Με σόμπες, τζάκια και πολλά ρούχα προσπαθούν να ζεσταθούν οι Θεσσαλονικείς
Αν πριν από δύο μόλις χρόνια έλεγε κάποιος ότι το 75% των νοικοκυριών της Θεσσαλονίκης αδυνατεί να καλύψει τα έξοδα θέρμανσης, θα ακουγόταν στην καλύτερη περίπτωση ως καταστροφολόγος. Και όμως μια βόλτα στην πόλη αρκεί για να αντιληφθεί κανείς ότι οι Θεσσαλονικείς έχουν εγκαταλείψει το πετρέλαιο, πιέζονται με το αέριο και πλέον είτε καταφεύγουν σε άλλες λύσεις, είτε μένουν χωρίς θέρμανση. Κοινωνικά κέντρα, ΚΑΠΗ, αίθουσες δημαρχείων και καφενεία εδώ και περίπου μία εβδομάδα γεμίζουν ασφυκτικά από άτομα κυρίως μεγάλης ηλικίας που αδυνατούν να έχουν θέρμανση στο σπίτι τους και καταφεύγουν εκεί, προκειμένου να περάσουν μερικές «ζεστές» ώρες.
Η κατάσταση ήταν γνωστή από τις πρώτες ημέρες έναρξης της περιόδου διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης, με τους πρατηριούχους να κάνουν λόγο για πτώση του τζίρου τους έως και 100%.
Στις περισσότερες περιοχές η μείωση των παραγγελιών και των πωλήσεων πετρελαίου θέρμανσης έφτασε το 90% σε σχέση με πέρυσι, ενώ υπάρχουν νομοί στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη (Καβάλα, Ξάνθη), όπου η πτώση φτάνει ακόμη και το 98%.
Όπως δηλώνουν πρατηριούχοι στο Δρόμο, «η κατάσταση είναι αποκαρδιωτική και θα παραμείνει έτσι, όσο θα συνεχίσει να είναι υψηλή η τιμή του προϊόντος, αλλά και δύσκολη η οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών». Πλέον οι περισσότεροι καταναλωτές αγοράζουν μόλις 50–100 λίτρα πετρελαίου θέρμανσης και οι όποιες παραγγελίες δεν ξεπερνούν σε αξία τα 100–200 ευρώ. Έτσι χρησιμοποιούν το πετρέλαιο «μόνο στα μεγάλα κρύα» και τις υπόλοιπες ημέρες είτε χρησιμοποιούν άλλα μέσα θέρμανσης, είτε όπως απλά αναφέρουν κρυώνουν.
Ελάχιστοι είναι οι τυχεροί που μπήκαν στο χειμώνα με γεμάτες τις δεξαμενές των πολυκατοικιών. Και σε αυτή την περίπτωση όμως η προσπάθεια για οικονομία είναι χαρακτηριστική και στόχος να βγει ο χειμώνας με τα περσινά αποθέματα. «Παραγγελίες περισσότερες ενδεχομένως να έχουμε πάλι τα Χριστούγεννα, αφού πολλοί καταναλωτές φούλαραν από τον περασμένο Μάρτιο και τον Απρίλιο. Σε σχέση με το 2008 το 70% των καταναλωτών έχει στραφεί σε άλλους τρόπους θέρμανσης» λένε οι πρατηριούχοι και προσθέτουν ότι σε πολλές περιπτώσεις πελατών τους, οι λέβητες δεν θα ξανανάψουν μόλις εξαντληθούν τα αποθέματα.
Παράλληλα, ο ελλιπής σχεδιασμός του υπουργείου Οικονομικών προκαλεί σημαντική καθυστέρηση στην έναρξη της διαδικασίας καταβολής του επιδόματος θέρμανσης. Ειδικότερα, χωρίς επίδομα μένουν οι φορολογούμενοι που δεν είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν φορολογική δήλωση και δεν μπορεί να ελεγχθεί άμεσα αν πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια καταβολής του φόρου. Πρόκειται κατά βάση για πολύ χαμηλά εισοδήματα -που έχουν και την άμεση ανάγκη- ενώ η υπουργική απόφαση για το θέμα αναμένεται με το νέο έτος.
Παρελθόν η κεντρική θέρμανση
Τουλάχιστον οι μισές οικοδομές στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και εφτά στις δέκα σε ολόκληρο το νομό έχουν καταργήσει για φέτος την κεντρική θέρμανση. Δεν πρόκειται να βάλουν πετρέλαιο και θα ζεσταθούν με άλλους τρόπους, δηλώνουν οι ένοικοι, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που στις συνελεύσεις των πολυκατοικιών επικρατεί ένταση και οι λέβητες παραμένουν σβηστοί. Αντίστοιχα προβλήματα αντιμετωπίζουν όμως και οι χρήστες φυσικού αερίου, με την εταιρία να μη δείχνει καμία ανοχή στις καθυστερήσεις πληρωμών και να προχωρά άμεσα σε εντολή διακοπής. Μέλη τοπικών επιτροπών που δραστηριοποιήθηκαν και στην περίπτωση των χαρατσιών, μας λένε ότι «καθημερινά δεκάδες συμπολίτες μας έρχονται σε επαφή μαζί μας και ζητούν έναν διακανονισμό με την εταιρία του φυσικού αερίου, προκειμένου να επασυνδεθεί». Όπως όμως εξηγούν, τα τέλη επανασύνδεσης ξεπερνούν τα 250 ευρώ. Ποσό που αν διέθετε ο καταναλωτής δεν θα είχε φτάσει στο σημείο διακοπής της σύνδεσης. Ανάλογη είναι η κατάσταση και στους γειτονικούς νομούς, με περιοχές όπως η Φλώρινα και η Καστοριά να βρίσκονται στο κόκκινο και οι κάτοικοι σε απόγνωση. Και τα κρύα μόλις ήρθαν…
Χωρίες θέρμανση και τα σχολεία
Τα αποθέματα πετρελαίου που υπάρχουν σε μερικά σχολεία όπως αναφέρουν εκπρόσωποι των φορέων, είναι πολύ μικρά και επαρκούν για λίγες μόνο ημέρες. Ήδη δύο σχολεία στο νομό Κιλκίς παρέμειναν κλειστά την Πέμπτη και την Παρασκευή, ενώ στο νομό Θεσσαλονίκης τα αποθέματα πετρελαίου επαρκούν στην πλειοψηφία των σχολείων μέχρι και τα Χριστούγεννα. Σχολικές επιτροπές και οι διευθύνσεις των σχολείων δηλώνουν ότι με τα υπάρχοντα κονδύλια δεν καλύπτεται όλη η χρονιά, ενώ ακόμη και τα σχολεία με φυσικό αέριο χρωστούν στον πάροχο τεράστια ποσά. Ήδη μαθητές και γονείς σχεδιάζουν κινητοποιήσεις την επόμενη εβδομάδα, ενώ δεν αποκλείεται σε μεγάλα συγκροτήματα να μπαίνει λουκέτο κάθε φορά που η θερμοκρασία πέφτει πολύ χαμηλά.
Λευτέρης Αρβανίτης
