Συνεντευξη στον Γιώργο Κατερίνη.
Το μήνυμα SMS που έλαβαν στα κινητά τους τηλέφωνα οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, την περασμένη βδομάδα, από τον Νίκο Φωτόπουλο, σίγουρα τάραξε την ηρεμία τους και επανέφερε διλήμματα. Με το φορτισμένο συγκινησιακά μήνυμα, τέθηκαν κάποιες γραμμές άμυνας που, όσο κι αν αντιμετωπίστηκαν σκωπτικά ή και χλευαστικά από πολλούς αναλυτές και σχολιαστές, επανέφεραν τη συζήτηση στην ουσία της: ποιος πιέζει για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ποια συμφέροντα εξυπηρετεί η παραπέρα απελευθέρωση της ενέργειας.
Ο πρόεδρος των εργαζομένων της ΔΕΗ, στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Δρόμο, καταγγέλλει ανοικτά ότι η δήθεν απελευθέρωση και ο ανταγωνισμός στην ενέργεια είναι ένα «στημένο παιχνίδι» και ότι οι ιδιώτες «επενδυτές» κατακλέβουν τη δημόσια περιουσία και ζητούν κι άλλα. Όσο για τις πολιτικές που ασκούνται σήμερα, είναι σαφής: «Δεν έχουν καμία σχέση με το ιδεολογικό υπόβαθρο του ΠΑΣΟΚ.
Με δεδομένη την εξέλιξη στη συζήτηση με τους ελεγκτές της τρόικας και εν αναμονή της πρότασης που θα καταθέσουν αύριο (σ.σ. η συνέντευξη έγινε στις 4/8), ποια είναι η κόκκινη γραμμή που βάζει το συνδικαλιστικό κίνημα για τη ΔΕΗ;
Δεν δεχόμαστε, σε καμία περίπτωση, πώληση των υδροηλεκτρικών και των λιγνιτικών εργοστασίων μας και βεβαίως παραχώρηση μέρους της ισχύος μας σε τιμή κόστους, ώστε να τη μεταπωλούν οι ιδιώτες. Παρ’ ότι ιδεολογικά διαφωνούμε με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, δεν είμαστε αντίθετοι στο να εισέλθουν και ιδιώτες. Άλλωστε, είναι μία πραγματικότητα, με μία προϋπόθεση: να υπάρχει πράγματι ανταγωνισμός, να είναι «επί ίσοις όροις», ελεύθερος και υγιής και όχι όπως βλέπουμε να διεξάγεται τα τελευταία χρόνια. Να είναι, δηλαδή, ένα στημένο παιχνίδι σε βάρος της δημόσιας επιχείρησης.
Να μπουν ιδιώτες να επενδύσουν, να φτιάξουν θέσεις εργασίας, να παράξουν και αυτοί και, εν πάση περιπτώσει, εάν είναι πιο ανταγωνιστικοί από τη ΔΕΗ, αύριο το πρωί να την κλείσουν.
Να υποθέσω ότι στα «εναλλακτικά» σενάρια, που φαίνεται να αναζητά η υπουργός, κ. Μπιρμπίλη, για την παραπέρα απελευθέρωση της ενέργειας περιλαμβάνονται και σχέδια που συζητάτε ή και αυτά τα αντιμετωπίζετε με επιφυλακτικότητα;
Υπάρχουν πολλά που μπορεί να κάνει κανείς, εκείνα τα οποία εμείς δεν συζητάμε είναι τα δύο που προανέφερα. Διαμαρτύρονται οι ιδιώτες ότι δεν έχει ανοίξει η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Καταρχήν αυτό είναι λάθος. Η αγορά έχει ανοίξει και μάλιστα σε αρκετά μεγάλο βαθμό.
Συγκεκριμένα, στο φυσικό αέριο, αυτή τη στιγμή υπάρχουν τρεις ιδιωτικές μονάδες, μέσα στο 2010 θα μπουν άλλες δύο, ακολουθούν ακόμη δύο το 2011, ενώ έχουν χορηγηθεί άδειες για την κατασκευή και νέων εργοστασίων φυσικού αερίου. Στον κρίσιμο τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εκεί κι αν έχει ανοίξει η αγορά και μάλιστα σε βάρος της ΔΕΗ. Το 95% της εγκαταστημένης ισχύος δεν ανήκει στη ΔΕΗ, ανήκει σε ιδιώτες παραγωγούς οι οποίοι, βεβαίως, πληρώνονται πάρα πολύ ακριβά για την παραγόμενη ενέργεια.
Αλλά και στη λιανική, επίσης, έχει ανοίξει η αγορά και μάλιστα κατά τρόπο προκλητικό και απαράδεκτο, ζημιογόνο, βλαπτικό για την επιχείρηση του ελληνικού λαού. Μια σειρά αεριτζήδες, χωρίς καμία απολύτως επένδυση, χωρίς τη δημιουργία καμίας θέσεως εργασίας, χρησιμοποιώντας το δίκτυο της ΔΕΗ, που φτιάχτηκε με χρήματα του ελληνικού λαού, μπορούν ανενόχλητοι και αποσπούν τους λιγοστούς κερδοφόρους πελάτες που έχει η επιχείρηση. Τους αποσπούν, χωρίς η ΔΕΗ να μπορεί να αντιδράσει, ούτε να αυξήσει τα ζημιογόνα της τιμολόγια, ούτε να μειώσει αυτά τα οποία εκμεταλλεύονται οι ιδιώτες, γιατί τα τιμολόγια είναι ρυθμιζόμενα από το κράτος.
Διαμαρτύρονται οι ιδιώτες ότι δεν έχουν πρόσβαση στο λιγνίτη, ενώ η ΔΕΗ έχει προνομιακή μεταχείριση. Υπάρχουν μία σειρά κοιτάσματα -γιατί είναι ψέμα αυτό που συνειδητά λένε κάποιοι ότι η ΔΕΗ έχει την αποκλειστικότητα του λιγνίτη- τα οποία δεν έχουν βγει σε δημόσιο διαγωνισμό. Αφού θέλουν πρόσβαση στο λιγνίτη, ας διαγωνιστούν μεταξύ τους, ποιος θα πάρει το κάθε ορυχείο, ποιος θα φτιάξει μονάδα και να επενδύσουν, να ρίξουν χρήματα, να φτιάξουν νέες θέσεις εργασίας και, γιατί όχι, να κερδίσουν.
Αλλά εδώ, απ’ ό,τι φαίνεται, οι Έλληνες ιδιώτες το μόνο που δεν θέλουν είναι να επενδύσουν, να αναλάβουν ρίσκο. Εκείνο που θέλουν είναι εύκολο και ζεστό χρήμα, εδώ και τώρα.
Υπάρχει και μια παράλληλη φιλολογία για επερχόμενη αύξηση της τιμής των τιμολογίων της ΔΕΗ. Μήπως και αυτό είναι ένα παιχνίδι, για να αποδεχθούν οι καταναλωτές τους ιδιώτες σαν αναγκαίο κακό;
Κοιτάξτε, πρέπει να πούμε ότι η αύξηση των τιμολογίων είναι αποτέλεσμα της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Και, φυσικά, είναι κάτι το οποίο θέλουν και επιδιώκουν εδώ και πολλά χρόνια οι ιδιώτες. Θα σας φέρω δύο παραδείγματα.
Πάρα πολλοί ιδιώτες είχαν πάρει άδεια, εδώ και πολλά χρόνια, για την κατασκευή μονάδων παραγωγής ρεύματος αλλά δεν προχωρούσαν στην υλοποίηση των επενδύσεων, τις κρατούσαν στα συρτάρια τους, επειδή τα τιμολόγια της ΔΕΗ ήταν φτηνά.
Ενώ η φιλοσοφία της απελευθέρωσης της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας είναι για να μειωθούν οι τιμές στους καταναλωτές, στη χώρα μας, οι ιδιώτες, για να ανοίξει η αγορά, επιδιώκουν την αύξηση της τιμής της κιλοβατώρας.
Για χατίρι τους, η προηγούμενη κυβέρνηση αύξησε αρκετές φορές την τιμή του ρεύματος – μέσα σε 22 μήνες τα οικιακά τιμολόγια αυξήθηκαν 23,4%.
Παρά την αύξηση αυτή, χάρη στο λιγνίτη -τον «χρυσό» που διαθέτει η χώρα μας- και στα υδροηλεκτρικά μας εργοστάσια, η τιμή της κιλοβατώρας εξακολουθεί να είναι από τις φτηνότερες σε όλη την Ε.Ε. Σήμερα που μιλάμε υπάρχουν 32 διαφορετικά τιμολόγια στη χαμηλή, μέση και υψηλή τάση. Από αυτά, τα 26 ζημιώνουν τη ΔΕΗ, αφού η πολιτεία τής επιβάλει να δίνει σε μια σειρά κατηγορίες το ρεύμα φθηνότερα απ’ ό,τι της κοστίζει η παραγωγή του. Το ρεύμα δεν είναι ένα οποιαδήποτε προϊόν. Είναι ένα κοινωνικό αγαθό και η αντίληψη της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ είναι ότι στα κοινωνικά αγαθά δεν μπορεί να υπεισέρχεται ο ανταγωνισμός και να προσεγγίζονται με τη λογική του οποιοδήποτε εμπορεύματος που, μέσω αυτού, θα βγει κέρδος.
Πέρα από τον αγώνα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, υπάρχουν και τα υπόλοιπα μέτρα του Μνημονίου που έχουν να κάνουν με εργασιακά δικαιώματα, ασφαλιστικό. Έχει χαράξει η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ κάποιο σχέδιο αντιμετώπισης μαζί και με το υπόλοιπο εργατικό κίνημα τόσο αυτών των επιθέσεων, όσο και των επερχόμενων,που απ’ ό,τι φαίνεται ετοιμάζονται;
Για τα γενικότερα ζητήματα που αφορούν το σύνολο των εργαζομένων, αλλά και συνταξιούχων της χώρας μας, η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ στρατεύεται πίσω από τη ΓΣΕΕ, είμαστε πάντα στην πρώτη γραμμή των αγώνων και παλεύουμε, όπως το σύνολο του συνδικαλιστικού κινήματος ενάντια σε κάθε προσπάθεια -είτε πηγάζει από το μνημόνιο, είτε όχι- αφαίρεσης των κατακτήσεων και των δικαιωμάτων μας. Είναι φανερό ότι το κεφάλαιο επιχειρεί να αποσπάσει από τους εργαζόμενους ό,τι κατέκτησε τις τελευταίες δεκαετίες με αγώνες.
Εμείς, ανεξαρτήτως αν πέρασαν μια σειρά αρνητικές ρυθμίσεις σε βάρος μας, δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν να μας πισωγυρίσει σε εργασιακό και ασφαλιστικό μεσαίωνα. Οι νόμοι ανατρέπονται, τα μνημόνια ανατρέπονται και ο αγώνας μας συνεχίζεται.
Η άποψή μας είναι ότι υπήρχαν και άλλες πολιτικές που μπορούσαν να ασκηθούν, ότι όντως χρήματα υπάρχουν.
Το κράτος, ναι, μπορεί να είναι φτωχό -και είναι φτωχό, γιατί δυστυχώς οι κυβερνώντες επέτρεψαν και μεθόδευσαν την κλοπή του- αλλά οι επιχειρήσεις και οι επιχειρηματίες όχι, οι εφοπλιστές όχι, οι τράπεζες και οι τραπεζίτες όχι, οι κάτοχοι των off-shore εταιριών όχι.
Μια τελευταία ερώτηση. Με το SMS που στείλατε, θέσατε στους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ένα κριτήριο – ότι τους κρίνετε με όρους ΠΑΣΟΚ. Πιστεύετε ότι η βάση του ΠΑΣΟΚ μπορεί να επιβάλλει μια άλλη πολιτική, όπως η εναλλακτική πολιτική που περιγράψατε πριν;
Ναι, έχω πολύ μεγάλη εμπιστοσύνη στον κόσμο του ΠΑΣΟΚ, σε αυτό που λέμε καρδιά του ΠΑΣΟΚ, στο λαϊκό ΠΑΣΟΚ. Αυτό είναι που δεκαετίες ολόκληρες κράτησε αυτό το κίνημα στην εξουσία. Όσο ακούγεται αυτή η φωνή, όσο είναι αυτή η φωνή η οποία χαράσσει την πολιτική γραμμή και κατεύθυνση του κινήματος, πραγματικά οι πολιτικές θα εξυπηρετούν το λαό και αυτό το κίνημα θα χαίρει εκτίμησης, στήριξης και εμπιστοσύνης. Οι πολιτικές που ασκούνται, σήμερα, ομολογείται από όλους, δεν έχουν καμία σχέση με το ιδεολογικό υπόβαθρο του ΠΑΣΟΚ.
Αλλά από κει και πέρα δεν αρκεί κανείς αυτό να το αναγνωρίσει και ανενόχλητα να κρατά την μπαγκέτα του νεοφιλελευθερισμού.
Οι μουσικοί που παίζουν και όσοι κρατούν αυτή την μπαγκέτα, να ξέρουν ότι, πρωτίστως, δεν αρέσουν στον κόσμο του ΠΑΣΟΚ. Θα πρέπει να δούμε, να σκύψουμε βαθιά, τι είδους πολιτικές ασκούμε, γιατί σε λίγο η δυσφορία του κόσμου θα μας σαρώσει.
Ο κόσμος, όπως φάνηκε και στις τελευταίες εκλογές, είχε εναποθέσει τις ελπίδες του σε αυτό το κόμμα. Δεν έχουμε δικαίωμα να τον διαψεύσουμε.
Και βεβαίως, δεν μπορούμε και δεν πρέπει να κόψουμε τις γέφυρες με το μεγάλο εκείνο στρώμα, που ο αείμνηστος πρόεδρος του κόμματος ονόμαζε «στρώμα των μη προνομιούχων». Εάν το ΠΑΣΟΚ πάρει διαζύγιο από αυτό το μεγάλο στρώμα, αν πάψει να το εκφράζει, τότε πραγματικά η εξέλιξη θα είναι πολύ δυσάρεστη.