Την απελπισία και τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης ανέδειξαν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα. Της Ρόζας Παπαδημητροπούλου
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, παρουσίασαν σε συνέντευξη Τύπου την Τετάρτη στην Αθήνα τον Αθέατο Πόνο, τις συνθήκες στα κέντρα κράτησης μεταναστών, όπου εδώ και έξι χρόνια παρέχουν ανεξάρτητη ιατρική και ανθρωπιστική βοήθεια σε μετανάστες και πρόσφυγες.
«Είμαι κρατούμενος για περισσότερους από 9 μήνες. Το πρόβλημά μου είναι ότι έχουν περάσει 8 μήνες από την τελευταία φορά που κατάφερα να επικοινωνήσω με την οικογένειά μου στη χώρα μου. Δεν έχω χρήματα για να αγοράσω τηλεκάρτα. Ζήτησα από δύο ανθρώπους που έφυγαν από το κέντρο κράτησης να καλέσουν την οικογένειά μου για να τους πουν ότι είμαι καλά, αλλά δεν ξέρω αν κατάφεραν να τους βρουν».
Η μαρτυρία αυτή, ενός άνδρα 20 ετών, δείχνει το βαθμό της απόγνωσης στην οποία βρίσκονται οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους. Η Ιωάννα Κοτσιώνη, υπεύθυνη για τα θέματα μετανάστευσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, αναφέρθηκε στις ευάλωτες κατηγορίες μεταναστών, όπως είναι οι ασυνόδευτοι ανήλικοι και οι αιτούντες άσυλο από χώρες όπως η Σομαλία και η Ερυθραία. «Το τελευταίο εξάμηνο 100 παιδιά κάτω των 18 ετών είχαν καταγραφεί λανθασμένα ως ενήλικες και βρίσκονταν στον ίδιο χώρο με ενήλικους άντρες. Ας μην ξεχνάμε ότι το 36% που βρίσκονται στα κέντρα κράτησης είχαν υποστεί βία και ψυχικά τραύματα πριν φτάσουν στην Ελλάδα, επομένως τώρα χρειάζονται ψυχολογική υποστήριξη. Είναι άνθρωποι απελπισμένοι, τσακισμένοι. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις με απόπειρες αυτοκτονίας».
Όπως τονίζει εξάλλου η ίδια στον Δρόμο, «Η εθνική πρακτική της 18μηνης κράτησης που προβλέπεται κανονικά μόνο για εξαιρετικές περιπτώσεις, πρέπει να τελειώσει. Δεν υπάρχει δικαιολογία για τόση ταλαιπωρία και πόνο».
«Στάβλος για ζώα»
Οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης είναι ένα από τα πολλά στοιχεία που αναφέρθηκαν στη συνέντευξη Τύπου. Σύμφωνα με μαρτυρία ενός άνδρα 27 ετών: «Το κέντρο κράτησης της Κομοτηνής δεν είναι κατάλληλο ούτε για ζώα. Είναι πολύ βρόμικα. Οι τουαλέτες δεν λειτουργούν. Το αποχετευτικό σύστημα είναι χαλασμένο… Είμαστε κλειδωμένοι μέσα σχεδόν όλη την ημέρα. Μας επιτρέπουν να βγαίνουμε στο προαύλιο μια ώρα το πρωί και μία το απόγευμα. Κι αυτό όχι καθημερινά. Η Κομοτηνή δεν είναι κέντρο κράτησης, είναι στάβλος για ζώα».
Άλλο σοβαρό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η ίδια η κράτηση είναι η αιτία πρόκλησης των πιο συχνών ασθενειών ή επιδεινώνει τις ήδη υπάρχουσες. Το 70% των μεταναστών, σύμφωνα με τον Απ. Βεΐζη (γιατρός και επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Ελλάδα) πάσχει από δερματικά, μυοσκελετικά και αναπνευστικά προβλήματα που προκαλούνται από την κράτηση, το συνωστισμό και την έλλειψη προαυλισμού. Ενδεικτικές είναι και οι συχνές επιδημίες ψώρας.
Για τις συνθήκες κράτησης μίλησε στον Δρόμο και ο πρόεδρος του Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων, ο Yonous Muhammadi, επισημαίνοντας ότι «για τους μετανάστες δεν υπάρχει προοπτική, είναι εγκλωβισμένοι εδώ. Μάλιστα η Frontex λέει ότι η Ελλάδα έχει πετύχει τον περιορισμό της μετανάστευσης. Αυτό δεν ισχύει. Ο κόσμος δεν έρχεται στον ίδιο βαθμό, επειδή γνωρίζει ότι στην Ελλάδα υπάρχει κρίση. Επίσης, οι μετανάστες δέχονται βία στα κέντρα κράτησης που φοβούνται να την αποκαλύψουν ακόμα και σε γιατρούς. Έχουν κάνει και απεργίες πείνας για να διαμαρτυρηθούν, οι οποίες έχουν κατασταλεί».
Είναι πάντως χαρακτηριστικό ότι, όπως τόνισε και δικηγόρος από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, η κράτηση είναι παράνομη σε αυτές τις συνθήκες, εκθέτει τη χώρα σε κίνδυνο, τη διασύρει. Σχετικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Πρόληψης Βασανιστηρίων έχει 19 καταδικαστικές αποφάσεις για την Ελλάδα.
Σημειώνεται ότι οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα τερμάτισαν την προηγούμενη εβδομάδα την παρέμβασή τους στα κέντρα κράτησης μεταναστών στη Βόρεια Ελλάδα, καθώς υπάρχει η δέσμευση της Ελληνικής πολιτείας ότι μέσω του Υπουργείου Υγείας θα παρέχει αυτή τις ιατρικές υπηρεσίες στα κέντρα κράτησης από το Μάρτιο του 2014…
