Βύρων Κοτζαμάνης: Δημογραφία – 55 ερωτήσεις

Οι δημογραφικές μας εξελίξεις και οι επιπτώσεις τους μας προβληματίζουν όλο και περισσότερο και τα πολιτικά κόμματα, οι κοινωνικοί, επαγγελματικοί και επιστημονικοί φορείς, καθώς και η κοινή γνώμη δείχνουν ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον. Μια σειρά ερωτημάτων συχνά τίθενται, όπως: Ποια είναι η δημογραφική εικόνα της Ελλάδας σήμερα και σε τι διαφέρει από αυτήν της πρώτης μεταπολεμικής δεκαετίας; Πού είναι συγκεντρωμένος ο πληθυσμός μας και πού ήταν συγκεντρωμένος πριν από 70 χρόνια; Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές μεταπολεμικά στο μέγεθος και την ηλικιακή δομή του, στη δομή και τη σύνθεση των νοικοκυριών και των οικογενειών; Ποιες είναι οι επιπτώσεις των δημογραφικών μας εξελίξεων στο οικογενειακό περιβάλλον των ηλικιωμένων; Πώς εξελίχθηκαν διαχρονικά το φυσικό ισοζύγιο (γεννήσεις-θάνατοι), τα μεταναστευτικά ρεύματα, οι γάμοι και τα σύμφωνα συμβίωσης, η γονιμότητα των γενεών και οι γεννήσεις, η θνησιμότητα και το προσδόκιμο ζωής μας; Από ποιες αιτίες πεθαίνουμε και σε τι βαθμό διαφέρει η θνησιμότητα μεταξύ των δύο φύλων; Πώς επηρεάσθηκε η δημογραφία μας από την είσοδο των αλλοδαπών στη χώρα μας; Ποιες είναι οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας; Πώς αναμένεται να εξελιχθεί ο πληθυσμός μας τις επόμενες δεκαετίες; Είναι δυνατόν να αυξηθούν οι γεννήσεις και η γονιμότητα και να αποφευχθεί η γήρανση; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που βρίσκονται στην επικαιρότητα, τίθενται όλο και πιο συχνά στα ΜΜΕ και απασχολούν την κοινή γνώμη.

Ταυτόχρονα, μαζί με τα ερωτήματα αυτά που αφορούν αποκλειστικά τη χώρα μας, τίθενται και άλλα, που αναφέρονται στο ευρύτερο περιβάλλον μας, όπως για παράδειγμα: Παρακμάζει δημογραφικά η Ευρώπη; Σε τι διαφέρει η εξέλιξη του πληθυσμού της Ελλάδας από τις άλλες χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Είναι δυνατόν η μετανάστευση να αντισταθμίσει το έλλειμμα των γεννήσεων στην Ε.Ε.; Είναι σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. περισσότεροι οι θάνατοι από τις γεννήσεις; Διαφοροποιείται στην ΕΕ. η γήρανση του πληθυσμού, αποκτούμε λιγότερα ή περισσότερα παιδιά η ακόμη ζούμε περισσότερα ή λιγότερα χρόνια απ’ ότι σε άλλες χώρες της Ε.Ε.; Εγείρονται, όμως, και ερωτήματα που αφορούν ευρύτερα τον πλανήτη μας, όπως: Πώς έχει εξελιχθεί και πώς αναμένεται να εξελιχθεί ο πληθυσμός του; Πού είναι συγκεντρωμένος, ποιος είναι ο βαθμός αστικοποίησής του και ποιες είναι οι ανισότητες απέναντι στον θάνατο; Είναι η γήρανσή του αναστρέψιμη; Πώς αναμένεται να εξελιχθούν μελλοντικά τα μεταναστευτικά ρεύματα; Γιατί στο παρελθόν τα ζευγάρια αποκτούσαν περισσότερα παιδιά από ό,τι σήμερα; Είναι ο υπερπληθυσμός κίνδυνος για την επιβίωση στον πλανήτη μας;

Στα ερωτήματα αυτά που ενδεικτικά και μόνον αναφέρουμε έρχεται να απαντήσει το μικρό βιβλίο του Βύρωνα Κοτζαμάνη, καθηγητή Δημογραφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας , που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Αλφειός σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών (ΙΔΕΜ). Η έκδοση αυτή απευθύνεται σε ένα ευρύ κοινό και σε όσες/ους εμπλέκονται στη λήψη μέτρων πολιτικής ή ακόμη είναι επιφορτισμένοι με την ενημέρωση της κοινής γνώμης και στοχεύει να δώσει απλές και κατανοητές απαντήσεις σε μια σειρά επιλεγμένων ερωτημάτων που τίθενται συχνά στη δημόσια συζήτηση.

Ελλάδα, δημογραφικές εξελίξεις και προκλήσεις στον ορίζοντα του 2050

Στο κανάλι του συνεδρίου στο youtube, και στον σύνδεσμο μπορείτε να παρακολουθήσετε την ομιλία του κ. Κοτζαμάνη, στο συνέδριο για «Το υπαρξιακό πρόβλημα της χώρας στην τροχιά του 21ου αιώνα», στην 6η θεματική ενότητα «Οι άμεσες εθνικές απειλές και το γκριζάρισμα του ελληνισμού», με θέμα: «Ελλάδα, δημογραφικές εξελίξεις και προκλήσεις στον ορίζοντα του 2050»