Η Δύση καταργεί και τα τελευταία προσχήματα, η Ρωσία παίρνει θέση. Του Γιώργου Τσίπρα
Η απόφαση της Ε.Ε. να μην ανανεώσει το εμπάργκο όπλων προς τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες στη Συρία, συνεχίζοντας βέβαια μονομερώς το εμπάργκο προς το καθεστώς, είναι καθαρή απόφαση ενίσχυσης των ισλαμιστών ανταρτών τύπου Αλ Κάιντα που χρηματοδοτούνται από Κατάρ και Σαουδική Αραβία. Πολύ πιο καθαρή από την περίπτωση της Λιβύης, όπου οι ισλαμιστές αυτοί ήταν μια μικρότερη -αναλογικά- συνιστώσα της εξέγερσης, συγκριτικά με τη Συρία.
Η απόφαση της Ε.Ε. δεν είναι ομόφωνη. Αυστρία, Φινλανδία και Τσεχία διαφώνησαν με την επιλογή αυτή, απηχώντας ουσιαστικά τις απόψεις της Γερμανίας που από την αρχή κρατά μια στάση διακριτικού ενδιάμεσου ανάμεσα στη Δύση, τη Ρωσία και το Ιράν. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε με νόημα πως «αν θέλουμε να έχουμε επιρροή στη Συρία προς τη σωστή κατεύθυνση, ως Ευρωπαίοι, αυτό θα γίνει μόνο όταν είμαστε όσο το δυνατόν ενωμένοι»…
Η απόφαση της Ρωσίας να δώσει τους S-300 στη Δαμασκό (κάτι που έχει αρνηθεί στην Τεχεράνη) είναι η απάντηση στην αθέτηση της άτυπης μέχρι χθες συμφωνίας ανάμεσα σε Μόσχα και Δύση, πως η τελευταία δεν θα εξοπλίζει άμεσα τους αντάρτες και η πρώτη θα κάνει κράτει στην ενίσχυση και προστασία του Άσαντ. Αν οι απειλές του Τελ Αβίβ για τους S-300 («ξέρουμε τι θα κάνουμε») αποδειχτούν άσφαιρες, το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα δεν καθιστά μόνο μια αεροπορική επέμβαση της Δύσης πιο προβληματική, αλλά περιορίζει και το «ελεύθερο» υπερπτήσεων της ισραηλινής αεροπορίας πάνω από τον Λίβανο και άλλες γειτονικές χώρες. Χαρακτηριστικό ήταν και το σχετικό θράσος του κυβερνητικού εκπροσώπου στο Ισραήλ (που, σημειωτέον, έχει τρεις φορές βομβαρδίσει τη Συρία στη διάρκεια του εμφυλίου) που ανακοίνωσε πως οι S-300 «δεν είναι αμυντικό αλλά επιθετικό σύστημα» διότι, λέει, μπορούν να καταρρίψουν αεροπλάνο και στον ισραηλινό εναέριο χώρο…
Τα δεδομένα αλλάζουν
Η έντονη κινητικότητα και η αυξημένη επιθετικότητα της Δύσης το τελευταίο διάστημα, όπως άλλωστε και το πρόσφατο ισραηλινό χτύπημα, είναι το αποτέλεσμα των επιτυχιών του Συριακού Στρατού. Αν, για παράδειγμα, η επιτυχία στο Κουσεΐρ ολοκληρωθεί και επαναληφθεί σε Ντάρια και Χαλέπι, τα δεδομένα θα έχουν αλλάξει. Βλέποντας πως τα πράγματα δεν βαίνουν καλώς στο έδαφος, οι Δυτικοί εντείνουν την προπαγάνδα για χρήση χημικών όπλων, αίρουν το εμπάργκο όπλων και ετοιμάζονται για περισσότερη «βοήθεια».
Μπροστά σε αυτά τα δεδομένα κλιμάκωσης, η Γενεύη ΙΙ που διοργανώνεται για τον Ιούνιο πολύ δύσκολα θα καταλήξει κάπου, εκτός αν συνεχιστούν μέχρι τότε οι επιτυχίες του Συριακού Στρατού και εξαναγκάσουν τη Δύση σε υποχώρηση. Ένα κρίσιμο ζήτημα για τη Γενεύη ΙΙ είναι η συμμετοχή ή όχι του Ιράν, που έχει χαιρετίσει τη διάσκεψη και έχει δηλώσει πως επιθυμεί να συμμετάσχει, κάτι που υποστηρίζει και η Ρωσία.
Εκτός των ΗΠΑ, από την Ευρώπη αντιδρά σφόδρα σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο κυρίως η Γαλλία, που χαρακτήρισε την Τεχεράνη διά στόματος Φαμπιούς ως «δύναμη αστάθειας» στην περιοχή. Το ίδιο το Ιράν διοργανώνει στην Τεχεράνη άλλη διάσκεψη αυτή τη βδομάδα με τη συμμετοχή της Τουρκίας, της Ρωσίας και της Κίνας. Ίσως πιο «πρακτική» διαδικασία από τη Γενεύη ΙΙ για τον πόλεμο στη Συρία, αποδειχτεί η στρατιωτική άσκηση «Ανυπόμονος Λέων» που θα διεξαχθεί στη Ιορδανία από το ΝΑΤΟ με τη συμμετοχή 15.000 στρατιωτών…
Επιλογή ανάγκης για τη Χεσμπολά
Η Χεσμπολά επέλεξε να ρίξει πιο αποφασιστικά το βάρος της στη συριακή σύγκρουση, εκτιμώντας πως οι επιτυχίες του Συριακού Στρατού μπορούν να δώσουν αποτέλεσμα και με σκοπό να αποτρέψουν την αποκοπή της Κοιλάδας Μπεκάα –περιοχή ισχύος για τη Χεσμπολά– από τη Δαμασκό. Η άμεση στρατιωτική ανάμειξη του Ισραήλ κάνει φανερό το μέγεθος του διακυβεύματος, ώστε θα ήταν παράλογο να μείνει η Χεσμπολά απαθής. Ήταν μια επιλογή ανάγκης σε ένα παιχνίδι που χοντραίνει. Ωστόσο, σύμφωνα με εκπρόσωπό της «η Χεσμπολά δεν θα είχε αναμειχθεί καταρχήν στο Κουσεΐρ αν το καθεστώς δεν ήταν ισχυρό και δεν απολάμβανε της λαϊκής στήριξης».
Σχετικά με την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση στο Ρεϊχανλί, στη νότια Τουρκία, η Χεσμπολά είχε εκδώσει ανακοίνωση στην οποία υποστήριζε πως «αυτές οι τρομοκρατικές επιθέσεις σε μια σειρά παρόμοιων εγκλημάτων με θύματα αθώους ανθρώπους σε διάφορες αραβικές και μουσουλμανικές χώρες φέρουν τα διακριτικά ξένων μυστικών υπηρεσιών που στοχεύουν στην αποσταθεροποίηση και στη διχόνοια και αναταραχή στις χώρες αυτές». Στο αντίθετο μήκος κύματος βρίσκονταν οι δηλώσεις εκπροσώπων Κούρδων της Τουρκίας, όπως του αντιπροέδρου του BDP, Demirtas, που δήλωσε πως οι επιθέσεις «φέρνουν αμέσως στο μυαλό κάποια σύνδεση με τη Συρία» και πως «προτεραιότητά μας είναι να σταθούμε στο πλευρό της κυβέρνησης αντί να την θεωρήσουμε υπεύθυνη». Ο Turk, αντιπρόεδρος άλλου κουρδικού κόμματος της Τουρκίας, του DTK, δήλωσε σε τριήμερο ταξίδι του στις ΗΠΑ πως «μια Τουρκία που αγκαλιάζει τους δικούς της Κούρδους, θα παίξει έναν πιο σημαντικό ρόλο στη Μέση Ανατολή, ως παράγοντας δημοκρατίας. Πρέπει να φέρουμε στη ζωή μια Συρία με πολλές διαφορετικές ταυτότητες (σ.σ. φράση του Νταβούτογλου για την Τουρκία). Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι βλέπουν το ζήτημα αυτό με τον ίδιο τρόπο με μας».
Η τουρκική αίσθηση περί… δημοκρατίας
Λίγες μέρες μετά την ισραηλινή επίθεση στη Συρία, ο Ερντογάν είχε δηλώσει στο αμερικανικό δίκτυο NBC πως αν οι ΗΠΑ εξαπέλυαν μια χερσαία επίθεση στη Συρία, η Τουρκία θα την υποστήριζε.
Η φράση λογοκρίθηκε κατόπιν από το NBC και το γραφείο του Ερντογάν τη διέψευσε καθώς συνιστούσε περίπου κήρυξη πολέμου, αλλά το περιστατικό είναι ενδεικτικό της «δημοκρατίας» που επιθυμεί να φέρει η Τουρκία στη Μέση Ανατολή, κατά τον Κούρδο εκπρόσωπο.
Κατά τ’ άλλα, σύμφωνα με τους Financial Times, το Κατάρ έχει δαπανήσει μέχρι σήμερα στη Συρία 3 δισ. δολάρια, περισσότερα από κάθε άλλη κυβέρνηση, αλλά εδώ και κάποιο διάστημα έχει πλέον ξεπεραστεί από τη Σαουδική Αραβία.
Στο περιθώριο της Γενεύης ΙΙ το Κάιρο διοργανώνει κουαρτέτο για τη Συρία με τη συμμετοχή Αιγύπτου, Ιράν, Σαουδικής Αραβίας και Τουρκίας, αλλά όχι και του Κατάρ που έχει μάλλον υπερβεί την πραγματική του δυναμικότητα…
____________________________________
Εβδομάδα ραγδαίων εξελίξεων
• Ο ηγέτης της Χεσμπολά παραδέχεται την ενεργό ανάμειξη στη συριακή σύγκρουση και δηλώνει πως η σιιτική οργάνωση θα παραμείνει εκεί «μέχρι το τέλος του δρόμου».
• Ταξίδι-αστραπή του γερουσιαστή Μακέιν στη Συρία και έκκληση του ηγέτη του Ελεύθερου Συριακού Στρατού μετά τη συνάντηση, για «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων και στρατηγικά χτυπήματα κατά της Χεσμπολά εντός του Λιβάνου και της Συρίας».
• Η Ε.Ε. αποφασίζει τη μονομερή άρση του εμπάργκο όπλων προς τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες.
• Η ρωσική κυβέρνηση ανακοινώνει την παράδοση του αντιαεροπορικού συστήματος S-300 στη Συρία.
• Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Μοσέ Γιαλόν προειδοποιεί πως «αν το πυραυλικό σύστημα αναχωρήσει από τη Ρωσία για τη Συρία, ο Θεός να φυλάξει, ξέρουμε τι θα κάνουμε», προαναγγέλλοντας νέο χτύπημα κατά της Δαμασκού…
• Η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ καταδικάζει τις δηλώσεις της Χεσμπολά και απαιτεί η «τρομοκρατική οργάνωση» να αποσύρει αμέσως τους μαχητές της από τη Συρία.
____________________________________
Περίεργες… διαπηδήσεις
Η πιο πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση στην Τουρκία είχε γίνει το 2003 στοχεύοντας δύο συναγωγές, τα γραφεία της HSBC και τη βρετανική Πρεσβεία, με 57 νεκρούς και 700 τραυματίες. Ο Baki Yigit, ένας από τους 5 που είχαν καταδικαστεί σε ισόβια για τις επιθέσεις αυτές αποφυλακίστηκε το 2010 (!) και πέρυσι βρήκε το θάνατο στο Χαλέπι, μαχόμενος στις γραμμές του Ελεύθερου Συριακού Στρατού.
