Το χάσμα με την κοινωνία γίνεται αβυσσαλέο. Και γίνεται ακόμη πιο αβυσσαλέο για ένα κόμμα όπως η ΔΗΜΑΡ, που «πλασαρίστηκε» στη μνημονιακή κυβερνητική τρόικα ως το «αριστερό φρένο» στις εξωφρενικές απαιτήσεις των δανειστών. Η σχεδόν τετράμηνη θητεία των τριών κομμάτων στη διακυβέρνηση εξελίχθηκε σε μια καραμπινάτη εξαπάτηση της κοινής γνώμης ακόμη και ως προς τις δειλές υποσχέσεις «αναδιαπραγμάτευσης», αλλά και σε μια εξευτελιστική τελετουργία εθελοδουλείας τους. Στο πακέτο μέτρων που (δεν) διαπραγματεύτηκαν οι κυβερνητικοί εταίροι δεν έχει περιληφθεί ούτε ίχνος από τα λιγοστά «όχι» και τα «ναι μεν, αλλά» τους. Ακόμη και η «εποποιία αντίστασης» στα εργασιακά αποτελεί μνημείο υποκρισίας αφού όλες οι επίμαχες ρυθμίσεις στην ουσία είναι διατάξεις του 2ου Μνημονίου που δεν κατήγγειλαν ούτε αναδιαπραγματεύτηκαν. Βεβαίως, τα ένστικτα της πολιτικής αυτοσυντήρησης χαράσσουν και τα όρια της αντοχής. Ακόμη κι αν τα κίνητρα κάθε κυβερνητικού εταίρου είναι εντελώς τυχοδιωκτικά, είναι ένα ερώτημα μέχρι πότε θ’ αντέξει να βάζει πλάτη στον αμείλικτο ταξικό πόλεμο που επιβάλλει η τρόικα στην τεράστια κοινωνική πλειοψηφία. Πολύ περισσότερο που τα μέτρα αυτά- που κουτσά στραβά, με διαρροές, μερικά «όχι» και κάποια «παρών» θα ψηφιστούν – δεν θα είναι τα τελευταία, για να διαψευστεί μια ακόμη επαγγελία της μνημονιακής κυβέρνησης.
Οι πιστωτές της χώρας και οι ηγεμόνες της Ευρωζώνης έχουν κι άλλα σχέδια. Θέλουν μεν να διασώσουν το πολιτικό τους πείραμα στην Ελλάδα, αλλά το αντίτιμο θα είναι σκληρό.
Ως γνωστόν, ο μεγάλος προβληματισμός εταίρων και δανειστών και αιτία του καβγά ΔΝΤ και Ε.Ε. είναι το πρόβλημα της βιωσιμότητας του χρέους. Τα Μνημόνια είναι μια παταγώδης αποτυχία στο πεδίο αυτό. Οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ που, μια εβδομάδα μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το «ευχολόγιό» το για την Ελλάδα τηρεί σιγή ιχθύος, ανεβάζουν το χρέος σχεδόν στο 140% του ΑΕΠ το 2020, έναντι στόχου 120%. Μεταξύ των Ευρωπαίων εταίρων, της Κομισιόν και της ΕΚΤ έχει ανοίξει ήδη κουβέντα για να «διορθωθεί» το πρόβλημα και να διευκολυνθεί η παραμονή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα δανεισμού της Ελλάδας και ευρύτερα στον ευρω-ατλαντικό συνεταιρισμό.
Οι εναλλακτικές ή συνδυαστικές θεραπείες που συζητούνται είναι οι εξής: Πρώτον, η επαναγορά χρέους στις σημερινές τιμές των ομολόγων, λύση στην οποία ανθίσταται η Διεθνής των τραπεζών, το IIF (τι λόγος τους πέφτει, είναι άλλη συζήτηση). Δεύτερον, η χρηματοδότηση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών (48 δισ.) από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό ESM, γεγονός που θα επιτρέψει την απαλοιφή του αντίστοιχου ποσού από το χρέος. Τρίτον, το κούρεμα του χρέους που κατέχουν ΕΚΤ και ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες. Τέταρτον, και πιο πιθανό, η περίφημη επιμήκυνση του προγράμματος προσαρμογής κατά δύο χρόνια και η αντίστοιχη επιμήκυνση του χρονοδιαγράμματος για μείωση του χρέους στο 120% του ΑΕΠ.
Όλες οι λύσεις, πάντως, μεμονωμένες ή συνδυασμένες, και ιδιαίτερα αυτή της επιμήκυνσης που είναι σχεδόν βέβαιη, σημαίνουν πρόσθετη χρηματοδότηση 18-20 δισ. ευρώ (επιπλέον του δανείου των 178 δισ. των δύο μνημονίων). Ακόμη και ο στριφνός Σόιμπλε δήλωσε προ ημερών ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να περάσει από τη γερμανική βουλή. Μπορεί να το είπε για να πετάξει το μπαλάκι σε άλλους εταίρους που ούτε διανοούνται κάτι τέτοιο, ωστόσο η συζήτηση άνοιξε.
Και τα κλειδιά των υπουργείων
Τι σημαίνει, όμως, μια επιμήκυνση και ένας πρόσθετος δανεισμός; Πολύ απλά: νέα μέτρα, νέες εγγυήσεις, τελικά ένα νέο, συμπληρωματικό Μνημόνιο. Το οποίο, όπως έχει ήδη αποκαλυφθεί, δεν θα περιορίζεται στην απαίτηση να ψηφίζουν οι βουλευτές της κυβερνητικής τρόικας μερικά ακόμη πακέτα «τελευταίων μέτρων», αλλά θα επεκτείνεται και στην πλήρη υποκατάσταση της κυβέρνησης από την τροϊκανή επιτροπεία. Ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος, είναι πάλι εδώ, 110 χρόνια μετά τον πρώτο που επιβλήθηκε στη χώρα. Το έγγραφο του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών που έβγαλε τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ από τα ρούχα του είναι μια γλαφυρή περιγραφή του τι εστί βερίκοκο.
Ωστόσο, αν εξαιρέσει κανείς τον κυνισμό του, δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Ήδη, από τον Φεβρουάριο τόσο οι ηγέτες της Ευρωομάδας όσο και το Μνημόνιο 2 έχουν καταστήσει νόμο του κράτους τη σύσταση ειδικού λογαριασμού στον οποίο θα δεσμεύονται τόσο τα χρήματα των δανειακών δόσεων όσο και τα έσοδα του δημοσίου που προορίζονται για την κατά προτεραιότητα εξόφληση των δανειστών. Το κερασάκι στην τούρτα που προσθέτουν οι Γερμανοί ηγεμόνες είναι ότι η τρόικα δεν θα εποπτεύει απλώς τη λειτουργία αυτού του λογαριασμού και τα κρατικά ταμεία, αλλά θα τα ελέγχει άμεσα και αποκλειστικά. Ως βαθύ κράτος της χώρας, ως πραγματική κυβέρνηση.
Πράγμα, άλλωστε, που είναι απολύτως συμβατό με τον σκοπό δανεισμού της Ελλάδας: από τα 51 δισ. των δόσεων που πρόκειται να λάβει η χώρα από το 2013 μέχρι 2016, τα 47 και πλέον δισ. προορίζονται για την εξόφληση των ομολόγων που λήγουν. Δηλαδή, για τους ίδιους τους δανειστές.
Αφού, λοιπόν, Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει, γιατί να μην κυβερνήσει κιόλας, είναι το απλό, κυνικό σκεπτικό των εταίρων. Μόνο που οι εγχώριοι υφιστάμενοί τους φτάνουν στα όρια της πολιτικής αντοχής τους. Αν για τα επιδόματα γάμου ή τις αποζημιώσεις των μισθωτών σκλάβων έπαθαν νευρικό κλονισμό, σκεφτείτε τι θα συμβεί όταν η τρόικα τους ζητήσει και τα κλειδιά των υπουργείων τους. Και θα τους τα ζητήσει…
