«Υπάρχει πολιτική κρίση, μια κρίση του κράτους. Η απόκλιση ανάμεσα στη ζωή των ανθρώπων και αυτό που πράττει η εξουσία ή αρνείται να πράξει, διευρύνεται. Αυτή η πολιτική κρίση, που είναι και μια ιδεολογική κρίση, συμβάλλει στην επιστροφή του ενδιαφέροντος για σκέψεις που προσπαθούν να φτάσουν στη ρίζα των πραγμάτων»
Αλέν Μπαντιού
Αυτά τα λόγια δεν αναφέρονταν στην Ελλάδα. Ειπώθηκαν άλλωστε το 2009, λίγο πριν φουντώσει η κρίση στη χώρα μας. Περιγράφουν, όμως, πολύ καλά μια πλευρά της πραγματικότητας που βιώνουμε σήμερα.
Η πραγματικότητα αυτή είναι βαθύτερη. Στην κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει τα τελευταία χρόνια, «αυτό που πράττει η εξουσία» δεν είναι απλά σε διάσταση και απόκλιση από τη ζωή των ανθρώπων. Οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με μια εξουσία, υπερεθνική και εθνική, που καθημερινά μεθοδεύει την κοινωνική και οικονομική τους εξόντωση.
Η πραγματικότητα αυτή, η πολιτική κρίση σε αυτή της την διάσταση, δεν αναιρείται από τις διακυμάνσεις που έχουν οι διαθέσεις των ανθρώπων απέναντι στα πολιτικά πράγματα. Οι διακυμάνσεις αυτές, όμως, υπάρχουν και παίζουν ρόλο. Οι πολίτες με διαφορετικό τρόπο αντιδρούν και συμπεριφέρονται στο περιβάλλον αυτής της κρίσης σε κάθε φάση της.
Τα γεγονότα γύρω από την ΕΡΤ δείχνουν κι αυτά την αντιφατικότητα της σημερινής περιόδου. Το «μαύρο» στην ΕΡΤ, το καλοκαίρι, σαφώς ήταν γεγονός με άλλη διάσταση αλλά και οι νέες «χειροπέδες» που πέρασε η κυβέρνηση δεν αφήνουν ανεπηρρέαστους τους πολίτες. Χαρακτηριστικό είναι ότι το Δελτίο που έβγαλαν στον αέρα οι εργαζόμενοι έξω από το Ραδιομέγαρο παρακολούθησαν πάνω από ένα εκατομμύριο τηλεθεατές. Την ίδια στιγμή, όμως, οι συγκεντρώσεις που έγιναν δεν είχαν ιδιαίτερη μαζικότητα. Η μεγάλη πλειοψηφία παίρνει θέση στα γεγονότα, δεν βρίσκει όμως εύκολα διέξοδο.
Σε άλλη κλίμακα, στην Ιερισσό της Χαλκιδικής, ολόκληρη η τοπική κοινωνία αντιστέκεται στην καταστροφή του τόπου της. Οι σκηνές της υποδοχής των αποφυλακισμένων αγωνιστών ήταν συνταρακτικές και δείχνουν μια άλλη μαζική και δυναμική κινητοποίηση που κι αυτή δίνει τα δικά της μηνύματα. Πιο δίπλα, στην Ιεράπετρα, οι συγκεντρώσεις της πρόσφατης περιόδου για να σταματήσει η εγκατάλειψη του τόπου είχαν πρωτόγνωρα παλλαϊκά χαρακτηριστικά.
Οι περιπτώσεις, όμως, αυτές δεν αναιρούν το γενικό πρόβλημα. Η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου δεν βρίσκεται σε φάση γενικής κινητοποίησης, παρακολουθεί διαρκή και καταιγιστικά γεγονότα, αισθανόμενη αδυναμία να παρέμβει καθοριστικά ανατρέποντας τους συσχετισμούς.
Αν το σκεφτούμε, οι πιο σημαντικές από τις τελευταίες κινητοποιήσεις συνδέονται με αξίες που φτάνουν «στη ρίζα των πραγμάτων». Δημοκρατία. Αλήθεια. Δικαιοσύνη. Όχι χειραγώγηση, εγκατάλειψη και καταστροφή. Δηλαδή αγώνας για την ίδια τη ζωή των ανθρώπων απέναντι σε μια εξουσία που την υπονομεύει.
Πώς, λοιπόν, θα ξεπεραστεί η σημερινή φάση σχετικής υποχώρησης και αδυναμίας να απαντηθεί το συνολικό πρόβλημα; Σχηματικά, ο ένας δρόμος είναι να περιμένει κανείς μήπως ανέβει η κοινωνική δυναμική μέσα από την προσαρμογή της σε μια πιο οξυμένη κεντρική πολιτική και κοινοβουλευτική αντιπαράθεση. Ο άλλος είναι να συγκροτηθεί αυτή η δυναμική και να καθορίσει αποφασιστικά το πολιτικό σκηνικό. Στη δεύτερη περίπτωση, οι κινήσεις τακτικής, «κεντρικής πολιτικής», κοινοβουλευτικές και άλλες, μπορούν να φανούν χρήσιμες αρκεί να εντάσσονται πραγματικά σε ένα τέτοιο σχέδιο.
