Αφιέρωμα | Εθνική Κυριαρχία : Για ποιο λόγο;
Επιμέλεια-μεταφράσεις: Άβα Μπουλούμπαση Στις μέρες μας διεξάγεται μια μεγάλη κοινωνική αντιπαράθεση με το στρατόπεδο της παγκοσμιοποίησης, που έχει κηρύξει πόλεμο στον «εθνολαϊκισμό» και θεωρεί το...
Η στρατιωτική δικτατορία 1967-1974: Εγχώριες και διεθνείς διαστάσεις
Οι «Δρόμοι της Ιστορίας» με αφορμή την 44η επέτειο από το απριλιανό πραξικόπημα και τη βύθιση της Ελλάδας στο επτάχρονο σκοτάδι της καταπίεσης και της βίας παρουσιάζουν ένα διπλό αφιέρωμα σε δύο συνεχόμενα τεύχη του Δρόμου για την περίοδο αυτή. Σκοπός μας είναι να υπενθυμίσουμε γεγονότα και διεργασίες που συντελέστηκαν πριν και κατά τη διάρκεια της δικτατορίας και να αναδείξουμε κάποια ιδιαίτερα θέματα.
Η θεματολογία του πρώτου μέρους του αφιερώματος ξεκινάει με μια καταρχήν παρουσίαση και ανάλυση της περιόδου πριν το στρατιωτικό πραξικόπημα. Έχουν γραφεί πάρα πολλά από ιστορικούς, δημοσιογράφους, μελετητές και πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο στα γεγονότα της περιόδου αλλά ακόμα μένουν πολλά να ειπωθούν στο πλαίσιο της ιστορικής ανάλυσης αφού οι συνέπειες της χούντας για την πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου επηρεάζουν ακόμα και σήμερα πολιτικές συμπεριφορές και στάσεις. Το πολιτικό μοντέλο της Μεταπολίτευσης, που σύμφωνα με τις περισσότερες σύγχρονες πολιτικές αναλύσεις βρίσκεται στο τέλος του, δημιουργήθηκε από τα απομεινάρια της προδικτακτορικής περιόδου αλλά και από την ανάγκη να μην βρεθεί ποτέ ξανά ο ελληνικός λαός κάτω από τα δεσμά της απολυταρχίας και του ολοκληρωτισμού στερούμενος των βασικών δικαιωμάτων του.
Η περίοδος της χούντας όπως ονομάστηκε, δανειζόμενη το όνομά της από τις δικτατορίες της Λατινικής Αμερικής, δεν ήταν μια στατική περίοδος, ένα διάλειμμα της ελληνικής πολιτικής ζωής όπως τις περισσότερες φορές εμφανίζεται. Αποτελεί μια απόληξη της μετεμφυλιακής περιόδου και του τρόπου λειτουργίας του ελληνικού κράτους που είχε στηριχθεί στον αντικομουνισμό, στην προσπάθεια για μια ανάπτυξη δυτικού τύπου με ενδογενείς αντιφάσεις, στην επέμβαση του ξένου παράγοντα αλλά και στην ανάπτυξη ενός μαζικού κινήματος που έχει ως αναφορά την κυνηγημένη Aριστερά μετά την ήττα στον Εμφύλιο Πόλεμο αλλά και τις σύγχρονες ανάγκες που προέκυψαν τις δεκαετίες του 1950 και 1960. Βασικά αιτήματα παρέμεναν ο εκδημοκρατισμός της χώρας, η συμμετοχή στα πολιτικά πράγματα και η βελτίωση των συνθηκών ζωής των πολιτών με τη διεκδίκηση οικονομικών παροχών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Στην περίοδο της χούντας θα έρθουν όλα τα αιτήματα της προδικτατορικής περιόδου να μετουσιωθούν με αργούς ρυθμούς σε αντιδικτατορικό κίνημα που θα εκφρασθεί από την ελληνική νεολαία και το φοιτητικό κίνημα, με αποκορύφωμα την κατάληψη της Νομικής και την εξέγερση του Πολυτεχνείου που θα σηματοδοτήσει και την αρχή του τέλους για το καθεστώς.
Τα αίτια και οι αφορμές όμως του απριλιανού πραξικοπήματος παραμένουν ένα ενδιαφέρον πεδίο για να μπορέσουμε να εξηγήσουμε πολλά από αυτά που συντελέστηκαν στη διάρκεια της δικτατορίας. Στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος, στο τεύχος 62 που θα κυκλοφορήσει τη Μεγάλη Παρασκευή 22 Απριλίου θα βρείτε ένα εκτενές αφιέρωμα στον αντιδικτατορικό αγώνα μέσα από τα αρχεία του με πλούσιο υλικό από φωτογραφίες, ντοκουμέντα και άλλα υλικά από τις οργανώσεις της Αριστεράς και όχι μόνο.
Η θεματολογία του πρώτου μέρους του αφιερώματος ξεκινάει με μια καταρχήν παρουσίαση και ανάλυση της περιόδου πριν το στρατιωτικό πραξικόπημα. Έχουν γραφεί πάρα πολλά από ιστορικούς, δημοσιογράφους, μελετητές και πρόσωπα που έπαιξαν ρόλο στα γεγονότα της περιόδου αλλά ακόμα μένουν πολλά να ειπωθούν στο πλαίσιο της ιστορικής ανάλυσης αφού οι συνέπειες της χούντας για την πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου επηρεάζουν ακόμα και σήμερα πολιτικές συμπεριφορές και στάσεις. Το πολιτικό μοντέλο της Μεταπολίτευσης, που σύμφωνα με τις περισσότερες σύγχρονες πολιτικές αναλύσεις βρίσκεται στο τέλος του, δημιουργήθηκε από τα απομεινάρια της προδικτακτορικής περιόδου αλλά και από την ανάγκη να μην βρεθεί ποτέ ξανά ο ελληνικός λαός κάτω από τα δεσμά της απολυταρχίας και του ολοκληρωτισμού στερούμενος των βασικών δικαιωμάτων του.
Η περίοδος της χούντας όπως ονομάστηκε, δανειζόμενη το όνομά της από τις δικτατορίες της Λατινικής Αμερικής, δεν ήταν μια στατική περίοδος, ένα διάλειμμα της ελληνικής πολιτικής ζωής όπως τις περισσότερες φορές εμφανίζεται. Αποτελεί μια απόληξη της μετεμφυλιακής περιόδου και του τρόπου λειτουργίας του ελληνικού κράτους που είχε στηριχθεί στον αντικομουνισμό, στην προσπάθεια για μια ανάπτυξη δυτικού τύπου με ενδογενείς αντιφάσεις, στην επέμβαση του ξένου παράγοντα αλλά και στην ανάπτυξη ενός μαζικού κινήματος που έχει ως αναφορά την κυνηγημένη Aριστερά μετά την ήττα στον Εμφύλιο Πόλεμο αλλά και τις σύγχρονες ανάγκες που προέκυψαν τις δεκαετίες του 1950 και 1960. Βασικά αιτήματα παρέμεναν ο εκδημοκρατισμός της χώρας, η συμμετοχή στα πολιτικά πράγματα και η βελτίωση των συνθηκών ζωής των πολιτών με τη διεκδίκηση οικονομικών παροχών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Στην περίοδο της χούντας θα έρθουν όλα τα αιτήματα της προδικτατορικής περιόδου να μετουσιωθούν με αργούς ρυθμούς σε αντιδικτατορικό κίνημα που θα εκφρασθεί από την ελληνική νεολαία και το φοιτητικό κίνημα, με αποκορύφωμα την κατάληψη της Νομικής και την εξέγερση του Πολυτεχνείου που θα σηματοδοτήσει και την αρχή του τέλους για το καθεστώς.
Τα αίτια και οι αφορμές όμως του απριλιανού πραξικοπήματος παραμένουν ένα ενδιαφέρον πεδίο για να μπορέσουμε να εξηγήσουμε πολλά από αυτά που συντελέστηκαν στη διάρκεια της δικτατορίας. Στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος, στο τεύχος 62 που θα κυκλοφορήσει τη Μεγάλη Παρασκευή 22 Απριλίου θα βρείτε ένα εκτενές αφιέρωμα στον αντιδικτατορικό αγώνα μέσα από τα αρχεία του με πλούσιο υλικό από φωτογραφίες, ντοκουμέντα και άλλα υλικά από τις οργανώσεις της Αριστεράς και όχι μόνο.
Σε αυτό το τεύχος:
21η Απριλίου 1967: Η κατάληξη μιας χρόνιας πολιτικής κρίσης και η έναρξη μιας σκοτεινής περιόδου, του Δημήτρη Στεμπίλη
Η ανανεωτική κομμουνιστική Αριστερά στο αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα (1972-1973), Αργύρης Υφαντόπουλος
Οικονομικές σχέσεις και μηχανισμοί κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, του Μιχάλη Λυμπεράτου
Οι σχέσεις της χούντας με τη Λιβύη και ο αμερικανικός φόβος περί «Ελλήνων Καντάφηδων», του Παναγιώτη Κουργιώτη
«Εσείς εκτελέσατε τη Δημοκρατία…», ο Μανώλης Γλέζος θυμάται την πρώτη μέρα της χούντας
Δρομολόγια Ιστορίας :50 χρόνια από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου
Διαδρομή 1η / 22 Απριλίου 2017 / [email protected] Γράφουν: Κωνσταντίνος Λαμπράκης, Αντωνία Στεφανάτου, Τζένη Λιαλιούτη, Γιώργος Αλεξάτος, Λεωνίδας Καλλιβρετάκης Επιμέλεια ενθέτου: Κωνσταντίνος Λαμπράκης, Γιώργος Παπαϊωάννου Μισός αιώνας...
Η ίδρυση της ΕΠΟΝ
https://www.e-dromos.gr/san-simera-idrythike-i-eniaia-panelladiki-organosi-neon/ https://www.e-dromos.gr/kostas-mantaios-se-athlia-katastasi-to-spiti-tis-epon/ https://www.e-dromos.gr/i-epon-gigantonetai-kai-machetai/ https://www.e-dromos.gr/80460-2/ https://www.e-dromos.gr/dodekalogos-tis-neolaias-tis-ellados/ https://www.e-dromos.gr/lefteri-nea/
Αφιέρωμα: Η Γαλλία που αντιστέκεται
Η φωτογραφία δείχνει τον Ζερόμ Ροντρίγκες, μία από τις γνωστές φιγούρες των Κίτρινων Γιλέκων: λίγο πριν είχε χτυπηθεί στο μάτι από σφαίρα καουτσούκ. Επρόκειτο...
Πλευρές της ζωντανής εργασίας στον 21ο αιώνα
Επιμέλεια και επιλογή κειμένων: Γιώργος Χάμψας, Ρούντι Ρινάλντι Κείμενα των Κ. Χ. Ροθ, ομάδα Coniare Rivolta, Γ. Τόλιου, Μ. Ντέιβις, Ά. Γκ. Λινέρα
Η Πρωτομαγιά και...
Δημοτική ψήφος: Προς την κατάκτηση πλήρων πολιτικών δικαιωμάτων για τις γυναίκες
Της Μαρίας Μαυροειδή *.
Στην μακρά και περιπετειώδη ιστορία της κατάκτησης του δικαιώματος ψήφου για τις γυναίκες στην Ελλάδα, οι δήμοι και οι κοινότητες κατείχαν από τον Μεσοπόλεμο περίοπτη θέση, καθώς αποτέλεσαν τον πρώτο δημόσιο χώρο στον οποίο επιτράπηκε στις γυναίκες να συμμετέχουν, αρχικά μόνο ψηφίζοντας και στη συνέχεια θέτοντας και οι ίδιες υποψηφιότητα.
Η Ελληνική Επανάσταση άλλαξε το χάρτη της Ευρώπης
Επιμέλεια: Ναταλία και Οξάνα Μπάσενκο Στη Ρωσία, όπου ο Ρήγας, πρώτος, με τη βοήθεια του Κωνσταντίνου Οικονόμου, προσπάθησε να κυκλοφορήσει μια συλλογή ελληνικής δημοτικής ποίησης,...
Δημοψήφισμα 2015 – Δύο χρόνια μετά
Πέρασαν κιόλας δύο χρόνια από το δημοψήφισμα του 2015. Μια σημαντική στιγμή του ελληνικού λαού και της νεολαίας, που αψηφώντας εκβιασμούς και πιέσεις έδωσαν...
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Ψηφιακός έλεγχος – Κοινωνίες υπό επιτήρηση
Στο παρόν αφιέρωμα ασχολούμαστε με διαφορετικές πτυχές ενός μεγάλου προβλήματος που συχνά αδυνατούμε να συλλάβουμε την έκτασή του και το πώς διαρκώς αλλάζει την...
