του Βαγγέλη Χρήστου*
Με το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε στη Βουλή στις 15/3 οι τρεις δημόσιες μονάδες υγείας της Αθήνας οι οποίες εξυπηρετούν περιστατικά από όλη τη χώρα μετατρέπονται σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) με την επωνυμία «Ογκολογικό Κέντρο Παίδων Μαριάννα Βαρδινογιάννη – ΕΛΠΙΔΑ». Σε αυτές περιλαμβάνονται τα ογκολογικά τμήματα των νοσοκομείων «Παναγιώτης και Αγλαΐα Κυριακού» και «Αγία Σοφία» καθώς και η μονάδα μεταμόσχευσης μυελού των οστών που ανήκει στο δεύτερο. Ορθάνοιχτο αφήνεται το ενδεχόμενο να συμπεριληφθεί στο άμεσο μέλλον και η μονάδα ειδικών θεραπειών Αιματολογίας-Ογκολογίας της Α΄ Παιδιατρικής κλινικής που εδράζεται επίσης στο νοσοκομείο «Η Αγία Σοφία» και η οποία διαχειρίζεται σύνθετα αιματολογικά περιστατικά αλλά και πολλούς ενήλικες ασθενείς με χρόνια νοσήματα που έχουν έναρξη στην παιδική ηλικία.
Παραχώρηση στην ιδιωτική πρωτοβουλία
Η πρακτική της κυβέρνησης δεν είναι ούτε καινούργια, ούτε ακίνδυνη. Σε μια περίοδο που με δραματικό τρόπο διαπιστώσαμε τι σημαίνει ιδιωτικοποίηση και εγκατάλειψη στο δημόσιο σιδηρόδρομο και που ως αποτέλεσμα είχε τη δολοφονία 57 ανθρώπων, το επιτυχές παράδειγμα μεταφέρεται στο δημόσιο νοσοκομείο και μάλιστα σε ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα, αυτόν της παιδικής κακοήθειας. Αν και αντίστοιχου τύπου προσπάθειες έχουν πραγματοποιηθεί και στο παρελθόν, με χαρακτηριστικότερο το παράδειγμα του νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν» το οποίο ενώ αρχικά λειτούργησε επίσης ως ένα κοινωφελές ΝΠΙΔ γρήγορα απαξιώθηκε, χρεοκόπησε, οδήγησε στην ανεργία εκατοντάδες εργαζόμενους στο χώρο της Υγείας και τελικά χαρίστηκε σε μεγάλη ιδιωτική τράπεζα που το διαχειρίζεται έως και σήμερα.
Τα υπάρχοντα ογκολογικά τμήματα παίδων αφορούν μία έκταση περίπου 15.000 τ.μ., διαμορφωμένα σε ένα συγκρότημα 5 κτιρίων με 138 διαθέσιμες κλίνες. Κατά κοινή ομολογία και παρά τα πολλά προβλήματα που εδράζονται στην ελλιπή χρηματοδότηση και το μειωμένο προσωπικό, αποτελούν κέντρα αναφοράς όχι μόνο για τη θεραπεία αλλά και για την έρευνα και πρόληψη του παιδικού καρκίνου στη χώρα μας. Ένα κέντρο πλήρως διασυνδεδεμένο σε επίπεδο ανθρώπινων πόρων αλλά και υλικοτεχνικής υποδομής με τα δύο νοσοκομεία το οποίο δέχεται περιστατικά από όλη την Ελλάδα σε καθημερινή σχεδόν βάση. Αλήθεια, σε τι εξυπηρετεί ένα νομοσχέδιο το οποίο όχι μόνο δεν ασχολείται με τα πάγια αιτήματα των εργαζομένων και των επιστημονικών φορέων για τη δημιουργία ενός εθνικού σχεδίου δράσης, πρόληψης και παρέμβασης σχετικά με τον παιδικό καρκίνο και της στελέχωσης των δύο δημόσιων δομών αιχμής που υπάρχουν, αλλά παραχωρεί αυτόν τον ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα στην ιδιωτική πρωτοβουλία και τα σχέδια μιας οικογένειας με ένοχο παρελθόν και παρόν;
Πολλά τα ερωτήματα
Η τελευταία πράξη της κυβέρνησης έρχεται να απορυθμίσει την όποια κανονικότητα και αδέξια να νομοθετήσει την είσοδο του ιδιωτικού κεφαλαίου στο ΕΣΥ. Τα ερωτήματα πολλά και οι απαντήσεις από το υπουργείο Υγείας ανύπαρκτες. Γιατί και με ποια κριτήρια μια τεράστια έκταση που έχει παραχωρηθεί από τον Ελληνικό Στρατό πριν 15 και πλέον χρόνια προς το ελληνικό δημόσιο με αποκλειστική προϋπόθεση τη δημιουργία οργανωμένων ογκολογικών τμημάτων, εκχωρείται στον νέο οργανισμό; Με ποιο τρόπο και δικαιοδοσία, η νέα διοίκηση θα διαχειριστεί το χρηματικό αποθεματικό των τμημάτων, που προκύπτει εκτός από τον τακτικό προϋπολογισμό και από τις αμέτρητες δωρεές του κόσμου που ευαισθητοποιείται καθημερινά, εδώ και χρόνια; Παρά την τροποποίηση της τελευταίας στιγμής από πλευράς του υπουργείου (κάτω από την πίεση των συλλόγων γονέων) ότι η νοσηλεία ανασφάλιστων παιδιών θα συνεχιστεί απρόσκοπτα και χωρίς περιορισμούς, ποιος αλήθεια πιστεύει ότι είναι διασφαλισμένη; Μέχρι σήμερα, σχεδόν αποκλειστικά οι υπηρεσίες από άλλες ειδικότητες και το σύνολο των διαγνωστικών εξετάσεων για τις ανάγκες της διάγνωσης και της θεραπείας των ογκολογικών ασθενών, εξυπηρετούνταν εντός των δύο παιδιατρικών νοσοκομείων. Με την «αυτοτέλεια» του νέου οργανισμού ο οποίος θα μπορεί να συνάπτει συμφωνίες με ιδιωτικά κέντρα εκτός ΕΣΥ, πώς θα διασφαλιστεί εφεξής η καθολική και χωρίς περιορισμούς (χρηματικούς ή άλλους) παροχή φροντίδας προς αυτούς;
Πιλοτικά η κυβέρνηση μέσα από τη δημιουργία του ΝΠΙΔ, προβάρει στις πλάτες των παιδιών με καρκίνο, την απορρύθμιση και ιδιωτικοποίηση σε ό,τι έχει απομείνει για να θυμίζει το δημόσιο σύστημα υγείας
Έλεγχος και «ευελιξία»
Ο έλεγχος του νέου οργανισμού εκχωρείται σε ένα διοικητικό συμβούλιο το οποίο θα αποτελείται από τον πρόεδρο και έξι μέλη, διορισμένα τα τέσσερα από το υπουργείο και τα δύο με απευθείας ανάθεση από το ίδρυμα «Μαριάννα Βαρδινογιάννη». Σε αυτά δεν επιτρέπεται να συμμετάσχει κανένας εργαζόμενος από τα υπάρχοντα τμήματα. Γίνεται σαφές ότι ο νέος οργανισμός θα αποφασίζει με βάση τις επιθυμίες της εκάστοτε κυβέρνησης και της «εθνικής ευεργέτιδας», χωρίς καμία συμμετοχή των εργαζομένων, των επιστημονικών επιτροπών και των συλλόγων γονέων με παιδιά που πάσχουν από καρκίνο που σε ένα βαθμό συνέβαινε έως σήμερα. Βέβαια οι εργασιακές σχέσεις, δεν θα μπορούσαν να κινηθούν σε διαφορετικό πλαίσιο. Με μία ρύθμιση που ουσιαστικά δεν τις ρυθμίζει, δημιουργεί το χώρο για απολύσεις και «ευελιξία». Το νέο Δ.Σ. έχει τη δυνατότητα να συγχωνεύσει ή και να καταργήσει τμήματα και υπηρεσίες άρα και εργαζόμενους και να ορίζει αυτό τον τρόπο και τα κριτήρια των νέων συμβάσεων που θα συνάψει. Εργαζόμενοι όμηροι, διαφορετικών ταχυτήτων και κυρίως με διαφορετικό εργασιακό καθεστώς σε σχέση με τους αντίστοιχους στα υπόλοιπα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Όπως καταλαβαίνει κανείς, πιλοτικά η κυβέρνηση μέσα από τη δημιουργία του νέου οργανισμού, προβάρει στις πλάτες των παιδιών με καρκίνο, την απορρύθμιση και ιδιωτικοποίηση σε ό,τι έχει απομείνει για να θυμίζει το δημόσιο σύστημα υγείας.
Το «πάμε και όπου βγει» σε συνδυασμό με την πολιτική εγκατάλειψης και ιδιωτικοποίησης όλων των δημόσιων αγαθών αποτελεί ένα εκρηκτικό μείγμα που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγεί σε μικρότερες ή μεγαλύτερες καταστροφές. Είναι καθήκον μας, να πάμε αλλιώς.
* Ο Βαγγέλης Χρήστου είναι γιατρός και μέλος του σωματείου εργαζομένων Γ.Ν.Π. «Παναγιώτης και Αγλαΐα Κυριακού»
