Του Νίκου Χουντή.
Στην τελευταία Σύνοδο του ΕΚΟΦΙΝ στις 12 και 13 Ιουλίου 2010 κατατέθηκε από τη Γερμανία σχέδιο για την ελεγχόμενη χρεοκοπία των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το σχέδιο αυτό ανάμεσα στα άλλα πρωτοφανή προβλέπει ότι «τα υπό πτώχευση κράτη-μέλη της Ε.Ε. αποδέχονται να εγκαταλείψουν μέρος των εξουσιών και της κυριαρχίας τους». Επίσης, προβλέπει την «εγκατάσταση ειδικών εκκαθαριστών που θα αναλάβουν τη διαχείριση και εποπτεία των περιουσιακών στοιχείων του υπό πτώχευση κράτους». Ένα ακόμα στοιχείο από το συνολικό σχέδιο της λεγόμενης οικονομικής διακυβέρνησης που εκπονούν οι πιο ακραίοι νεοφιλελεύθεροι κύκλοι στην Ε.Ε. προκειμένου -όπως ισχυρίζονται- να μπουν σε τάξη τα δημοσιονομικά των χωρών μελών της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης. Για να μην εμφανίζονται ελλείμματα και χρέη από την απειθαρχία στο Σύμφωνο Σταθερότητας. Ας θυμηθούμε την απαίτηση να ελέγχονται οι εθνικοί προϋπολογισμοί από τα όργανα της Ε.Ε. πριν καν συζητηθούν στα εθνικά κοινοβούλια.
Επίσης, το γεγονός ότι η προσφυγή μιας χώρας στον περίφημο μηχανισμό στήριξης μαζί με τα σκληρά προγράμματα λιτότητας και περικοπής των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων προϋποθέτει την ασφυκτική εποπτεία της τρόικας (Επιτροπή, Κεντρική Τράπεζα και ΔΝΤ). Και ακόμα ότι τα εθνικά κοινοβούλια θα ενημερώνονται και δεν θα κυρώνουν τέτοιες συμφωνίες και τέλος ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν τις συζητάει παρά το αντιθέτως προβλεπόμενο από τη Συνθήκη Λειτουργίας της Ε.Ε. (μετά τη Συνθήκη της Λισσαβόνας). Για όποιον κωδικοποιεί τις φάσεις της ολόπλευρης κρίσης, κρίση χρηματοπιστωτικού συστήματος, κρίση πραγματικής οικονομίας, κρίση χρεών θα πρέπει να προσθέσει και την κρίση της πολιτικής και της δημοκρατίας σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Όλα τα παραπάνω πρωτοφανή αφαιρούν κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών και ακυρώνουν κάθε έννοια δημοκρατίας, με την αφαίρεση δικαιωμάτων από τους αιρετούς, αντιπροσωπευτικούς θεσμούς. Οι ιδέες αυτές δεν αποτελούν κεραυνό εν αιθρία. Δεν είναι απλά αντιλήψεις και πρακτικές προκειμένου να θωρακιστούν η Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη της από μια κρίση, σαν αυτή που εξελίσσεται τα τελευταία δύο χρόνια.
Η δομική αναπροσαρμογή του κυρίαρχου νεοφιλελεύθερου παραγωγικού μοντέλου που κυριάρχησε τα τελευταία 25-30 χρόνια παγκοσμίως ανέσυρε αυτό το ιδεολογικά και πολιτικό οπλοστάσιο της νεοφιλελεύθερης βίβλου, βασικά δόγματα των γκουρού της ελευθερίας των αγορών.
Η Σχολή του Σικάγου (Φρίντμαν, Χάγεκ), η συναίνεση των Ουάσιγκτον (1984), οι Συνθήκες της Ε.Ε., κυρίως μετά το Μάαστριχτ, έχουν στον πυρήνα τους την «μερική» κατάλυση της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας προκειμένου να εφαρμοστούν οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Σήμερα τα σχέδια που εκπονούνται στην Ε.Ε. ξεπερνάνε και αυτές τις συνθήκες που ψηφίστηκαν κατά κανόνα ερήμην των πολιτών των χωρών μελών της Ε.Ε. Οι εθνικές κυβερνήσεις, οι οικονομίες και οι κοινωνίες τίθενται υπό την κηδεμονία των θεσμών της Ε.Ε. με τον αποφασιστικό ρόλο του ΔΝΤ. Η ενοποιητική διαδικασία που προβλέπει τη με δημοκρατικό τρόπο εκχώρηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων σε διαφανείς υπερεθνικούς ουσιαστικούς θεσμούς έχει μετατραπεί σε σύγχρονη δικτατορία των αγορών, του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Επομένως, η μάχη για μια άλλη Ευρώπη της κοινωνικής συνοχής και της αλληλεγγύης περιλαμβάνει και το πεδίο της δημοκρατίας και εν τέλει της πολιτικής. Η Αριστερά στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη οφείλει να πρωταγωνιστήσει όχι μόνο στην ανατροπή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στην Ελλάδα και την Ευρώπη αλλά και να εκπονήσει το πολιτικό σχέδιο για μια άλλη Ευρώπη, σ’ έναν άλλο κόσμο.
* Ο Νίκος Χουντής είναι ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
