Το κυβερνών κόμμα ψάχνει για αντιπερισπασμούς και η αξιωματική αντιπολίτευση για πρόεδρο
Σε αναζήτηση τακτικών και στρατηγικών που θα έρθουν να συνταιριάξουν με το μνημονιακό τοπίο και τους συσχετισμούς που έδωσαν οι κάλπες του Σεπτεμβρίου, βρίσκονται ο ΣΥΡΙΖΑ και η Ν.Δ. Ταυτόχρονα, οι δύο αυτές πλευρές του σύγχρονου δικομματισμού έχουν και μια κοινή πρόκληση, να καταφέρουν να πείσουν την κοινωνία ότι εργάζονται για το καλό της. Προϋπόθεση και μάλιστα απαραίτητη είναι να δουλέψουν μια αφήγηση – διαφορετική το κάθε κόμμα, ώστε να μην υπάρχουν… αλληλοεπικαλύψεις αφού έτσι κι αλλιώς έχουν από το καλοκαίρι συναποδεχτεί και στηρίζουν τον οδικό χάρτη καταστροφής της χώρας.
Είναι προφανές ότι η μεγάλη φθορά που έχει υποστεί το πολιτικό σύστημα και η κρίση αντιπροσώπευσης που συνεχίζεται, έχουν οδηγήσει μεν σε μια μεγάλη χαλάρωση των διαχωριστικών γραμμών -εξού και οι μεγάλες μετακινήσεις ψηφοφόρων- προκαλούν δε μια σύγχυση όσον αφορά τις διαφορές των δύο κομμάτων. Η αντίθεση Δεξιά/Αριστερά ξεθωριάζει στα μάτια της κοινωνίας, ενώ η αντίθεση μνημόνιο/αντιμνημόνιο έχει απορροφηθεί πλήρως σε πολιτικό επίπεδο. Στο μεταξύ, επιχειρήθηκε να χρησιμοποιηθεί το δίπολο παλιό/νέο, αλλά και αυτό σημαδεύεται από μια «δημιουργική ασάφεια».
Αναζητούνται… φύλλα συκής
Ο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας την ευθύνη της διακυβέρνησης και το ανάλογο κόστος από τα οδυνηρά μνημονιακά μέτρα, πολύ γρήγορα άρπαξε και προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την αφήγηση της πάταξης της διαφθοράς και της διαπλοκής. Αυτό θα αποτελέσει για το προσεχές διάστημα βασικό συστατικό της κυβερνητικής πολιτικής. Μέσω αυτής της πολιτικής τα κυβερνητικά και κομματικά στελέχη θα αποπειραθούν να χειριστούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια αλλά και να θέσουν νέους κανόνες στο πολιτικό και οικονομικό παιχνίδι. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ίδια στιγμή που υπερψηφίστηκαν τα προαπαιτούμενα του Οκτωβρίου, που έρχονται τα προαπαιτούμενα του Νοεμβρίου και δημοσιοποιείται η σφαγιαστική ασφαλιστική μεταρρύθμιση, η ατζέντα που προβάλλει το κυβερνητικό κόμμα είναι η υπόθεση της γ.γ. Δημοσίων Εσόδων Κ. Σαββαΐδου, τα ισόβια στον Γ. Σμπώκο για τις μίζες των εξοπλιστικών, η φυλάκιση του Θ. Λιακουνάκου και η σημερινή ψήφιση του νόμου για τα κανάλια.
Το να βρεθούν στη φυλακή ορισμένοι μιζαδόροι και έμποροι όπλων, το να εκβιάζονται επιχειρηματίες που είχαν προνομιακές σχέσεις με τη Δεξιά, το να μεθοδεύονται ρυθμίσεις για το νέο επίπεδο ισορροπίας με τους καναλάρχες, όλα αυτά πάνε μαζί και συμπληρώνουν τη γενικευμένη φορολεηλασία, τις περικοπές και τη διάλυση της Υγείας, της Παιδείας, της κοινωνικής ασφάλισης κ.λπ. Θα αποτελέσουν το φύλλο συκής μιας βαθιά αντιλαϊκής πολιτικής, πίσω από το οποίο θα γίνεται μια ανακατανομή ανάμεσα σε ομίλους και νέο πολιτικό κόσμο. Το πώς θα εξευρεθούν αποτελεσματικοί αντιπερισπασμοί είναι πάντως ένα δύσκολο αίνιγμα για το κυβερνών κόμμα.
Το πρόβλημα σε τέτοιες επιχειρήσεις «κάθαρσης» είναι επιπλέον ότι συμβαίνουν σε ένα περιβάλλον μεγάλου ανταγωνισμού. Συνεπώς ούτε και ο ΣΥΡΙΖΑ ξέρει από πού θα του ξεφυτρώσουν αγκάθια. Πρόσφατα, οι περιπτώσεις Φλαμπουράρη και Σταθάκη ανασύρθηκαν ως ενοχλήσεις χαμηλής έντασης, αλλά μάλλον κρατιούνται και πιο ισχυροί «άσοι στο μανίκι». Πολλοί θιγόμενοι από τις σταυροφορίες «πάταξης της διαφθοράς» θα βγάλουν ό,τι έχουν και δεν έχουν από στοιχεία, συναλλαγές κ.λπ. Έτσι, δεν θα κυριαρχήσει η εικόνα «σκότος ενάντια στο φως», αλλά μια πολιτικοοικονομική «χαβούζα» συμβιβασμών και συγκαλύψεων.
Η κομματική βάση και τα κλειδιά της Ν.Δ.
Στην πλευρά της Ν.Δ. τα πράγματα είναι πιο θολά και δύσκολα, καθώς η αναζήτηση μιας αποτελεσματικής αφήγησης διαπλέκεται με τις εσωκομματικές μάχες για την ανάδειξη αρχηγού. Η κρίση πολιτικού λόγου-πρότασης και η λειτουργία του κόμματος με βαρονίες και «βασικούς μετόχους», εμποδίζει την έστω και ψύχραιμη ανάδειξη μιας νέας ηγεσίας. Τα βασικά στρατόπεδα κοντεύουν να μετατρέψουν τις διαδικασίες εκλογής νέου προέδρου σε τσίρκο και οι ανταγωνισμοί κινδυνεύουν να τινάξουν το κόμμα στον αέρα.
Το ενδιαφέρον στην περίπτωση της Ν.Δ., πάντως, δεν είναι τα κόλπα και οι αγκωνιές μεταξύ των τεσσάρων υποψηφίων, ούτε οι αναδιατάξεις στρατών και συμμαχιών που σημειώνονται, αλλά το πώς θα εισπραχθούν όλα αυτά από τη βάση της Ν.Δ. σε ολόκληρη τη χώρα. Πώς θα συμπεριφερθεί; Θα προσέλθει στις εσωκομματικές κάλπες ή όχι; Και ποιον να προτιμήσει; Οι «βασικοί μέτοχοι» και οι στρατοί τους θα βρεθούν αντιμέτωποι μόνο μεταξύ τους και θα μοιράσουν ξανά τις… μετοχές ή η κομματική βάση θα στείλει άλλο μήνυμα; Ο Αντ. Σαμαράς, το 2009 κέρδισε το κόμμα επειδή η βάση τον ψήφισε αφήνοντας πίσω τις άλλες υποψηφιότητες που έμοιαζαν φαβορί (Ντόρα Μπακογιάννη). Τώρα, αυτή η βάση θα στραφεί προς τον Απ. Τζιτζικώστα; Κι αν ναι, θα υπάρξει ένας συμβιβασμός ώστε ο νέος πρόεδρος να είναι εξωκοινοβουλευτικός και ταυτόχρονα μέσα στη Βουλή να υπάρχει ένας αρχηγός που να εκφράζει μια ορισμένη δυαρχία στο κόμμα; Το κλειδί για τις εξελίξεις πάντως δεν φαίνεται να το κρατά απολύτως η καραμανλική πτέρυγα, καθώς τα μέλη του κόμματος ίσως να μην αποδειχτούν τόσο προβλέψιμα.
Χ.Π.