Δόση σε δόσεις
«Θα χρειαστούν μερικές εβδομάδες διαπραγμάτευσης ακόμη», ήταν η δήλωση Σόιμπλε που πρώτη πάγωσε το χαμόγελο στα χείλη των κυβερνητικών εταίρων, οι οποίοι διατυμπάνιζαν ότι έκαναν το καθήκον τους έναντι των πιστωτών και, επομένως, προσδοκούν να πάρουν «τη δόση και κάτι παραπάνω», με την απόφαση του Eurogroup της Δευτέρας. Και αφού ακολούθησε ένας καταιγισμός διαρροών για τη μετάθεση των αποφάσεων προς το τέλος του μήνα, ήρθε σαν επιστέγασμα η χθεσινή συνεδρίαση του Euro Working Group, προπαρασκευαστική του Eurogroup της Δευτέρας. Ο πρόεδρος του σχεδόν άγνωστου μέχρι πρότινος οργάνου που μπήκε στη ζωή μας, ο Τόμας Βάιζερ, τα είπε χθες (Παρασκευή) ορθά κοφτά: Απόφαση τη Δευτέρα δεν θα υπάρξει, η καταβολή της δόσης θα γίνει προς το τέλος του μηνός και, επίσης, θα γίνει τμηματικά. «Μην ανησυχείτε, η Ελλάδα δεν θα χρεοκοπήσει στις 16 ου μνός, οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν για το έντοκο γραμμάτιο που λήγει τότε (σ.σ. 5 δισ. Ευρώ) και το παίρνουν υπόψη στις διαπραγματεύσεις», ήταν το μόνο καθησυχαστικό που είχε να πει ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Το εν εξελίξει ευρωπαϊκό καψόνι προκάλεσε πανικό στην κυβερνητική τρόικα και στο Μέγαρο Μαξίμου, το οποίο υπενθυμίζει με την ευκαιρία ότι τα κρατικά ταμεία πράγματι αδειάζουν στις 16 του μηνός. Η πραγματική αιτία πανικού, ωστόσο, δεν είναι τα άδεια κρατικά ταμεία, αλλά η πλήρης ανατροπή του σχεδιασμού των κυβερνητικών εταίρων να επουλώσουν τα βαθιά πολιτικά τραύματα που υπέστησαν στην ψηφοφορία – παρωδία κοινοβουλευτισμού την περασμένη Τετάρτη με εντυπώσεις μιας κάποιας «εξομάλυνσης» της κατάστασης. Η κατάσταση όχι μόνο δεν εξομαλύνεται, αλλά παράγοντες της κυβερνητικής τρόικας εξέφραζαν ανησυχίες μήπως το καψόνι των πιστωτών επηρεάσει την ψηφοφορία της Κυριακής για τον προϋπολογισμό, ψηφοφορία που περιγραφόταν περίπου ως περίπατος.
Γραφικότητες
Το «χουνέρι» των πιστωτών με τη δόση θορύβησε πολλά κέντρα του μνημονιακού μπλοκ που μέχρι την Τετάρτη περιέγραφαν την υπερψήφιση των μέτρων ως όρο επιβίωσης της χώρας. Στα μνημονιακά ΜΜΕ εμφανίστηκαν γλαφυρά, γραφικά και αθυρόστομα σχόλια εις βάρος των εταίρων, ενώ ο πρωθυπουργός, που την Τρίτη θα βρεθεί στις Βρυξέλλες ομιλητής σε συνέδριο, αφήνει να εννοηθεί ότι προτίθεται να ανεβάσει τους τόνους. Η «απειλή» μόνο θυμηδία, φυσικά προκαλεί όταν είναι γνωστό ότι ως κυβέρνηση έχει παραιτηθεί ακόμη και από το στοιχειώδες δικαίωμα συμμετοχής ή παρακολούθησης του παζαριού που γίνεται μεταξύ Βερολίνου, Βρυξελλών και Ουάσιγκτον για τη χώρα, ερήμην της. Η κυβέρνηση περιορίζεται να κάνει μόνο τη «βρωμοδουλειά»: να συντρίψει οικονομικά, κοινωνικά και ηθικά την τεράστια κοινωνική πλειοψηφία.
Η εξέλιξη αυτή εκτοξεύει τον πολιτικό κίνδυνο, κι αυτό αποτυπώνεται σε πολλά δημοσιεύματα του αμερικανικού και ευρωπαϊκού τύπου.
είναι χαρακτηριστικά τα περίπου ταυτόχρονα δημοσιεύματα των New York Times και των Financial Times Deutschland που περιγράφουν την Ελλάδα στα πρόθυρα κοινωνικής και πολιτικής αποσταθεροποίησης ή εξέγερσης, όχι τόσο λόγω της καθυστέρησης στην εκταμίευση της δόσης, όσο λόγω της εφαμογής μιας λιτότητας προορισμένης να αποτύχει.
ΔΝΤ, ΗΠΑ ξαναχτυπούν
Οι πιστωτές φαίνεται σχεδόν να στρώνουν το δρόμο αυτής της «αποσταθεροποίησης», σαν να θέλουν να οδηγήσουν το ελληνικό «πείραμα» στα άκρα. Το ερώτημα είναι γιατί; Οι αντιθέσεις εντός της τρόικας για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους δεν προέκυψαν τώρα. Η αντιπαράθεση του ΔΝΤ με το Βερολίνο για την ανάγκη νέου «κουρέματος» έχει εκδηλωθεί από το καλοκαίρι, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες τελούσε εν υπνώσει, κυρίως λόγω αμερικανικών εκλογών.
ή επανεκλογή Ομπάμα επαναφέρει, λοιπόν, τον αμερικανικό παράγοντα στο ευρωπαϊκό προσκήνιο με προθέσεις να εντείνει τις πιέσεις προς τη γερμανική ηγεσία, κυρίως, για αλλαγή πολιτικής, όχι από κάποια… ανθρωπιστική αποστροφή στην ακραία λιτότητα που εφαρμόζεται στην Ευρωζώνη, αλλά πολύ απλά γιατί αυτή απειλεί και την αμερικανική οικονομία, που βρίσκεται κι αυτή πιο κοντά από ποτέ σε μια μείζονα δημοσιονομική κρίση. Η αμερικανική ηγεσία, λοιπόν, θα εξαντλήσει την επιρροή της προς το ΔΝΤ, ώστε αυτό με τη σειρά του να πιέσει την Ευρωζώνη να αλλάξει το μίγμα πολιτικής, μετριάζοντας τα στοιχεία που μπορούν να τροφοδοτήσουν ένα κύκλο παγκόσμιας ύφεσης. Ανάλογα με τα αμερικανικά κίνητρα είναι αυτά της Κίνας, της Ρωσίας και των υπολοίπων της ομάδας BRIC να πιέσουν μέσω ΔΝΤ ή απευθείας την ηγεσία της Ευρωζώνης και ιδιαίτερα τη γερμανική.
Η Ελλάδα έχει την τύχη και ατυχία ταυτόχρονα να είναι το πιο πρόσφορο εργαλείο άσκησης πιέσεων σε αυτόν τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό. Τύχη, γιατί παρά το μικρό ειδικό της βάρος στον παγκόσμιο καπιταλισμό θα μπορούσε να είναι καταλύτης εξελίξεων. Ατυχία, γιατί εκπροσωπείται από έναν κυβερνητικό συνεταιρισμό που έχει ξεπεράσει κάθε όριο αυτοεξευτελισμού, εθελοδουλείας και γραφικότητας.
Κορυφαίο, έσχατο παράδειγμα ο επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ που χαρακτήρισε «αντεθνική προβοκάτσια» την απάντηση Τσίπρα στην γερμανική Die Zeit ότι «κανείς ξένος επενδυτής δεν θα δώσει τα χρήματά του σε μια ιδιωτικοποίηση όταν ξέρει πως ο χρόνος της κυβέρνησης τελειώνει». Το κατά Βενιζέλο συμπέρασμα είναι πως το ξεπούλημα του εθνικού πλούτου είναι υπέρτατη πράξη πατριωτισμού…
