Φύλλα πεντακόσια, σελίδες χιλιάδες δεκαπέντε, όλες δουλεμένες με περίσκεψη και βάσανο. Μερικές δεκάδες μόνον οι τακτικοί συντάκτες, εκείνοι που πέρα από το δικό τους γραπτό πόνημα είχαν και την φροντίδα της συγκέντρωσης, οργάνωσης, περιποίησης, εκτύπωσης και ανάρτησης της όλης γραπτής ύλης, αυτής των κειμένων καλών συνεργατών που δοκίμαζαν, από καιρού εις καιρόν, τους λογισμούς και την πέννα τους.
Να ομολογήσω πως μόλις χτες, θέτοντας τον εαυτό μου αντιμέτωπο με το μικρό αυτό κείμενο που κλήθηκα να γράψω, αναλογίστηκα την σημασία της προσπάθειας εκείνων που μας προσέφεραν, κάθε ημέρα Παρασκευή, μια δεκαετία πνευματικής, πολιτικής και ιδεολογικής περιπλάνησης.
Να ευχαριστήσω τέλος την ομάδα του Δρόμου που ζητώντας μου να γράψω λίγα λόγια για το επετειακό της εκδοτικό γεγονός, ανακάλεσε στη μνήμη μου, αθέλητα έστω, παλιές εικόνες, συναισθήματα, εντάσεις ευχάριστες αλλά και στενόχωρες, όχι λίγες φορές. Μνήμες μιας παρελθούσας εποχής, μέσα ‘75 έως μέσα ‘77, τότε που κατηφόριζα την οδό Αναξαγόρα από χαράματα της κάθε Παρασκευής για να κάνω με τον Δημήτρη μαζί, ό,τι κάνουν οι συντάκτες του Δρόμου σήμερα. Ώστε να κυκλοφορήσει, Σάββατο και τότε πρωί, ένας άλλος Δρόμος, μια Σημαία αργότερα, της σειράς των «προγόνων» του…
Τα παραπάνω λόγια δεν είναι βέβαια τα μοναδικά με τα οποία θα ήθελα να περιγράψω την δεκάχρονη προσπάθεια. Είναι κι’ άλλα, που σε άλλη ευκαιρία θα θελήσω να πω, που αφορούν στον ισόχρονο διαχωρισμό των δύο διαφορετικών περιόδων της. Όπου η πρώτη περίοδος, η φαινομενικά αισιόδοξη, υπήρξε αποκαρδιωτική, παρά το γεγονός ότι σαν κάθε εμπειρία εδίδαξε το σωστό, έστω όπως «ο δάσκαλος από την ανάποδη» διδάσκει, και άρα δεν πρόκειται ούτε αυτή να πάει χαμένη.
Κι’ όπου η δεύτερη περίοδος, αυτή που έκλεισε με το σημερινό 500στό φύλλο, η κατά το μάλλον απαισιόδοξη, υπήρξε ως φαίνεται ενθαρρυντική, καθώς εδίδαξε με την ασκητική της το σωστότερο, αυτό που να αποτελέσει μπορεί, για την δεκαετία που μας έρχεται, μια νέα παρακαταθήκη.
Δρόμος μιας άλλης Αριστεράς συνεπώς; Μιας Αριστεράς που αφήνει πίσω της εκείνην που παρέρχεται πλέον ανεπιστρεπτί, καθώς χαράμισε ένα ταξίδι που δεν φάνηκε καθόλου να γνωρίζει; Μπορεί ναι μπορεί και όχι. Χωρίς συνάντηση νέα ωστόσο με Λεστρυγόνες και Κύκλωπες που σε κάθε σταθμό καραδοκούν, όπως ο Αλεξανδρινός ποιητής κάποτε μας έγραφε.
* Ο Βαγγέλης Πισσίας είναι Καθηγητής Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων
