Αρχική στήλες Της επιστήμης και της κοινωνίας Της Επιστήμης και της Κοινωνίας (φ. 409)

Της Επιστήμης και της Κοινωνίας (φ. 409)

Τέλος στο Kepler

Μέσα στα εννιά χρόνια της πτήσης του, το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler, που ονομάστηκε έτσι για να τιμήσει τον Γερμανό Αστρονόμο (1571-1630) που θεμελίωσε την επιστήμη της Αστρονομίας, τα έχει βγάλει πέρα με όλα τα προβλήματα που αντιμετώπισε – από μηχανικές βλάβες μέχρι φθορές από κοσμική ακτινοβολία. Ωστόσο, η σημαντική αυτή επιστημονική αποστολή οδεύει στο τέλος της, καθώς το διαστημόπλοιο αναμένεται να ξεμείνει από καύσιμα μέσα σε μερικούς μήνες.

Η κύρια αποστολή του Kepler έλαβε τέλος το 2013, όταν έσπασε ένας δεύτερος τροχός αντίδρασης, με αποτέλεσμα να μην μπορεί πλέον να κρατήσει τη «ματιά» του σταθερή στο αρχικό οπτικό του πεδίο. Ωστόσο, συνέχισε να αξιοποιείται, χρησιμοποιώντας την πίεση του ηλιακού φωτός για να διατηρεί την κατεύθυνσή του, όπως ένα καγιάκ σε έναν ποταμό. Η αποστολή αυτή, με όνομα Κ2, προϋποθέτει το διαστημόπλοιο να στρέφει το «βλέμμα» του σε νέες περιοχές του ουρανού ανά τρεις μήνες, στο πλαίσιο «εκστρατειών».

Αρχικά, η ομάδα του Kepler υπολόγιζε πως η αποστολή Κ2 θα περιελάμβανε 10 «εκστρατείες» με τα εναπομείναντα καύσιμα. Όπως αποδείχτηκε, επρόκειτο για συντηρητική εκτίμηση, καθώς έχουν γίνει 16, και αυτόν τον μήνα άρχισε η 17η.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της NASA, η δεξαμενή του Kepler θα αδειάσει μέσα σε μερικούς μήνες, αν και δεν θεωρείται απίθανο το σκάφος να ξεπεράσει τις προσδοκίες, όπως και στο παρελθόν, οπότε και η αμερικανική διαστημική υπηρεσία είναι έτοιμη να το αξιοποιήσει για όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα είναι δυνατόν.

Αναλυτικότερα, η επιστημονική ομάδα του Kepler σκοπεύει να συλλέξει όσο περισσότερα επιστημονικά δεδομένα είναι δυνατόν στον χρόνο που απομένει, πριν καταστεί αδύνατη η αλλαγή προσανατολισμού του σκάφους για μεταφορά δεδομένων. Σημειώνεται πως δεν υπάρχει μετρητής καυσίμου, ώστε να είναι γνωστό με ακρίβεια το επίπεδό τους.

Ο αντικαταστάτης του Kepler θα είναι το TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite),το οποίο εκτοξεύτηκε στις 18 Απριλίου από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στη Φλόριντα. Το TESS θα ψάξει σε μια έκταση 350 φορές μεγαλύτερη του Kepler για πλανήτες εκτός του ηλιακού μας συστήματος, επικεντρώνοντας στα πιο φωτεινά άστρα, σε απόσταση μικρότερη των 300 ετών φωτός.

 

 

Η βιοποικιλότητα μειώνεται

Τέσσερις επιστημονικές εκθέσεις του ΟΗΕ αποκαλύπτουν ότι ο πλανήτης χάνει φυτά, ζώα και καθαρό νερό με επικίνδυνους ρυθμούς, λόγω καταστροφής ενδιαιτημάτων, ρύπανσης της ατμόσφαιρας, του νερού και του εδάφους, χωροκατακτητικών ειδών και κλιματικής αλλαγής. Στην Αμερική ο πληθυσμός των ειδών είναι κατά 31% μικρότερος σε σύγκριση με την εποχή πριν τον ευρωπαϊκό αποικισμό. Στην Αφρική, μέχρι το 2100, τα μισά αφρικανικά πτηνά και θηλαστικά μπορεί να χαθούν, ενώ οι λίμνες θα χάσουν παραγωγικότητα κατά 30-40%. Στην Ευρώπη και την Κεντρική Ασία η γεωργία έχει μειώσει την βιοποικιλότητα κατά 42%.

«Η δράση για την προστασία και την προώθηση της βιοποικιλότητας είναι εξίσου σημαντική για την ανθρώπινη ευημερία, όσο η καταπολέμηση της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής», δήλωσε η Αν. Λαριγκοντερί, στην Διακυβερνητική Πλατφόρμα Επιστημονικής Πολιτικής για τη Βιοποικιλότητα & Οικοσυστήματα, του ΟΗΕ.

Πηγή: naftemporiki.gr,31/3/2018

 

 

Βουνά στον Άρη

Το ανενεργό σήμερα ηφαίστειο «Όλυμπος» (Λατινικά: Olympus Mons, όρος Όλυμπος) είναι το πιο ψηλό γνωστό βουνό στο Ηλιακό Σύστημα. Βρίσκεται στον πλανήτη Άρη.

Οι διαστημικές αποστολές επιβεβαίωσαν ότι πρόκειται για βουνό, ενώ μέχρι πριν λίγα χρόνια οι αστρονόμοι θεωρούσαν ότι αυτό που έβλεπαν ήταν ισχυρή ανάκλαση φωτός, που την ονόμαζαν «Χιόνι του Ολύμπου» (Nix Olympica) και υποψιάζονταν ότι ήταν βουνό, χωρίς όμως να μπορούν να το εξακριβώσουν. Το πλάτωμα της κορυφής βρίσκεται σε υψόμετρο 26 χιλιομέτρων πάνω από το μέσο επίπεδο της επιφάνειας του Άρη, σχεδόν τρεις φορές το υψόμετρο του Έβερεστ (8.848 μέτρα), του ψηλότερου βουνού της Γης. Το βουνό έχει πλάτος 550 χλμ., πλαισιώνεται από απόκρημνους γκρεμούς και έχει ένα σύμπλεγμα από καλδέρες μήκους 85 χλμ., πλάτους 60 και βάθους μέχρι 3,2 χλμ., με έξι κρατήρες τον ένα μέσα ή πάνω στον άλλο. Τα όριά του καθορίζονται από μια ανύψωση μέχρι 8 χλμ., κάτι που αποτελεί μοναδικό χαρακτηριστικό, ακόμα και στον Άρη.

Στην ορατή από τη Γη πλευρά της, η Σελήνη έχει ολόκληρες οροσειρές που σε ύψος φτάνουν και ξεπερνούν κατά πολύ τις γήινες. Τα σεληνιακά Απέννινα, για παράδειγμα, έχουν μήκος εκατοντάδων χιλιομέτρων και ύψος περίπου 6.000 μέτρων. Σε άλλες σεληνιακές οροσειρές έχουν δοθεί τα ονόματα διάφορων οροσειρών της Γης, όπως τα Καρπάθια, ο Καύκασος, οι Άλπεις, ο Αίμος κ.λπ. Πολλά από τα χαρακτηριστικά αυτά βαφτίστηκαν από τον Πολωνό αστρονόμο Γιόχαν Ελβέτιους, ο οποίος σχεδίασε έναν σεληνιακό χάρτη το 1647.

 

 

Οι Κινέζοι στο διάστημα

Η Κίνα εκτόξευσε τον πρώτο πύραυλο που κατασκεύασε ιδιωτική κινεζική εταιρεία – κατά τα πρότυπα των ΗΠΑ όπου η Space X άνοιξε τον δρόμο για το ιδιωτικό κεφάλαιο. Η εξέλιξη αυτή χαρακτηρίστηκε από τα κρατικά κινεζικά μέσα ενημέρωσης ως το τελευταίο ορόσημο στο φιλόδοξο διαστημικό πρόγραμμα της χώρας.

Ο πρόεδρος Σι έχει θέσει ως μια από τις προτεραιότητές του να κάνει την Κίνα υπερδύναμη στο διάστημα, με αιχμή την τοποθέτηση σε τροχιά γύρω από τη Γη ενός μόνιμου επανδρωμένου διαστημικού σταθμού περίπου το 2022.

Η εκτόξευση του πυραύλου «Chongqing Liangjiang Star», τον οποίο ανέπτυξε η ιδιωτική εταιρεία OneSpace Technology με έδρα το Πεκίνο, σηματοδοτεί την πρώτη φορά που ένας ιδιωτικός κινεζικός πύραυλος τέθηκε με επιτυχία σε τροχιά, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua και το Reuters.

 

 

Σήμα οξυγόνου από το βαθύ διάστημα

Ένα σήμα οξυγόνου στο βαθύ διάστημα εντόπισαν επιστήμονες, κάτι που ισχυρίζονται ότι φέρνει τα πάνω-κάτω σε όλα όσα γνωρίζαμε για τη δημιουργία του σύμπαντος.

Το σήμα οξυγόνου αυτό είναι το μακρινότερο που έχει εντοπιστεί ποτέ με τηλεσκόπιο και, όπως εξηγούν οι ερευνητές, πιθανώς να αλλάξει όσα θεωρούνταν δεδομένα για τον σχηματισμό του σύμπαντος αλλά και τη δημιουργία των άστρων.

Βρίσκεται στον γαλαξία MACS1149-JD1, ο οποίος είναι τόσο μακριά, που ουσιαστικά εδώ στη γη βλέπουμε 13,3 δισ. χρόνια πίσω στον χρόνο ή 500 εκατομμύρια χρόνια από το Big Bang – που υποτίθεται ότι έλαβε χώρα και προκάλεσε την γέννηση του κόσμου…

Για αρκετά χρόνια μετά το Big Bang δεν υπήρχε οξυγόνο στο σύμπαν.

Δεν είχε εμφανιστεί, μέχρι τη δημιουργία των πρώτων άστρων και απελευθερώθηκε όταν αυτά πέθαναν και πάλι. Έτσι, η ανίχνευση του σήματος οξυγόνου είναι αναπάντεχη. Και αυτό γιατί εντοπίστηκε όταν το σύμπαν ήταν αρκετά νέο.

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι η ανίχνευση ενός τόσο μακρινού σήματος οξυγόνου είναι μια ανακάλυψη που αλλάζει θεμελιωδώς όλα όσα γνωρίζαμε για τη γέννηση του σύμπαντος. «Αντί να πω ότι είμαι χαρούμενος, θα ήταν πιο ακριβές να πω ότι είμαι εκστασιασμένος» είπε ο Τακούγια Χασιμότο, ένας εκ των συγγραφέων της έρευνας που δημοσιεύτηκε και ερευνητής το πανεπιστήμιο Osaka Sangyo και το Εθνικό Αστεροσκοπείο της Ιαπωνίας. «Ήμουν τόσο χαρούμενος που το σήμα αυτό το έβλεπα στον ύπνο μου και δυσκολευόμουν να κοιμηθώ» συμπλήρωσε ο ίδιος, όπως γράφει η βρετανική εφημερίδα The Independent.

 

 

Σπάνιες γαίες

Στο μικρό νησί Μιναμιτόρι (1.850 χλμ. νοτιοανατολικά του Τόκιο, στην ΑΟΖ της Ιαπωνίας, στον Ειρηνικό Ωκεανό) βρέθηκε «θησαυρός» που μπορεί να αλλάξει την παγκόσμια οικονομία. Πρόκειται για ένα κοίτασμα 16 εκ. τόνων σπανίων γαιών με πάμπολλες εφαρμογές, από τις μπαταρίες smartphone και τα οπλικά συστήματα έως τα ηλεκτρικά οχήματα. Ανάμεσα στα 17 μεταλλικά στοιχεία σπανίων γαιών, περιλαμβάνονται: ύττριο για να καλύψει την παγκόσμια ζήτηση για 780 χρόνια, δυσπρόσιο για 730 χρόνια, ευρώπιο για 620 χρόνια και τέρβιο για 420 χρόνια. Το μόνο πράγμα που μένει να κάνει η Ιαπωνία, για να κυριαρχήσει στην παγκόσμια αγορά των ορυκτών σπάνιων γαιών, είναι να βρει το πώς θα γίνει η εξαγωγή τους. «Αυτό που βρέθηκε εκεί μπορεί να κάνει την Ιαπωνία παίχτη που θα αλλάξει τους οικονομικούς κανόνες στον κόσμο όλο».

πηγή: The Wall Street Journal 17/4/2018

Σχόλια

Exit mobile version