο». Στους σημερινούς κρισιακούς καιρούς βέβαια τα αποτελέσματα κάνουν πιο προκλητική την αναντιστοιχία λαϊκής ετυμηγορίας και κατανομής εδρών των πολιτικών δυνάμεων στην Εθνοσυνέλευση.
