Ο πολυσυλλεκτικός ΣΥΡΙΖΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε περίπου 160.000 από τους 1.060.000 ψηφοφόρους της 6ης Μάη, δηλαδή 1 στους 6, τους οποίους έχασε διάσπαρτα (αν αυτό δείχνει κάτι), και κέρδισε άλλους 750.000. Το μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από τις 480.000 ψήφους που έχασαν τα κόμματα στα αριστερά του στις 17 Ιούνη και η Κοινωνική Συμφωνία, ενώ μέχρι 150.000 προέρχονται από τους Οικολόγους (μέχρι 60.000) και τη ΔΗΜΑΡ (μέχρι 90.000), απ’ όπου μετακινήθηκαν προς ΣΥΡΙΖΑ 1 στους 3 και 1 στους 4 αντίστοιχα ψηφοφόρους της 6ης Μάη. Σημαντική μετακίνηση μέχρι 110.000 ψήφους δέχτηκε ο ΣΥΡΙΖΑ από τους Ανεξάρτητους Έλληνες (1 στους 6) και άλλους τόσους από το ΠΑΣΟΚ (1 στους 7), ενώ δέχτηκε ακόμη 1 στους 10 ψηφοφόρους του Μάνου, της Μπακογιάννη, του ΛΑΟΣ.
Στους 110.000 από το ΠΑΣΟΚ της 17ης Ιούνη πρέπει να συνυπολογιστούν και μισό εκατομμύριο πάνω-κάτω ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ το 2009 που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ ήδη στις 6 Μάη, καθώς και ένα μεγάλο τμήμα των πιο πάνω ψηφοφόρων του Καμμένου και της ΔΗΜΑΡ στις 6 Μάη που ψήφισαν τώρα ΣΥΡΙΖΑ και προέρχονται και αυτοί από τη δεξαμενή ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ το 2009. Συνεπώς, από τους 1.655.000 ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ μπορούμε να θεωρήσουμε πως ίσως και πάνω από 700.000 ήταν ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ το 2009 ή τον προηγούμενο μήνα, ενώ όσοι ψηφίζουν σταθερά ΣΥΡΙΖΑ από το 2009 μέχρι τώρα, δεν είναι περισσότεροι από 250.000 στο σύνολο των 1.655.000. Πέρα από τους νέους ψηφοφόρους από τους οποίους ο ΣΥΡΙΖΑ υποδέχεται περίπου 1 στους 3 (περισσότερο από κάθε άλλον με δεύτερη τη Χρυσή Αυγή), πέρα, επίσης, από τις πολύ πλατιές χαλαρές ψήφους που αποσπά πλέον ως «μεγάλο» κόμμα, οι υπόλοιποι περίπου 600.000 ψήφοι, προέρχονται γενικά από την υπόλοιπη κοινωνική Αριστερά με την ευρεία έννοια, συμπεριλαμβανομένων των Οικολόγων.
Η περίπτωση του ΚΚΕ
Από το μισό εκατομμύριο ψηφοφόρων του ΚΚΕ το 2009 ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε περί τους 80.000 στις 6 Μάη, και από το νέο μισό εκατομμύριο ψηφοφόρων του ΚΚΕ στις 6 Μάη άλλους 130.000 τουλάχιστον στις 17 Ιούνη. Στην πραγματικότητα, ίσως, είναι αρκετοί παραπάνω όσοι στράφηκαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά… δεν το είπαν στα exit polls. Σύμφωνα με τα τελευταία, το ΚΚΕ έπρεπε να έχει συσπείρωση περίπου 66% σχετικά με τις 6 Μάη, ωστόσο το ΚΚΕ πήρε μόνον το 51,7% των ψήφων της 6ης Μάη, που σημαίνει πως αν το 66% δεν αναγράφτηκε εκ παραδρομής κάτι δεν είναι αληθές. Ενώ από τις 540.000 ψήφους της 6ης Μάη το ΚΚΕ πήρε τώρα 260.000 λιγότερες, τα exit polls εμφανίζουν μόνο τις μισές από αυτές να έχουν πάει στον ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με τα exit polls, για κάθε 4 ψηφοφόρους του ΚΚΕ στις 6 Μάη, στις 17 Ιούνη 2 ξαναψήφισαν ΚΚΕ, τουλάχιστον 1 ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ και 1 κάτι άλλο (αλλά, όπως είπαμε, μάλλον τα πραγματικά δυο τελευταία νούμερα είναι πιο κοντά στο 1,5 και 0,5 αντίστοιχα).
Το ποσοστό του 4,5% όπου έπεσε το ΚΚΕ είναι ίδιο με το 1993, τις εκλογές με τη χαμηλότερη επίδοση του κόμματος στη μεταπολίτευση, αλλά σε απόλυτο αριθμό οι 277.000 ψήφοι είναι ακόμη λιγότεροι από τις 310.000 του 1993, όταν το ΚΚΕ είχε πρόσφατα διασπαστεί και απωλέσει τεράστιο τμήμα όχι μόνο του στελεχικού του δυναμικού αλλά κυρίως της πλατιάς πολιτικής και ιδεολογικής του επιρροής και απήχησης. Ήταν τότε που ξεκινούσε η πορεία ανασυγκρότησης υπό την ηγεσία της Παπαρήγα. Η σημερινή κατάληξη εκείνης της πορείας, μια εικοσαετία αργότερα, δεν συνιστά επιτυχία και αυτό δεν ορίζεται μόνο από τους αριθμητικούς όρους…
Ανεξάρτητοι Έλληνες και ΔΗΜΑΡ
Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες έχασαν τους περισσότερους φηφοφόρους από κάθε άλλο κόμμα προς τη Ν.Δ., μέχρι 140.000 ή 1 στους 5, λίγο περισσότερους από όσους έχασαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ ή 1 στους 6. Από εδώ κυρίως προέρχονται οι επιπλέον 150.000 ψήφοι που εμφανίζει το παλιό μνημονιακό μπλοκ, με δεύτερη πηγή τη Χρυσή Αυγή με περίπου 75.000 ψήφους. Ανεξάρτητοι Έλληνες και ΔΗΜΑΡ έχασαν συνολικά περίπου τους μισούς από τους ψηφοφόρους της 6ης Μάη (τους μισούς από αυτούς προς τον ΣΥΡΙΖΑ, κατ’ αναλογία όπως περίπου και το ΚΚΕ) αλλά η ΔΗΜΑΡ τους «αναπλήρωσε» τελικά κυρίως με ψήφους από τα δεξιά της, ενώ οι Ανεξάρτητοι Έλληνες όπως και το ΚΚΕ απλώς έπεσαν στο 70% και 50% των ψήφων της 6ης Μάη αντίστοιχα. Ωστόσο, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες σε αντίθεση με τη ΔΗΜΑΡ, είναι μαζί με το ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ τα μόνα κόμματα που στα exit polls της 6ης Μάη, οι ψηφοφόροι τους που απαντούν ότι «υπάρχει δυσκολία» υπερτερούν με σημαντική διαφορά από αυτούς που απαντούν ότι «ζουν άνετα ή τα καταφέρνουν» (με ιδιαίτερη διείσδυση στους αυτο-απασχολούμενους για τους Ανεξάρτητους Έλληνες). Επίσης, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και τη Χρυσή Αυγή, είναι ένα κόμμα με μεγάλη αναλογικά διεισδυτικότητα στη νεολαία.
Αντίθετα, ΠΑΣΟΚ και ιδιαίτερα Ν.Δ. αντλούν αναλογικά μεγάλο μέρος των ψήφων τους από την τρίτη ηλικία, και ταυτόχρονα οι ψηφοφόροι τους που απαντούν ότι «ζουν άνετα ή τα καταφέρνουν» υπερτερούν με σημαντική διαφορά από αυτούς που απαντούν ότι «υπάρχει δυσκολία», μάλιστα ιδιαίτερα του ΠΑΣΟΚ παρά της Ν.Δ.! Επίσης, στους ψηφοφόρους τους υπερτερούν με σημαντική διαφορά οι πολίτες χαμηλής μόρφωσης, ιδιαίτερα στη Ν.Δ.
Ακουμπήσαμε το συμπαγή πυρήνα του ΠΑΣΟΚ;
Το ΠΑΣΟΚ έχασε επιπλέον περίπου 220.000 ψήφους και κέρδισε 150.000. Οι σταθεροί περίπου 600.000 ψήφοι ανάμεσα στις 6 Μάη και 17 Ιούνη, ή το 10% του εκλογικού σώματος, φαίνεται να αποτελεί ένα σχετικά πιο συμπαγή πυρήνα εκλογικής και πολιτικής επιρροής του ΠΑΣΟΚ που αποτελείται κατά ένα μέρος από συνταξιούχους και αγροτικό κόσμο, και κατά ένα άλλο μέρος από αστικά μεσοστρώματα και ανώτερα στρώματα που είναι ιδιαίτερα δεμένα με το ΠΑΣΟΚ, τόσο δεμένα που η μετακίνηση ψηφοφόρων προς τη Ν.Δ. στις 17 Ιούνη ήταν ασήμαντη (περίπου 70.000 ψήφοι) για την «κρισιμότητα» της περίστασης, όπως προβλήθηκε από Βενιζέλο και Σαμαρά.
Σχετικά ασήμαντη ήταν άλλωστε και η μετακίνηση των περίπου 250.000 ψήφων προς τη Ν.Δ. στις 6 Μάη στο σύνολο των 2.180.000 που είχε χάσει το ΠΑΣΟΚ.
Χρυσή Αυγή
Η Χρυσή Αυγή δεν σταθεροποιήθηκε απλώς κόντρα σε διάφορες εκτιμήσεις. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τα exit polls, έχασε περίπου 150.000 από τις 440.000 ψήφους και κέρδισε 135.000 νέες ψήφους, δηλαδή μετά τα… μπουνίδια του Κασιδιάρη on camera, τα μαχαιρώματα, τις ανοιχτά φασιστικές δηλώσεις που ακολούθησαν. Από αυτές, το πολύ 30.000 προέρχονται από το ΛΑΟΣ, ενώ οι υπόλοιπες (περισσότερες από 100.000 νέες ψήφοι στη Χρυσή Αυγή) είναι φρέσκιες ψήφοι στο φασισμό και στην ακροδεξιά γενικά.
Κατά τα άλλα η προτίμηση των αστυνομικών και ιδιαίτερα των κατασταλτικών σωμάτων στη νεοναζιστική οργάνωση επιβεβαιώθηκε και στις 17 Ιούνη ως ένα πολύ σοβαρό (και σκόπιμο!) σκάνδαλο το οποίο Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ -στην καλύτερη περίπτωση- υποθάλπτουν με τη σιωπή τους.
Οι ψήφοι στη Χρυσή Αυγή μπορούν μετά τα όσα μεσολάβησαν ανάμεσα στις 6 Μάη και 17 Ιούνη να θεωρούνται περισσότερο «γνωστικές» ψήφοι σε ένα «αντισυστημικό» μακρύ χέρι του συστήματος και τελικά μακρύ χέρι του ίδιου του μνημονιακού μπλοκ, παρά την αντισυστημική, αντιμνημονιακή ρητορική των νεοναζί.
Ακατάπαυστη αλλαγή
Στο υπό διαρκή αναδιαμόρφωση νέο πολιτικό σκηνικό και αντίπαλες ομάδες μπορούμε μετά τις 17 Ιούνη να διακρίνουμε τις 2.680.000 ψήφους των Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και Μάνου, τις 1.660.000 του ΣΥΡΙΖΑ με 330.000 ψήφους στα αριστερά του και 440.000 στις ενδιάμεσες προς το Μνημόνιο δυνάμεις Οικολόγων και ΔΗΜΑΡ στα δεξιά του και βέβαια τις 460.000 αντιμνημονιακές ψήφους του Καμμένου που επιμένουν.
Ορισμένες παρατηρήσεις. Τα υπολείμματα των ψήφων του ΛΑΟΣ δεν μπορούν να υπολογίζονται πλέον στο νέο μνημονιακό μπλοκ που διαμορφώνεται. Πολύ περισσότερο δεν μπορούν να υπολογίζονται συλλήβδην σε αυτό οι ψήφοι της ΔΗΜΑΡ, άλλο αν το κόμμα της ΔΗΜΑΡ έχοντας εισπράξει αυτές τις ψήφους τις καταθέτει υπέρ του νέου μνημονιακού μπλοκ. Ωστόσο, η σύνθεση των συρρικνωμένων σε ψήφους ενδιάμεσων προς το Μνημόνιο δυνάμεων Οικολόγων και ΔΗΜΑΡ είναι προφανώς μετατοπισμένη προς τα δεξιά ή λιγότερο αντιμνημονιακά συγκριτικά με τις 6 Μάη. Το αντίθετο, δηλαδή την πιο αντιμνημονιακή μετατόπιση, μπορούμε να υποθέσουμε για τις επιμένουσες ψήφους των Ανεξάρτητων Ελλήνων, ανεξαρτήτως πώς θα τις χειριστεί ο Καμμένος. Τέλος, να σημειώσουμε την ανατροπή του συσχετισμού στην εκλογική δύναμη ανάμεσα στα αριστερά και δεξιά του ΣΥΡΙΖΑ από 750.000/630.000 σε 330.000/440.000.
