Το Έτος Χαλεπά και η Κοιμωμένη
Έτος Χαλεπά αποφάσισαν να ορίσουν το 2018 ο Δήμος Τήνου και το Πνευματικό Κέντρο Πανόρμου «Γιαννούλης Χαλεπάς» καθώς φέτος συμπληρώνονται 80 χρόνια από τον θάνατο του σημαντικότερου γλύπτη της νεότερης Ελλάδας και ενός απ’ τους πρωτοπόρους του ευρωπαϊκού μοντερνισμού.
Σε συνέντευξη τύπου η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη, ο Πρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου Πανόρμου Τήνου κ. Εμμανουήλ Σώχος παρουσίασε το πλούσιο πρόγραμμα των εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν, κυρίως στην Τήνο, από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Στη συνέντευξη τύπου μίλησε και ο ιστορικός Τέχνης Μάνος Στεφανίδης ο οποίος έχει επιμεληθεί πολλές από τις εκθέσεις που θα πραγματοποιηθούν. Ο κ. Στεφανίδης έθεσε και ζήτημα επιστροφής της περίφημης «Κοιμωμένης» στην Τήνο. Αφορμή, το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή λόγω βανδαλισμών και φθοράς από την κακή συντήρηση, το γλυπτό μεταφέρθηκε από το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών στην Εθνική Πινακοθήκη. Το υπουργείο Πολιτισμού φαίνεται να συνηγορεί στο αίτημα των Τηνίων, αλλά αντιδρά ο Δήμος Αθηναίων.
Το ζήτημα αυτό αποτελεί σημείο τριβής μεταξύ Τήνου και Δήμου Αθηναίων ήδη από τη δεκαετία του ‘50, όταν είχε ξεσπάσει μεγάλη διαμάχη η οποία κατέληξε στις αίθουσες των δικαστηρίων.
Συγκεκριμένα, τον Οκτώβριο του 1950, ο αντιστράτηγος ε.α. Χρήστος Χατζημιχάλης, ανιψιός της εικονιζομένης στο γλυπτό Σοφίας Αφεντάκη πούλησε την «Κοιμωμένη» έναντι 300 χρυσών λιρών στο Πανελλήνιο Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας Τήνου με σκοπό να εκτίθεται πλέον μόνιμα στο εκεί Μουσείο Τήνιων Καλλιτεχνών.
Ο Δήμος Αθηναίων δεν επέτρεψε τη μετακίνηση του γλυπτού με αποτέλεσμα ο αντιστράτηγος να προσφύγει εναντίον του Δήμου. Στη δίκη η οποία διεξήχθη, τη μεταφορά του γλυπτού στην Τήνο υποστήριξαν ο Τήνιος γλύπτης και Καθηγητής Αντώνης Σώχος, ο επίσης Τήνιος γλύπτης Λάζαρος Λαμέρας –που είχε και την πρωτοβουλία για το όλο εγχείρημα και ο Μιχάλης Τόμπρος, γλύπτης και καθηγητής στην ΑΣΚΤ.
Ο τότε διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνος Καλλιγάς αντιθέτως υποστήριξε τις απόψεις του Δήμου Αθηναίων.
Το Ειρηνοδικείο, με απόφαση που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο, απαγόρευσε τη μετακίνηση του γλυπτού κρίνοντας ότι ο σκοπός του ιδρυτή του μνημείου ήταν θρησκευτικός και ότι η «Κοιμωμένη», όπως και όλα «τα επί των τάφων ευρισκόμενα Μνημεία (υπάγονται) εις την κυριαρχίαν του θείου δικαίου (και) είναι ανεπίδεκτα της αστικής συναλλαγής».
Όλα τα στοιχεία για την τότε διαμάχη προέρχονται από το κείμενο της Άρτεμης Ζερβού με τίτλο «Η δίκη της Κοιμωμένης», το οποίο περιλαμβάνεται σε ένα πραγματικά μοναδικό αφιέρωμα του περιοδικού Δέντρο, που κυκλοφόρησε με αφορμή το έτος Χαλεπά και περιλαμβάνει –μεταξύ άλλων– κείμενα του Άγγελου Δεληβοριά, του Στρατή Δούκα, του Γιάννη Τσαρούχη, του Ζαχαρία Παπαντωνίου, του Γιάννη Ψυχοπαίδη και πολλών ακόμη καλλιτεχνών και ερευνητών του έργου του Χαλεπά. Πρόκειται για τεύχος – απόκτημα με το οποίο το περιοδικό γιορτάζει και τα 40 του χρόνια.
Επιστρέφοντας στη συνέντευξη τύπου, με ενδιαφέρον ακούσαμε και τα όσα είπε ο Πέτρος Ζουμπουλάκης ο οποίος θα παρουσιάσει στο Πνευματικό Κέντρο Πανόρμου την έκθεση «Πορτρέτα σε βάθος χρόνου», που περιλαμβάνει 60 προσωπογραφίες ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης που τον καθόρισαν. Ανάμεσά τους και το πορτρέτο του Χαλεπά, που επελέγη ως λογότυπο όλου του Έτους Χαλεπά 2018.
Από τα πολύ ενδιαφέροντα του έτους Χαλεπά και ο διαγωνισμός που πραγματοποιήθηκε στα 5 Δημοτικά Σχολεία της Τήνου όπου οι μαθητές δημιούργησαν τα δικά τους εικαστικά έργα επηρεασμένα από τον Χαλεπά, για τα οποία θα βραβευτούν σε ειδική εκδήλωση, ενώ θα κοσμήσουν και το Κέντρο Υγείας του νησιού.
Το τελευταίο τρίμηνο του 2018 προγραμματίζεται και η παρουσίαση των πολύ σημαντικών καλλιτεχνικών γραφημάτων που βρέθηκαν στα επιχρίσματα των τοίχων του σπιτιού – μουσείου του Χαλεπά στον Πύργο Τήνου, έπειτα από μελέτη που υλοποίησε το Ερευνητικό Τμήμα των Τ.Ε.Ι. Αθηνών.
Στον εορτασμό του Έτους Χαλεπά θα μετάσχουν με πρόγραμμα πολιτιστικών εκδηλώσεων και δράσεων, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, το Δημοτικό Ίδρυμα Κώστα Τσόκλη, καλλιτέχνες και ζωγράφοι κατά μόνας, οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι της Τήνου, η Θεατρική Ομάδα της Τήνου, η χορωδία της Κώμης, η χορωδία του Πνευματικού Κέντρου Πανόρμου και ο σκηνοθέτης Σωτήρης Χατζάκης.
Τελετή λήξης του 2ου Φεστιβάλ Παραμυθιού στο Χαλάνδρι
Την Κυριακή, 16 Ιουνίου στις 6.30 το απόγευμα, στην Κεντρική Πλατεία Χαλανδρίου θα πραγματοποιηθεί η τελετή λήξης του 2ου Φεστιβάλ Παραμυθιού Χαλανδρίου που διοργάνωσε ο Δήμος σε συνεργασία με το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης.
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, τα παιδιά των Δημοτικών Σχολείων δημιούργησαν τα δικά τους παραμύθια, εμπνευσμένα από την ιστορία του σχολείου τους. Μερικά από τα παραμύθια θα παρουσιαστούν στην εκδήλωση, η οποία θα ανοίξει με δρώμενο για το «Παλιό Σχολείο».
Παράλληλα θα παρουσιαστεί ο τρόπος που δούλεψαν τα παιδιά με τους εκπαιδευτικούς δίνοντας δημιουργικές ιδέες για όσους θελήσουν να γνωρίσουν τον τρόπο που μέσα από το παιχνίδι και το παραμύθι ανακαλύπτουμε την ιστορία μας.
Η συμμετοχή στην εκδήλωση είναι ελεύθερη.
