του Ηρόστρατου
Money, money, money
Money it’s a crime
Share it fairly but don’t take a slice of my pie
Money so they say
Is the root of all evil today
But if you ask for a rise it’s no surprise that they’re
giving none away
Pink Floyd, Money
«Τα σημάδια ήταν εμφανή από την πρώτη περίοδο της καλλιτεχνικής του διεύθυνσης: ο Σωτήρης Χατζάκης είναι ο άνθρωπος που αρέσκεται στα νούμερα. Όπως με νούμερα, στοιχεία και αριθμούς απάντησε, τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν παρουσίασε τα έσοδα του πρώτου τριμήνου της θητείας του, έτσι κάνει και τώρα.
Από 1/9/2013 ώς 30/9/2014, όπως γράφει η σχετική ανακοίνωση «το Εθνικό Θέατρο είναι κερδοφόρος οργανισμός και δεν έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς ασφαλιστικούς οργανισμούς και οφειλές προς τρίτους (συνεργάτες, προμηθευτές κ.λπ.)…». (Το Βήμα)
Μάλιστα. Αν το ζητούμενο από ένα Εθνικό Θέατρο είναι τα κέρδη, τότε όλα πάνε καλά! Προφανώς είχαμε τελείως λάθος εντύπωση, αλλά ο κύριος Χατζάκης έρχεται να βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Το παν είναι οι αριθμοί και τα οικονομικά μεγέθη.
Δεν υποστηρίζει κανείς πως τέτοιοι φορείς πρέπει να είναι μια χοάνη που καταπίνει εκατομμύρια, αλλά από αυτό το σημείο μέχρι να τίθεται ως βασικός στόχος η κερδοφορία σε έναν καλλιτεχνικό οργανισμό, υπάρχει απόσταση. Διότι έτσι ανοίγουν δρόμοι που οδηγούν σε εκπτώσεις στην ποιότητα προκειμένου να μπορέσει μια παραγωγή να «κόψει» περισσότερα εισιτήρια.
Η τέχνη είναι καταδικασμένη όταν υποτάσσεται στους νόμους της αγοράς.
Η ελάχιστη δομή
«Μαζί με δύο συντρόφους βλέπαμε μέσα στη βαθιά νύχτα το φωτισμένο τζάμι μιας μακρινής καλύβας, της τελευταίας καλύβας, αυτής που στέκεται ολομόναχη στον ορίζοντα, μπροστά στα χωράφια και τους βάλτους. Αν και ήμασταν και οι τρεις μαζί παραμέναμε τρεις μοναχικοί άνθρωποι που βλέπαμε τη νύχτα για πρώτη φορά».
Rainer Maria Rilke
Πριν από μερικά χρόνια βρέθηκα στη Φινλανδία. Πέρασα μια βραδιά σε μια καλύβα στο δάσος. Σε ένα από αυτά τα ξύλινα σπίτια που αποδεικνύουν ότι το ελάχιστο είναι αρκετό. Το ελάχιστο είναι τα πάντα!
Κατάλαβα πόσο περιττές είναι όλες αυτές οι βίλες και τα τεράστια σπίτια με τους περίκλειστους κήπους. Τη μαγεία εκείνης της νύχτας δεν θα την ξεχάσω ποτέ.
Άλλη μια τέτοια μαγική στιγμή ήταν πριν από ακόμη περισσότερα χρόνια στη Γκιόνα, λίγο κάτω από την κορυφή του βουνού, όπου περάσαμε τη μέρα σε μια πρόχειρη καλύβα παρέα με τους βοσκούς.
Εκείνη η μέρα μένει έντονα στη μνήμη, σαν κάτι πολύτιμο.
Τώρα βλέπω με μεγάλο ενδιαφέρον ότι μια ομάδα καλλιτεχνών προσεγγίζει με το δικό της τρόπο την ελάχιστη δομή. Την καλύβα.
Όπως σημειώνεται, «το 18ο αιώνα ο πολιτισμός δεν παράγεται πλέον στα ανάκτορα και στα μοναστήρια, αλλά στις αγροικίες και στις εξοχές. Η περίφημη αγροικία του Goethe, τα τοπία του Turner και του Constable, η αισθησιακή ρέμβη του Rousseau, ο Μέλανας Δρυμός, δεν είναι παρά σημεία μιας ολικής και σχεδόν μαζικής εμβύθισης στη φύση, μια μέθεξη στο τοπίο που έμελλε να είναι και η τελευταία ιστορικά. Το ρομαντικό πρότυπο της αγροικίας, “το κατοικείν των χωρικών”, όπως θα πει ο Heidegger, είναι και το τελευταίο ίχνος μιας αρχαίας αντίληψης για την κατοίκηση που έρχονται να ανατρέψουν εκ βάθρων οι νέοι καιροί. Ένα κατοικώ που στοιχειώνει όμως ακόμη και σήμερα το φαντασιακό μας. Η οικογένεια Eagles, τα δεντρόσπιτα, η κατασκήνωση στη φύση, τα παιδιά των διαμερισμάτων που συνεχίζουν στις ιχνογραφίες τους να σχεδιάζουν καλύβες με ξύλινους φράχτες, όταν τους ζητείται να σχεδιάσουν το σπίτι τους, μαρτυρούν ένα ίχνος που δείχνει να αντιστέκεται σθεναρά…».
Στο πλαίσιο της έκθεσης θα γίνεται καθημερινά μια σειρά προβολών πάνω στο θέμα της Καλύβας, σε επιμέλεια της Κίκας Κυριακάκου.
Ο κατάλογος της έκθεσης την οποία επιμελείται ο Αποστόλης Αρτινός, με κείμενα του ίδιου και των Κωστή Βελώνη, Δήμητρας Βογιατζάκη, Φοίβης Γιαννίση, Γιάννη Γρηγοριάδη, Ζήση Κοτιώνη, Ίριδας Λυκουριώτη, Σταύρου Μαρτίνου, Γιώργου Μητρούλια, Χρήστου Παπούλια, Βασιλικής Πλαβού, Γιώργου Τζιρτζιλάκη και Χρήστου Χρυσόπουλου, θα κυκλοφορήσει απ’ τις Εκδόσεις Κριτική.
Εγκαίνια έκθεσης: Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2014, 20:00
Διάρκεια έκθεσης: Τρίτη 4 Νοεμβρίου-Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2014
Ώρες λειτουργίας: 16:00-22:00
Ρομάντσο-Αναξαγόρα 3-5
Είσοδος ελεύθερη
Ακριθάκης
Πίσω στο χρόνο… Ένα μακρινό καλοκαίρι στα Βασιλικά της Εύβοιας. Πιτσιρικάς τότε, βρέθηκα ανάμεσα σε σημαντικούς ανθρώπους για τους οποίους τότε δεν γνώριζα παρά ελάχιστα.
Ο ένας ήταν ο Αλέξης Δαμιανός. Έχτιζε το σπίτι του και μέχρι να ετοιμαστεί, έμεναν με την οικογένειά του σε δεντρόσπιτα. Μαγικό για μένα τότε.
Ο άλλος ήταν ο Αλέξης Ακριθάκης. Τον θυμάμαι να κοιτάζει τη θάλασσα με ένα μοναδικό βλέμμα. Ποιος ξέρει τι ταξίδια έφτιαχνε μέσα του.
Λένε για τον «καλλιτέχνη με την αιώνια παιδικότητα. Και κάπως έτσι είναι. Σε έκανε να παίρνεις κάτι από το φως του κι ας μη το καταλάβαινες τότε.
Η συνέχεια δεν ήταν και τόσο καλή. Μάθαινα νέα από μακριά. Μέχρι το άσχημο τέλος. Έφυγε μόλις 55 χρονών, πριν από είκοσι χρόνια.
Η έκθεση που πραγματοποιείται αυτές τις μέρες, με τα έργα του, στην Ελληνογερμανική Αγωγή είναι κάτι ξεχωριστό. Ακόμη κι αν δεν έχεις γνωρίσει τον ίδιο, αυτό το κάτι από το βλέμμα του διαχέεται και στις δημιουργίες του.
Όποτε βλέπω μια από τις βαλίτσες του ξαναγίνομαι κι εγώ παιδί και γυρίζω πίσω σε εκείνα τα καλοκαίρια των παιδικών μου χρόνων…
Πληροφορίες: Ελληνογερμανική Αγωγή, Δημητρίου Παναγέα, Παλλήνη, έως 7 Νοεμβρίου 2014
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή 10:00 έως 20:00 & Σάββ./Κυρ. 10:00-14:00. Τηλ.: 210-8176700.