Η χρεοκοπία δεν είναι παιχνίδι λέξεων.
Του Κώστα Ανδριανόπουλου.
Του Κώστα Ανδριανόπουλου.
Έχουμε μπει σε νέο πολιτικό κύκλο. Τις αφετηρίες του όρισαν από το μεγαλειώδη αγώνα στις πλατείες, ο οποίος κατέστησε επεισοδιακή την υπερψήφιση του Μεσοπρόθεσμου, υποχρέωσε τον Γ.Α.Π. σε πολιτικούς χειρισμούς με κατεδαφιστικά αποτελέσματα τόσο για τον ίδιο όσο και για το ΠΑΣΟΚ. Οι παράμετροι του νέου πολιτικού σκηνικού αρχίζουν να διαγράφονται.
Κατ’ αρχήν γίνεται πλέον μαζικά αντιληπτό. Προεξοφλείται, μάλιστα, απ’ όλους ότι θα υπάρξουν ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις. Η «σεισμική ακολουθία» του θα κρίνει το κατά πόσον το πολιτικό σύστημα θα διασωθεί απλώς ανακυκλούμενο ή θα οδηγηθούμε σε μια νέα μεταπολίτευση, εντός της οποίας οι λαϊκές προοπτικές θα είναι αναβαθμισμένες παρά το ότι η κοινωνική, οικονομική και εθνική εικόνα είναι ζοφερή.
Ο Παπανδρέου, εκτελεστικός φορέας υλοποίησης των διεθνοποιημένων συστημικών σχεδιασμών μέχρι σήμερα, καθώς και κεντρικός φορέας υποκείμενο των εσωτερικών πολιτικών ισορροπιών, ικανός να χειραγωγεί τις πολιτικές εξελίξεις, είναι πλέον αποδυναμωμένος. Η ισχύς του πολιτικού συστήματος περιορίζεται, η δυναμική στο εσωτερικό του μεταβάλλεται. Οι σχεδιασμοί εκπονούνται στη βάση αυτού του δεδομένου.
Ο Σαμαράς κερδίζει έδαφος – δημοσκοπικά και πολιτικά. Δεν θα συνεργαστεί με το ΠΑΣΟΚ, υπό την πρωτοκαθεδρία του Παπανδρέου. Το σχέδιό του περιλαμβάνει πρώτα αλλαγή των συσχετισμών, πέρασμα της πρωτοβουλίας στη Νέα Δημοκρατία. Η συναίνεση που επιδιώκει ως πολιτική το ΠΑΣΟΚ σύντομα θα προκύψει, είτε ύστερα από εκλογές, είτε μέσα από την επιτακτικότητα των γεγονότων. Πιθανότατα, όμως, θα έχει άλλο διαχειριστή. Παράλληλα, στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ που μέχρι τώρα ήταν πεδίο ανεμπόδιστης κυριαρχίας του Παπανδρέου, τα πράγματα αλλάζουν. Ο Βενιζέλος ισχυροποιείται, συγκυβερνά. Εκτεθειμένος στη φθορά από τη νέα του θέση, είναι αναγκασμένος να επισπεύσει τα ηγετικά του πλάνα. Η πληθωρική καθημερινή του παρουσία υποδεικνύει τη διαδοχή. Ταυτόχρονα, από δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ, μέσα και έξω από την οργάνωση, προωθείται η δημιουργία αντιμνημονιακού, σοσιαλιστικού μετώπου. Κάτι σαν δημιουργία ενός νέου ΠΑΣΟΚ, πάνω στις γνωστές ιστορικές αναφορές. Ανεξάρτητα από την επιτυχία του εγχειρήματος και τις εκτιμήσεις που μπορεί να έχει κανείς για τέτοια ενδεχόμενα, η ύπαρξη αντίστοιχης κινητικότητας, αποσταθεροποιεί τον Παπανδρέου. Ακόμα και οι ξένοι θα αλλάξουν στάση. Αναγνωρίζοντας την πραγματικότητα, θα αποκαταστήσουν διαύλους, θα ενισχύσουν τα εναλλακτικά ερείσματα.
Από την άλλη, οι πάντες γνωρίζουν πως οι πολιτικές διεργασίες συνδυάζονται με τις πολιτικές εξελίξεις. Θα γίνουν κράμα μαζί τους. Η χρεοκοπία δεν είναι παιχνίδι με τις λέξεις, είναι το τελεσίδικο επώδυνο στάδιο της πραγματικότητας στο οποίο έχουμε κιόλας μπει. Οι πολίτες εγκαταλειμμένοι απ’ όσους έπρεπε να σταθούν δίπλα τους, σε σύγχυση από όσα ανερμάτιστα και αντιφατικά εισπράττουν καθημερινά, προσπαθούν από μόνοι τους να προετοιμασθούν, τόσο στον ατομικό βίο, όσο και στη δημόσια παρουσία. Η περίοδος της κατάθλιψης πέρασε. Φόβος και άγχος διακατέχει την κοινωνία, πλάι σε ένα μικρό απόθεμα δύναμης και αποφασιστικότητας που ξεπροβάλει σιγά-σιγά. Οι σκέψεις προσπαθούν να συνθέσουν δύσκολες και αντιφατικές απαιτήσεις, αλληλοαποκλειόμενες προϋποθέσεις. Να παλέψουμε μέχρι τέλους, να αποφύγουμε τη χρεοκοπία. Να μετριάσουμε τις συνέπειες. Να διαχειριστούμε την κάθοδο προς την φτωχοποίηση και μέσα από αυτή, να προσεγγίσουμε τους όρους ανάταξης. Να αρνηθούμε τώρα μια ανεξέλεγκτη συσσώρευση χρεών. Να ψηλαφίσουμε τα κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά προαπαιτούμενα, τις στάσεις πληρωμών και πως αυτά θα διαμορφώσουν ευνοϊκό πλαίσιο για επαναδιαπραγμάτευση του χρέους.
Το λαϊκό κίνημα που σύντομα θα ξανακάνει αισθητή την παρουσία του, έχει πολλά διλήμματα να υπερβεί και να λύσει, προκειμένου να ανανεώσει τη δυναμική του.
Κατ’ αρχήν γίνεται πλέον μαζικά αντιληπτό. Προεξοφλείται, μάλιστα, απ’ όλους ότι θα υπάρξουν ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις. Η «σεισμική ακολουθία» του θα κρίνει το κατά πόσον το πολιτικό σύστημα θα διασωθεί απλώς ανακυκλούμενο ή θα οδηγηθούμε σε μια νέα μεταπολίτευση, εντός της οποίας οι λαϊκές προοπτικές θα είναι αναβαθμισμένες παρά το ότι η κοινωνική, οικονομική και εθνική εικόνα είναι ζοφερή.
Ο Παπανδρέου, εκτελεστικός φορέας υλοποίησης των διεθνοποιημένων συστημικών σχεδιασμών μέχρι σήμερα, καθώς και κεντρικός φορέας υποκείμενο των εσωτερικών πολιτικών ισορροπιών, ικανός να χειραγωγεί τις πολιτικές εξελίξεις, είναι πλέον αποδυναμωμένος. Η ισχύς του πολιτικού συστήματος περιορίζεται, η δυναμική στο εσωτερικό του μεταβάλλεται. Οι σχεδιασμοί εκπονούνται στη βάση αυτού του δεδομένου.
Ο Σαμαράς κερδίζει έδαφος – δημοσκοπικά και πολιτικά. Δεν θα συνεργαστεί με το ΠΑΣΟΚ, υπό την πρωτοκαθεδρία του Παπανδρέου. Το σχέδιό του περιλαμβάνει πρώτα αλλαγή των συσχετισμών, πέρασμα της πρωτοβουλίας στη Νέα Δημοκρατία. Η συναίνεση που επιδιώκει ως πολιτική το ΠΑΣΟΚ σύντομα θα προκύψει, είτε ύστερα από εκλογές, είτε μέσα από την επιτακτικότητα των γεγονότων. Πιθανότατα, όμως, θα έχει άλλο διαχειριστή. Παράλληλα, στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ που μέχρι τώρα ήταν πεδίο ανεμπόδιστης κυριαρχίας του Παπανδρέου, τα πράγματα αλλάζουν. Ο Βενιζέλος ισχυροποιείται, συγκυβερνά. Εκτεθειμένος στη φθορά από τη νέα του θέση, είναι αναγκασμένος να επισπεύσει τα ηγετικά του πλάνα. Η πληθωρική καθημερινή του παρουσία υποδεικνύει τη διαδοχή. Ταυτόχρονα, από δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ, μέσα και έξω από την οργάνωση, προωθείται η δημιουργία αντιμνημονιακού, σοσιαλιστικού μετώπου. Κάτι σαν δημιουργία ενός νέου ΠΑΣΟΚ, πάνω στις γνωστές ιστορικές αναφορές. Ανεξάρτητα από την επιτυχία του εγχειρήματος και τις εκτιμήσεις που μπορεί να έχει κανείς για τέτοια ενδεχόμενα, η ύπαρξη αντίστοιχης κινητικότητας, αποσταθεροποιεί τον Παπανδρέου. Ακόμα και οι ξένοι θα αλλάξουν στάση. Αναγνωρίζοντας την πραγματικότητα, θα αποκαταστήσουν διαύλους, θα ενισχύσουν τα εναλλακτικά ερείσματα.
Από την άλλη, οι πάντες γνωρίζουν πως οι πολιτικές διεργασίες συνδυάζονται με τις πολιτικές εξελίξεις. Θα γίνουν κράμα μαζί τους. Η χρεοκοπία δεν είναι παιχνίδι με τις λέξεις, είναι το τελεσίδικο επώδυνο στάδιο της πραγματικότητας στο οποίο έχουμε κιόλας μπει. Οι πολίτες εγκαταλειμμένοι απ’ όσους έπρεπε να σταθούν δίπλα τους, σε σύγχυση από όσα ανερμάτιστα και αντιφατικά εισπράττουν καθημερινά, προσπαθούν από μόνοι τους να προετοιμασθούν, τόσο στον ατομικό βίο, όσο και στη δημόσια παρουσία. Η περίοδος της κατάθλιψης πέρασε. Φόβος και άγχος διακατέχει την κοινωνία, πλάι σε ένα μικρό απόθεμα δύναμης και αποφασιστικότητας που ξεπροβάλει σιγά-σιγά. Οι σκέψεις προσπαθούν να συνθέσουν δύσκολες και αντιφατικές απαιτήσεις, αλληλοαποκλειόμενες προϋποθέσεις. Να παλέψουμε μέχρι τέλους, να αποφύγουμε τη χρεοκοπία. Να μετριάσουμε τις συνέπειες. Να διαχειριστούμε την κάθοδο προς την φτωχοποίηση και μέσα από αυτή, να προσεγγίσουμε τους όρους ανάταξης. Να αρνηθούμε τώρα μια ανεξέλεγκτη συσσώρευση χρεών. Να ψηλαφίσουμε τα κοινωνικά, πολιτικά, οικονομικά προαπαιτούμενα, τις στάσεις πληρωμών και πως αυτά θα διαμορφώσουν ευνοϊκό πλαίσιο για επαναδιαπραγμάτευση του χρέους.
Το λαϊκό κίνημα που σύντομα θα ξανακάνει αισθητή την παρουσία του, έχει πολλά διλήμματα να υπερβεί και να λύσει, προκειμένου να ανανεώσει τη δυναμική του.
Σχόλια
