Το Κυριακάτικο Βήμα δίνει ενίοτε έναν τόνο «σοβαρότητας» στα θέματα που θίγει. Κι όμως στο τελευταίο φύλλο της εφημερίδας, που κυκλοφόρησε στις 21/11, έμοιαζε με φιλοκυβερνητικό προσπέκτους και –πιο ειδικά– με προσπέκτους ομίλων και συγκεκριμένων επιχειρήσεων (ονόματα δεν λέμε…).
Ο σοβαρός δημοσιογράφος Αντώνης Καρακούσης σε ένα άρθρο με τίτλο «Με το βλέμμα στο 2030», γράφει, γράφει και τι δεν γράφει για τις εξαιρετικές συνθήκες που ευνοούν την ελληνική οικονομία. Περίεργη υπερβολή και μαζί αισιοδοξία που έχει τη σαθρή βάση των «δανεικών» του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας και την πορεία προς την «πράσινη μετάβαση». Σαν να έχουμε ένα μεγάλο πάρτι στον τομέα της οικονομίας, σαν να μην βουλιάζει το καράβι. Ίσα-ίσα στο στολισμένο κατάστρωμα του καραβιού δίνεται ένα κοκτέιλ πάρτι, κλείνονται μπίζνες, και όλα είναι ωραία και ανθηρά. Σταχυολογούμε ορισμένες μόνο αράδες από το άρθρο για να πάρετε μια ιδέα:
Περί «μοναδικής ευκαιρίας»
«Κοινή είναι η πεποίθηση ότι μεσοπρόθεσμα η υγειονομική αβεβαιότητα θα εκλείψει και σταδιακά θα αναδειχθούν τα προπαρασκευασμένα εδώ και καιρό πλεονεκτήματα της ελληνικής οικονομίας και συνολικά της χώρας στον γεμάτο ευκαιρίες μεταπανδημικό κόσμο […]
Εξαιρουμένων των υγειονομικών συνθηκών, οι ευρύτερες οικονομικές συνθήκες φαντάζουν μοναδικές, όπως μαρτυρεί το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον, που επιβεβαιώνεται μέσα από τις απίστευτες αποτιμήσεις ελληνικών αξιών και περιουσιακών στοιχείων.
Η Ελλάδα έχει μια ευκαιρία μοναδικής αλλαγής στα χρόνια που θα ακολουθήσουν μέχρι το 2030 […]
Διαθέτει πλέον τους πόρους και τις δυνάμεις να μεταρρυθμιστεί και να μετασχηματιστεί. Να αλλάξει παραγωγικό μοντέλο, να επιτύχει το σύνθετο έργο της ενεργειακής και ψηφιακής μετάβασης […]
Το ενδιαφέρον για επενδύσεις στη χώρα μας δεν έχει ιστορικό προηγούμενο. Είναι η πρώτη φορά στα μεταπολεμικά χρόνια που η Ελλάδα διαθέτει τόσο πολλά χρήματα μέσω των ευρωπαϊκών ταμείων και μαζί προσελκύει με τέτοια ένταση πολυεθνικά σχήματα και κεφάλαια, συνεπικουρούμενη μάλιστα από αξιόμαχες εγχώριες επιχειρηματικές δυνάμεις, οι οποίες δείχνουν έτοιμες και ικανές να πραγματοποιήσουν τα δικά τους επενδυτικά άλματα.»
Ο θαυμαστός κ. πρωθυπουργός και τα έργα του
«Κοινώς ο Πρωθυπουργός δεν παρέλαβε “καμένη γη” το καλοκαίρι του 2019. Το ακριβές είναι ότι δεν ακύρωσε την προηγούμενη σταθεροποίηση, παρά αντιθέτως “πάτησε” πάνω της, τη χρησιμοποίησε στον μέγιστο βαθμό προκειμένου να ελέγξει το τεράστιο πανδημικό κόστος και ταυτόχρονα κατάφερε επ’ αυτής να οικοδομήσει τη δική του φιλελεύθερη μεταρρυθμιστική ατζέντα, η οποία, είναι αλήθεια, απέδωσε και αποδίδει τα προσδοκώμενα.
Κακά τα ψέματα, ο κ. Μητσοτάκης, όσο κι αν τον αντιμάχεται κανείς και εντοπίζει τις παλινωδίες και τα όποια λάθη του, διαμόρφωσε, εν μέσω υγειονομικής κρίσης, περιβάλλον ανάκαμψης, οικονομικής προόδου και υψηλών προσδοκιών.
Ανέταξε τη διεθνή εικόνα της χώρας, της προσέδωσε γεωπολιτική υπόσταση σε τούτη την κρίσιμη μεταβατική περίοδο και μαζί την επανένταξε στο διεθνές οικονομικό σύστημα, την κατέστησε ξανά επενδύσιμη και ελκυστική στον ευρύ κύκλο των πανίσχυρων παγκόσμιων επενδυτικών δυνάμεων».
Η εξειδίκευση…
Στο ίδιο φύλλο του Κυριακάτικου Βήματος υπάρχει και ένα δωδεκασέλιδο ειδικό ένθετο με τίτλο «Επενδυτικό μπουμ» στο οποίο γίνεται μια αναλυτική εξειδίκευση των προοπτικών για τη χώρα υπό τη σημαία του «πράσινου μεταπρατισμού». Πάλι όλο το μοτίβο κινείται γύρω από τις «επιχειρήσεις, το Ταμείο Ανάκαμψης και τις ευκαιρίες ανάπτυξης», τις «δέσμες κρατικών ενισχύσεων σε 13 κλάδους αιχμής στον νέο αναπτυξιακό νόμο», στο «ζεστό χρήμα για στρατηγικούς τομείς».
Οι βασικοί ελληνικοί όμιλοι προσβλέπουν να βάλουν στο χέρι όσο περισσότερο μπορούν στο Ταμείο Ανάκαμψης και πιέζουν ώστε να τύχουν προνομιακών χρηματοδοτήσεων και διευκολύνσεων από νομοθετικές ρυθμίσεις, φορολογικές ελαφρύνσεις, απελευθέρωση της αγοράς εργασίας
Στο πρώτο άρθρο του αφιερώματος με τίτλο «Ευκαιρίες και προκλήσεις για τις επιχειρήσεις» υπογραμμίζεται η οπτική ολόκληρου του αφιερώματος: Οι επιχειρήσεις και μόνο οι επιχειρήσεις, από αυτές και την πορεία τους εξαρτώνται όλα… Το κλίμα είναι καλό άλλωστε οι επενδυτές «αγοράζουν Ελλάδα» (τι ωραίο αλήθεια…) οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις κάνουν ρεκόρ, ο τουρισμός προσελκύει ενδιαφέρον και «ο μοχλός του Ταμείου Ανάπτυξης» θα συνεχίσει την υπερμόχλευση και τόνωση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στη «πράσινη μετάβαση». Βέβαια ο αρθογράφος (Βασίλης Κωστής) είναι λίγο πιο προσεκτικός από τον Α. Καρακούση, όταν επικαλείται την αβεβαιότητα (που προκαλεί η ενεργειακή κρίση και η έξαρση της πανδημίας) και τον προβληματισμό (από την αδυναμία χρηματοδότησης εκατοντάδων χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων).
Το λοιπό ένθετο περιγράφει μια σειρά από τομείς και επιχειρήσεις (π.χ. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Ηλέκτωρ, Μυτιληναίος, όμιλος ΕΛΠΕ, Sanofi Ελλάδας, τις ταχυμεταφορές, τις πράσινες τεχνολογίες) που πάνε περίφημα και μόνο για τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών επισημαίνεται μεγάλη καθυστέρηση και βήμα σημειωτόν. Φυσικά καμία αναφορά δεν είναι τυχαία σε όλο το ειδικό ένθετο.
Τι επιδιώκουν οι leaders του οικονομικού κατεστημένου
Γνωρίζουν καλά όλοι οι όμιλοι ότι οι συνθήκες είναι ρευστές και η αβεβαιότητα μεγάλη. Πανδημία, ενεργειακή κρίση, προσφυγικό και η «απολίπανση» των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μαζί με την εκτόξευση τιμών και πληθωρισμού, δεν δημιουργούν καθόλου τη σχεδόν ειδυλλιακή εικόνα που περιγράφεται από τους αρθρογράφους. Οι βασικοί ελληνικοί όμιλοι γνωρίζουν ότι μέσα στην αναμπουμπούλα μπορούν να επωφεληθούν από ορισμένες χρηματοδοτήσεις που αφορούν κυρίως την «πράσινη μετάβαση» και τις υποδομές για την μετάβαση. Προσβλέπουν να βάλουν στο χέρι όσο περισσότερο μπορούν στο Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε. και πιέζουν ώστε να τύχουν προνομιακών χρηματοδοτήσεων και διευκολύνσεων από νομοθετικές ρυθμίσεις, φορολογικές ελαφρύνσεις, απελευθέρωση της αγοράς εργασίας. Νοιάζονται όχι για ένα εθνικό σχέδιο αναδιάρθρωσης-διεξόδου της ελληνικής οικονομίας και ανακούφισης του λαού από την υπερδεκαετή αφαίμαξη που έχει υποστεί αλλά για νέες «αρπαχτές». Οι Έλληνες μεταπράτες χειροκροτούν το «αγοράζουν Ελλάδα» και θέλουν ένα πλήρως απελευθερωμένο τοπίο για μεγαλύτερο πάρτι και περισσότερα αχαλίνωτα deals. Ακόμα και οι φιλανθρωπικές καμπάνιες αποσκοπούν σε φοροαπαλλαγές και σε τζάμπα διαφήμισή τους, παράλληλα δε συγκαλύπτουν το ιδιαίτερο και ειδικό ενδιαφέρον τους στις επιδόσεις των ομίλων τους και τίποτα άλλο. Πρόκειται άλλωστε για παράδοση των ελληνικών αρπαχτικών ελίτ που δεν επιδίδονται μόνο σε επιχειρηματικές δραστηριότητες. Μετέχουν παντού: στα μίντια, στον πολιτικό κόσμο δια των ποσοστώσεών τους, στον αθλητισμό ως πάτρωνες ομάδων, στον πολιτισμό ως χορηγοί… Τα θέλουν όλα δικά τους και με τον τρόπο τους. Η κοινωνία ας αρκεστεί στη «γενναιοδωρία» τους, αρκεί να τους ανέχεται και να τους υπηρετεί. Αλλιώς, τι διάολο ελίτ θα ήσαν;
