Συμπεράσματα και προβληματισμοί από το 6ο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ
Λίγες μέρες πριν από την επίσημη έναρξη του Φόρουμ και μέχρι το πρωί της Τετάρτης 30/6, δεν είχε στηθεί τίποτα. Η βροχή των προηγούμενων ημερών, οι απαγορεύσεις από την αστυνομία, καθώς και η έλλειψη οργάνωσης μας γέμιζαν ερωτηματικά για το τι επρόκειτο να ακολουθήσει. Ωστόσο, η προσπάθεια των Τούρκων συντρόφων (απ’ το ESP καθώς και απ’ το People Front) ήταν αυτή που κέρδισε. Το Φόρουμ ξεκίνησε κανονικά, με μια μεγάλη πορεία υποδοχής την Τετάρτη το απόγευμα στην Πλατεία Ταξίμ. Χώρος που, αρχικά, είχε απαγορευθεί, από την αστυνομία, λόγω του ότι είναι ο κεντρικός τουριστικός δρόμος, στον οποίο βρίσκονται μεγάλες τουριστικές επιχειρήσεις. Οι διαβουλεύσεις κράτησαν αρκετές ώρες και, τελικά, καταφέραμε να ξεκινήσουμε από την Πλατεία Ταξίμ και να πορευθούμε στην οδό Ινστικλάλ.
Τα σεμινάρια
Το πρωί της Πέμπτης 1/7, αρχίζουν τα σεμινάρια. Η ευρωπαϊκή συμμετοχή, με τις αποστολές της, είναι συμβολική. Η παρουσία του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ (με 200 και παραπάνω άτομα) είναι από τις μαζικότερες. Ξεχωρίζουν τα σεμινάρια τα οποία αναφέρονται στο ΝΑΤΟ και την αποστρατικοποίηση και το σεμινάριο για τη μετανάστευση, τα στρατόπεδα υποδοχής μεταναστών, καθώς και για τους μηχανισμούς ελέγχου, εισόδου και εξόδου των μεταναστών. Όπως και συζητήσεις για τον καπιταλισμό και τις κρίσεις του.
Στη ζώνη του μεσημεριού ξεχωρίζουν, η ελληνοτουρκική συζήτηση για τον εθνικισμό και τη μείωση των στρατιωτικών εξοπλισμών, με μαζική συμμετοχή Ελλήνων και Τούρκων. Ακόμα, το αφιέρωμα στο γυναικείο ζήτημα και στη θέση της γυναίκας στον εργασιακό μεσαίωνα, που ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση των αποφάσεων της 3ης Διεθνούς Δράσης της Παγκόσμιας Πορείας Γυναικών (που έγινε στις 29-30/6 στην Κωνσταντινούπολη και έδωσε την σκυτάλη στο Φόρουμ). Επιπλέον, υπήρξε διάλογος για τη στρατηγική της Λισσαβώνας, τις επιπτώσεις στην εκπαίδευση και την εμπειρία στις ευρωπαϊκές χώρες, με συμμετοχή της ΟΛΜΕ. Η πρώτη μέρα έκλεισε με έντονη την πινελιά της Παλαιστίνης. Δύο εκδηλώσεις, η μια με θέμα την δημιουργία ενός δημοκρατικού κράτους, καθώς και το δικαίωμα επιστροφής των Παλαιστινίων προσφύγων. Και η δεύτερη, με θέμα την παλαιστινιακή εκπαίδευση, με στόχο τη σύνδεση με το Παγκόσμιο Εκπαιδευτικό Φόρουμ, που θα διεξαχθεί τον Οκτώβριο στην Παλαιστίνη.
Οι συζητήσεις δεν ήταν μαζικές, καθώς η επικοινωνία ήταν δύσκολη. Οι μεταφραστές λιγοστοί και τα τουρκικά μια εντελώς άγνωστη γλώσσα. Οι δυσκολίες, όμως, με τη θέληση όλων, ξεπεράστηκαν. Οι εκδηλώσεις του αντιιμπεριαλιστικού χώρου για την καπιταλιστική κρίση και τις αντιστάσεις των λαών καθώς και το ποια είναι η πολιτική απάντηση στην κρίση, είχαν έντονο το ελληνικό στοιχείο. Το ενδιαφέρον του κόσμου ήταν έντονο και οι ερωτήσεις συνεχείς. Ξεχωριστή πινελιά προσέδωσε ο λόγος του συντρόφου από το ΕΚΚ Νεπάλ Μαοϊκό, σε εκδήλωση για τη Νότια Ασία. Θα πρέπει ακόμη να αναφέρουμε την παρουσία του Αλέξη Τσίπρα σε εκδήλωση για την κρίση, καθώς και την παρουσία της ΑΔΕΔΥ και του ΠΑΜΕ σε εκδηλώσεις με θέμα τις δημόσιες υπηρεσίες και τα εργατικά κινήματα αντίστοιχα.
Οι 4 πορείες
Οι πορείες, αν και δεν ήταν ιδιαίτερα μαζικές, ήταν συναισθηματικά φορτισμένες. Η πρώτη αφορούσε τον παλαιστινιακό λαό. Με ιδιαίτερη φόρτιση, λόγω του θρήνου που υπάρχει στη Τουρκία, για τους αγωνιστές που έχασαν στην πρόσφατη αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας. Το σύνθημα «Νίκη στην Ιντιφάντα», κυριάρχησε. Έπειτα, ακολούθησε η πορεία αλληλεγγύης στους εργαζόμενους της ΤΕΚΕΛ που, μετά από 68 ημέρες απεργίας, συνεχίζουν να εναντιώνονται στα σχέδια Ερντογάν για ιδιωτικοποίηση του μονοπωλίου καπνού και ποτών. Ακόμα, υπήρξε πορεία για τους φυλακισθέντες, με έντονο το κουρδικό στοιχείο. Τέλος, η κεντρική πορεία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, με συμμετοχή πάνω από 5.000 ανθρώπων, στην οποία κυριάρχησαν τα συνθήματα «anticapitalista», «antiimperialista» έχοντας ως μουσικό φόντο τη Διεθνή και το Bella Ciao, που έπαιζε ένας μουσικός με την τρομπέτα του, σ’ όλη τη διάρκεια της πορείας.
Από εδώ και πέρα…
Το Φόρουμ τελείωσε την Κυριακή 4/7, με 4.500 συμμετέχοντες να έχουν επίσημα εγγραφεί. Αριθμός μικρός, που φανερώνει ότι το εγχείρημα έχει χάσει το μεγαλύτερο μέρος της δυναμικής που το διέκρινε. Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων διακατεχόταν από προβληματισμό για την επόμενη μέρα. Βέβαια, καμία μορφή συντονισμού δεν χάνει τη δυναμική της χωρίς να υπάρχουν σοβαρές αιτίες. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η αποκοπή του από τα πραγματικά κινήματα, η έλλειψη πολιτικών πρωτοβουλιών, ο τρόπος λειτουργίας που απευθυνόταν μόνο σε μυημένους, αλλά και η μη αντιστοίχηση στα νέα δεδομένα τής κρίσης, ήταν από τους σημαντικότερους λόγους.
Βέβαια, αυτό έχει γίνει αντιληπτό από τις δυνάμεις που δρουν στο πλαίσιό του και για αυτό, στο κάλεσμα που απεύθυνε στο κλείσιμο των εργασιών του, αναφέρει ότι «η 29η Σεπτέμβρη, ημέρα πανευρωπαϊκής κινητοποίησης, και η περίοδος γύρω απ’ αυτήν, πρέπει να γίνει ένα πρώτο στάδιο για την ανάπτυξη κινητοποιήσεων παντού στην Ευρώπη». Ακόμα, το κάλεσμα λέει ότι: «τα ευρωπαϊκά κοινωνικά κινήματα καλούν σε μια ευρωπαϊκή συνέλευση, στις 23-24 Οκτώβρη, στο Παρίσι, για να προωθήσουμε την κινητοποίηση και το συντονισμό των κινημάτων μας, καθώς και για να κάνουμε τον απολογισμό αλλά και να συζητήσουμε το μέλλον του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ». Θα αποτελέσουν αυτά ένα νέο ξεκίνημα; Μένει να το δούμε.