Ο «μαινόμενος ταύρος» Νετανιάχου και η κοινή προσέγγιση για τη Μ. Ανατολή. Του Τζόναθαν Κουκ
Το άρθρο του γνωστού βρετανού δημοσιογράφου που ζει στη Ναζαρέτ, δημοσιεύτηκε στο Counterpunch το πρωί της 14ης Νοέμβρη, ακριβώς πριν τη δολοφονία του αλ-Τζααμπάρι από το Ισραήλ και την κλιμάκωση της πολεμικής επίθεσης, και προβλέπει ότι η επανεκλογή Ομπάμα δεν θα σημάνει αλλαγή προς το καλύτερο.
Η νίκη Ομπάμα την περασμένη εβδομάδα αντιμετωπίστηκε με γενική ανησυχία στο Ισραήλ. Δημοσκοπήσεις εκτός των ΗΠΑ λίγο πριν τις εκλογές έδειξαν προτίμηση για τον Ομπάμα σε όλες τις χώρες εκτός από δύο, το Πακιστάν και το Ισραήλ. Ενώ, όμως, στο Πακιστάν οι δυο Αμερικανοί υποψήφιοι ήταν εξίσου αντιδημοφιλείς, στο Ισραήλ είχε θετική γνώμη για τον Ομπάμα μόνο το 22% ενώ για τον Ρόμνεϊ το 57%. Με αυτά τα μεγέθη δεν εκπλήσσει που ο δεξιός πρωθυπουργός Νετανιάχου δεν προσπάθησε καθόλου να κρύψει τις προτιμήσεις του όταν καλωσόρισε ως ήρωα τον Ρόμνεϊ που επισκέφτηκε την Ιερουσαλήμ το καλοκαίρι.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις Ισραηλινών και πολλών παρατηρητών, η δεύτερη θητεία Ομπάμα θα σημάνει μεγαλύτερες πιέσεις προς το Ισραήλ για σημαντικές παραχωρήσεις προς το Παλαιστινιακό κράτος και για την αλλαγή της επιθετικής στάσης του απέναντι στο Ιράν. Ωστόσο, τέτοιου είδους σκέψεις είναι φαντασιόπληκτες. Η προσέγγιση του Λευκού Οίκου απέναντι στον Νετανιάχου και το Ισραήλ δεν ενδέχεται να αλλάξει σημαντικά. Η διάθεση μαινόμενου ταύρου του Νετανιάχου επιδεικνυόταν ήδη ενώ εξελίσσονταν οι αμερικανικές εκλογές: η κυβέρνησή του ανακοίνωσε σχέδια για κατασκευή περισσότερων από 1.200 κατοικίες για εβραίους εποίκους στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, τη θεωρούμενη πρωτεύουσα ενός μελλοντικού Παλαιστινιακού κράτους.
Με… δεμένα χέρια
Η πραγματικότητα, όπως καλά την αντιλαμβάνεται ο Νετανιάχου, είναι ότι τα χέρια του Ομπάμα στη Μέση Ανατολή είναι τόσο δεμένα όσο και κατά την πρώτη θητεία του. Ο Ομπάμα είχε καεί όταν προσπάθησε να παγώσει τους εποικισμούς.
Είναι ανεδαφικό να πιστεύει κανείς ότι το ακροδεξιό λόμπι του Ισραήλ στην Ουάσιγκτον, που καθοδηγείται από την AIPAC, θα κάνει τώρα λιγότερο δύσκολη τη ζωή του Ομπάμα. Όπως παρατηρεί ο Ρον Μπεν Γισάι, βετεράνος Ισραηλινός σχολιαστής, ο Ομπάμα θα αντιμετωπίσει το ίδιο Κογκρέσο, αυτό που «παραδοσιακά είναι φρούριο της σχεδόν άνευ όρων υποστήριξης του Ισραήλ».
Παρά την προσωπική αντιπάθειά του για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, ο Ομπάμα γνωρίζει ότι με εξαίρεση τη διένεξη Ισραηλινών-Παλαιστινίων, οι πολιτικές του στη Μέση Ανατολή είτε ταυτίζονται με αυτές του Ισραήλ είτε εξαρτώνται από τη συνεργασία με τον Νετανιάχου.
Και οι δύο επιθυμούν τη διατήρηση της ειρηνευτικής συμφωνίας Ισραήλ και Αιγύπτου. Και οι δύο θέλουν να διασφαλίσουν ότι ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία δεν θα βγει εκτός ελέγχου, όπως απειλούν οι κανονιοβολισμοί στα Υψίπεδα του Γκολάν τις τελευταίες μέρες. Και οι δύο προτιμούν αυταρχικούς φιλοδυτικούς δικτάτορες στην περιοχή παρά ισλαμιστές.
Και φυσικά και οι δύο θέλουν να ανασχέσουν τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν. Μέχρι τώρα o Νετανιάχου έχει απρόθυμα συμβιβαστεί με τη γραμμή των ΗΠΑ «δώστε στις κυρώσεις μια ευκαιρία», κατεβάζοντας τους τόνους για εξαπόλυση επίθεσης.
Το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε ο Λευκός Οίκος είναι ένας «κακισμένος» Ισραηλινός πρωθυπουργός που καθοδηγεί τα τάγματά του στην Ουάσιγκτον να υπονομεύουν την πολιτική των ΗΠΑ.
«Αδύνατη η ειρήνη»
Τα δεδομένα δείχνουν ότι όποιος κι αν είναι ο επόμενος κυβερνητικός συνασπισμός στο Ισραήλ, θα υιοθετήσει πολιτικές που λίγο θα διαφέρουν από τις τρέχουσες. Αυτό αντανακλά και η δεξιά στροφή ανάμεσα στους ψηφοφόρους του Ισραήλ, όπως αποτυπώθηκε σε δημοσκόπηση αυτό το μήνα που έδειξε ότι το 80% πιστεύει ότι είναι αδύνατο να γίνει ειρήνη με τους Παλαιστίνιους. Αντιμέτωπος με μια ομοφωνία στο Ισραήλ και με την πολιτική στήριξη από το αμερικανικό Κογκρέσο για μια σκληρή γραμμή με τους Παλαιστίνιους, ο Ομπάμα δεν ενδέχεται να γίνει υπερασπιστής της ειρηνευτικής διαδικασίας, ή ακόμη και της τρέχουσας ταπεινής φιλοδοξίας των Παλαιστινίων να κερδίσουν το στάτους παρατηρητή στον ΟΗΕ.
Στο μεταξύ όλα τα mainstream κόμματα στο Ισραήλ διαγκωνίζονται για τη μεγάλη δεξαμενή των δεξιών ψήφων. Η Σέλεϊ Γιακίμοβιτς, ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος, την περασμένη εβδομάδα αρνήθηκε ότι το κόμμα της είναι «αριστερό», επιβεβαιώνοντας πόσο κακόηχη έχει γίνει αυτή η λέξη στο Ισραήλ. Έχει, επίσης, επιμελώς αποφύγει τις αναφορές στους Παλαιστίνιους ή σε διπλωματικά ζητήματα.
Η πραγματικότητα είναι ότι ο Λευκός Οίκος είναι κολλημένος με μια ισραηλινή κυβέρνηση, με ή χωρίς Νετανιάχου, που απορρίπτει μια συμφωνία με τους Παλαιστίνιους. Καθώς η ένταση ανεβαίνει ξανά στα σύνορα Ισραήλ-Γάζας –όπου απειλείται μια νέα Ισραηλινή επίθεση όπως ακριβώς συνέβη και πριν τις προηγούμενες ισραηλινές εκλογές– η κατάσταση δείχνει ανησυχητικά πως τα τέσσερα επόμενα χρόνια θα είναι μια από τα ίδια.
