Η Δύση και η Λιβύη.
Μέσα στο παραλήρημά του ο Μ. Καντάφι, μιλώντας την Πέμπτη στην κρατική τηλεόραση, διάλεξε μερικές έξοχες στιγμές από το ρεπερτόριο της Δύσης και των φίλων της: την επίθεση των δυνάμεων ασφαλείας του Κλίντον στο Ουάκο του Τέξας και τη δολοφονία αμάχων του «Κλάδου του Δαβίδ», την επίθεση των στρατιωτών του Μπους στη Φαλούτζα του Ιράκ με χημικά όπλα και τη θανάτωση εκατοντάδων γυναικόπαιδων, την επίθεση του στρατού με εντολή του Γιέλτσιν στη Δούμα και τη δολοφονία αμάχων, την Πλατεία Τιενανμέν. Τι ήθελε να πει; Απλώς ήθελε να διεκδικήσει το μονοπώλιό του στην κρατική βία που οι ισχυροί εταίροι του στο ιμπεριαλιστικό και «αντιτρομοκρατικό» στρατόπεδο του το αμφισβητούν – όχι επί της ουσίας, αλλά γιατί οι διαστάσεις της βίας τούς εκθέτουν πλέον. Απαντούσε έτσι στις φωνές για επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη και προέβαλε ότι το καθεστώς του νομιμοποιείται να αιματοκυλά το λαό. Μόνο που οι κατώτεροι εταίροι, όπως ο Καντάφι, δεν είναι αφεντικά, πολύ περισσότερο όταν η δύναμή τους έχει εξασθενήσει τόσο που δεν μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους όπως πρέπει: Να κάνουν τη βρόμικη δουλειά, τηρώντας τα προσχήματα. Οι χιλιάδες νεκροί της Λιβύης δεν μπορούν να κρυφτούν, όμως, όσο κι αν οι ακριβοπληρωμένοι μισθοφόροι πετάνε τις σορούς τους σε ψυγεία και τρέχουν να τις θάψουν.
Ο Λευκός Οίκος, γράφει ο Guardian 24/2, ανακοίνωσε πως ο Μ. Ομπάμα θα επικοινωνήσει με τον Ντ. Κάμερον και τον Ν. Σαρκοζί για να εξετάσουν τις πιθανές δράσεις στη Λιβύη: επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων ή κυρώσεις. Ο Λ. Φοξ, Βρετανός υπουργός Άμυνας συντονίστηκε με το ΝΑΤΟ και εξετάζει την κατάσταση της αεράμυνας της Λιβύης για να σταθμίσει τους κινδύνους για τις βρετανικές δυνάμεις, ενώ ειδικές δυνάμεις βρίσκονται ήδη στη Μάλτα ή στην Τρίπολη. Επισήμως ο σκοπός θα είναι η διάσωση των 250 Άγγλων που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στο νότο της χώρας.
Ποιος πείθεται ότι οι Δυτικοί νοιάζονται για τους αμάχους της Λιβύης; Η ζώνη απαγόρευσης πτήσεων δεν προσφέρει ασπίδα προστασίας, εφόσον οι επιθέσεις εναντίον τους δεν γίνονται κυρίως από αέρος, ενώ η εισβολή χερσαίων δυνάμεων -αν φτάσουν μέχρι αυτό το επίπεδο-, τη στιγμή που το καθεστώς πέφτει με τη γενναία προσπάθεια του ίδιου του λαού, σημαίνει κατοχή και αφαίρεση από τους πολίτες της δυνατότητας να καθορίσουν οι ίδιοι την πολιτική και κοινωνική αλλαγή που κέρδισαν με αίμα.
Θα μπορούσε να κάνει κάτι για το λαό της Λιβύης η «διεθνής κοινότητα»; Φυσικά, αν ήθελε. Να παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια, να ανοίξει τα σύνορα για τους πρόσφυγες, να σταματήσει κάθε είδους συνεργασία με το καθεστώς, όπως πώληση όπλων, πυρομαχικών, να διακόψει τα συμβόλαια εκμετάλλευσης, να παγώσει όλα τα περιουσιακά στοιχεία του καθεστώτος.
Αν ήταν πρόθυμη να τα κάνει όλα αυτά, ο Καντάφι θα είχε ήδη πέσει. Όλοι παρακολούθησαν την αμηχανία και τη βουβαμάρα των λαλίστατων υπέρμαχων των οικουμενικών αξιών όταν την προηγούμενη εβδομάδα, και πριν καλά-καλά συνέλθουν από την αιγυπτιακή εξέγερση, είδαν να καταρρέει από την οργή του λαού άλλο ένα πελατειακό τους καθεστώς. Χρήματα κινδυνεύουν, επενδύσεις πάνε χαμένες και τα πολιτικά οφέλη μιας δεκαετίας εξανεμίζονται από λαϊκές εξεγέρσεις που αμφισβητούν τα θεμέλια του νεοφιλελευθερισμού.
Θα ξεχάσουν οι Λίβυοι τις προσεκτικές δηλώσεις Αμερικανών και Ευρωπαίων για «αυτοσυγκράτηση από όλες τις πλευρές», όταν τους σκότωναν εν ψυχρώ οι δυνάμεις του Καντάφι, ώστε να έχουν τα μούτρα να εμφανίζονται τώρα ως σωτήρες, με σχέδια «ανθρωπιστικής επέμβασης»;
Όμως, οι διακυβεύσεις είναι μεγάλες, για να ενδιαφέρουν τέτοιες λεπτομέρειες. Ισχυρά κράτη της Ε.Ε. έχουν κάνει μεγάλες επενδύσεις και ουδόλως επιθυμούν να τις δουν να πηγαίνουν χαμένες. Τα αποθέματα υδρογονανθράκων της Λιβύης την καθιστούν κρίσιμο παίκτη, απλώς και μόνο επειδή η όποια διακοπή της προμήθειας πετρελαίου θα είχε μεγάλο αντίκτυπο στις οικονομίες, κάτι που ήδη γίνεται αισθητό στις τιμές. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι New York Times, γράφουν, ακριβώς κάτω από το ρεπορτάζ για τη Λιβύη, «Οι αυξανόμενες τιμές του πετρελαίου απειλούν την αμερικανική οικονομία». Απειλούν. Ο Καντάφι είναι κακός μπελάς, αλλά η ανατροπή του χωρίς τη συμφέρουσα διαδοχή θα έδινε αξιοπιστία στα λαϊκά κινήματα σε χώρες που έχουν πολύ πιο αποδεκτούς ηγέτες, οδηγώντας στην πλήρη «αστάθεια». Το μυαλό μας πάει στην Ιορδανία, τα εμιράτα ακόμη και στη Σαουδική Αραβία. Η Ιταλία πραγματοποιεί το 20% των συνολικών εισαγωγών πετρελαίου από τη Λιβύη. Τέτοιου ύψους εισαγωγές καθιστούν κρίσιμη τη συνέχιση της ροής του πετρελαίου και μπορεί, μέχρι στιγμής, η Ιταλία να απέρριψε την πρόταση των Αμερικανών να αναλάβει στρατιωτική δράση στη Λιβύη, αλλά αυτό δεν αποκλείεται να αλλάξει τις επόμενες μέρες.
Για τη Μεγάλη Βρετανία η θερμή σχέση των τελευταίων ετών με τη Λιβύη σχετίζεται στενά με το πετρέλαιο και τα όπλα. Το περιεχόμενο των επανειλημμένων συναντήσεων του Μπλερ με τον Καντάφι δεν έγινε δημόσια γνωστό, όμως η British Petroleum (BP) συνήψε προ τριετίας συμβόλαιο 900 εκατ. δολαρίων για δικαιώματα εκμετάλλευσης στον Κόλπο της Σύρτης. Και το ενεργοποίησε όταν πια, ανυπόληπτη, έφυγε από τον Κόλπο του Μεξικού μετά τη μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή του 2010. Ο νυν πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντ. Κάμερον έχει αναλάβει εργολαβικά την πώληση προϊόντων των πολεμικών βιομηχανιών στις αραβικές χώρες. Στις συμφωνίες περιλαμβάνονται συμβόλαια πώλησης όπλων ελέγχου του πλήθους στη Λιβύη. Δακρυγόνα, πυρομαχικά για μικρά όπλα, εκτοξευτές βλημάτων που διαπερνούν τοίχους. Επίσης, εξοπλισμός με υπέρυθρες ακτίνες και θερμικές κάμερες που χρησιμοποιούν οι ελεύθεροι σκοπευτές εναντίον διαδηλωτών τις ματωμένες νύχτες της Λιβύης.
Η πείρα και η ιστορία έχουν δείξει ότι τα ιμπεριαλιστικά κέντρα και οι εταιρίες πετρελαίου και όπλων μπορούν να καταπιούν τα πάντα, και μισθοφόρους και δολοφονίες και αβυσσαλέα βία, αλλά η παρούσα κατάσταση στη Λιβύη είναι μια ανοιχτή λοιδορία των λεγόμενων δυτικών αξιών. Οι τόνοι της ρητορικής ήδη υψώθηκαν και άρχισε να εξετάζεται κάποια μορφή επέμβασης, αφού προβλέπεται ότι η εξέγερση μπορεί να απειλήσει τη ροή του πετρελαίου. Με την απαραίτητη καθοδήγηση των ΗΠΑ και τη χρησιμοποίηση του ΝΑΤΟ, όπως πρότεινε εδώ και μέρες ο προβλεπτικός λόρδος Όουεν, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας. Ο Καντάφι κάνει πλέον κακό στις μπίζνες και ποιος θα διακινδυνεύσει την κατάληψη της εξουσίας από δυνάμεις ανεξέλεγκτες;
Ο Λευκός Οίκος, γράφει ο Guardian 24/2, ανακοίνωσε πως ο Μ. Ομπάμα θα επικοινωνήσει με τον Ντ. Κάμερον και τον Ν. Σαρκοζί για να εξετάσουν τις πιθανές δράσεις στη Λιβύη: επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων ή κυρώσεις. Ο Λ. Φοξ, Βρετανός υπουργός Άμυνας συντονίστηκε με το ΝΑΤΟ και εξετάζει την κατάσταση της αεράμυνας της Λιβύης για να σταθμίσει τους κινδύνους για τις βρετανικές δυνάμεις, ενώ ειδικές δυνάμεις βρίσκονται ήδη στη Μάλτα ή στην Τρίπολη. Επισήμως ο σκοπός θα είναι η διάσωση των 250 Άγγλων που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στο νότο της χώρας.
Ποιος πείθεται ότι οι Δυτικοί νοιάζονται για τους αμάχους της Λιβύης; Η ζώνη απαγόρευσης πτήσεων δεν προσφέρει ασπίδα προστασίας, εφόσον οι επιθέσεις εναντίον τους δεν γίνονται κυρίως από αέρος, ενώ η εισβολή χερσαίων δυνάμεων -αν φτάσουν μέχρι αυτό το επίπεδο-, τη στιγμή που το καθεστώς πέφτει με τη γενναία προσπάθεια του ίδιου του λαού, σημαίνει κατοχή και αφαίρεση από τους πολίτες της δυνατότητας να καθορίσουν οι ίδιοι την πολιτική και κοινωνική αλλαγή που κέρδισαν με αίμα.
Θα μπορούσε να κάνει κάτι για το λαό της Λιβύης η «διεθνής κοινότητα»; Φυσικά, αν ήθελε. Να παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια, να ανοίξει τα σύνορα για τους πρόσφυγες, να σταματήσει κάθε είδους συνεργασία με το καθεστώς, όπως πώληση όπλων, πυρομαχικών, να διακόψει τα συμβόλαια εκμετάλλευσης, να παγώσει όλα τα περιουσιακά στοιχεία του καθεστώτος.
Αν ήταν πρόθυμη να τα κάνει όλα αυτά, ο Καντάφι θα είχε ήδη πέσει. Όλοι παρακολούθησαν την αμηχανία και τη βουβαμάρα των λαλίστατων υπέρμαχων των οικουμενικών αξιών όταν την προηγούμενη εβδομάδα, και πριν καλά-καλά συνέλθουν από την αιγυπτιακή εξέγερση, είδαν να καταρρέει από την οργή του λαού άλλο ένα πελατειακό τους καθεστώς. Χρήματα κινδυνεύουν, επενδύσεις πάνε χαμένες και τα πολιτικά οφέλη μιας δεκαετίας εξανεμίζονται από λαϊκές εξεγέρσεις που αμφισβητούν τα θεμέλια του νεοφιλελευθερισμού.
Θα ξεχάσουν οι Λίβυοι τις προσεκτικές δηλώσεις Αμερικανών και Ευρωπαίων για «αυτοσυγκράτηση από όλες τις πλευρές», όταν τους σκότωναν εν ψυχρώ οι δυνάμεις του Καντάφι, ώστε να έχουν τα μούτρα να εμφανίζονται τώρα ως σωτήρες, με σχέδια «ανθρωπιστικής επέμβασης»;
Όμως, οι διακυβεύσεις είναι μεγάλες, για να ενδιαφέρουν τέτοιες λεπτομέρειες. Ισχυρά κράτη της Ε.Ε. έχουν κάνει μεγάλες επενδύσεις και ουδόλως επιθυμούν να τις δουν να πηγαίνουν χαμένες. Τα αποθέματα υδρογονανθράκων της Λιβύης την καθιστούν κρίσιμο παίκτη, απλώς και μόνο επειδή η όποια διακοπή της προμήθειας πετρελαίου θα είχε μεγάλο αντίκτυπο στις οικονομίες, κάτι που ήδη γίνεται αισθητό στις τιμές. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι New York Times, γράφουν, ακριβώς κάτω από το ρεπορτάζ για τη Λιβύη, «Οι αυξανόμενες τιμές του πετρελαίου απειλούν την αμερικανική οικονομία». Απειλούν. Ο Καντάφι είναι κακός μπελάς, αλλά η ανατροπή του χωρίς τη συμφέρουσα διαδοχή θα έδινε αξιοπιστία στα λαϊκά κινήματα σε χώρες που έχουν πολύ πιο αποδεκτούς ηγέτες, οδηγώντας στην πλήρη «αστάθεια». Το μυαλό μας πάει στην Ιορδανία, τα εμιράτα ακόμη και στη Σαουδική Αραβία. Η Ιταλία πραγματοποιεί το 20% των συνολικών εισαγωγών πετρελαίου από τη Λιβύη. Τέτοιου ύψους εισαγωγές καθιστούν κρίσιμη τη συνέχιση της ροής του πετρελαίου και μπορεί, μέχρι στιγμής, η Ιταλία να απέρριψε την πρόταση των Αμερικανών να αναλάβει στρατιωτική δράση στη Λιβύη, αλλά αυτό δεν αποκλείεται να αλλάξει τις επόμενες μέρες.
Για τη Μεγάλη Βρετανία η θερμή σχέση των τελευταίων ετών με τη Λιβύη σχετίζεται στενά με το πετρέλαιο και τα όπλα. Το περιεχόμενο των επανειλημμένων συναντήσεων του Μπλερ με τον Καντάφι δεν έγινε δημόσια γνωστό, όμως η British Petroleum (BP) συνήψε προ τριετίας συμβόλαιο 900 εκατ. δολαρίων για δικαιώματα εκμετάλλευσης στον Κόλπο της Σύρτης. Και το ενεργοποίησε όταν πια, ανυπόληπτη, έφυγε από τον Κόλπο του Μεξικού μετά τη μεγάλη περιβαλλοντική καταστροφή του 2010. Ο νυν πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντ. Κάμερον έχει αναλάβει εργολαβικά την πώληση προϊόντων των πολεμικών βιομηχανιών στις αραβικές χώρες. Στις συμφωνίες περιλαμβάνονται συμβόλαια πώλησης όπλων ελέγχου του πλήθους στη Λιβύη. Δακρυγόνα, πυρομαχικά για μικρά όπλα, εκτοξευτές βλημάτων που διαπερνούν τοίχους. Επίσης, εξοπλισμός με υπέρυθρες ακτίνες και θερμικές κάμερες που χρησιμοποιούν οι ελεύθεροι σκοπευτές εναντίον διαδηλωτών τις ματωμένες νύχτες της Λιβύης.
Η πείρα και η ιστορία έχουν δείξει ότι τα ιμπεριαλιστικά κέντρα και οι εταιρίες πετρελαίου και όπλων μπορούν να καταπιούν τα πάντα, και μισθοφόρους και δολοφονίες και αβυσσαλέα βία, αλλά η παρούσα κατάσταση στη Λιβύη είναι μια ανοιχτή λοιδορία των λεγόμενων δυτικών αξιών. Οι τόνοι της ρητορικής ήδη υψώθηκαν και άρχισε να εξετάζεται κάποια μορφή επέμβασης, αφού προβλέπεται ότι η εξέγερση μπορεί να απειλήσει τη ροή του πετρελαίου. Με την απαραίτητη καθοδήγηση των ΗΠΑ και τη χρησιμοποίηση του ΝΑΤΟ, όπως πρότεινε εδώ και μέρες ο προβλεπτικός λόρδος Όουεν, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας. Ο Καντάφι κάνει πλέον κακό στις μπίζνες και ποιος θα διακινδυνεύσει την κατάληψη της εξουσίας από δυνάμεις ανεξέλεγκτες;
Μ.Ν.
Σχόλια
