Την Πέμπτη 20/1 πραγματοποιήθηκε 24ωρη απεργία στα νοσοκομεία από όλο το ιατρικό προσωπικό σαν αντίδραση στο νομοσχέδιο για την υγεία που προωθεί ο υπουργός Υγείας Α.Λοβέρδος. Ακόμα η ΟΕΝΓΕ, ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος και οι γιατροί του ΙΚΑ από κοινού έχουν εξαγγείλει 48ωρη απεργία την ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου. Για τις κινητοποιήσεις, την κατάσταση στα νοσοκομεία και τι πρόκειται να ακολουθήσει μιλήσαμε με τον Στέλιο Δημητρακόπουλο, μέλος της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ).
Η νέα πραγματικότητα στο «μνημονιακό» νοσοκομείο είναι γεγονός. Τι αντίκτυπο θα έχει στους ασθενείς η σχεδιαζόμενη πολιτική στο χώρο της υγείας;
Πρώτα δείγματα της πολιτικής αυτής αποτυπώθηκαν στην κατά 30-40% περικοπή των λειτουργικών δαπανών των νοσοκομείων, γεγονός που έχει δημιουργήσει ελλείψεις ακόμα και σε ευτελή αναλώσιμα (γάντια, καθετήρες) και προβλήματα στις προμήθειες υλικών – όπου μόνο κριτήριο είναι η χαμηλή τιμή τους εις βάρος της ποιότητας.
Το πάγωμα των προσλήψεων και η ένταξη και του χώρου της υγείας στον κανόνα «1 πρόσληψη/5 αποχωρήσεις» κάνει ακόμα πιο πιεστικά τα αδιέξοδα και έχει ήδη οδηγήσει αρκετά τμήματα σε κλείσιμο και ακόμα περισσότερα σε λειτουργία με όρους γαλέρας για τους γιατρούς και τους νοσηλευτές τους. Ανοίγει έτσι ο δρόμος για συγχωνεύσεις και καταργήσεις νοσοκομείων που, απ’ ό,τι φαίνεται, θα δούμε εντός του α’ εξαμήνου του 2011.
Το Μνημόνιο αναφέρει ξεκάθαρα ότι μέρος του κόστους λειτουργίας του ΕΣΥ πρέπει να μετακυλήσει στις πλάτες των πολιτών, και αυτό εκφράστηκε με τη μερική απόσυρση του κράτους από τη χρηματοδότηση των εφημεριών, την επιβολή 5 ευρώ για την εξέταση στα τακτικά ιατρεία νοσοκομείων και κέντρων υγείας, την επέκταση των απογευματινών ιατρείων με το θεσμό του ολοήμερου νοσοκομείου, τη διεύρυνση της λίστας των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων και εξετάσεων που δεν καλύπτονται από τα ταμεία.
Η διαχείριση του ΕΣΥ με όρους ιδιωτικοοικονομικούς και με κριτήριο αποτελεσματικότητας το κέρδος και μόνο οδηγεί στο περιθώριο όλους εκείνους που είτε δεν θα έχουν καλή ασφάλεια είτε την άνεση να πληρώνουν για να έχουν πρόσβαση ακόμα και σε στοιχειώδεις υπηρεσίες. Το εφιαλτικό παράδειγμα των ΗΠΑ με τους 45.000.000 ανασφάλιστους, που πεθαίνουν σαν τα σκυλιά, μας βοηθά να αντιληφθούμε το μέλλον που μας ετοιμάζουν.
Το νέο νομοσχέδιο για την υγεία, που συζητιέται αυτές τις μέρες στη Βουλή, έρχεται να καταδείξει με κατηγορηματικό τρόπο ότι η οπτική της κυβέρνηση για το ΕΣΥ είναι καθαρά επιχειρηματική και εισπρακτική. Οι δηλώσεις Λοβέρδου στους εκπροσώπους των ιατρών ότι δεν τον ενδιαφέρουν οι επιμέρους ρυθμίσεις ούτε το εφημεριακό αδιέξοδο που διαγράφεται σε πολλά νοσοκομεία («δεν μ’ ενδιαφέρει τι θα κάνετε, κλείστε τα, κάψτε τα, κάντε ό,τι θέλετε») αλλά μόνο να έχει ψηφισμένο ένα νόμο μέχρι τις 15 Φλεβάρη -που θα γίνει ο νέος έλεγχος από την τρόικα- δείχνουν ότι μοναδικό μέλημα της κυβέρνησης είναι η εξυπηρέτηση των πιστωτών της.
Τι συνθήκες αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι σήμερα στα νοσοκομεία;
Φυσική συνέπεια όλων των παραπάνω είναι ένα εργασιακό περιβάλλον που στραγγαλίζει τους εργαζόμενους στο ΕΣΥ αλλά και στα νοσοκομεία του ΙΚΑ. Το πάγωμα των προσλήψεων σ’ ένα χώρο με τεράστιες ελλείψεις ειδικά σε νοσηλευτικό προσωπικό οδηγεί τους εργαζόμενους σε τριψήφια νούμερα ωρών εβδομαδιαίας εργασίας, χωρίς ρεπό και χωρίς άδειες σε πολλές περιπτώσεις. Φυσικά, ούτε λόγος για το νομοθετημένο 48ωρο ως ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εβδομαδιαίας εργασίας. Την ίδια στιγμή, η φημολογία για απολύσεις και λουκέτα όπως και η αναμενόμενη νέα μείωση στις αποδοχές (ενιαίο μισθολόγιο) γεμίζει φόβο τους εργαζόμενους, υπονομεύοντας κάθε προσπάθεια αντίδρασης. Νέες εργασιακές σχέσεις κάνουν την εμφάνισή τους (προσλήψεις ανασφάλιστων ιατρών από το ΚΕΕΛΠΝΟ με συμβάσεις έργου), και όλα προμηνύουν ότι το σκηνικό που στήθηκε πρόσφατα στον ιδιωτικό τομέα θα το δούμε σύντομα και στο Δημόσιο. Αποκορύφωμα της εγκληματικής αδιαφορίας της κυβέρνησης είναι η νομοθετημένη πλέον άρνησή της να εγγυάται την αποπληρωμή του συνόλου των εφημεριών που απαιτούνται, με αποτέλεσμα πολλοί συνάδελφοι να εξαναγκάζονται να εφημερεύουν απλήρωτοι.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η ΟΕΝΓΕ και ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος αποφάσισαν από κοινού κινητοποιήσεις ενάντια στην πολιτική του Μνημονίου. Τελικά, υπάρχει άλλος δρόμος για την υγεία;
Η για πρώτη φορά σύμπτυξη κοινού μετώπου ιατρών ΕΣΥ-ΙΚΑ-ΠΙΣ με στόχο την απόσυρση του νομοσχεδίου για την υγεία ανοίγει μια χαραμάδα ελπίδας, που όμως δεν είναι αρκετή, δεδομένου ότι το αδύνατο σημείο του λαού εντοπίζεται ακριβώς στην έλλειψη συμμαχιών. Η μέχρι τώρα εμπειρία έδειξε ότι οι κλαδικές διεκδικήσεις στις συνθήκες του Μνημονίου είναι αναποτελεσματικές, όσο δυναμικές κι αν είναι.
Γαλουχημένοι, χρόνια τώρα, σε μια κοινωνία όπου η συλλογικότητα ουδέποτε ήταν προτεραιότητα κι όπου η ατομική ευημερία ήταν η υπέρτατη επιδίωξη και αξία με όρους αποκλειστικά υλιστικούς, πρέπει τώρα, σε πολύ λίγο χρόνο, να ανακαλύψουμε, υπό συνθήκες τρόμου, την αλληλεγγύη, το όραμα ενός ριζοσπαστικού ανθρωπισμού και την έμπνευση που δίνει ο αγώνας γι’ αυτό μέσα από συλλογικές διαδικασίες, που θα ξεκινούν από τα κάτω με αίτημα πλέον όχι έναν άλλο νόμο ή κάποιες ευνοϊκές συντεχνιακές ρυθμίσεις, αλλά μια συνολική απόρριψη του Μνημονίου και όλων αυτών που εκφράζει: της εθνικής υποτέλειας, του απάνθρωπου καπιταλισμού, της πλήρους υποταγής στην αγοραία λογική και τη λογική της αγοράς. Σε όλους αυτούς που τα θεωρούν όλα αυτά ουτοπικά λέω: Ας περπατήσουμε*.
*«Κάθε φορά που κάνω ένα βήμα προς την ουτοπία, εκείνη μετακινείται δύο βήματα πιο κει. Κάθε φορά που κάνω πέντε βήματα προς τη μεριά της, φεύγει δέκα βήματα πιο μακριά. Και σκέφτομαι. Γι’ αυτό υπάρχει η ουτοπία. Για να περπατάμε». Ε. Γκαλεάνο
