Μια νέα περίοδος οργάνωσης και πάλης των εργατών της Κίνας;
Τα διαστροφικά κυρίαρχα ΜΜΕ δίνουν δημοσιότητα μόνο όταν υπάρχει αίμα και λάιφ στάιλ στις ειδήσεις. Έτσι, όπως παλιότερα, για να αναφερθούν στις απάνθρωπες εργασιακές συνθήκες της Κίνας έπρεπε να καούν ζωντανοί εργάτες κλειδωμένοι σε εργοστάσιο, έτσι και σήμερα έπρεπε να αυτοκτονήσουν 11 εικοσάχρονοι εργάτες της εταιρίας Foxconn , στη Σεντσέν, που κατασκευάζει τα πιο πρόσφατα τεχνολογικά επιτεύγματα IPhone και Ipad της Apple και εκτελεί υπεργολαβίες της Dell και της Hewlett Pacard, για να ψελλίσουν δυο λόγια για τις συνθήκες εργασίας και τις απεργίες των Κινέζων εργαζομένων. Η Honda Motor Co, που θέλοντας να δείξει πυγμή ανέστειλε τη λειτουργία του για μία εβδομάδα μόλις ξέσπασε απεργία, αναγκάστηκε τελικά να δώσει αυξήσεις 24 % στους απεργούς του εργοστασίου ανταλλακτικών, που διατηρεί στη νότια Κίνα.
Η διαβόητη Foxconn αναγκάστηκε να δώσει αυξήσεις 30% μετά από το κύμα των αυτοκτονιών, που έριξε φως στις τρομερές συνθήκες εργασίας (60 ώρες δουλειάς, συν 85 ώρες υπερωρίες την εβδομάδα, με 150 δολάρια μισθό το μήνα). «Μια σπάνια εκδήλωση εργατικής αναταραχής στην Κίνα αναχαιτίστηκε με μεγάλες αυξήσεις αμοιβών», μεταδίδει το Reuters (1/6), «φανερώνοντας πώς η ισορροπία ισχύος στα μεγάλα εργοστάσια της χώρας μετατοπίζεται αργά αλλά σταθερά προς την πλευρά των εργατών».
Η σύγκρουση εργατών-εργοδοτών στο εργοστάσιο ανταλλακτικών της Honda αποκαλύπτει μια ευρύτερη τάση που σχετίζεται με τις δημογραφικές μεταβολές. Ο αριθμός των Κινέζων ηλικίας 15-24 ετών ήταν, την περασμένη 20ετία, 220-225 εκατομμύρια, αλλά για την επόμενη δεκαετία προβλέπεται να μειωθεί κατά το ένα τρίτο (Reuters), πράγμα που σημαίνει ότι, με τους ρυθμούς ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας, θα σημειωθεί έλλειψη εργατικών χεριών.
Το βασικό εμπόδιο στην έκφραση των εργατικών διεκδικήσεων, εκτός από τη σκληρή καταστολή, είναι το υπερπλεονάζον εργατικό δυναμικό και όσο αυτό θα μειώνεται, τόσο θα παραμερίζεται ένας από τους βασικούς λόγους της εργατικής υπακοής. Οι Κινέζοι εργαζόμενοι δέχτηκαν, τα προηγούμενα χρόνια, τις επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Πολλά εργοστάσια που κατασκεύαζαν προϊόντα δυτικών εταιριών έκλεισαν ή οι ελάχιστοι μισθοί τους μειώθηκαν. Οι πολυεθνικές εταιρίες, αλλά και οι κινεζικές μετακίνησαν την παραγωγή τους στις περιοχές της ενδοχώρας, όπου οι μισθοί ήταν πιο χαμηλοί ή άρχισαν να προσλαμβάνουν φοιτητές και μετανάστες από μακρινές επαρχίες μέσω σχολών ή κρατικών υπηρεσιών. Επί παραδείγματι στο εργοστάσιο ανταλλακτικών της Honda, 600 από τους 1.900 εργαζόμενους ήταν «οικότροφοι φοιτητές» που δούλευαν με συμβόλαια 6-18 μηνών τα οποία συνήπταν οι σχολές τους. Όταν οι άλλοι εργαζόμενοι κατέβηκαν σε απεργία, ζητήθηκε από τους οικότροφους να υπογράψουν μια δήλωση ότι «δεν θα ηγηθούν, οργανώσουν ή θα συμμετάσχουν σε απεργία».
Οι εργαζόμενοι στη Honda,παρά τις μεθοδεύσεις, επέμειναν στα αιτήματά τους και συγκρούστηκαν με τους εκπροσώπους της Πανκινεζικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων, η οποία ελέγχεται από το Κ.Κ. Κίνας και στην οποία οι εταιρίες καταβάλλουν ποσοστό των μισθών, όταν οι επίσημοι συνδικαλιστές αποπειράθηκαν να διώξουν τους εργάτες από το εργοστάσιο.
H νέα γενιά των Κινέζων εργατών δεν έχει σχέση με τη γη, δεν έχει χωράφια, ούτε εμπειρία αγροτικής εργασίας. Όπως λέει ο Λι Τσανγκ-Χι, ειδικός της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, στο Πεκίνο: «Όταν οι πατέρες τους μετανάστευσαν, δεν ήξεραν τι σημαίνει εργοστάσιο. Η δεύτερη γενιά, όμως, είναι διαφορετική. Ορισμένοι έχουν γεννηθεί στις πόλεις, αν και καταγράφονται στις αγροτικές περιοχές, κάποιοι προσπαθούν να πάρουν χαρτιά δημοτών των πόλεων. Δεν έχουν άλλη ζωή εκτός απ’ αυτή των εργοστασιακών εργατών και έτσι θα προσπαθήσουν να κάνουν τα εργοστάσια να δουλέψουν γι’ αυτούς». (Reuters, 1/6).
Πολλοί από τους νέους εργάτες έχουν γεννηθεί μετά το 1989 και τα γεγονότα της Πλατείας Τιενανμέν και είναι εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες και την κοινωνική δικτύωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην απεργία της Honda χρησιμοποίησαν ευρύτατα το Ίντερνετ και τη δημοφιλή κινεζική πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων QQ για να συντονιστούν. Επίσης, προσπάθησαν να συγκροτήσουν ανεξάρτητα συνδικάτα, παρ’ όλο που απαγορεύονται.
Ίσως ανοίγει μια νέα περίοδος οργάνωσης και πάλης των εργατών της Κίνας. Παρά το γεγονός ότι, προς το παρόν, η κατάσταση παραμένει δυσμενής , πολλοί κοινωνικοί παράγοντες οδηγούν σε αλλαγές. Είναι ενδεικτικό ότι το περασμένο σαββατοκύριακο, πριν προλάβει ν’ αρχίσει μια απεργία στο εργοστάσιο ανταλλακτικών της Hyundai Motors, κοντά στο Πεκίνο, οι εργοδότες έσπευσαν να αναγγείλουν αυξήσεις… Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές, το 2007 το μερίδιο των εργατών στο εθνικό εισόδημα είχε πέσει στο 39,7% από 53,4% που ήταν το 1996. Την ίδια περίοδο το μερίδιο των εταιριών αυξήθηκε στο 31,3 από 21,2 %.
Αρ.Α.